Interpretacja indywidualna z dnia 20 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.428.2023.1.DS

Opłata dodatkowa, pobierana w przypadku braku ważnego biletu na parkingu płatnym, a więc za brak uiszczonej opłaty parkingowej, stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i w konsekwencji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy.

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania opłaty dodatkowej za brak ważnego biletu parkomatowego na parkingu płatnym. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na terenie miasta (...) utworzono System Miejskich Parkingów Płatnych (SMPP), wyznaczając nieruchomości stanowiące własność Gminy (...), położone poza pasami dróg publicznych.

Na mocy Uchwały Nr (…) Rady Miejskiej w (...), z 16 września 2020 r. w sprawie ustalenia:

• systemu miejskich parkingów płatnych,
• stawek opłat za postój na miejskich parkingach płatnych,
• wysokości opłaty dodatkowej oraz sposobu ich pobierania,

utworzono 3 niestrzeżone parkingi płatne. Zasady i sposób korzystania z miejskich parkingów płatnych w (...) określa Regulamin MPP.

Wysokość opłat za parkowanie pojazdów na terenie miejskich parkingów płatnych jest uregulowana Zarządzeniem Nr (…) (…) Miasta i Gminy (...) z 16 września 2021 r.

Regulamin korzystania z parkingów płatnych oraz cennik dostępny jest na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy (...), w siedzibie Biura Strefy Płatnego Parkowania i Miejskich Parkingów Płatnych oraz wywieszony jest przy wjeździe na każdy z parkingów miejskich.

Użytkownicy pojazdów, którzy wjeżdżają na teren parkingów miejskich i decydują się na odpłatne pozostawienie samochodu, zobowiązują się do ścisłego przestrzegania postanowień regulaminu. Płatne parkowanie obowiązuje w godzinach 8.00-18.00. Stawki opłat są za parkowanie na parkingach miejskich wynoszą odpowiednio:

• Pierwsza godzina 3,00 zł
• Druga godzina 3,50 zł
• Trzecia godzina 4,00 zł
• Opłata za cały dzień 10,00 zł
• Bilet tygodniowy: 40,00 zł
• Bilet miesięczny 100,00 zł, ale w przypadku posiadaczy (…) Karty Mieszkańca opłata wyniesie 80,00 zł.
• Pierwsze 45 min parkowania jest bezpłatne.

Po wjeździe na parking płatny, użytkownik pojazdu jest zobowiązany do wydrukowania biletu opłaty parkingowej i opłacenia go w parkomacie lub przez aplikację mobilną. Wyjątek od płatności, zgodnie z regulaminem, stanowi pierwsze 45 min postoju, jednorazowo w ciągu dnia, kiedy to drukowany jest tzw. bilet zerowy ze stawką 0,00 zł. Użytkownik parkingu ma obowiązek umieszczenia biletu parkingowego w miejscu widocznym, tak aby upoważniony pracownik biura strefy płatnego parkowania, mógł swobodnie zweryfikować ważność biletu. Zgodnie z regulaminem za korzystanie z miejsca parkingowego bez uiszczonej opłaty parkingowej albo za przekroczenie opłaconego czasu parkowania, pobiera się opłatę dodatkową w wysokości 100,00 zł, którą należy wnieść w terminie 14 dni od dnia jej wystawienia. Jeżeli opłata dodatkowa zostanie uiszczona w terminie 2 dni od momentu wystawienia, jej wysokość zostaje automatycznie obniżona do 50,00 zł. Opłatę można uregulować przelewem na konto lub w kasie urzędu.

Opłata dodatkowa nieuiszczona w terminie określonym w Załączniku nr 2 do ww. Uchwały Nr (…) Rady Miejskiej w (...) z dnia 16 września 2020 r. podlega przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Pytanie

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego opłata dodatkowa, która stanowi karę za brak ważnego biletu parkomatowego na parkingu płatnym, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina (...) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z Uchwałą Nr (…) Rady Miejskiej w (...) z dnia 16 września 2020 r. na terenie miasta utworzono parkingi płatne niestrzeżone, które znajdują się poza pasami dróg publicznych. Gmina świadczy płatne usługi najmu miejsc parkingowych na rzecz osób fizycznych oraz podmiotów prawnych. Kierowca pojazdu, który zamierza skorzystać z miejsca parkingowego na jednym z trzech płatnych parkingów miejskich, zobowiązany jest do opłacenia i wydrukowania biletu parkingowego.

