Interpretacja indywidualna z dnia 3 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.729.2023.2.MJ

Skutki podatkowe związane z otrzymaniem wskazanych w wniosków środków finansowych.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 3 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem wskazanych we wniosku środków finansowych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan osobą fizyczną prowadzącą hodowle drobiu na terytorium Polski w ramach gospodarstwa rolnego, będącą działami specjalnymi produkcji rolnej w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy o PIT (…).

Posiada Pan miejsce zamieszkania w Polsce oraz podlega Pan nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku PIT w Polsce. Uzyskiwane przychody z prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej rozlicza Pan na zasadach z art. 30c ustawy o PIT (tj. podatkiem liniowym). Jest Pan również czynnym podatnikiem podatku VAT.

Jest Pan również wspólnikiem spółki jawnej (…) (dalej: „Spółka jawna", której przedmiotem działalności zgodnie z klasyfikacją PKD jest chów i hodowla drobiu (PKD 0147Z).

W związku z wystąpieniem w kwietniu i maju 2021 r. w Pana gospodarstwie na fermach położonych w miejscowościach: (i) (…), (ii) (…), wysoce zjadliwej grypy ptaków, Powiatowy Lekarz Weterynarii w (…) wydał następujące decyzje: (i) decyzja nr (…) z dnia 11 kwietnia 2021 r. (znak: (…) ); (ii) decyzja nr (…) z dnia 6 maja 2021 r. (znak: (…) ), zgodnie z którymi uznał Pana gospodarstwo na fermach położonych w miejscowościach: (i) (…), (ii) (…), za skażone wysoce zjadliwą grypą ptaków i nakazał niezwłocznie uśmiercenie na terenie gospodarstwa ptaków utrzymywanych w gospodarstwie w sposób pozwalający uniknąć jakiegokolwiek ryzyka rozprzestrzeniania się czynnika chorobotwórczego, tj. wirusa wysoce zaraźliwej grypy ptaków zarówno w trakcie uśmiercania zwierząt i po ich uśmierceniu (dalej: „Decyzje”).

Zlecił Pan wykonanie usługi unieszkodliwiania odpadów pochodzenia zwierzęcego, tj. odbiór i utylizacje padłych sztuk drobiu i jaj, utylizacje sztuk padłych, załadunek padłych i zabitych sztuk drobiu przeznaczonych do utylizacji z ferm położonych w miejscowościach: (i) (…), (ii) (…) podmiotom świadczącym usługi w zakresie unieszkodliwiana odpadów pochodzenia zwierzęcego (dalej: „Usługodawcy”). Za wykonane usługi unieszkodliwiania odpadów pochodzenia zwierzęcego Usługodawcy wystawili na Pana rzecz faktury dokumentujące wykonanie usługi zgodnie z nakazem organu, tj. Powiatowego Lekarza Weterynarii w (…) (dalej: „Faktury”) Pan (jako Cedent) oraz Usługodawcy (jako Cesjonariusze) zawarli umowy przelewu wierzytelności, w których wskazano, że m.in.: (i) Pan jest dłużnikiem Usługodawcy z tytułu usług wykonanych przez Usługodawcę w związku z wystąpieniem na Pana fermach ogniska choroby wysoce zjadliwej grypy ptaków, polegających na odbiorze i unieszkodliwieniu surowca zgodnie ze zleceniami, (ii)Panu w oparciu o art. 49 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2020.1421 t. j. ), (dalej: „ustawa o ochronie zdrowia zwierząt") przysługuje roszczenie od Skarbu Państwa (Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w (…)) zwrot faktycznie poniesionych kosztów związanych z zabiciem lub ubojem zwierząt, transportowaniem zwierząt lub zwłok zwierzęcych albo unieszkodliwieniem zwłok zwierzęcych (wierzytelność przyszła) - wysokość tych kosztów wynika z Faktur wystawionych przez Usługodawcę i stanowi iloczyn ilości odebranego surowca z Pana fermy i ceny 1200 zł netto za 1 tonę odebranego surowca/ceny 1,50 zł netto za 1 sztukę zebranych ptaków, (iii) Pan przelewa w sposób bezwarunkowy na rzecz Usługodawcy swoją przyszłą wierzytelność wobec Skarbu Państwa i upoważnia Usługodawcę do wystąpienia w jego imieniu wobec Skarbu Państwa z żądaniem zwrotu kosztów (dalej: „Umowy przelewu wierzytelności").

