Interpretacja indywidualna z dnia 25 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.420.2023.4.AK

Brak obowiązku korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy w związku z nabyciem współwłasności lokali. Brak opodatkowania podatkiem VAT zniesienia współwłasności lokali.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 23 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

·braku obowiązku korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy, w zakresie podatku naliczonego odliczonego przez Spadkodawcę przed jego śmiercią i przez Przedsiębiorstwo w spadku w okresie od dnia powstania Przedsiębiorstwa w spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego i ustania bytu prawnego Przedsiębiorstwa w spadku, w związku z nabyciem udziału wynoszącego ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych oraz późniejszego zniesienia współwłasności tych lokali w sposób opisany we wniosku;

·braku opodatkowania podatkiem VAT zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie B, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność B, a część na wyłączną własność A, a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 października 2023 r. (wpływ 10 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A jest synem B i C, który zmarł w dniu (…) listopada 2022 r. W małżeństwie B i C panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

C do dnia śmierci prowadził działalność gospodarczą w zakresie wynajmu lokali użytkowych pod firmą (…). Od dnia jego śmierci funkcjonuje jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, działająca pod nazwą (…) w spadku, NIP (…), działająca na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, powstałą w związku ze śmiercią C (dalej jako: Przedsiębiorstwo w spadku).

Przedsiębiorstwo w spadku jest na podstawie przepisów art. 1a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodów osiąganych w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Przedsiębiorstwo w spadku jest na podstawie art. 15 ust. 1a oraz art. 17 ust. 1i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnikiem podatku od towarów i usług, kontynuującym prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika C.

W skład majątku Przedsiębiorstwa w spadku weszły składniki majątkowe i niemajątkowe związane z prowadzoną przez C przed jego śmiercią działalnością gospodarczą polegającą na wynajmie lokali użytkowych, a najistotniejszymi składnikami majątkowymi jest osiem lokali użytkowych położonych w (…), w obrębie jednej nieruchomości.

B jako małżonka C w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej była współwłaścicielem wspomnianych wyżej ośmiu wyodrębnionych lokali użytkowych. B nie prowadziła za życia męża działalności gospodarczej związanej z wynajęciem wspomnianych wyżej lokali użytkowych. Działalność gospodarczą prowadził tylko jej małżonek – C i rozliczał przychody osiągane z tytułu najmu lokali użytkowych w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, zarejestrowanej w CEiDG. C jako przedsiębiorca był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Lokale użytkowe w okresie prowadzenia działalności przez C zostały w całości zamortyzowane.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą C jako przedsiębiorca miał na dzień śmierci zawarte sześć umów najmu lokali użytkowych, jedną umowę dotyczącą montażu masztu GMS na dachu budynku stanowiącym część wspólną właścicieli budynku oraz umowy z dostawcami mediów, jeden lokal użytkowy był w dniu śmierci niewynajęty, a jeden był zajęty przez samego C.

C jako przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą przy użyciu zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, obejmujących w szczególności: podatkową księgę przychodów i rozchodów, środki trwałe w postaci ośmiu lokali użytkowych, zobowiązania i należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, prawa i obowiązki wynikające z umów najmu lokali użytkowych oraz z umowy dotyczącej montażu masztu GMS na dachu budynku stanowiącym część wspólną właścicieli budynku, prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami mediów. Dokonywana przez C jako przedsiębiorcę, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, sprzedaż usług najmu była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, wobec czego C jako podatnik podatku od towarów i usług dokonywał pełnego odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Na skutek śmierci C, B na podstawie testamentu nabyła w drodze spadku na wyłączną własność dwa lokale użytkowe oraz udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych. Wspomniane dwa lokale użytkowe i udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych weszły do majątku Przedsiębiorstwa w spadku i zostaną wydane B dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego (co nastąpi za kilka miesięcy).

B jest jedynym spadkobiercą i jedynym właścicielem Przedsiębiorstwa w spadku. B pobiera rentę rodzinną po zmarłym C, nie prowadzi zarejestrowanej w CEIDG działalności gospodarczej, nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku do towarów i usług.

Mocą zapisu windykacyjnego zawartego w testamencie C udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych nabył z chwilą śmierci C jego syn – A. Udziały nabyte przez A mocą zapisu windykacyjnego nie weszły w skład Przedsiębiorstwa w spadku.

A został powołany na zarządcę sukcesyjnego.

W związku z realizacją zapisu windykacyjnego A otrzymał udziały wynoszące po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych. Wydanie A praw objętych zapisem windykacyjnym nastąpiło przed złożeniem niniejszego wniosku, przed stwierdzeniem nabycia praw B do spadku, przed uprawomocnieniem się takiego postanowienia i przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez A tytułem zapisu windykacyjnego nie posiadały zdolności do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, do realizacji których służyły C jako przedsiębiorcy za jego życia.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez A tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia przez A przedsiębiorstwa, to jest: nie były zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z definicją przedsiębiorstwa zawartą w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez A tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia przez A zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, to jest: organizacyjnie i finansowo wyodrębnionego zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez A tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowią u A zespołu, a jedynie zbiór elementów w postaci udziałów w prawie własności sześciu lokali użytkowych, które to lokale użytkowe służyły uprzednio C do prowadzenia działalności gospodarczej.

Opisany we wniosku o interpretację stan faktyczny nie dotyczy więc sytuacji, w której w wyniku realizacji zapisu windykacyjnego uprawniony z zapisu windykacyjnego nabył przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część.

A prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEiDG, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu lokali użytkowych.

A na podstawie umowy o korzystanie z lokali użytkowych zawartej z Przedsiębiorstwem w spadku oddał sześć lokali, w których prawie własności przysługuje mu udział wynoszący ½ do odpłatnego korzystania Przedsiębiorstwu w spadku za zapłatą wynagrodzenia dla A, które to wynagrodzenie jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług, a Przedsiębiorstwo w spadku wynajmuje te lokale użytkowe podmiotom trzecim.