Wyjątek od płatności stanowi pierwsze 45 min jednorazowo w ciągu dnia, kiedy to opłata za postój wynosi 0 zł i co również powinno być potwierdzone wydrukiem biletu z parkomatu, umieszczonym w widocznym miejscu w pojeździe.

Zajęcie przez kierowców pojazdów miejsc postojowych na parkingu miejskim oznacza zawarcie umowy najmu pomiędzy właścicielem parkingu (Gminą (...)), a użytkownikiem pojazdu. Dowodem najmu miejsca parkingowego jest bilet pobrany w parkomacie lub przez aplikację mobilną i umieszczony w widocznym miejscu za szybą samochodu. W momencie opuszczenia miejsca parkingowego dochodzi do rozwiązania umowy najmu.

W przypadku kiedy pracownik Strefy Miejskich Parkingów Płatnych, który jest upoważniony do przeprowadzenia kontroli ważności biletów parkingowych, stwierdzi nieważność ww. biletu lub jego brak, nakłada na wynajmującego karę umowną w postaci opłaty dodatkowej. Opłata dodatkowa jest stała i wynosi 100,00 zł, chyba że zostanie uregulowana w ciągu 2 dni od momentu jej nałożenia na użytkownika pojazdu, wtedy jej wysokość spada do 50,00 zł. Opłata dodatkowa jest formą kary, ma charakter sankcyjno-odszkodowawczy i nie są doliczane do niej jakiekolwiek odsetki. Jeżeli opłata dodatkowa nie zostanie dokonana w terminie, podlega windykacji publiczno-prawnej. Pracownik Gminy (...) wysyła tytuł wykonawczy do właściwego Urzędu Skarbowego i należność zostaje pobrana z konta dłużnika.

Gmina stoi na stanowisku, że wspomniana opłata dodatkowa nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Nie występuje w tym przypadku wzajemność pomiędzy świadczeniem usługi najmu, a wynagrodzeniem. Opłata dodatkowa z definicji, ma mieć formę zadośćuczynienia rekompensaty, gdzie dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody, w tym przypadku zajęcia miejsca postojowego na parkingu miejskim bez uiszczenia opłaty parkingowej.

Definicja kodeksowa kary umownej została zawarta w art. 483 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kary umownej). Funkcje jakie pełni kara umowna to przede wszystkim:

• zryczałtowane odszkodowanie, którego wypłaty może domagać się wierzyciel w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego przez dłużnika,
• motywuje dłużnika do prawidłowego wykonywania obowiązków wynikających z umowy,
• jest pewnego rodzaju zadośćuczynieniem za niewywiązanie się z obowiązków umownych.

Jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z żadną z czynności świadczonych przez strony, to kwoty odszkodowań i kar nie będą mieściły się w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W przypadku miejskich parkingów płatnych, w momencie wystawiania wezwania do uiszczenia opłaty dodatkowej, kontrolujący nie wie czy jest to osoba fizyczna, czy reprezentująca podmiot gospodarczy, nie zna tożsamości parkującego pojazd.

Z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 stycznia 2010 r. sygn. I FSK 1501/08 wynika, że aby doszło do zaistnienia czynności opodatkowanej podatkiem VAT, pomiędzy stronami musi zaistnieć zgodne porozumienie, wyrażające się w tym, iż jedna strona ma wolę wykonania na rzecz drugiej określonego świadczenia, z czego druga strona chce skorzystać. Nałożenie na kierowców aut kary umownej nie jest wynikiem obustronnego porozumienia, nie powoduje przeniesienia praw do rozporządzania towarem jak właściciel, ani też nie jest wynikiem wykonania na rzecz zajmującego miejsce postojowe jakiegokolwiek innego świadczenia.

Wymierzona kara nie jest więc wynagrodzeniem za świadczone usługi, ani dostawą towaru, ponieważ gdyby parkujący pojazd wywiązał się z przestrzegania regulaminu, uiścił opłatę, nie doszłoby do powstania obowiązku zapłaty opłaty dodatkowej. Nosi znamiona czynności jednostronnej i odszkodowawczej, która ewidentnie wpisuje się w definicję kary umownej.

