Interpretacja indywidualna z dnia 30 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.389.2023.2.AK
Zastosowania zwolnienia od podatku VAT do świadczonych usług księgowych oraz obsługi kadrowej i płacowej.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT do świadczonych przez Państwa usług.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 sierpnia 2023 r. (wpływ 30 sierpnia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Prowadzą Państwo działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i są Państwo wpisani do KRS prowadzonego przez Sąd Rejonowy KRS pod numerem: (…). Są Państwo polskim rezydentem podatkowym i podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, a także czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT (data rejestracji do VAT: (…) stycznia 2006 r.).
Zgodnie z danymi zawartymi w Krajowym Rejestrze Sądowym Spółka prowadzi działalność gospodarczą pod następującymi kodami PKD:
1)69.20.Z działalność rachunkowo-księgowa, doradztwo podatkowe (przedmiot przeważającej działalności Spółki);
2)70.2 doradztwo związane z zarządzaniem;
3)70.1 działalność firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych;
4)62.01.Z działalność związana z oprogramowaniem;
5)62.03.Z działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi;
6)82.9 działalność komercyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana;
7)85.5 pozaszkolne formy edukacji;
8)85.59 pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane.
W dniu (…) kwietnia 2019 r. Spółka zawarła na piśmie z X spółka akcyjna (dalej także: Zleceniodawca) umowę o usługi księgowe.
Zgodnie z tą umową zobowiązali się Państwo do:
1)usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych firmy powyższego Zleceniodawcy, to jest:
a)prowadzenia ewidencji zdarzeń gospodarczych w programie komputerowym oraz sporządzania zestawień obrotów i sald;
b)sporządzania sprawozdań rocznych (bilans, rachunek zysków i strat i informacji dodatkowej) w terminie 70 dni od zakończenia roku obrachunkowego;
c)sporządzania deklaracji podatkowych;
d)prowadzenia ewidencji środków trwałych w programie komputerowym;
e)przygotowywania projektów modyfikujących przyjęte zasady (politykę) rachunkowości każdorazowo w przypadku zmian przepisów prawa bilansowego (ustawy o rachunkowości rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy) lub wystąpienia zmian profilu działalności zleceniodawcy, czy wystąpieniem nowych zdarzeń gospodarczych nieuregulowanych w wymienionych zasadach;
f)przekazywanie kwartalnych danych finansowych pozwalających zleceniodawcy na sporządzenie tabeli stanowiących załącznik nr 1 do niniejszej umowy w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału.
Ponadto, umowa przewiduje obsługę kadrową i płacową pracowników zatrudnionych u Zleceniodawcy, w tym prowadzenie akt osobowych i ewidencji kadrowej zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, sporządzanie sprawozdań statystycznych w zakresie prowadzonych spraw zgodnie z wymogami GUS, sporządzanie listy płac na podstawie przekazanej ewidencji czasu pracy oraz przygotowywanie w formie elektronicznej dyspozycji przelewów z niej wynikających, obsługa w zakresie umów cywilnoprawnych (zlecenie, umowa o dzieło), obsługa w zakresie dokumentacji i składek ZUS oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.
W umowie jest wskazane, że należne Państwu wynagrodzenie będzie powiększane o podatek od towarów i usług. W umowie wynagrodzenie za wszystkie wyżej opisane usługi jest ustalone jedną kwotą.
Zgodnie z powyższą umową zobowiązali się Państwo świadczyć usługi w swoim biurze przez upoważnionych pracowników. X spółka akcyjna zobowiązała się do właściwego opisywania dokumentów. Nie odpowiadają Państwo za sposób księgowania wynikający z niewłaściwego opisania dokumentów. Ponadto zgodnie z umową X spółka akcyjna zobowiązała się do systematycznego dostarczania dokumentów księgowych zweryfikowanych pod względem formalnym, rachunkowym i merytorycznym oraz zatwierdzonych przez osoby upoważnione do reprezentacji.
Zgodnie z powyższą umową ponoszą Państwo odpowiedzialność za prawidłowość merytoryczną sporządzonych deklaracji podatkowych i sprawozdań tylko w zakresie zaksięgowanych dokumentów.