Przedsiębiorstwo w spadku w dalszym ciągu wykorzystywało i wykorzystywać będzie aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego (co nastąpi w związku z uprawomocnieniem postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku przez B) swoje składniki majątkowe do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Przedsiębiorstwo w spadku, na wniosek zarządcy sukcesyjnego A, zostało przywrócone jako podatnik podatku od towarów i usług, jest obecnie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i kontynuuje działalność gospodarczą zmarłego podatnika C w zakresie wynajmu lokali użytkowych osobom trzecim.

A wykorzystywał i wykorzystuje nabyte udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w drodze zawarcia z Przedsiębiorstwem w spadku umowy o korzystanie z sześciu lokali (w których A przysługuje od dnia śmierci C udział ułamkowy wynoszący ½) i uzyskiwał i uzyskuje z tego tytułu od Przedsiębiorstwa w spadku wynagrodzenie, które było i jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Zarząd sukcesyjny Przedsiębiorstwa w spadku wygaśnie z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po C (co nastąpi na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw).

Z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego majątek przedsiębiorstwa w spadku, w szczególności w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie B. Składniki majątku wygasającego Przedsiębiorstwa w spadku, które nabędzie B w dniu uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego nie będą spełniać warunków do uznania tego majątku za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu Cywilnego ani za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

B z racji swojego podeszłego wieku ((…) lata) nie będzie w stanie aktywnie zajmować się tymi nabytymi lokalami użytkowymi. W związku z tym B zawrze ze swoim synem A:

-umowę dotyczącą wynajęcia dwóch lokali użytkowych, których B będzie wtedy wyłącznym właścicielem;

-umowę dotyczącą korzystania z sześciu pozostałych lokali użytkowych, w których będzie wtedy przysługiwał B udział ułamkowy wynoszący ½ w prawie własności każdego z tych sześciu lokali użytkowych;

-cesję praw i obowiązków przysługujących B z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS.

Na podstawie tych umów B będzie uzyskiwała od swojego syna A wynagrodzenie, które B będzie opodatkowywała zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. B nie będzie zarejestrowanym w CEiDG przedsiębiorcą, ani też nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. B będzie więc wykonywała w istocie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (oddanie składników majątkowych do odpłatnego korzystania stanowiące usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług), tyle że nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (co będzie wynikać z tego, że wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia będzie ją uprawniać do korzystania ze zwolnienia z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług).

A, działając jako przedsiębiorca i czynny podatnik podatku od towarów i usług będzie zawierał umowy najmu z podmiotami trzecimi, uzyskiwał z tego tytułu przychody w postaci czynszu najmu oraz czynszu od operatora GSM (w zakresie dotyczącym umowy zawartej przez współwłaścicieli budynku dotyczącej korzystania przez operatora GMS z dachu budynku, będzie ponosił koszty, zarządzał wszystkimi ośmioma lokalami, w razie konieczności będzie realizował niezbędne remonty czy też nakłady (które będą dla A stanowiły w takim wypadku inwestycję w obcym środku trwałym).

W kilka miesięcy po stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego dokonane zostanie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych zlokalizowanych w jednym i tym samym budynku biurowym (w których B nabyła w drodze spadku udziały wynoszące po ½, a A nabył w drodze zapisu windykacyjnego udziały wynoszące również po ½) w ten sposób, że część lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność B, a pozostałe lokale użytkowe przypadną na wyłączną własność A. Zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, co będzie wynikać z tego, że łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez B z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez A. Dodatkowo, wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności w lokalach nabytych na wyłączną własność przez A oraz wartość udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych nabytych wcześniej przez A na podstawie zapisu windykacyjnego będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, jakie pierwotnie A nabył w drodze zapisu windykacyjnego.

W okresie współwłasności w częściach ułamkowych sześciu lokali użytkowych A poniesie nakłady na te lokale użytkowe, traktując je jako podlegające amortyzacji inwestycje w obcym środku trwałym. Nie wystąpi sytuacja nieodpłatnego przekazania nakładów poczynionych na poszczególnych lokalach użytkowych przez A, bowiem przed zniesieniem współwłasności lokali użytkowych A wystawi na B fakturę VAT z tytułu niezamortyzowanej do dnia rozliczenia nakładów części poniesionych przez A nakładów stanowiących dla A inwestycję w obcym środku trwałym przypadających na lokale użytkowe, które w wyniku zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat mają przypaść na wyłączną własność B. B będzie zobowiązana do uregulowania kwoty wynikającej z wystawionej przez A faktury VAT.

Po zniesieniu współwłasności B będzie wynajmowała A lokale użytkowe będące wyłącznie jej własnością i będzie uzyskiwała z tego tytułu czynsz najmu opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. B nie będzie w tym okresie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (co będzie wynikać z tego, że wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia będzie ją uprawniać do korzystania ze zwolnienia z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług). Żadne z wyłączeń dotyczących stosowania zwolnienia z art. 113 ust. 1 ust. 9, wskazanych w treści art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług nie wystąpi w sprawie.

A zaś będzie zawierał umowy podnajmu tych lokali z osobami trzecimi, zarządzał tymi lokalami, uzyskiwał przychody od podnajemców oraz uzyskiwał przychody w postaci czynszu od operatora GSM (w zakresie dotyczącym umowy zawartej przez współwłaścicieli budynku dotyczącej korzystania przez operatora GMS z dachu budynku, dokonywał niezbędnych remontów traktowanych w trakcie trwania umów najmu zawartych z B jako tzw. inwestycje w obcym środku trwałym.

Na tle opisanego stanu faktycznego powstała kwestia uzyskania przez A, stanowiska organu w zakresie prawidłowości interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W uzupełnieniu do wniosku wskazał Pan następujące informacje:

1.Czy lokale użytkowe, o których mowa w opisie sprawy (8 lokali użytkowych) lub ich części były wybudowane/nabyte przez Pana C w ramach prowadzonej działalności gospodarczej? Jeżeli tak, to kiedy zostały nabyte/kiedy budowa się zakończyła, kiedy lokale zostały oddane do użytkowania (proszę podać konkretne daty)?

Informacji należy udzielić odrębnie dla każdego lokalu lub jego części.