Mając na uwadze powyższe Gmina stoi na stanowisku, że kara umowna w postaci opłaty dodatkowej zawartej w regulaminie miejskich parkingów płatnych, nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług lub dostawę towarów, o których mowa w art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Opłata dodatkowa, którą otrzymuje Gmina związana jest z niewywiązaniem się klienta z obowiązków przewidzianych w regulaminie, dlatego należy ją traktować jako rekompensatę. Kara umowna ma charakter jednostronny i nie wiąże się z otrzymaniem jakiegokolwiek świadczenia przez stronę uiszczającą opłatę. Na poparcie swojego stanowiska Gmina przytoczy poniższe interpretacje:

• 0111-KDIB3-1.4012.279.2022.1.ABU z 30 maja 2022 r., oraz
• 0113-KDIPT1-3.4012.278.2022.1.MJ z 20 lipca 2022 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jak wynika z treści przywołanego przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

Co do zasady, każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi usługę w rozumieniu ustawy. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz świadczącego usługę, oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem, w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego.

Na gruncie tego ostatniego, odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), (dalej Kodeks cywilny) rozróżnia dwa rodzaje szkód: deliktową (wynikającą z czynów niedozwolonych) oraz kontraktową (wynikającą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania umownego).

I tak, stosownie do art. 415 Kodeksu cywilnego:

Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Natomiast w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego:

Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej powołanych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Zagadnienie dotyczące kar umownych regulują natomiast przepisy Działu II Kodeksu cywilnego - „Skutki niewykonania zobowiązań”.

Zgodnie z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego:

Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych.

Z cytowanego wyżej art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z 8 sierpnia 2008 r., sygn. akt V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).

Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczoną redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań i kar umownych nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na terenie miasta (...) utworzono System Miejskich Parkingów Płatnych (SMPP), wyznaczając nieruchomości stanowiące własność Gminy (...), położone poza pasami dróg publicznych. Zasady i sposób korzystania z miejskich parkingów płatnych w (...) określa Regulamin MPP. Wysokość opłat za parkowanie pojazdów na terenie miejskich parkingów płatnych jest uregulowana Zarządzeniem (…)  Miasta i Gminy (...) z 16 września 2021 r. Regulamin korzystania z parkingów płatnych oraz cennik dostępny jest na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy (...), w siedzibie Biura Strefy Płatnego Parkowania i Miejskich Parkingów Płatnych oraz wywieszony jest przy wjeździe na każdy z parkingów miejskich.

Użytkownicy pojazdów, którzy wjeżdżają na teren parkingów miejskich i decydują się na odpłatne pozostawienie samochodu, zobowiązują się do ścisłego przestrzegania postanowień regulaminu. Płatne parkowanie obowiązuje w godzinach 8.00-18.00. Stawki opłat są za parkowanie na parkingach miejskich wynoszą odpowiednio:

• Pierwsza godzina 3,00 zł
• Druga godzina 3,50 zł
• Trzecia godzina 4,00 zł
• Opłata za cały dzień 10,00 zł
• Bilet tygodniowy: 40,00 zł
• Bilet miesięczny 100,00 zł, ale w przypadku posiadaczy (…) Karty Mieszkańca opłata wyniesie 80,00 zł.
• Pierwsze 45 min parkowania jest bezpłatne.

Po wjeździe na parking płatny, użytkownik pojazdu jest zobowiązany do wydrukowania biletu opłaty parkingowej i opłacenia go w parkomacie lub przez aplikację mobilną. Wyjątek od płatności, zgodnie z regulaminem, stanowi pierwsze 45 min postoju, jednorazowo w ciągu dnia, kiedy to drukowany jest tzw. bilet zerowy ze stawką 0,00 zł. Użytkownik parkingu ma obowiązek umieszczenia biletu parkingowego w miejscu widocznym, tak aby upoważniony pracownik biura strefy płatnego parkowania, mógł swobodnie zweryfikować ważność biletu. Zgodnie z regulaminem za korzystanie z miejsca parkingowego bez uiszczonej opłaty parkingowej albo za przekroczenie opłaconego czasu parkowania, pobiera się opłatę dodatkową w wysokości 100,00 zł, którą należy wnieść w terminie 14 dni od dnia jej wystawienia. Jeżeli opłata dodatkowa zostanie uiszczona w terminie 2 dni od momentu wystawienia, jej wysokość zostaje automatycznie obniżona do 50,00 zł. Opłatę można uregulować przelewem na konto lub w kasie urzędu. Opłata dodatkowa nieuiszczona w terminie określonym w Załączniku nr 2 do ww. Uchwały Rady Miejskiej, podlega przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Mają Państwo wątpliwości, czy opłata dodatkowa, która jest pobierana przez Państwa za brak ważnego biletu parkomatowego na parkingu płatnym, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy stwierdzić, że ww. opłata dodatkowa pobierana przez Państwa stanowi w istocie wynagrodzenie za świadczenie usług. Otrzymana przez Państwa ww. dodatkowa opłata jest ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego (usługą parkingową) i wiąże się z niewywiązaniem się kierowcy pojazdu z obowiązków przewidzianych w regulaminie podczas korzystania z miejsca parkingowego.

