Interpretacja indywidualna z dnia 31 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.180.2023.3.ASZ

Skutki podatkowe darowizny środków pieniężnych od matki.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 sierpnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 19 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od matki. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – w piśmie z 19 października 2023 r. (wpływ 19 października 2023 r.) oraz w piśmie z 28 października 2023 r. (wpływ 28 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W związku z otrzymaną darowizną od matki przesłała Pani drogą elektroniczną do właściwego dla siebie Urzędu Skarbowego druk SD-Z2. Jednakże Urząd Skarbowy zwrócił się do Pani z informacją, że powinna Pani złożyć druk SD-3 zamiast SD-Z2 i uregulować należny podatek od uzyskanej darowizny z uwagi na fakt, że sama Pani wpłaciła darowiznę na swoje konto. Wyjaśniła Pani urzędowi, że nie posiadała wiedzy o nieprawidłowości swojego działania, ufając w profesjonalizm pracownika banku, który w taki a nie inny sposób przeprowadził transakcję (transakcja odbyła się w odstępie kilku minut). Ponadto zapewniła Pani, że matka Pani była obecna przy wpłacaniu darowizny co ta potwierdziła stosownym oświadczeniem złożonym w Urzędzie Skarbowym. Nadmieniła Pani, że zwróciła się także do pracownika banku o podpisanie oświadczenia o obecności swojej i Pani matki podczas transakcji, jednakże uzyskała odpowiedź odmowną.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że chociaż nie została zawarta pisemna umowa darowizny, to dysponuje Pani pisemnym oświadczeniem, w którym Pani matka jednoznacznie potwierdziła, że przekazane Pani środki to darowizna. Tak więc na podstawie posiadanego oświadczenia bezsprzecznie można wskazać, że darczyńcą jest Pani matka, a obdarowaną Pani (córka). Ponadto znany jest przedmiot darowizny czyli środki pieniężne, a te miały trafić i trafiły zgodnie z wolą i decyzją darczyńcy do obdarowanego.

Pani matka wypłaciła pieniądze (godzina transakcji (...)) i od razu przekazała je Pani  w banku, w obecności pracownika oddziału. Zatem pieniądze ani nie opuściły budynku, ani rąk pracownika banku. Następnie w obecności Pani matki niezwłocznie zostały wpłacone przez Panią na Pani konto. Transakcja ta miała miejsce o godzinie (...), zatem zaledwie kilka minut później. Zaznaczyła Pani, że taki sposób przekazania środków wynikał z niewiedzy i nie wydawał się niewłaściwy, tym bardziej, że transakcję przeprowadzał pracownik banku czyli przedstawiciel profesjonalnej instytucji, dla którego zapewne nie była to pierwsza taka transakcja. Ufając zatem w jego profesjonalizm, nie miała Pani podstaw do negowania sposobu jego działania.

Pytania

Czy w zaistniałej sytuacji musi Pani złożyć druk SD-3 i zapłacić podatek od uzyskanej darowizny?

Czy powinna Pani zostać zwolniona z opłacenia podatku w związku ze złożonym drukiem SD-Z2?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, powinna Pani zostać zwolniona z konieczności zapłaty podatku od darowizny na podstawie złożonego druku SD-Z2, gdyż z załączonych dokumentów, tj. potwierdzeń wypłaty i wpłaty (które wydarzyły się w krótkim odstępie czasu) oraz oświadczenia podpisanego przez Pani matkę wynika, że była ona obecna przy wpłacie darowizny. Co tym samym bezsprzecznie potwierdza wolę darczyńcy o przekazaniu darowizny obdarowanemu i jednocześnie pozwala na jasną identyfikację stron niniejszej transakcji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Na podstawie art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Podatek oblicza się na zasadach określonych w art. 9 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień dokonania darowizny.

Niezależnie od powyższego, ustawodawca przewidział także zwolnienie z opodatkowania dla najbliższej rodziny określone w art. 4a ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie z nim:

Należy podkreślić, że w przypadku darowizny środków pieniężnych oba warunki wskazane w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy muszą być spełnione łącznie, aby można było zastosować zwolnienie.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 cyt. ustawy).

Z kolei, z art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że:

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że nie zawierała Pani z matką pisemnej umowy darowizny, ale dysponuje Pani pisemnym oświadczeniem, w którym Pani matka jednoznacznie potwierdziła, że przekazane Pani środki pieniężne to darowizna. Pani matka wypłaciła środki pieniężne (godzina transakcji 16⁴⁹) i od razu przekazała je Pani w banku, w obecności pracownika oddziału. Zatem pieniądze ani nie opuściły budynku, ani rąk pracownika banku. Następnie w obecności Pani matki środki pieniężne niezwłocznie zostały wpłacone przez Panią na Pani konto. Transakcja ta miała miejsce o godzinie 16⁵⁵, zatem zaledwie kilka minut później.

Pani zdaniem, powinna Pani zostać zwolniona z konieczności zapłaty podatku od spadków i darowizn.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania należy przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

- otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

- złożenie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);

- udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zapis ten należy rozumieć w ten sposób, że warunkiem wystarczającym do skorzystania ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest udokumentowanie przekazania środków pieniężnych we wskazany w tym przepisie sposób przez darczyńcę na rzecz obdarowanego. Tym samym, podejmowanie innych czynności w celu udokumentowania otrzymania środków pieniężnych tytułem darowizny jest niewystarczające albo zbędne.

W opisanej we wniosku sytuacji nie można uznać udokumentowania otrzymania przedmiotowych środków pieniężnych w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, gdyż środki te zostały przekazane na konto osobiście przez Panią.

Pani matka wypłaciła pieniądze ze swojego konta i przekazała je Pani w banku, w obecności pracownika oddziału. Następnie w obecności Pani matki pieniądze zostały wpłacone przez Panią na Pani konto. Zatem to Pani – będąca już właścicielem środków pieniężnych – dokonała ich wpłaty na swój rachunek bankowy. Taki sposób działania nie wyczerpuje norm omawianego przepisu.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W konsekwencji, opisana przez Panią darowizna środków pieniężnych, którą otrzymała Pani od swojej matki, nie korzystała ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ww. darowizna podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Przy czym podkreślamy, że obliczenie podatku musi odbyć się na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązujących w dniu dokonania opisanej przez Panią darowizny.

Zgodnie z art. 17a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

A zatem, skoro otrzymana darowizna środków pieniężnych nie korzystała ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, powinna Pani złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 2068) i wykazać w nim nabycie środków pieniężnych od matki.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.