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-Lokal nr 1 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce (…) września 2006 r., lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 2007 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

-Lokal nr 2 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

-Lokal nr 3 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

-Lokal nr 4 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

-Lokal nr 5 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

-Lokal nr 6 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

-Lokal nr 7 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

-Lokal nr 8 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

2.Czy nabycie/wybudowanie przez Pana C lokali użytkowych lub ich części, zostało dokonane w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (należy jednoznacznie określić, czy była to czynność opodatkowana, tj. czy został naliczony podatek VAT, czy zwolniona)? Informacji należy udzielić odrębnie dla każdego lokalu użytkowego lub jego części.

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-Lokal nr 1 został nabyty przez C od małżeństwa niedziałającego w charakterze podatnika VAT, a C nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

-Lokal nr 2 został nabyty przez C w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a C przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

-Lokal nr 3 został nabyty przez C w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a C przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

-Lokal nr 4 został nabyty przez C w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a C przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

-Lokal nr 5 został nabyty przez C w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a C przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

-Lokal nr 6 został nabyty przez C w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a C przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

-Lokal nr 7 został nabyty przez C w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a C przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

-Lokal nr 8 został nabyty przez C w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a C przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

3.Czy w związku z nabyciem/wybudowaniem ww. lokali użytkowych lub ich części, przysługiwało Panu C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (w całości lub w części) i czy z tego prawa skorzystał? Informacji należy udzielić odrębnie dla każdego lokalu użytkowego lub jego części.

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-w związku z nabyciem Lokalu nr 1 nie przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość ani o część kwoty podatku naliczonego;

-w związku z nabyciem Lokalu nr 2 przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość kwoty podatku naliczonego i z prawa tego C skorzystał;

-w związku z nabyciem Lokalu nr 3 przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość kwoty podatku naliczonego i z prawa tego C skorzystał;

-w związku z nabyciem Lokalu nr 4 przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość kwoty podatku naliczonego i z prawa tego C skorzystał;

-w związku z nabyciem Lokalu nr 5 przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość kwoty podatku naliczonego i z prawa tego C skorzystał;

-w związku z nabyciem Lokalu nr 6 przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość kwoty podatku naliczonego i z prawa tego C skorzystał;

-w związku z nabyciem Lokalu nr 7 przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość kwoty podatku naliczonego i z prawa tego C skorzystał;

-w związku z nabyciem Lokalu nr 8 przysługiwało C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całość kwoty podatku naliczonego i z prawa tego C skorzystał.

4.Czy ww. lokale lub ich części były/są udostępniane osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych (np. najem, dzierżawa)? Jeśli tak, to w jakim czasie i czy były to umowy odpłatne? Informacji należy udzielić chronologicznie oraz oddzielnie dla każdego lokalu użytkowego lub jego części.

Odp.: Wnioskodawca stwierdza, że:

-Lokal nr 1 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-Lokal nr 2 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-Lokal nr 3 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-Lokal nr 4 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-Lokal nr 5 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-Lokal nr 6 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-Lokal nr 7 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-Lokal nr 8 był udostępniany osobom trzecim na podstawie odpłatnej umowy najmu począwszy od oddania go do użytkowania aż do złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

5.W jaki sposób, do jakich celów (w tym na potrzeby własne) od dnia nabycia/wybudowania ww. lokale użytkowe lub ich części były wykorzystywane? Informacji należy udzielić odrębnie dla każdego lokalu użytkowego lub jego części.

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-Lokal nr 1 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

-Lokal nr 2 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

-Lokal nr 3 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

-Lokal nr 4 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

-Lokal nr 5 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

-Lokal nr 6 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

-Lokal nr 7 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego;

-Lokal nr 8 był wykorzystywany w ramach prowadzonej przez C działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tego lokalu osobom trzecim na potrzeby prowadzonej przez te osoby trzecie w tym lokalu działalności gospodarczej. Lokal ten był wykorzystywany przez Przedsiębiorstwo w spadku w taki sam sposób od dnia następnego po dniu śmierci C i będzie wykorzystywany w ten sam sposób przez Przedsiębiorstwo w spadku aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.

6.Czy w odniesieniu do poszczególnych lokali użytkowych lub ich części doszło do ich pierwszego zasiedlenia (oddania do używania)? Jeżeli tak, to kiedy? Informacji należy udzielić oddzielnie dla każdego lokalu użytkowego lub jego części.

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-w odniesieniu do Lokalu nr 1 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 2007 roku;

-w odniesieniu do Lokalu nr 2 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 1999 roku;

-w odniesieniu do Lokalu nr 3 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 1999 roku;

-w odniesieniu do Lokalu nr 4 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 1999 roku;

-w odniesieniu do Lokalu nr 5 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 1999 roku;

-w odniesieniu do Lokalu nr 6 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 1999 roku;

-w odniesieniu do Lokalu nr 7 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 1999 roku;

-w odniesieniu do Lokalu nr 8 do pierwszego zasiedlenia doszło w dacie oddania tego lokalu do użytkowania, to jest w 1999 roku.

7.Czy między pierwszym zasiedleniem (oddaniem do użytkowania) przedmiotowych lokali użytkowych lub ich części, a nabyciem przez Pana ½ w prawie własności przedmiotowych lokali mocą zapisu windykacyjnego upłynął/upłynie okres dłuższy niż 2 lata? Informacji należy udzielić odrębnie dla każdego lokalu użytkowego lub jego części.

Odp.: W pierwszym rzędzie przypomina Pan, że mocą zapisu windykacyjnego zawartego w testamencie C udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych nabył z chwilą śmierci C jego syn – A. Udziały nabyte przez A mocą zapisu windykacyjnego nie weszły w skład Przedsiębiorstwa w spadku.