Powyższe zostało potwierdzone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). 20 stycznia 2022 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-90/20 Apcoa Parking Danmark. W wyroku tym Trybunał orzekł, że:

Artykuł 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu, które jako takie podlegają podatkowi od wartości dodanej (VAT).

Uzasadniając swoje stanowisko Trybunał przypomniał, że

(…) zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT, który określa zakres stosowania VAT, podatkowi temu podlega odpłatne świadczenie usług wykonywane na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. (pkt 26)

W rozumieniu tego przepisu świadczenie usług dokonywane jest „odpłatnie” tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości wyodrębnionej usługi świadczonej usługobiorcy. Tak jest w przypadku, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 16 września 2021 r., Balgarska natsionalna televizia, C‑21/20, EU:C:2021:743, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo). (pkt 27)

Po przeanalizowaniu sprawy, Trybunał stwierdził, że w sytuacji takiej jak rozpatrywana w postępowaniu, główny warunek dotyczący istnienia świadczeń wzajemnych, wydaje się, że jest spełniony i wskazał, że:

Uiszczenie opłat za parkowanie oraz, stosownie do okoliczności, kwoty odpowiadającej opłatom kontrolnym za nieprawidłowe parkowanie stanowi bowiem wynagrodzenie za udostępnienie miejsca parkingowego.(pkt 30)

W odniesieniu do warunku, zgodnie z którym wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy, Trybunał zauważył, że:

(…) kierowca, który uiszcza te opłaty kontrolne, skorzystał z miejsca parkingowego lub strefy parkowania, a wysokość tych opłat kontrolnych wynika z tego, że warunki zaakceptowane przez danego kierowcę zostały spełnione. ( pkt 31).

W związku z tym łączna kwota, jaką kierowcy zobowiązali się zapłacić w zamian za świadczoną przez (…) usługę parkingową - w stosownych przypadkach wraz z opłatami kontrolnymi za nieprawidłowe parkowanie - stanowi warunki, na jakich faktycznie skorzystali oni z miejsca parkingowego, i to nawet jeśli zdecydowali się oni na nieprawidłowe jego użytkowanie, przekraczając dozwolony czas postoju, nie uzasadniając prawidłowo swojego prawa postoju czy też parkując na miejscu zastrzeżonym, nieoznaczonym lub w sposób utrudniający ruch, z naruszeniem ogólnych warunków użytkowania odnośnych parkingów. (pkt 32)

W rezultacie Trybunał doszedł do wniosku, że te opłaty kontrolne mają bezpośredni związek z usługą parkingową i w konsekwencji można je uznać za integralną część całkowitej kwoty, którą kierowcy zobowiązali się zapłacić Spółce, decydując się na zaparkowanie swojego pojazdu na jednym z parkingów, którymi Spółka ta zarządza.

Zdaniem Trybunału pobranie opłat dodatkowych nie byłoby możliwe, gdyby wcześniej nie została wykonana usługa udostępnienia miejsca parkingowego, zatem obowiązek zapłaty opłaty kontrolnej za nieprzestrzeganie regulaminu stanowi jeden z warunków skorzystania z usługi. W konsekwencji, TSUE doszedł do przekonania, że opłaty kontrolne oraz opłaty za parkowanie są ze sobą powiązane i łącznie stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług – opodatkowane VAT.

