Interpretacja indywidualna z dnia 4 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.868.2023.1.MN
W zakresie możliwości skorzystania z ulgi na złe długi.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
3 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi na złe długi.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Kontrahentowi (…), NIP (…) wystawił Pan faktury:
- Fa (…) - termin płatności (…) 2022 r. - nie uregulowano (…) zł,
- Fa (…) - termin płatności (…) 2022 r. - nie uregulowano (…) zł,
- Fa (…) - termin płatności (…) 2022 r. - nie uregulowano (…) zł.
Razem - (…) zł.
Na dzień złożenia przez Pana zeznania podatkowego - 28 kwietnia 2023 r. wierzytelności nie zostały uregulowane. W związku z tym skorzystał Pan z ulgi za złe długi, czym pomniejszono podstawę opodatkowania PIT nieściągniętymi od dłużnika wierzytelnościami.
Aby móc skorzystać z ulgi za złe długi konieczne jest spełnienie wszystkich warunków z ustawy o PIT, w tym: dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego, tj. 31 marca 2023 r. w Pana przypadku, nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
Z danych zawartych w KRZ - Krajowym Rejestrze Zadłużonych wynika, że (…), NIP: (…):
1.w dniu (…) 2022 r. (numer obwieszczenia (…) ) obwieszczono o ustaleniu dnia układowego w postępowaniu restrukturyzacyjnym dłużnika, dzień układowy (…) 2022 r.;
2.w dniu (…) 2023 r. wydano obwieszczenie KRZ o wpisaniu do repertorium wniosku restrukturyzacyjnego (obwieszczenie (…), sygnatura (…) );
3.w dniu (…) 2023 r. KRZ wydano obwieszczenie, iż Sąd Rejonowy (…) Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych obwieszcza, że prawomocnym zarządzeniem z dnia 30 marca 2023 r. w sprawie o zatwierdzenie układu z wniosku dłużnika (...) (sygn. akt (…) ) referendarz sądowy zarządził zwrócić wniosek o zatwierdzenie układu, czym zakończył postępowanie restrukturyzacyjne.
Zgodnie z art. 221 Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. 2022. 2309): Po bezskutecznym upływie terminu na uzupełnienie braków formalnych, sąd zwraca wniosek o zatwierdzenie układu. W zaistniałej sytuacji właśnie miał fakt zwrotu wniosku oraz na podstawie art. 130 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. 2023, 1550): Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu. I jako kolejny dowód, na podstawie art. 226g Prawo restrukturyzacyjne: Jeżeli w terminie czterech miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik nie złoży do sądu wniosku o zatwierdzenie układu, skutki obwieszczenia wygasają z mocy prawa. Dłużnik nie złożył ponownego wniosku o zatwierdzenie układu, a ten złożony miał braki formalne i został z tego powodu zwrócony, czyli wnioskuje Pan, że na ostatni dzień miesiąca (31 marca 2023 r.) poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego (28 kwietnia 2023 r. - dzień, w którym złożył Pan zeznanie podatkowe za 2022 r.) nie miało miejsca postępowanie restrukturyzacyjne i w związku z tym miał Pan prawo skorzystać z ulgi za złe długi zgodnie z ustawą o PIT.
Wierzytelności, o których mowa we wniosku zostały zaliczone do przychodów należnych.
Wierzytelności te nie zostały uregulowane lub zbyte.
Postępowanie restrukturyzacyjne, o którym mowa we wniosku nie zostało udokumentowane żadnym z dokumentów przedstawionym w zapytaniu, tzn. nie zostało udokumentowane żadnym dokumentem przewidzianym w art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pytanie
Czy mógł Pan skorzystać z prawa na „ulgę na złe długi” i pomniejszyć podstawę opodatkowania na kwotę nieuregulowanych płatności przy składaniu rocznego zeznania?