W związku ze świadczeniem usług księgowych wystawiali Państwo dotychczas dla X spółka akcyjna faktury z wykazaną stawką podatku VAT (23%), a więc w kwocie brutto. Wystawione dotychczas faktury VAT obejmowały okres świadczenia usług od października 2018 roku do dnia złożenia wniosku. Na fakturach opis wskazuje, że faktury dotyczą „obsługi księgowej” za dany okres. Na niektórych fakturach dodatkowo wskazane jest, że obejmują one również usługi w zakresie sporządzenia sprawozdania finansowego.
X spółka akcyjna zgodnie z danymi ujawnionymi w KRS zajmuje się następującymi rodzajami działalności:
1)66.30.Z działalność związana z zarządzanie funduszami (przedmiot przeważającej działalności);
2)64.30.Z działalności trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych (przedmiot pozostałej działalności).
Jak więc wynika z powyższego podstawowym przedmiotem działalności X spółka akcyjna jest zarządzanie funduszami. W tym zakresie spółka ta działa w oparciu o ustawę z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
W statucie tej spółki jest wskazane, że wyłącznym przedmiotem działalności Spółki, jako wewnętrznie zarządzającego alternatywną spółką inwestycyjną jest zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie takiej spółki do obrotu (66.30.Z).
Ponadto w statucie jest wskazane, że wyłącznym przedmiotem działalności Spółki jako alternatywnej spółki inwestycyjnej jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów, zgodnie z określoną polityka inwestycyjną (64.30.Z).
Zgodnie z paragrafem 2 ust. 3 statutu X spółka akcyjna jest wewnętrznie zarządzaną alternatywną spółką inwestycyjną określoną w przepisach ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Ponadto zgodnie z paragrafem 4 ust. 1-4 statutu X spółka akcyjna:
1.Spółka może działać na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami. Z zastrzeżeniem, że poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej spółka może prowadzić wyłącznie działalność inwestycyjną.
2.Spółka może tworzyć i likwidować oddziały, zakłady, przedstawicielstwa i filie, a także inne jednostki organizacyjne w kraju i za granicą.
3.Spółka może przystępować do spółek kapitałowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami.
4.Spółka jest uprawniona do tworzenia i uczestniczenia we wszelkich jednostkach i organizacjach gospodarczych działających na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz za granicą, o ile będzie to zgodne z przepisami prawa.
Ponadto, zgodnie ze statutem X spółka akcyjna spółka jest alternatywną spółką inwestycyjną i realizuje politykę inwestycyjną polegającą na lokowaniu aktywów zebranych od wielu inwestorów w podmioty na wczesnym etapie rozwoju poprzez objęcie lub nabycie następujących typów i rodzajów praw emitowanych na gruncie prawa polskiego lub ich odpowiedników na gruncie prawa obcego:
1)papiery wartościowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;
2)udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością;
3)wierzytelności.
Ponadto w statucie jest wskazane, że spółka może udzielać pożyczek oraz w ramach zarządzania płynnością finansową może lokować aktywa w instrumenty rynku pieniężnego oraz depozyty bankowe.
Ponadto w statucie jest wskazane, że spółka będzie realizować strategię funduszy Private Equity, która w największym stopniu będzie odpowiadać strategiom Venture Capital, stosownie do informacji przedstawianych Komisji Nadzoru Finansowego w formularzu sprawozdawczym ZAFI. X spółka akcyjna nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.
Pytanie
Czy świadczenie przez Państwa na rzecz X spółka akcyjna usług, wynikających z opisanej w stanie faktycznym wniosku umowy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o usługi księgowe, podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
W Państwa ocenie, świadczenie przez Państwa na rzecz X spółka akcyjna usług, wynikających z opisanej w stanie faktycznym umowy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o usługi księgowe, podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Powyższe wynika z następujących okoliczności.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku VAT zwalnia się od podatku: 12) usługi zarządzania:
1.funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
2.portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
3.ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
4.otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
5.pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
6.obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez CCP, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,
7.pracowniczymi planami kapitałowymi, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1342).
Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1.czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2.usług doradztwa;
3.usług w zakresie leasingu.
Usługi księgowe nie stanowią usług doradczych, co wynika między innymi z interpretacji ogólnej dotyczącej m.in. kwestii zwolnienia biur rachunkowych z VAT z 2015 r. (PT3.8101.2.2015.AEW.16).