Stwierdza Pan, że:

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 3 a nabyciem przez Pana ½ w prawie własności tego lokalu na podstawie zapisu windykacyjnego upłynął już okres dłuższy niż 2 lata;

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 4 a nabyciem przez Pana ½ w prawie własności tego lokalu na podstawie zapisu windykacyjnego upłynął już okres dłuższy niż 2 lata;

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 5 a nabyciem przez Pana ½ w prawie własności tego lokalu na podstawie zapisu windykacyjnego upłynął już okres dłuższy niż 2 lata;

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 6 a nabyciem przez Pana ½ w prawie własności tego lokalu na podstawie zapisu windykacyjnego upłynął już okres dłuższy niż 2 lata;

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 7 a nabyciem przez Pana ½ w prawie własności tego lokalu na podstawie zapisu windykacyjnego upłynął już okres dłuższy niż 2 lata;

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 8 a nabyciem przez Pana ½ w prawie własności tego lokalu na podstawie zapisu windykacyjnego upłynął już okres dłuższy niż 2 lata;

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 1 a wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego upłynie okres dłużysz niż 2 lata (okres ten w istocie upłynął już przed złożeniem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji). Na skutek śmierci C, B na podstawie testamentu nabyła w drodze spadku na wyłączną własność dwa lokale użytkowe oraz udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych. Lokal nr 1, lokal nr 2 i udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych weszły do majątku Przedsiębiorstwa w spadku i zostaną wydane B dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego (co nastąpi za kilka miesięcy);

-między pierwszym zasiedleniem Lokalu nr 2 a wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego upłynie okres dłużysz niż 2 lata (okres ten w istocie upłynął już przed złożeniem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji). Na skutek śmierci C, B na podstawie testamentu nabyła w drodze spadku na wyłączną własność dwa lokale użytkowe oraz udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych. Lokal nr 1 i lokal nr 2 oraz udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych weszły do majątku Przedsiębiorstwa w spadku i zostaną wydane B dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego (co nastąpi za kilka miesięcy).

8.Czy były ponoszone przez Pana C wydatki na ulepszenie lub przebudowę danego lokalu użytkowego lub jego części w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej ww. obiektów, tj. czy dokonano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków ich zasiedlenia? Jeżeli ponoszono takie wydatki, to:

a)kiedy były one ponoszone (w jakim okresie)?

b)czy nakłady na ulepszenie przekraczały 15.000 zł?

c)czy po dokonaniu tych ulepszeń były one oddane do użytkowania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej oraz czy w momencie ich dostawy minął/minie okres dłuższy niż dwa lata licząc od momentu oddania tych obiektów do użytkowania po dokonaniu ulepszeń?

d)czy przysługiwało Panu C prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (w całości lub w części) od ww. wydatków?

Informacji należy udzielić odrębnie dla każdego lokalu użytkowego lub jego części.

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-w stosunku do Lokalu nr 1 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia;

-w stosunku do Lokalu nr 2 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia;

-w stosunku do Lokalu nr 3 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia;

-w stosunku do Lokalu nr 4 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia;

-w stosunku do Lokalu nr 5 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia;

-w stosunku do Lokalu nr 6 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia;

-w stosunku do Lokalu nr 7 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia;

-w stosunku do Lokalu nr 8 nie było ponoszonych wydatków na ulepszenie lub przebudowę tego lokalu lub jego części, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej tego lokalu, to znaczy nie dokonywano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu zmiany warunków zasiedlenia.

9. Czy w odniesieniu do lokali użytkowych zakończył się/zakończy się na moment nabycia przez Pana ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-w stosunku do Lokalu nr 3 na moment nabycia przez Pana udziału wynoszącego ½ na podstawie zapisu windykacyjnego zakończony był już 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;

-w stosunku do Lokalu nr 4 na moment nabycia przez Pana udziału wynoszącego ½ na podstawie zapisu windykacyjnego zakończony był już 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;

-w stosunku do Lokalu nr 5 na moment nabycia przez Pana udziału wynoszącego ½ na podstawie zapisu windykacyjnego zakończony był już 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;

-w stosunku do Lokalu nr 6 na moment nabycia przez Pana udziału wynoszącego ½ na podstawie zapisu windykacyjnego zakończony był już 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;

-w stosunku do Lokalu nr 7 na moment nabycia przez Pana udziału wynoszącego ½ na podstawie zapisu windykacyjnego zakończony był już 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;

-w stosunku do Lokalu nr 8 na moment nabycia przez Wnioskodawcę udziału wynoszącego ½ na podstawie zapisu windykacyjnego zakończony był już 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług;

-w stosunku do Lokalu nr 1 na moment nabycia przez B na podstawie testamentu w drodze spadku na wyłączną własność lokalu nr 1, 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług minął już przed złożeniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej;

-w stosunku do Lokalu nr 2 na moment nabycia przez B na podstawie testamentu w drodze spadku na wyłączną własność lokalu nr 2, 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług minął już przed złożeniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

10.Kiedy (proszę podać dokładną datę) nabył Pan ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali mocą zapisu windykacyjnego?

Odp.: Stwierdza Pan, że:

-w stosunku do Lokalu nr 3 nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności tego lokalu nastąpiło w dniu śmierci C, to jest (…) listopada 2022 r.;

-w stosunku do Lokalu nr 4 nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności tego lokalu nastąpiło w dniu śmierci C, to jest (…) listopada 2022 r.;

-w stosunku do Lokalu nr 5 nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności tego lokalu nastąpiło w dniu śmierci C, to jest (…) listopada 2022 r.;

-w stosunku do Lokalu nr 6 nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności tego lokalu nastąpiło w dniu śmierci C, to jest (…) listopada 2022 r.;

-w stosunku do Lokalu nr 7 nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności tego lokalu nastąpiło w dniu śmierci C, to jest (…) listopada 2022 r.;

-w stosunku do Lokalu nr 8 nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności tego lokalu nastąpiło w dniu śmierci C, to jest (…) listopada 2022 r.

11.Czy po zniesieniu współwłasności i podziale lokali użytkowych będzie Pan nadal wykorzystywał lokale, które otrzyma Pan na wyłączną własność w wyniku podziału, wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT?

Odp.: Stwierdza Pan, że po zniesieniu współwłasności i podziale lokali użytkowych będzie nadal wykorzystywał lokale, które otrzyma na wyłączną własność w wyniku podziału, wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT.