Pana stanowisko w sprawie
Zgodnie z opisem stanu faktycznego mógł Pan skorzystać z „ulgi na złe długi” i pomniejszyć podstawę opodatkowania PIT przy rozliczeniu rocznym nieściągniętymi od kontrahenta wierzytelnościami, ponieważ na ostatni dzień miesiąca (31 marca 2023 r.) poprzedzający dzień złożenia zeznania podatkowego (28 kwietnia 2023 r. - dzień, w którym złożył Pan zeznanie podatkowe) Pana kontrahent nie był w postępowaniu restrukturyzacyjnym i spełnił Pan wszystkie warunki, jakie zaznacza ustawa o PIT dla skorzystania z tak zwanej „ulgi na złe długi”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Źródła przychodów
W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Przychody z działalności gospodarczej
Zgodnie z art. 5a pkt 6 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Art. 5b ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:
1.wystawił Pan kontrahentowi faktury, z których należności nie zostały uregulowane;
2.wierzytelności te zostały zaliczone do przychodów należnych;
3.w stosunku do Pana dłużnika obwieszczono o ustaleniu dnia układowego w postępowaniu restrukturyzacyjnym;
4.prawomocnym zarządzeniem z 30 marca 2023 r. w sprawie o zatwierdzenie układu z wniosku dłużnika referendarz sądowy zarządził zwrócić wniosek o zatwierdzenie układu, czym zakończono postępowanie restrukturyzacyjne;
5.w dniu 28 kwietnia 2023 r. złożył Pan zeznanie podatkowe, w którym skorzystał Pan z tzw. ulgi na złe długi.
Powziął Pan wątpliwość, czy składając ww. zeznanie miał Pan prawo skorzystać z ulgi na złe długi i pomniejszyć podstawę opodatkowania o nieściągnięte od dłużnika wierzytelności.
Omawiając możliwość skorzystania z ulgi na złe długi, należy najpierw odnieść się do pojęcia postępowania restrukturyzacyjnego, o którym mowa w złożonym przez Pana wniosku.
Postępowanie restrukturyzacyjne
Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2309):
1.O ile ustawa nie stanowi inaczej, postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna się na wniosek restrukturyzacyjny złożony przez dłużnika.
2.Przez wniosek restrukturyzacyjny należy rozumieć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w postępowaniu o zatwierdzenie układu.
3.Zarządzenie o wpisaniu do repertorium wniosku restrukturyzacyjnego złożonego przez dłużnika, prawomocne zarządzenie o zwrocie tego wniosku oraz prawomocne postanowienie o odrzuceniu lub oddaleniu tego wniosku lub umorzeniu postępowania w przedmiocie rozpoznania tego wniosku obwieszcza się.
Zgodnie z art. 189 ust. 1 ww. ustawy:
Dzień wydania postanowienia o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego jest dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.
Stosownie do art. 221 ust. 3 tej ustawy:
Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 2, przewodniczący informuje dłużnika, że nadzorca układu nie uzupełnił braków formalnych sprawozdania albo go nie poprawił lub nie uzupełnił. Dłużnik może zawrzeć nową umowę z innym nadzorcą układu, który składa poprawione lub uzupełnione sprawozdanie w terminie dwóch tygodni od dnia poinformowania dłużnika pod rygorem zwrotu wniosku o zatwierdzenie układu.
W myśl natomiast art. 324 ust. 1 i 2 Prawo restrukturyzacyjne:
1. Postępowanie restrukturyzacyjne zostaje zakończone z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu albo o odmowie zatwierdzenia układu.
2. O zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego obwieszcza się.
Wskazał Pan, że wniosek złożony przez dłużnika miał braki formalne, wobec czego prawomocnym zarządzeniem z dnia 30 marca 2023 r. referendarz sądowy zarządził zwrócić wniosek o zatwierdzenie układu, czym zakończył postępowanie restrukturyzacyjne.
Wobec powyższego zdecydował się Pan skorzystać z ulgi na złe długi i pomniejszyć podstawę opodatkowania o nieściągnięte od dłużnika wierzytelności.
Ulga na złe długi
Wskazać należy, że od 1 stycznia 2020 r. na mocy art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1649) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzono przepisy szczególne mające na celu rozpoznawanie skutków w podatku dochodowym tzw. „złych długów”, tj. art. 26i.