Podstawą do zastosowania ww. zwolnienia jest art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE.L Nr 347, s. 1 ze zm.), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z VAT transakcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
Użyty w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT zakres usługi zarządzania funduszami zwolnionej z VAT odpowiada usługom wskazanym w art. 135 (1) (g) Dyrektywy 2006/112/WE – „zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”.
Pojęcie zarządzania, jako autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, definiowane jest w Załączniku II do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).
W art. 6 ust. 2 zdanie ostatnie Dyrektywy 2009/65/WE określono: „Działalność związana z zarządzaniem UCITS obejmuje, do celów niniejszej dyrektywy, obowiązki, o których mowa w załączniku II”.
Zgodnie z przywołanym powyżej Załącznikiem II do Dyrektywy 2009/65/WE, funkcje zarządzania obejmują:
·zarządzanie inwestycjami;
·administrację, w tym:
1.obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem;
2.zapytania klientów;
3.wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4.monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5.prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6.wypłatę zysków;
7.emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8.rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9.prowadzenie ksiąg;
·wprowadzanie do obrotu.
W sposób analogiczny funkcję zarządzania definiuje także Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010.
Mając na uwadze powyższą definicję „zarządzania” podkreślają Państwo, że jej zakresem objęto m.in. „obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem”, rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń), prowadzenie ksiąg.
Przywołana powyżej Dyrektywa 2009/65/WE nie definiuje zakresu pojęcia obsługi rachunkowo-księgowej czy prowadzenia ksiąg. Niewątpliwie jednakże usługi te wynikają między innymi z ustawy o rachunkowości. Zgodnie bowiem z art. 1 tej ustawy określa ona zasady rachunkowości oraz zasady wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Podobnie dyrektywa nie definiuje pojęcia „rozliczanie umów”. Niemniej jednak powyżej wskazane pojęcia, w Państwa ocenie, odnoszą się do czynności wynikających z zawartej umowy z dnia 4 kwietnia 2019 r. usługi księgowe.
Natomiast „zarządzanie funduszem” należy interpretować jako wszystkie te działania, które są związane z prowadzeniem działalności funduszu, w tym z dokonywaniem inwestycji, a także z czynnościami poprzedzającymi dokonanie inwestycji (w tym analizami i badaniami mającymi potwierdzić celowość inwestycji). W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert SA (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji”.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawione we wniosku o interpretacje zdarzenie oraz powyższe rozważania prawne – w Państwa ocenie – usługi świadczone przez Państwa będą mieścić się w powyżej przytoczonej definicji zarządzania zawartej w Załączniku II do Dyrektywy 2009/65/WE.
W konsekwencji, w Państwa ocenie, w wystawionych przez Państwa fakturach VAT dla X spółka akcyjna powinna widnieć stawka „zw.” a nie wykazany podatek VAT, albowiem zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. Dla zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT bez znaczenia pozostaje fakt, czy usługi te są świadczone na mocy umów zawartych bezpośrednio z funduszami inwestycyjnymi czy z Towarzystwami, czy z Zarządzającymi, o ile w istocie rzeczy usługi te będą dotyczyły zarządzania funduszami inwestycyjnymi.
Istotnym jest bowiem zakres (przedmiot) usługi, a więc usługi rachunkowo-księgowe w zakresie zarządzania funduszami, rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń); prowadzenie ksiąg.
W tym względzie przywołania wymaga wyrok TSUE z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 GfBk, gdzie Trybunał potwierdził prawo do zwolnienia w sytuacji świadczenia usług zarządzania dla spółki inwestycyjnej (TFI). Podobnie usługa świadczona bezpośrednio na rzecz funduszy inwestycyjnych dotycząca usługi zarządzania określonej w Załączniku II do Dyrektywy 2009/65/WE mogłaby korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.
W powyższym wyroku Trybunał wskazał: „Celem zwolnienia transakcji związanych z zarządzaniem specjalnymi funduszami inwestycyjnymi ustanowionego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych jest ułatwienie drobnym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, bez ponoszenia kosztów podatku od wartości dodanej, w celu zapewnienia neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w kwestii wyboru między bezpośrednim inwestowaniem w papiery wartościowe a inwestowaniem w nie za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Tymczasem z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia jest dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonywane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania przewidzianym w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy”.