Pytanie

1.Czy prawidłowe jest stanowisko, że nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych ani też późniejsze zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w sposób opisany we wniosku nie spowodują dla A obowiązku korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie korekty podatku naliczonego odliczonego przez C przed jego śmiercią i przez Przedsiębiorstwo w spadku w okresie od dnia powstanie Przedsiębiorstwa w spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego i ustania bytu prawnego Przedsiębiorstwa w spadku)?

2.Czy prawidłowe jest stanowisko A, że w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie B, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność B a część na wyłączną własność A a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, skutki podatkowe dla A takiego zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat będą takie, że zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Stoi Pan na stanowisku, że nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych ani też późniejsze zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w sposób opisany we wniosku nie spowodują dla A obowiązku korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie korekty podatku naliczonego odliczonego przez C przed jego śmiercią i przez Przedsiębiorstwo w spadku w okresie od dnia powstanie Przedsiębiorstwa w spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego i ustania bytu prawnego Przedsiębiorstwa w spadku.

Wyjaśnić należy, że w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług zostały określone zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług: Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Jak stanowi art. 91 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług: Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

W świetle art. 91 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty.

Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną: 1) opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi; 2) zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług: Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi ust. 7c powołanego artykułu: Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

W myśl art. 91 ust. 7d ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług: Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia (aportu) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług: W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem korekta podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy o podatku od towarów i usług, dotyczy podatku naliczonego od zakupów związanych jednocześnie z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego oraz z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jeżeli podatnik nie jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku, które posłużyłyby tylko czynnościom opodatkowanym oraz gdy zmianie uległo przeznaczenie towaru, od którego podatek został odliczony lub nieodliczony w całości.

Ponadto, korekta ta jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będącego następcą prawnym (beneficjentem praw i obowiązków zbywcy), który w tym zakresie przejmuje, wynikające z art. 91 ust. 1-8 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązki zbywcy. Zatem, nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będący następcą prawnym, co do zasady, przejmuje obowiązki swojego poprzednika.

Towary w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte w drodze zapisu windykacyjnego i objęte w posiadanie przez Pana przed złożeniem niniejszego wniosku, służyły i będą nadal służyły Panu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym nie dojdzie do zmiany sposobu wykorzystywania towarów w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, a tym samym nie będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego i odliczonego przy nabyciu tych towarów przez C ani przez Przedsiębiorstwo w spadku.

Podobnie, po zniesieniu współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat, lokale użytkowe nabyte przez Pana na wyłączną własność będą służyły Panu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym nie dojdzie do zmiany sposobu wykorzystywania towarów w postaci lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność Pana w wyniku zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat.

Tym samym, nie będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego i odliczonego przy nabyciu tych towarów przez C ani przez Przedsiębiorstwo w spadku.

Ad. 2

Stoi Pan na stanowisku, że w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie B, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność B a część na Pana wyłączną własność, a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, skutki podatkowe dla Pana takiego zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat będą takie, że zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W kwestii opodatkowania zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych podatkiem od towarów i usług należy wskazać, że w sytuacji gdy jak to opisano we wniosku, w wyniku zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych wartość Pana majątku nie ulegnie zwiększeniu, bowiem wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności lokali nabytych na wyłączną własność Pana łącznie z wartością udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych, nabytych wcześniej przez Pana na podstawie zapisu windykacyjnego, będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących ½ jakie Panu przysługiwały przed zniesieniem współwłasności, we współwłasności sześciu lokali użytkowych nabytych w drodze zapisu windykacyjnego, to takie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat nie będzie dla Pana podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem takie zniesienie współwłasności nie będzie stanowiło odpłatnej dostawy towaru ani świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 i ust. 2 ani też świadczenia usług art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, towarami w rozumieniu ww. ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z powołanego powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną.

Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową – zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną – zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Instytucja współwłasności jest uregulowana w art. 191-221 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tymi przepisami, współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Do charakterystycznych cech współwłasności należy zaliczyć jedność przedmiotu współwłasności, wielość podmiotów, którym dane prawo przysługuje oraz niepodzielność wspólnego prawa. Oznacza to, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie tylko do jej części. Współwłasność ułamkowa, polega na tym, że udział każdego współwłaściciela we wspólnym prawie jest określony kwotowo ułamkiem. Jeśli zaś nie zostało określone, jaki udział (ułamek) przypada poszczególnym współwłaścicielom, domniemywa się, że ich udziały są równe.

Współwłaściciel rzeczy wspólnej (np. nieruchomości), któremu przysługuje udział – nawet w minimalnej nawet wysokości – jest uprawniony do posiadania całej rzeczy będącej przedmiotem współwłasności i do korzystania z niej w takim zakresie, w jakim nie przeszkadza on w posiadaniu jej przez innych współwłaścicieli. Wielkość udziału danego współwłaściciela przekłada się natomiast na zakres uprawnień, które w odniesieniu do rzeczy wspólnej może on samodzielnie wykonywać. Każdy ze współwłaścicieli, może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, ale odnosi się to wyłącznie do posiadanego udziału. Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.

Stosownie do art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Celem umowy o zniesienie współwłasności jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zniesienie współwłasności polega na likwidacji stosunku prawnego, jaki łączy współwłaścicieli, które w przypadku zniesienia współwłasności przez podział fizyczny rzeczy prowadzi do przyporządkowania poszczególnych udziałów we współwłasności nowo wydzielonym rzeczom, przez co współwłaściciele stają się ich wyłącznymi właścicielami.

Zniesienie następuje przez podział fizyczny, chyba że jest on sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Podział rzeczy wspólnej prowadzi do zniesienia współwłasności, a w wyniku podziału powstają nowe przedmioty własności – samoistne, odrębne rzeczy, wydzielone z większej rzeczy macierzystej (poprzednio wspólnej). Przypadają zaś one na wyłączną własność poszczególnym współwłaścicielom. Tym samym wygasa współwłasność macierzystej rzeczy wspólnej. Dokonanie podziału rzeczy wspólnej powinno zasadniczo nastąpić stosownie do wielkości udziałów we współwłasności.