Zgodnie z art. 26i ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawa obliczenia podatku ustalona zgodnie z art. 26 ust. 1, art. 30c ust. 2 lub art. 30ca ust. 3 oraz po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 26e, art. 26ga, art. 26gb, art. 26h-26hd i art. 52jb:
1) może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
2) podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
Stosownie do art. 26i ust. 3 ww. ustawy:
Jeżeli wartość zmniejszenia podstawy obliczenia podatku, przysługującego na podstawie ust. 1 pkt 1, jest wyższa od tej podstawy, zmniejszenia podstawy obliczenia podatku o nieodliczoną wartość dokonuje się w kolejnych latach podatkowych, nie dłużej jednak niż przez okres 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, za który powstało prawo do zmniejszenia. Zmniejszenia podstawy obliczenia podatku w kolejnych latach dokonuje się, jeżeli wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.
Art. 26i ust. 5 ww. ustawy wskazuje:
Zmniejszenia na podstawie ust. 1 pkt 1 albo zwiększenia na podstawie ust. 2 pkt 1 dokonuje się, jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.
Zgodnie z art. 26i ust. 7 ww. ustawy:
W przypadku gdy po roku podatkowym, za który dokonano zmniejszenia na podstawie ust. 1 pkt 1 i ust. 3 albo zwiększenia na podstawie ust. 2 pkt 1, wierzytelność zostanie uregulowana lub zbyta, podatnik obowiązany jest do zwiększenia podstawy obliczenia podatku lub zmniejszenia straty w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta, odpowiednio o wartość kwot uprzednio odliczonych albo doliczonych. Jeżeli kwota straty jest mniejsza od kwoty ją zmniejszającej, różnica zwiększa podstawę obliczenia podatku.
Warunki pozwalające na skorzystanie z ulgi na złe długi
Zgodnie z art. 26i ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1) dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2) od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę - gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
3) transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wobec powyższego ulga na złe długi to możliwość dokonania korekty podatku przez wierzyciela w razie nieuregulowania płatności, a jednocześnie obowiązek analogicznej korekty po stronie dłużnika. W przypadku podatku dochodowego ulga na złe długi oznacza zatem zmniejszenie oraz odpowiednio zwiększenie podstawy opodatkowania o fakturę, która nie została opłacona po upływie 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze lub w umowie. Wierzyciele mają możliwość zmniejszenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności, która nie została uregulowana lub zbyta. Dłużnicy natomiast dokonują zwiększenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania, które nie zostało uregulowane.
Z art. 26i ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ulga na złe długi w podatku dochodowym od osób fizycznych jest możliwa po stronie wierzyciela i obowiązkowa po stronie dłużnika, gdy:
- dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
- nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wystawiono fakturę;
- transakcja została zawarta w ramach działalności wierzyciela i dłużnika, z których dochody są opodatkowane podatkiem dochodowym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
Skoro zeznanie podatkowe złożył Pan 28 kwietnia 2023 r., to ostatnim dniem miesiąca poprzedzającego dzień złożenia przez Pana zeznania jest dzień 31 marca 2023 r.
Z informacji przedstawionych przez Pana wynika, że postępowanie restrukturyzacyjne przeciwko dłużnikowi zakończyło się wydaniem w dniu 30 marca 2023 r. prawomocnego zarządzenia o zatwierdzenie układu z wniosku dłużnika.
Zatem przyjmując za Panem, że wydanie w dniu 30 marca 2023 r. prawomocnego zarządzenia o zatwierdzenie układu z wniosku dłużnika zakończyło postępowanie restrukturyzacyjne, to Pana wierzyciel nie był objęty postępowaniem restrukturyzacyjnym w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającym dzień złożenia zeznania, tj. w dniu 31 marca 2023 r.
Wobec powyższego miał Pan prawo skorzystać z ulgi na złe długi i pomniejszyć podstawę opodatkowania o nieuregulowane wierzytelności.
Pana stanowisko należało więc uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).