Z powołanego orzeczenia wynika także, że:

Trybunał przyznał jednak, że bezpośredni związek istnieje wówczas, gdy dwa świadczenia są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego - i odwrotnie (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C‑94/19, EU:C:2020:193, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo). (pkt 41)

Otóż jest tak w niniejszym przypadku, ponieważ, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 66 opinii, pobieranie przez Apcoa opłat kontrolnych za nieprawidłowe parkowanie i parkowanie przez danego kierowcę w szczególnych okolicznościach, które określiła ta spółka, a które pociągają za sobą takie podwyższone opłaty za parkowanie, są ze sobą powiązane. Konieczność przeprowadzenia kontroli nieprawidłowego parkowania i w konsekwencji nałożenie takich opłat kontrolnych nie może bowiem mieć miejsca, jeżeli usługa udostępnienia miejsca parkingowego nie została wcześniej wykonana. (pkt 42)

Zdaniem Trybunału, wniosku tego nie podważa okoliczność, że kwota opłaty kontrolnej jest z góry określona i pozostaje bez konkretnego gospodarczego związku z wartością świadczonej usługi parkingowej oraz to, że opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawana w prawie krajowym za karę:

(…) zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji dokonanej odpłatnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT bez znaczenia jest wysokość świadczenia wzajemnego, w szczególności okoliczność, czy jest ona równa kosztom poniesionym przez podatnika w związku ze świadczeniem usługi, czy też od nich wyższa lub niższa. Taka okoliczność nie może mieć bowiem wpływu na bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem usług a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C‑94/19, EU:C:2020:193, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo). (pkt 45)

Ponadto Trybunał zauważył, że:

(…) dla celów wykładni przepisów dyrektywy VAT ocena tego, czy płatność dokonywana jest w zamian za świadczenie usługi, jest kwestią z zakresu prawa Unii, którą należy rozstrzygać odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego (wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., MEO - Serviços de Comunicações e Multimédia, C‑295/17, EU:C:2018:942, pkt 69, 70). (pkt 46)

Z powyższego wynika, że okoliczność, że opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawana w prawie krajowym za karę, nie ma decydującego znaczenia dla kwalifikacji kwoty określonej z góry w umowie o świadczenie usług.

Przy ocenie skutków podatkowych konkretnej opłaty dodatkowej należy w szczególności zwracać uwagę na fakt, czy usługa została rzeczywiście wykonana czy też nie. Fakt ten ma bowiem istotne znaczenie dla skutków podatkowych pobieranych opłat dodatkowych mających charakter sankcyjny.

Jak podkreślił Trybunał w wyroku C-90/20:

Ponadto należy stwierdzić, że w sprawie zakończonej wyrokiem z dnia 18 lipca 2007 r., Société thermale d’Eugénie-les-Bains (C‑277/05, EU:C:2007:440), rozpatrywana usługa nie została wyświadczona. Tymczasem w sprawie rozstrzyganej w postępowaniu głównym usługa udostępnienia miejsca parkingowego została rzeczywiście wykonana. (pkt 43)

Odnosząc stwierdzenia wynikające z powołanego powyżej orzeczenia TSUE w sprawie C‑90/20 do analizowanej sprawy, zauważyć należy, że jak wynika z przedstawionych przez Państwa informacji, w przypadku korzystanie z miejsca parkingowego bez uiszczonej opłaty parkingowej albo za przekroczenie opłaconego czasu parkowania pobierają Państwo dodatkową opłatę w wysokości 100,00 zł z określonym terminem zapłaty. Zatem, w rozpatrywanej sprawie istnieje bezpośredni związek pomiędzy nałożeniem opłaty dodatkowej ze skorzystaniem z usługi parkowania (najem miejsca parkingowego).

Te dwa świadczenia - najem miejsca parkingowego oraz nałożenie dodatkowej opłaty - są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego i odwrotnie. W analizowanej sprawie, nałożenie opłaty dodatkowej możliwe jest jedynie w przypadku nieregulaminowego skorzystania z parkingu (najmu miejsca parkingowego) i odwrotnie - nieregulaminowe skorzystanie z parkingu skutkuje nałożeniem opłaty dodatkowej.

Tym samym spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy zapłatą przez korzystającego z parkingu określonej kwoty pieniężnej a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że zapłata tej kwoty będzie stanowiła wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, przedmiotowa opłata dodatkowa, pobierana w przypadku braku ważnego biletu na parkingu płatnym, a więc za brak uiszczonej opłaty parkingowej, stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i w konsekwencji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie. W konsekwencji powołane interpretacje nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).