Interpretacja indywidualna z dnia 20 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.613.2023.1.AK

Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz brak prawa do zwrotu różnicy podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz braku prawa do zwrotu różnicy podatku VAT w związku z realizacją projektu pn.: (…).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, wykonuje nałożone odrębnymi przepisami na nią zadania, dla realizacji których została powołana, spoza zakresu VAT, jak również czynności podlegające VAT na podstawie umów cywilnoprawnych, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.) do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnych w tym między innymi sprawy z zakresu edukacji publicznej, ochrony środowiska i przyrody, ochrony zdrowia, kultury, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania aktywności obywatelskiej.

Gmina realizuje projekt pn.: (…) w ramach poddziałania (…) objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Projekt stanowi realizację zadań z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Zakres projektu polega na wykonaniu tras turystyki pieszo-rowerowej o długości (…) km w ramach istniejących dróg gminnych i wewnętrznych należących do Gminy (…). Zadanie przewiduje wyznaczenie tras, wyrównanie terenu, plantowanie skarp, wykonanie podbudowy na niektórych odcinkach, montaż dwóch tablic informacyjnych zawierających mapy tras pieszo-rowerowych oraz budowę dwóch miejsc obsługi rowerowej.

Nowa trasa przebiegać będzie przez (…). Nowa trasa łączyć się będzie w powstałą ze środków Rządowego Funduszu Rozwoju Inwestycji Lokalnych w 2021 r. turystyczną ścieżką rowerową (…). Ścieżka ta posiada nawierzchnię asfaltową, a na jej trasie znajdą się trzy miejsca obsługi rowerowej.

Nowa trasa stanowić będzie część planowanej do utworzenia sieci tras turystyki pieszo-rowerowej na terenie Gminy (…), które docelowo mogłyby łączyć się z trasami z sąsiednich Gmin. Z trasy będą mogli korzystać w celach rekreacyjnych, turystycznych jak i sportowych zarówno piesi, rowerzyści, uprawiający nording-walking czy poruszający się np. na specjalnie do tego dostosowanych hulajnogach elektrycznych. Wielką zaletą powstałych tras jest to, że są one wydzielone poza ruchem drogowym, a więc w pełni bezpieczne dla użytkowników.

Korzystający z tras będą mogli skorzystać z miejsc obsługi rowerowej tzw. MOR, który służyć będzie do odpoczynku, zjedzenia posiłku itd. MORy, czyli wiaty dla rowerzystów wyposażone będą dodatkowo w pompki zasilane za pomocą paneli fotowoltaicznych w celu napompowania koła do roweru oraz w zestaw narzędziowy do naprawy roweru. Korzystający z tras podziwiać będą mogli malownicze widoki (…) oraz skorzystać z wiaty widokowej na górze (…).

W ramach operacji zostaną zakupione trzy hulajnogi elektryczne, z których chętni będą mogli nieodpłatnie przejechać przez powstałe trasy. Głównym celem projektu jest poprawa atrakcyjności turystycznej i wizerunkowej obszaru, jak również zwiększenie liczby dostępnych form spędzania wolnego czasu i aktywnego wypoczynku.

Wykonana w ramach projektu infrastruktura turystyczno-rekreacyjna będzie przez cały okres jej użytkowania ogólnodostępna dla mieszkańców Gminy oraz turystów. Służyć będzie zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej. Gmina nie będzie pobierała opłat za udostępnienie nowo powstałej ścieżki rowerowej. Ponadto teren ten nie będzie służył innym działalnościom odpłatnym typu dzierżawa lub sprzedaż miejsca reklamowego. Tym samym, zrealizowana operacja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów cywilnoprawnych po stronie Gminy.

Mając na uwadze powyższe z perspektywy przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zrealizowana operacja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów, które podlegałyby ewidencji VAT.

W konsekwencji, efekty realizowanej operacji nie będą w ogóle służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług według stawek VAT, ani czynnościom zwolnionym od tego podatku. Infrastruktura wytworzona w ramach projektu nie będzie służyć działalności gospodarczej wykonywanej przez Gminę (…) i czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT.

Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z realizacją zadania zostaną wystawione na Gminę. Zgodnie z założeniami projektu mienie powstałe w wyniku realizacji przedmiotowej inwestycji będzie stanowiło majątek Gminy i będzie służyło wyłącznie zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Wobec tego, Gmina nie pobiera i nie będzie pobierała od nikogo żadnych opłat z tytułu korzystania z trasy pieszo-rowerowej.

Pytanie

Czy Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub prawo do zwrotu różnicy podatku VAT w związku z realizacją projektu zadania inwestycyjnego pn.: (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z projektem pn.: (…).

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z wykonaniem trasy pieszo-rowerowej, gdyż nie będą one wykorzystywane przez Gminę do czynności podlegających opodatkowaniu i będą służyły wyłącznie zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, a więc wyłącznie realizacji zadań własnych Gminy. Z tytułu użytkowania trasy, Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat.

Warunek uprawniający do odliczenia nie zostanie spełniony, gdyż efekty realizacji zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT, gdyż będzie wykonywać zadania publiczne. Nabywając towary i usługi niezbędne do zrealizowania ww. projektu w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT oraz nie będą spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy.

Państwa zdaniem, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub prawo do zwrotu różnicy podatku w związku z realizacją projektu zadania inwestycyjnego pn.: (…).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług(t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6l ustawy.

Wyjaśnić należy, że przepisy art. 87 ustawy regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te umożliwiają otrzymanie przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Powyższe wynika z zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami,które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych,czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w świetle którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą ustalenia, czy Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub prawo do zwrotu różnicy podatku VAT w związku z realizacją projektu zadania inwestycyjnego pn.:(…).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Budowa obiektów/miejsc rekreacyjnych i turystycznych odbywa się w ramach władztwa publicznego, Gmina wykonując te inwestycje działa jako organ administracji publicznej i może skorzystać ze środków prawnych o charakterze władczym. W takim ujęciu Gmina bez wątpienia nie może być uznana za podatnika, gdyż realizuje ona w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Dodatkowo – jak Państwo wskazali – wykonana w ramach projektu infrastruktura turystyczno-rekreacyjna będzie przez cały okres jej użytkowania ogólnodostępna dla mieszkańców Gminy oraz turystów. Służyć będzie zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej. Gmina nie będzie pobierała opłat za udostępnienie nowo powstałej ścieżki rowerowej. Efekty realizowanej operacji nie będą w ogóle służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług według stawek VAT, ani czynnościom zwolnionym od tego podatku.

Zatem, realizując projekt wskazany we wniosku Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT, lecz działa w zakresie realizacji zadań własnych Gminy polegających na zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. Z kolei towary i usługi związane z realizacją tej operacji nie służą do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, Gmina nie ma – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego przedsięwzięcia, ani prawa do jego zwrotu – zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy.

W związku z poniesionymi wydatkami, Gmina nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego i pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia tych warunków, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Podsumowując, Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego ani prawa do zwrotu różnicy podatku VAT w związku z realizacją projektu zadania inwestycyjnego pn.: (…).

Tym samym, Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwo w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).