Usługodawcy zwarli z Inspekcją Weterynaryjną - Powiatowy Lekarz Weterynarii porumienienia, w których wskazali, że: (i) Usługodawca (jako podmiot niezbędny) otrzymał zlecenia od Pana (jako podmiot zobowiązany) do wykonania nakazów wynikających z Decyzji, (ii) wynagrodzenie Usługodawcy za wykonanie usługi nie będzie uiszczone bezpośrednio przez Pana lecz wynagrodzenie to rozumiane jako Pana koszty, o których mowa w art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt uregulowane zostanie przez terenowy organ Inspekcji Weterynaryjnej powiatu mławskiego a Pan przedłoży Umowę przelewu wierzytelności, faktury (tj. faktury oraz inne konieczne dokumenty (np. dokumenty handlowe), (iii)przedłożenie przez Usługodawcę Umowy przelewu wierzytelności jest równoznaczne z wystąpieniem o zwrot kosztów dokonanym w Pana imieniu wobec Skarbu Państwa (Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w (…)), na podstawie upoważnienia zawartego w Umowie przelewu wierzytelności (dalej: „Porozumienia”).

Na dzień złożenia wniosku Powiatowym Inspektorat Weterynarii dokonał zapłaty Faktur na rzecz Usługodawców.

Nabywane przez Pana towary i usługi w związku z prowadzoną hodowlą drobiu, wykorzystywane są do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytania

1.Czy prawidłowe jest Pana stanowisko, że w stanie faktycznym przedstawionym we Wniosku, wynagrodzenie za wykonanie zleceń przez Usługodawcównie uiszczone bezpośrednio przez Pana lecz stanowiące wynagrodzenie rozumiane jako Pana koszty, o których mowa w art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt, a uiszczone ze środków budżetu stanowi świadczenie otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu państwa w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym wolne od podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy o PIT?

2.Czy prawidłowe jest Pana stanowisko, że w stanie faktycznym przedstawionym we Wniosku, przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na Fakturachzgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT?

3.Czy prawidłowe jest Pana stanowisko, że w przypadku odpowiedzi negatywnej na pytanie nr 2 we Wniosku, może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w podatku PIT kwotę brutto (tj. wraz z podatkiem VAT) wynikającą z Faktur?

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytania Nr 1 oraz Nr 3 dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych. Odpowiedź na pytanie Nr 2 dotycząca podatku od towarów i usług udzielona została odrębnie.

Pana stanowisko

Ad. 1

Pana zdaniem, prawidłowe jest Pana stanowisko, że w stanie faktycznym przedstawionym we Wniosku, wynagrodzenie za wykonanie zleceń przez Usługodawców nie uiszczone bezpośrednio przez Pana lecz stanowiące wynagrodzenie rozumiane jako Pana koszty, o których mowa w art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt a uiszczone ze środków budżetu stanowi świadczenie otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu państwa w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym wolne od podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt: „podmiotowi, który poniósł koszty związane z zabiciem lub ubojem zwierząt, transportowaniem zwierząt lub zwłok zwierzęcych albo unieszkodliwieniem zwłok zwierzęcych, wykonujący nakazy (...) [m.in. nakazy organów Inspekcji Weterynaryjnej; tak jak w opisanym we Wniosku stanie faktycznym], przysługuje ze środków budżetu państwa zwrot faktycznie poniesionych wydatków." Do tego przepisu odwołuje się zarówno Umowa przelewu wierzytelności, ale również Porozumienie zawarte z Inspekcją Weterynaryjną - Powiatowym Inspektoratem Weterynarii.

Wskazać należy, że zwrot faktycznie poniesionych, kosztów o których mowa w art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt miał miejsce w związku z wystąpieniem ogniska ptasiej grypy na Pana fermach, które w Pana ocenie należy potraktować jako wystąpienie zdarzenia losowego, niezależnego od Pana, a przyznane świadczenie stanowi świadczenie otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej ze środków budżetu państwa dla Pana w związku ze znalezieniem się w trudnej sytuacji związanej z utratą źródła dochodu i dodatkowo koniecznością wypełnienia obowiązków nałożonych przez organy Inspekcji Weterynaryjnej. W związku z powyższym w Pana ocenie przyznany zwrot kosztów należy potraktować jako jednorazową zapomogę (pomoc materialną - finansową) przyznaną ze środków budżetu państwa w związku z wystąpieniem zdarzenia losowego, która to zapomoga na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26a Ustawy o PIT podlega zwolnieniu z opodatkowania.