Zatem, wydzielone części rzeczy swoją wartością powinny odpowiadać wielkości poszczególnych udziałów. Możliwe jest jednak, że wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne (art. 212 § 1 zd. 2 Kodeksu cywilnego).

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zniesienie współwłasności może nastąpić za odpłatnością w formie spłaty na rzecz drugiego współwłaściciela (współwłaścicieli) lub nieodpłatnie bez żadnych spłat. Powyższe wskazuje, że zniesienie współwłasności, w świetle prawa cywilnego, może mieć charakter nieodpłatny lub odpłatny (za dopłatą). Jeżeli czynności tej nie towarzyszy dopłata pieniężna, mająca na celu wyrównanie wartości poszczególnych udziałów, to nie ma ona charakteru odpłatnego, w tym też na gruncie podatku od towarów i usług.

Z podatkowego punktu widzenia istotne jest wskazanie, że w konsekwencji opisanego we wniosku sposobu zniesienia współwłasności u B ani u Pana nie nastąpi żadna zmiana stanu majątkowego w postaci zwiększenia się aktywów lub zmniejszenia zobowiązań. Przemawia to za niepodleganiem takiej czynności opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: 1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, 2. wszelkie inne darowizny – jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W świetle powyższego przepisu, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że ani B ani Panu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu udziału w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych, objętych zniesieniem współwłasności, co wynika z tego że udziały w prawie własności tych lokali zostały nabyte przez B w drodze spadku, a przez Pana w drodze zapisu windykacyjnego.

Nie wystąpi także sytuacja nieodpłatnego przekazania nakładów poczynionych na poszczególnych lokalach użytkowych przez Pana, bowiem przed zniesieniem współwłasności lokali użytkowych wystawi Pan na B fakturę VAT z tytułu niezamortyzowanej do dnia rozliczenia nakładów, części poniesionych przez Pana nakładów stanowiących dla Pana inwestycję w obcym środku trwałym, przypadających na lokale użytkowe, które w wyniku zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat mają przypaść na wyłączną własność B. B będzie zobowiązana do uregulowania kwoty wynikającej z wystawionej przez Pana faktury VAT.

Pana zdaniem, w opisanych okolicznościach, zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat, w taki sposób jak to opisano we wniosku, nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W opisanej sytuacji nie wystąpi bowiem dostawa towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Potwierdzenie prawidłowości takiej interpretacji przepisów ustawy o podatku od towarów i usług można znaleźć w wyroku NSA z 6 października 2016 r., sygn. akt I FSK 386/16. Odnosząc się do instytucji współwłasności NSA przypomniał uregulowania zawarte w art. 191-221 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tymi przepisami, współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom. Współwłasność ułamkowa – stanowiąca podstawę w rozpatrywanej sprawie – polega na tym, że udział każdego współwłaściciela we wspólnym prawie jest określony kwotowo ułamkiem. Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności, którego celem jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zniesienie współwłasności może nastąpić za odpłatnością w formie spłaty na rzecz drugiego współwłaściciela (współwłaścicieli) lub nieodpłatnie bez żadnych spłat. Ponadto NSA w powołanym wyroku zaznaczył, że jeżeli zniesieniu współwłasności nie towarzyszy dopłata pieniężna, mająca na celu wyrównanie wartości poszczególnych udziałów, nie ma ona na gruncie podatku od towarów i usług charakteru odpłatnego. Wydzielone bowiem (bez dopłaty) w wyniku zniesienia współwłasności nowe rzeczy powinny wartością odpowiadać wielkości poszczególnych udziałów. W związku z tym żaden ze współwłaścicieli nie uzyskuje w wyniku takiej czynności przysporzenia majątkowego, a jedynie prawo umożliwiające mu dysponowanie nowym towarem jak właściciel. Umowy zniesienia współwłasności rzeczy przez fizyczny jej podział, z uwzględnieniem jedynie wartości udziałów współwłaścicieli, nie można także utożsamiać z czynnościami zamiany udziałów w rzeczy, czy ich sprzedaży. W związku z powyższym NSA uznał, że: „(...) umowne zniesienie współwłasności rzeczy, które nie ma charakteru odpłatnego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jeżeli jednak czynność ta będzie miała charakter odpłatny, a więc strony postanowią, że w wyniku zniesienia współwłasności jeden ze wspólników uzyska własność nowej rzeczy o wartości niższej od wartości jego udziału we własności wspólnej rzeczy, a drugi ze wspólników zostanie zobowiązany do wyrównania tej wartości przez dopłatę pieniężną (z uwagi na to, że wartość jego nowej rzeczy jest wyższa od wartości przysługującego mu uprzednio udziału), na gruncie VAT będzie miała miejsce odpłatna dostawa towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 u.p.t.u., której odpłatność wyznacza wielkość poczynionej dopłaty. (...)”. NSA w powołanym wyroku zaznaczył, że spłata poniesionych przez jednego ze współwłaścicieli nakładów, ma odrębny charakter od czynności zniesienia współwłasności.

W podobny sposób zinterpretował przepisy ustawy o podatku od towarów i usług Dyrektor Krajowej w interpretacjach z 23 czerwca 2017 r., nr 0112-KDIL2-1.4012.188.2017.2.MK oraz z dnia 5 listopada 2019 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.394.2019.2.JF.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 15 ust. 1a ustawy:

Art. 15 ust. 1b ustawy wskazuje, że:

Przepisy ustawy z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 170), zwaną dalej „ustawą o zarządzie sukcesyjnym”, wprowadziły specyficzny rodzaj podatnika, jaki stanowi przedsiębiorstwo w spadku.