Zatem z powyższego orzecznictwa jednoznacznie wynika, że szeroko powinien być zakreślony podmiotowy zakres zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt. 12 ustawy o podatku VAT i powinien obejmować różne instytucje zbiorowego inwestowania, w tym alternatywne spółki inwestycyjne będące alternatywnym funduszem inwestycyjnym.
Konkluzja te expressis verbis jest też wyrażona w poniższym orzecznictwie. W wyroku z dnia 6 lutego 2020 r. sygn. akt I SA/Wr 860/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wskazał: „ze stanowiska organu interpretującego wypływa tymczasem wniosek, że powyższe usługi obsługi księgowej podlegają zwolnieniu tylko w przypadku, gdy podmiot je świadczący wykonuje ponadto czynności zarządzania portfelem inwestycyjnym oraz ryzykiem. Jednakże, jak słusznie wywodzi Skarżąca, na gruncie przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i ZAFI, zarządzać portfelem oraz ryzykiem AFI może wyłącznie ZAFI, w związku z tym niemożliwym jest wykonywanie czynności zarządzania portfelem i ryzykiem przez podmiot inny, niż ZAFI. Tym samym uprawniona jest konstatacja, że tak wąskie rozumienie pojęcia zarządzania na gruncie ustawy o VAT skutkowałoby uznaniem interpretowanego zwolnienia za podmiotowe, adresowanego tylko do podmiotów uprawnionych do zarządzania portfelem i ryzykiem alternatywnej spółki inwestycyjnej, czyli tylko ZAFI, a samo pojęcie zarządzania ograniczałoby się jedynie do zarządzania portfelem i ryzykiem ZAFI. Takie zaś wąskie rozumienie pojęcia zarządzania pozostaje w sprzeczności nie tylko z jego literalnym brzmieniem, ale i z Dyrektywą VAT. Nie budzi bowiem wątpliwości, że szeroka jego definicja miała na celu zwolnienie wszelkich usług immanentnie związanych z usługami zarządzania funduszem i jego aktywami, tak by konsumenci nie byli obciążeni kwotą podatku VAT niezależnie od tego, czy usługi te świadczone są przez fundusz lub podmiot nim zarządzający, czy też przez podmiot zewnętrzny pod warunkiem, że są to usługi specjalistyczne, nierozerwalnie związane z zarządzaniem funduszami. Taki charakter mają w ocenie Sądu czynności, jakie Skarżąca będzie świadczyć w ramach obsługi prawnej ZASI, nie zaś – jak przyjął organ intepretujący – niespełniające istotnej funkcji dla zarządzania portfelem inwestycyjnym lub ryzykiem”.
W powyższym wyroku Sąd wskazał ponadto: „Za zaprezentowanym stanowiskiem przemawia przywołane przez Skarżącą orzecznictwo TSUE, z którego wynika, że okoliczność, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawno-finansowej funduszu nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem «zarządzania» specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 części B lit. d pkt 6 dyrektywy. Ponadto, z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punku widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że przeprowadzone przez nie transakcje nie będą objęte zwolnieniem (wyrok TSUE w sprawie C-169/04 Abbey National). Zaskarżona interpretacja przeczy zatem stanowisku wyrażonemu w orzecznictwie TSUE, które zostało powołane zarówno przez Skarżącą, jak i organ interpretujący (wyroki w sprawach: C-8/03, C-169/04, C-275/11). Jest ono sprzeczne także z przedmiotowym charakterem zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b) ustawy o VAT. Dodatkowo wskazać należy, że przepis ten nie odnosi się tylko do sytuacji prawnej alternatywnych funduszy inwestycyjnych, ale także funduszy inwestycyjnych w ogólności, w tym także, do tych stanowiących przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe w rozumieniu przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS)”.
Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Trybunał zaznaczył też, że: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. W uzasadnieniu TSUE podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: „okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności »zarządzania« specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (...). Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem »zarządzania« specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d”.
W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu. W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 13 część B lit. d pkt 6 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi” do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie. Z uwagi na fakt, że pojęcie „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.
Zgodnie z orzecznictwem TSUE pojęcie „zarządzania” może obejmować różne odrębne usługi, np. usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy (wyrok C-169/04) czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (wyrok C-275/11). Warunkiem aby korzystały ze zwolnienia jest, aby usługi te spełniały szczególne i istotne funkcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.