Przepisy ustawy o PIT nie definiuje pojęcia „zapomoga” czy „zdarzenie losowe”. W związku z powyższym zgodnie z zasadami wykładni prawa gdy w prawie podatkowym termin użyty w przepisach nie jest bliżej określony, to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać się przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym.

Powołując się na językowe znaczenie wyrazów, przez "zapomogę" należy rozumieć jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Przez "zdarzenie losowe" należy rozumieć wszelkie nagłe i niespodziewane zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności. Zdarzenie losowe jest więc wydarzeniem, na które człowiek nie ma wpływu, które pojawia się nagle, nieoczekiwanie i pociąga za sobą przemijające, usuwalne skutki lub następstwa nieodwracalne.

Ponadto, w Pana ocenie przyznane świadczenie w postaci zwrotu kosztów, nie ma charakteru odszkodowania, albowiem celem przyznanego świadczenia nie jest pokrycie szkody/straty poniesionej przez Pana na skutek upadku stada ptaków spowodowanego wirusem ptasiej grypy, a zatem nie pokrywa kosztów zakupu piskląt, kosztów paszy itp. Przyznana kwota stanowi jedynie pomoc dla Podatnika w pokryciu kosztów utylizacji drobiu i jaj, w związku z wykonaniem nakazu organu Inspekcji Weterynaryjnej wykonującym swoje obowiązki związane ze zwalczaniem choroby zakaźnej zwierząt.

Ad. 3

Pana zdaniem, prawidłowe jest Pana stanowisko, że w przypadku odpowiedzi negatywnej na pytanie nr 2 we Wniosku, może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w podatku PIT kwotę brutto (tj. wraz z podatkiem VAT) wynikającą z Faktur.

Wskazać bowiem należy, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony: (i) jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług, (ii) w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Z powyższej regulacji wynika, że w sytuacji uznania przez organ, że nie przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego z Faktur dokumentujących wynagrodzenie należne Usługodawcy za odbiór i utylizacje padłego drobiu oraz jaj, będzie Pan mógł rozpoznać w kosztach uzyskania przychodów kwotę odpowiadającą wartości tego podatku, tj. będzie mógł Pan rozpoznać w kosztach uzyskania przychodów wynagrodzenie należne Usługodawcy w kwocie brutto.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - co do zasady - dotyczą opodatkowania wszelkich dochodów osób fizycznych.

Jednakże przepisów tej ustawy, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1:

Nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

W myśl art. 2 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Działami specjalnymi produkcji rolnej są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Odrębnym źródłem przychodów są:

- działy specjalne produkcji rolnej

Zgodnie z art. 49 ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (t. j Dz. U z 2023 r. poz. 1075 ze zm.):

Podmiotowi, który poniósł koszty związane z zabiciem lub ubojem zwierząt, transportowaniem zwierząt lub zwłok zwierzęcych albo unieszkodliwieniem zwłok zwierzęcych, wykonując nakazy, o których mowa w ust. 1 i 5, przysługuje ze środków budżetu państwa zwrot faktycznie poniesionych wydatków.

Z treści wniosku wynika, że jest Pan osobą fizyczną prowadzącą hodowle drobiu na terytorium Polski w ramach gospodarstwa rolnego, będącą działami specjalnymi produkcji rolnej w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskiwane przychody z prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej rozlicza Pan na zasadach z art. 30c ustawy o PIT (tj. podatkiem liniowym). W związku z wystąpieniem w kwietniu i maju 2021 r. w Pana gospodarstwie wysoce zjadliwej grypy ptaków, Powiatowy Lekarz Weterynarii wydał 11 kwietnia 2021 r. oraz 6 maja 2021 r. decyzje zgodnie z którymi uznał Pana gospodarstwo za skażone wysoce zjadliwą grypą ptaków i nakazał niezwłocznie uśmiercenie na terenie gospodarstwa ptaków utrzymywanych w gospodarstwie w sposób pozwalający uniknąć jakiegokolwiek ryzyka rozprzestrzeniania się czynnika chorobotwórczego.

Zlecił Pan Spółce wykonanie usługi unieszkodliwiania odpadów pochodzenia zwierzęcego, tj. odbiór i utylizacje padłych sztuk drobiu i jaj, utylizacje sztuk padłych, załadunek padłych i zabitych sztuk drobiu przeznaczonych do utylizacji z ferm. Za wykonane usługi unieszkodliwiania odpadów pochodzenia zwierzęcego Usługodawcy wystawili na Pana rzecz faktury.