Ponadto przepisy ustawy o zarządzie sukcesyjnym wprowadziły także zmiany m.in. w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz w ustawie o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W myśl art. 2 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Przepis art. 2 ust. 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym wskazuje, że:

Jak stanowi art. 3 ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Przepis art. 9 ust. 2 cyt. powyżej ustawy stanowi, że:

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 12 ust. 10 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Jak stanowi art. 13 ust. 1 cyt. wyżej ustawy:

Zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Natomiast art. 14 ust. 1 powyższej ustawy stanowi, że:

Stosownie do treści art. 14 ust. 2 tej ustawy:

Zgodnie z art. 29 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Stosownie do art. 59 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W myśl art. 49 pkt 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W tym miejscu warto przytoczyć treść przepisów rozdziału 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), zwanej dalej ustawą Ordynacja podatkowa, dotyczących praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształcanych.

Zgodnie z art. 97 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

W myśl art. 97 § 1a ustawy Ordynacja podatkowa:

Stosownie do treści art. 97 § 1b ustawy Ordynacja podatkowa:

Na mocy art. 97 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Na podstawie art. 97 § 2a ustawy Ordynacja podatkowa:

Zatem z art. 97 § 2 i art. 97 § 2a ustawa Ordynacja podatkowa wynika, że spadkobiercy przejmują wszelkie majątkowe prawa i obowiązki, a prawa niemajątkowe w zależności od tego czy kontynuują działalność spadkodawcy czy nie.

Zgodnie z art. 97a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Natomiast art. 98 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że:

Zaznaczenia wymaga, że powołany powyżej art. 97 ustawy Ordynacja podatkowa, stanowi o prawach i obowiązkach spadkobiercy, które były związane z prowadzoną przez spadkodawcę działalnością gospodarczą, natomiast art. 97a dotyczy zobowiązań podatkowych przedsiębiorstwa w spadku.

W tym miejscu, należy zwrócić uwagę na kwestię zapisu windykacyjnego uregulowanego przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Stosownie do art. 981¹ § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonywania korekty zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

Jak stanowi art. 91 ust. 3 ustawy:

W świetle art. 91 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy:

Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy:

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy:

Jak stanowi art. 91 ust. 7c:

W myśl art. 91 ust. 7d ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, żemocą zapisu windykacyjnego zawartego w testamencie nabył Pan prawo własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych. Udziały nabyte przez Pana mocą zapisu windykacyjnego nie weszły w skład Przedsiębiorstwa w spadku. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez Pana tytułem zapisu windykacyjnego nie posiadały zdolności do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, do realizacji których służyły C jako przedsiębiorcy za jego życia.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez Pana tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia przedsiębiorstwa, to jest: nie były zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z definicją przedsiębiorstwa zawartą w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez Pana tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, to jest: organizacyjnie i finansowo wyodrębnionego zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez Pana tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowią zespołu, a jedynie zbiór elementów w postaci udziałów w prawie własności sześciu lokali użytkowych, które to lokale użytkowe służyły uprzednio C do prowadzenia działalności gospodarczej.

Jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu lokali użytkowych.

Na podstawie umowy o korzystanie z lokali użytkowych zawartej z Przedsiębiorstwem w spadku oddał Pan sześć lokali, w których prawie własności przysługuje Panu udział wynoszący ½ do odpłatnego korzystania Przedsiębiorstwu w spadku za zapłatą wynagrodzenia dla Pana, które to wynagrodzenie jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług, a Przedsiębiorstwo w spadku wynajmuje te lokale użytkowe podmiotom trzecim.

Przedsiębiorstwo w spadku w dalszym ciągu wykorzystywało i wykorzystywać będzie, aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego swoje składniki majątkowe do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Przedsiębiorstwo w spadku, na wniosek zarządcy sukcesyjnego, zostało przywrócone jako podatnik podatku od towarów i usług, jest obecnie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i kontynuuje działalność gospodarczą zmarłego podatnika C w zakresie wynajmu lokali użytkowych osobom trzecim.

Wykorzystywał i wykorzystuje Pan nabyte udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w drodze zawarcia z Przedsiębiorstwem w spadku umowy o korzystanie z sześciu lokali. Uzyskiwał Pan i uzyskuje z tego tytułu od Przedsiębiorstwa w spadku wynagrodzenie, które było i jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Zarząd sukcesyjny Przedsiębiorstwa w spadku wygaśnie z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku (co nastąpi na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw).

Z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego majątek przedsiębiorstwa w spadku, w szczególności w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie B.

B zawrze z Panem:

-umowę dotyczącą wynajęcia dwóch lokali użytkowych, których B będzie wtedy wyłącznym właścicielem;

-umowę dotyczącą korzystania z sześciu pozostałych lokali użytkowych, w których będzie wtedy przysługiwał B udział ułamkowy wynoszący ½ w prawie własności każdego z tych sześciu lokali użytkowych;

-cesję praw i obowiązków przysługujących B z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS.

Na podstawie tych umów B będzie uzyskiwała od Pana wynagrodzenie, które będzie opodatkowywała zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Działając jako przedsiębiorca i czynny podatnik podatku od towarów i usług, będzie Pan zawierał umowy najmu z podmiotami trzecimi, uzyskiwał z tego tytułu przychody w postaci czynszu najmu oraz czynszu od operatora GSM (w zakresie dotyczącym umowy zawartej przez współwłaścicieli budynku dotyczącej korzystania przez operatora GMS z dachu budynku, będzie ponosił koszty, zarządzał wszystkimi ośmioma lokalami, w razie konieczności będzie realizował niezbędne remonty czy też nakłady (które będą dla Pana stanowiły w takim wypadku inwestycję w obcym środku trwałym).

W kilka miesięcy po stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego dokonane zostanie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych zlokalizowanych w jednym i tym samym budynku biurowym (w których B nabyła w drodze spadku udziały wynoszące po ½ a Pan nabył w drodze zapisu windykacyjnego udziały wynoszące również po ½) w ten sposób, że część lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność B a pozostałe lokale użytkowe przypadną na Pana wyłączną własność. Zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, co będzie wynikać z tego, że łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez B z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności lokali użytkowych nabytych na Pana wyłączną własność. Dodatkowo, wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności, w lokalach nabytych na Pana wyłączną własność oraz wartość udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych nabytych wcześniej przez Pana na podstawie zapisu windykacyjnego będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych jakie pierwotnie nabył Pan w drodze zapisu windykacyjnego.

