Inwentaryzacja składników majątku jednostki

Przed sporządzeniem sprawozdania finansowego jednostka powinna zweryfikować stany ewidencyjne poszczególnych składników z ich stanem rzeczywistym. W tym celu przeprowadza się inwentaryzację wszystkich składników majątku. Inwentaryzacja służy także do rozliczenia pracowników, np. magazynierów, kasjerów, sprzedawców, kierowników sklepu i innych osób odpowiedzialnych za powierzone im mienie, oraz skorygowania ujawnionych podczas inwentaryzacji różnic.

Obowiązek przeprowadzania inwentaryzacji wynika z ustawy o rachunkowości, w myśl której rachunkowość jednostki obejmuje m.in. okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów. Jednostki mają również obowiązek rzetelnie i jasno przedstawiać swoją sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Z zasady tej pośrednio wynika obligatoryjność przeprowadzania inwentaryzacji, ponieważ dane prezentowane w sprawozdaniach finansowych mogą być wiarygodne tylko wtedy, gdy dane księgowe zostały zweryfikowane ze stanem faktycznym. Dopiero po potwierdzeniu stanu poszczególnych składników majątku i wyjaśnieniu wynikłych różnic inwentaryzacyjnych stan ewidencji księgowej można uznać za prawidłowy, a dane zawarte w sprawozdaniu finansowym za rzetelnie odzwierciedlające rzeczywistość.

Celem inwentaryzacji jest więc ustalenie rzeczywistych stanów aktywów, pasywów i na tej podstawie:

• doprowadzenie danych wynikających z ksiąg rachunkowych do zgodności ze stanem rzeczywistym, a tym samym zapewnienie realności wynikających z nich informacji ekonomicznych,
• rozliczenie osób materialnie odpowiedzialnych (współodpowiedzialnych) za powierzone mienie,
• dokonanie oceny gospodarczej przydatności składników majątkowych,
• przeciwdziałanie nieprawidłowościom w gospodarce majątkiem.

Inwentaryzacja może być przeprowadzona w formie:

• spisu z natury – jest dokonywany przez członków komisji inwentaryzacyjnej, na podstawie bezpośrednich obserwacji i pomiarów środków majątkowych w jednostce gospodarczej,