Ze względu na wnioski płynące z orzecznictwa TSUE oraz treść art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, zgodnie z którym działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w Załączniku II – w tym obsługę księgowo-rachunkową w zakresie zarządzania funduszem, obsługę umów i prowadzenie ksiąg – są Państwo zdania, że usługi które są przez Państwa świadczone na rzecz X spółka akcyjna mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT i tym samym powinny być zwolnione z VAT.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi: ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.
Zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach inwestycyjnych – ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
Zgodnie z art. 8a ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:
1.Alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.
2.Alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie:
a.spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;
b.spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.
3.Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.
Jak wynika z opisu stanu faktycznego sprawy, X spółka akcyjna jest alternatywną spółką inwestycyjną, a tym samym jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym.
Z treści zaś art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku VAT wynika, że zwolnienie to dotyczy usługi zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Niewątpliwie zatem świadczenie usług opisanych w stanie faktycznym niniejszego wniosku o interpretację dla ASI będącej alternatywnym funduszem inwestycyjnym korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku VAT.
W konsekwencji, są Państwo zobowiązani do skorygowania dotychczas wystawionych faktur VAT poprzez wykazanie na nich stawki „zw.”. Z tego względu należy uznać, że Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT:
Zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2)usług doradztwa;
3)usług w zakresie leasingu.
Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.
Z opisu sytuacji wynika, że zawarli Państwo na piśmie z X spółka akcyjna umowę o usługi księgowe. Zgodnie z tą umową zobowiązali się Państwo do:
1)usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych firmy powyższego zleceniodawcy to jest:
a)prowadzenia ewidencji zdarzeń gospodarczych w programie komputerowym oraz sporządzania zestawień obrotów i sald;
b)sporządzania sprawozdań rocznych (bilans, rachunek zysków i strat i informacji dodatkowej) w terminie 70 dni od zakończenia roku obrachunkowego;
c)sporządzania deklaracji podatkowych;
d)prowadzenia ewidencji środków trwałych w programie komputerowym;
e)przygotowywania projektów modyfikujących przyjęte zasady (politykę) rachunkowości każdorazowo w przypadku zmian przepisów prawa bilansowego (ustawy o rachunkowości rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy) lub wystąpienia zmian profilu działalności zleceniodawcy, czy wystąpieniem nowych zdarzeń gospodarczych nieuregulowanych w wymienionych zasadach;
f)przekazywanie kwartalnych danych finansowych pozwalających zleceniodawcy na sporządzenie tabeli stanowiących załącznik nr 1 do niniejszej umowy w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału.
Ponadto umowa przewiduje obsługę kadrową i płacową pracowników zatrudnionych u Zleceniodawcy, w tym prowadzenie akt osobowych i ewidencji kadrowej zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, sporządzanie sprawozdań statystycznych w zakresie prowadzonych spraw zgodnie z wymogami GUS, sporządzanie listy płac na podstawie przekazanej ewidencji czasu pracy oraz przygotowywanie w formie elektronicznej dyspozycji przelewów z niej wynikających, obsługa w zakresie umów cywilnoprawnych (zlecenie, umowa o dzieło), obsługa w zakresie dokumentacji i składek ZUS oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.
W umowie jest wskazane, że należne Państwu wynagrodzenie będzie powiększane o podatek od towarów i usług. W umowie wynagrodzenie za wszystkie wyżej opisane usługi jest ustalone jedną kwotą.
X spółka akcyjna zgodnie z danymi ujawnionymi w KRS zajmuje się następującymi rodzajami działalności:
1)66.30.Z działalność związana z zarządzaniem funduszami (przedmiot przeważającej działalności);
2)64.30.Z działalności trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych (przedmiot pozostałej działalności).
Spółka ta działa w oparciu o ustawę z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. X spółka akcyjna spółka jest alternatywną spółką inwestycyjną i realizuje politykę inwestycyjną polegająca na lokowaniu aktywów zebranych od wielu inwestorów w podmioty na wczesnym etapie rozwoju poprzez objęcie lub nabycie następujących typów i rodzajów praw emitowanych na gruncie prawa polskiego lub ich odpowiedników na gruncie prawa obcego. X spółka akcyjna nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.
Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy usługi księgowe świadczone przez Państwa na rzecz X spółka akcyjna podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.