Pan (jako Cedent) oraz Usługodawcy (jako Cesjonariusze) zawarliście umowy przelewu wierzytelności, w których wskazano, iż m.in.:

• Jest Pan dłużnikiem Usługodawcy z tytułu usług wykonanych przez Usługodawcę w związku z wystąpieniem na Pana fermach ogniska choroby zgodnie ze zleceniami,
• W oparciu o art. 49 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (t. j. Dz. U. z 2020.1421), przysługuje Panu roszczenie od Skarby Państwa (Powiatowego Inspektoratu Weterynarii) zwrot faktycznie poniesionych kosztów związanych z zabiciem lub ubojem zwierząt, transportowaniem zwierząt lub zwłok zwierzęcych albo unieszkodliwieniem zwłok zwierzęcych (wierzytelność przyszła) - wysokość tych kosztów wynika z Faktur,
• Przelewa Pan w sposób bezwarunkowy na rzecz Usługodawcy swoją przyszłą wierzytelność wobec Skarbu Państwa i upoważnia Usługodawcę do wystąpienia w jego imieniu wobec Skarbu Państwa z żądaniem zwrotu kosztów (dalej: „Umowa przelewu wierzytelności").

Usługodawcy oraz Inspekcja Weterynaryjna - Powiatowy Lekarz Weterynarii zawarli porozumienia, w których wskazali, iż:

• Usługodawca (jako podmiot niezbędny) otrzymał zlecenie od Pana (jako podmiot zobowiązany) do wykonania nakazów wynikających z decyzji,
• wynagrodzenie Usługodawcy za wykonanie usługi nie będzie uiszczone bezpośrednio przez Pana, lecz wynagrodzenie to rozumiane jako Pana koszty, o których mowa w art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt uregulowane zostanie przez terenowy organ Inspekcji Weterynaryjnej a Pan przedłoży Umowę przelewu wierzytelności, faktury, tj. faktury oraz inne konieczne dokumenty (np. dokumenty handlowe),
• przedłożenie przez Usługodawcę Umowy przelewu wierzytelności jest równoznaczne z wystąpieniem o zwrot kosztów dokonanym w Pana imieniu wobec Skarbu Państwa (Powiatowego Inspektoratu Weterynarii), na podstawie upoważnienia zawartego w Umowie przelewu wierzytelności.

Na dzień złożenia wniosku Powiatowy Inspektorat Weterynarii dokonał zapłaty Faktur na rzecz Usługodawców.

Wątpliwość Pana budzi kwestia, czy wynagrodzenie za wykonanie zlecenia przez Usługodawców nie uiszczone bezpośrednio przez Pana, lecz stanowiące wynagrodzenie rozumiane jako Pana koszty, o których mowa w art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt, a uiszczone ze środków budżetu stanowi świadczenie otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu państwa w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym wolne od podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy o PIT.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym.

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia „zdarzenie losowe”.

Przez „zdarzenie losowe” należy rozumieć wszelkie nagłe i niespodziewane zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności. Zdarzenie losowe jest więc wydarzeniem, na które człowiek nie ma wpływu, które pojawia się nagle, nieoczekiwanie i pociąga za sobą przemijające, usuwalne skutki lub następstwa nieodwracalne.

Biorąc pod uwagę źródło finansowania zwrotu kosztów związanych z odbiorem i utylizacją padłych sztuk drobiu i jaj, należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie, wysokość tego zwrotu powinna być rozpatrywana pod względem zastosowania zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rzeczywisty charakter otrzymanego zwrotu kosztów związanych z odbiorem i utylizacją padłych sztuk drobiu i jaj, nie daje podstawy do zakwalifikowania go, jako odszkodowania, ponieważ nigdzie w przepisach prawa podatkowego nie pojawia się definicja pojęcia „odszkodowanie” stworzona wyłącznie na potrzeby tej dziedziny prawa.

Tak więc to rzeczywisty charakter świadczenia decyduje o tym, czy jest to odszkodowanie, czy też nie.

Mając powyższe na uwadze należy podkreślić, że definicja szkody oraz odszkodowania zawarta w przepisach Kodeksu cywilnego ma zastosowanie przy interpretacji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy „Podatek dochodowy od osób fizycznych”.

Zgodnie z art. 363 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964 r. (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

1. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

2. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Doprecyzowując stwierdzenia ustawowe można wskazać, że naprawienie szkody może polegać na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej, odpowiadającej jednak rzeczywistej wartości poniesionej przez Pana szkody spowodowanej upadkiem stada drobiu na skutek zaatakowania stada przez wirus ptasiej grypy.

Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania. Zgodnie z art. 361 Kodeksu cywilnego naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Odszkodowanie pieniężne ma odpowiadać szkodzie doznanej przez poszkodowanego, ustalonej według metody dyferencyjnej. Na tym polega jego „odpowiedniość”, wynikająca z art. 363 § 1 KC.

Bezsporne jest, że Skarb Państwa (Powiatowy Inspektorat Weterynarii w (…)) dokonał na podstawie art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt zwrotu wydatków na odbiór i utylizację padłego stada drobiu.

Zatem, w przedmiotowej sprawie, wynagrodzenie za wykonanie zlecenia przez Usługodawców nie uiszczone bezpośrednio przez Pana, lecz stanowiące wynagrodzenie rozumiane jako Pana koszty, o których mowa w art. 49 ust. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt, a uiszczone ze środków budżetu stanowi świadczenie otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu państwa w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym wolne od podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podatkowo-prawną kwalifikację tych środków finansowych nie ma przy tym wpływu sposób rozliczeń wynikający z umowy przelewu wierzytelności, zawartej między Panem, a Usługodawcami. Źródłem przyznanych środków było bowiem zdarzenie zaistniałe w Pana majątku jako prowadzącego działy specjalne produkcji rolnej, dlatego też decyzja o jego przeznaczeniu na pokrycie określonych Pana zobowiązań, nie eliminuje go jako źródła przychodu wolnego od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania Nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do Pana pytania Nr 3 dotyczącego możliwości zaliczenia całej kwoty z faktury (wraz z podatkiem VAT) do kosztów uzyskania przychodu należy wyjaśnić co następuje.

Na wstępie zaznacza się, że w interpretacji z 5 października 2023 r. znak 0114-KDIP4-2.4012.447.2023.2.AA stanowiącej odpowiedź na Pana pytanie nr 2 w zakresie podatku VAT, wskazano, że nie ma Pan możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na Fakturach, gdyż nie został spełniony jeden z warunków określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, jakim jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zgodnie z Pana wolą w przypadku odpowiedzi negatywnej na pytanie nr 2 (w zakresie podatku VAT) udziela się odpowiedzi na pytanie Nr 3 sformułowane przez Pana we wniosku.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym powyżej przepisie oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów z tytułu działalności gospodarczej podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Należy zauważyć, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).

W związku z powyższym, kosztem uzyskania przychodu są wszelkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z tego źródła bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu i nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do działalności gospodarczej (działów specjalnych produkcji rolnej), kosztami uzyskania przychodów są racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (działami specjalnymi produkcji rolnej). Z oceny związku z prowadzoną działalnością (działami specjalnymi produkcji rolnej) winno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia (zwiększenia) przychodów z danego źródła.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien - w myśl powołanego przepisu - spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

Należy również podkreślić to, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą (działami specjalnymi produkcji rolnej), w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 56 tej ustawy:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b, 46, 47a, 47d, 116, 122, 129, 136 i 137.

W związku z tym wydatki poniesione na odbiór i utylizację padłych zwierząt oraz jaj mające związek z prowadzonymi przez Pana działami specjalnymi produkcji rolnej, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, mimo że przyznane środki korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten nie został bowiem wymieniony w art. 23 ust. 1 pkt 56 tej ustawy.

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Uregulowanie art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy interpretować w powiązaniu z przepisami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 tej ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Skoro podatnikowi, co do zasady, przysługuje uprawnienie wynikające z ww. przepisu, to racjonalne jest wyłączenie z kategorii kosztów uzyskania przychodów na gruncie podatku dochodowego, podatku od towarów i usług, uiszczonego przy nabyciu ww. towarów. Odmienna sytuacja zachodzi, gdy przepisy ustawy o podatku od towarów i usług pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. Wówczas racjonalne jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów podatku naliczonego przy nabyciu towarów, albowiem kwota tego podatku nie zostanie zwrócona podatnikowi.

Jak już wspomniano w interpretacji z 5 października 2023 r. znak 0114-KDIP4-2.4012.447.2023.2.AA, wskazano, że nie przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabytymi usługami unieszkodliwienia odpadów pochodzenia zwierzęcego.

Mając na uwadze powyższe, może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych kwotę brutto (tj. wraz z podatkiem VAT) wynikającą z faktur dotyczących wydatków związanych z odbiorem i utylizacją padłych zwierząt oraz jaj.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania Nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634, dalej jako: „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).