Opinia rzecznika generalnego M. Bobeka przedstawiona w dniu 6 października 2021 r., sygn. połączone C-59/18 i C-182/18

1.

W listopadzie 2017 r., w następstwie notyfikowania przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej zamiaru wystąpienia z Unii Europejskiej, przedstawiciele rządów państw członkowskich postanowili, przy okazji posiedzenia Rady Unii Europejskiej (zwanej dalej „Radą”), że siedziba Europejskiej Agencji Leków (EMA) zostanie przeniesiona z Londynu do Amsterdamu. W czerwcu 2019 r. przedstawiciele rządów państw członkowskich podjęli również za wspólnym porozumieniem decyzję o ulokowaniu w Bratysławie (Słowacja) siedziby nowo utworzonego Europejskiego Urzędu ds. Pracy (ELA).

2.

W sprawach połączonych C‑59/18 i C‑182/18 (zwanych dalej „sprawami EMA”) odpowiednio Republika Włoska i Comune di Milano (gmina Mediolan, Włochy) kwestionują decyzję przedstawicieli rządów państw członkowskich o przeniesieniu siedziby EMA do Amsterdamu. W sprawie C‑743/19 (zwanej dalej „sprawą ELA”) Parlament Europejski kwestionuje decyzję przedstawicieli państw członkowskich o ulokowaniu siedziby ELA w Bratysławie (Słowacja).

3.

Te skargi rodzą konieczność udzielenia odpowiedzi na kilka ważnych pytań. Po pierwsze – czy kolektywna decyzja przedstawicieli państw członkowskich może być przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności w trybie art. 263 TFUE? Po drugie – czy decyzje przedstawicieli państw członkowskich w sprawie lokalizacji siedziby agencji Unii są objęte zakresem stosowania art. 341 TFUE? Po trzecie – jaki jest, w świetle prawa Unii, status prawny decyzji przedstawicieli państw członkowskich, które nie są przewidziane przez traktaty? Z uwagi na fakt, że te zagadnienia konstytucyjne są wspólne dla trzech rozpatrywanych spraw, w niniejszej opinii przeanalizuję je łącznie.