W odniesieniu do kwestii, objętej zakresem pytania, należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:
1)przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz
2)podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym, zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.
Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem, art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).
Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:
Działalność związana z UCITS obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.
Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:
·zarządzanie inwestycjami,
·administracja:
1)obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
2)zapytania klientów;
3)wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4)monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6)wypłata zysków;
7)emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9)prowadzenie ksiąg;
·wprowadzanie do obrotu.
Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C 595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.
Z uwagi na powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że opisane we wniosku usługi księgowe świadczone przez Państwa na rzecz X spółka akcyjna, będącą alternatywną spółką inwestycyjną, tj. usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych firmy powyższego zleceniodawcy to jest:
a)prowadzenia ewidencji zdarzeń gospodarczych w programie komputerowym oraz sporządzania zestawień obrotów i sald;
b)sporządzania sprawozdań rocznych (bilans, rachunek zysków i strat i informacji dodatkowej) w terminie 70 dni od zakończenia roku obrachunkowego;
c)sporządzania deklaracji podatkowych;
d)prowadzenia ewidencji środków trwałych w programie komputerowym;
e)przygotowywania projektów modyfikujących przyjęte zasady (politykę) rachunkowości każdorazowo w przypadku zmian przepisów prawa bilansowego (ustawy o rachunkowości rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy) lub wystąpienia zmian profilu działalności zleceniodawcy, czy wystąpieniem nowych zdarzeń gospodarczych nieuregulowanych w wymienionych zasadach;
f)przekazywanie kwartalnych danych finansowych pozwalających zleceniodawcy na sporządzenie tabeli stanowiących załącznik nr 1 do niniejszej umowy w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału;
oraz obsługa kadrowa i płacowa pracowników zatrudnionych u Zleceniodawcy, w tym prowadzenie akt osobowych i ewidencji kadrowej zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, sporządzanie sprawozdań statystycznych w zakresie prowadzonych spraw zgodnie z wymogami GUS, sporządzanie listy płac na podstawie przekazanej ewidencji czasu pracy oraz przygotowywanie w formie elektronicznej dyspozycji przelewów z niej wynikających, obsługa w zakresie umów cywilnoprawnych (zlecenie, umowa o dzieło), obsługa w zakresie dokumentacji i składek ZUS oraz podatku dochodowego od osób fizycznych – mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Opisane usługi zawierają się w załączniku II do Dyrektywy 2009/65/WE. W konsekwencji, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) dla ww. usług.
Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie również kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 681 ze zm.) – dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.
Zgodnie z art. 1 u.f.i.:
Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.
W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:
Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).
Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:
Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:
Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.
Z kolei, zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o funduszu zagranicznym – rozumie się fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o państwie członkowskim – rozumie się przez to państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.
U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.
Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”. Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o unijnym AFI – rozumie się alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji – prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.
Natomiast na potrzeby u.f.i. za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i.) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 u.f.i.).
Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT.
Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.
Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Zgodnie z art. 2 pkt 10a u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
W myśl art. 3 ust. 1 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.
Jak stanowi art. 3 ust. 3 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.
Zgodnie z art. 3 ust. 4 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:
1)fundusz inwestycyjny otwarty;
2)alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.
Według art. 8a ust. 1 u.f.i.:
Alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.
Stosownie do art. 8a ust. 2 u.f.i.:
Alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie:
1)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;
2)spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.
W oparciu o treść art. 8a ust. 3 u.f.i.:
Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że wskazane usługi księgowe oraz obsługę kadrową i płacową świadczą Państwo na rzecz X spółka akcyjna, która – jak wynika z wniosku – jest wewnętrznie zarządzaną alternatywną spółką inwestycyjną określoną w przepisach ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Zatem, również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług – zostanie spełniona.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że usługi księgowe oraz obsługa kadrowa i płacowa, które zamierzają Państwo świadczyć na podstawie zawartej umowy, będą się mieściły w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy.
Podsumowując, świadczone przez Państwa na rzecz X spółka akcyjna usług, o których mowa we wniosku, podlegają i będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;
·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności obowiązku dokonania korekty dotychczas wystawionych przez Państwa faktur.
Odnosząc się do powołanych przez Państwa w przedmiotowym wniosku wyroków sądu, tut. Organ pragnie wyjaśnić, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się zawężają. Zatem, wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).