W okresie współwłasności w częściach ułamkowych sześciu lokali użytkowych poniesie Pan nakłady na te lokale użytkowe, traktując je jako podlegające amortyzacji inwestycje w obcym środku trwałym. Nie wystąpi sytuacja nieodpłatnego przekazania nakładów poczynionych na poszczególnych lokalach użytkowych przez Pana, bowiem przed zniesieniem współwłasności lokali użytkowych wystawi Pan na B fakturę VAT z tytułu niezamortyzowanej do dnia rozliczenia nakładów części poniesionych przez Pana nakładów stanowiących dla Pana inwestycję w obcym środku trwałym przypadających na lokale użytkowe, które w wyniku zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat mają przypaść na wyłączną własność B. B będzie zobowiązana do uregulowania kwoty wynikającej z wystawionej przez Pana faktury VAT.

Po zniesieniu współwłasności B będzie wynajmowała Panu lokale użytkowe będące wyłącznie jej własnością i będzie uzyskiwała z tego tytułu czynsz najmu opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Będzie Pan zawierał umowy podnajmu tych lokali z osobami trzecimi, zarządzał tymi lokalami, uzyskiwał przychody od podnajemców oraz uzyskiwał przychody w postaci czynszu od operatora GSM w zakresie dotyczącym umowy zawartej przez współwłaścicieli budynku dotyczącej korzystania przez operatora GMS z dachu budynku, dokonywał niezbędnych remontów traktowanych w trakcie trwania umów najmu zawartych z B jako tzw. inwestycje w obcym środku trwałym.

Lokal nr 1 został nabyty przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce (…) września 2006 r., lokal został oddany do użytkowania w dniu (…) stycznia 2007 roku, lokal ten był od daty nabycia i będzie do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców. Natomiast Lokale nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 zostały nabyte przez C w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nabycie miało miejsce w 1998 roku, lokale zostały oddane do użytkowania w dniu (…) stycznia 1999 roku, lokale te były od daty nabycia i będą do momentu wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokalu użytkowego na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez kolejnych na przestrzeni lat najemców.

Z powołanych wcześniej przepisów wynika, że w przypadku, w którym podatnik zmienia przeznaczenie środka trwałego nabytego (wytworzonego) dla celów działalności opodatkowanej VAT (lub mieszanej) i zaczyna go używać wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania, ma on zasadniczo obowiązek skorygować odliczony VAT, jeżeli taki został odliczony. Analogicznie powinien postąpić podatnik w sytuacji sprzedaży takiego środka trwałego, jeżeli przy jego nabyciu (wytworzeniu) odliczył VAT naliczony, a przy zbyciu zastosuje zwolnienie z VAT.

W odniesieniu do korekty 10-letniej dotyczącej nieruchomości i następującej w tym okresie zmiany przeznaczenia oraz zbycia środka trwałego ze zwolnieniem z VAT, należy wskazać, że ich skutkiem jest obowiązek dokonania w roku zbycia korekty odliczenia za wszystkie z pozostałych 10 lat okresu korekty, tak jakby w każdym z pozostałych lat odliczenie nie przysługiwało w ogóle.

Zatem, mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony przez Pana opis sprawy należy zauważyć, że nie będzie Pan miał obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, w związku z nabyciem udziału wynoszącego ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych oraz późniejszym zniesieniem współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat, gdyż przedmiotowe lokale użytkowe były i są przez cały czas wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tj.:

•C prowadził działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lokali użytkowych i jako przedsiębiorca był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT;

•Przedsiębiorstwo w spadku jest podatnikiem podatku VAT, kontynuującym prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika C;

•Pan wykorzystywał i wykorzystuje nabyte udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT w drodze zawarcia z Przedsiębiorstwem w spadku umowy o korzystanie z sześciu lokali;

•Po wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego Przedsiębiorstwa w spadku, działając jako przedsiębiorca i czynny podatnik VAT, będzie Pan zawierał umowy najmu z podmiotami trzecimi i uzyskiwał z tego tytułu przychody w postaci czynszu najmu oraz czynszu od operatora GSM;

•po zniesieniu współwłasności i podziale lokali użytkowych będzie Pan nadal wykorzystywał lokale, które Pan otrzyma na wyłączną własność w wyniku podziału, wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT.

Nie nastąpi więc w tym przypadku zmiana przeznaczenia nieruchomości (lokali użytkowych).

W tym miejsku podkreślić należy, że jedną z najważniejszych cech podatku od towarów i usług jest neutralność – oznaczająca, że ciężar ekonomiczny tego podatku ponosi wyłącznie ostateczny konsument towaru lub usługi, będący końcowym ogniwem łańcucha obrotu. Neutralność podatku wynika z samej istoty podatku od wartości dodanej. Ponadto, przy wykładni prawa podatkowego pod uwagę należy brać również zasady dokonywania wykładni systemowej, czy celowościowej.

Zatem, w sytuacji gdy towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy przez przedsiębiorstwo w spadku, w stosunku do których to towarów podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – będą przeznaczone przez właściciela przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszej działalności opodatkowanej, opodatkowanie podatkiem VAT nie wystąpi. W przeciwnym razie podatnik dwukrotnie ponosiłby ciężar ekonomiczny podatku od tych samych towarów, co nie znajduje uzasadnienia. Takie podejście byłoby niezgodne z zasadą neutralności w podatku VAT oraz z celem wprowadzonej regulacji.

W niniejszej sprawie należy pomocniczo odwołać się do orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 16 czerwca 2016 r., sygn. C-229/15, z którego wynika, że „(2) Artykuł 18 lit. c) dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą 2009/162 (dyrektywa VAT), należy interpretować w ten sposób, że w wypadku zaprzestania podlegającej opodatkowaniu działalności gospodarczej podatnika zatrzymanie towarów przez podatnika, jeżeli podatek od wartości dodanej od owych towarów podlegał odliczeniu w momencie ich nabycia, można uznać za odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, jeżeli upłynął okres korekty przewidziany w art. 187 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2009/162. (…) Dla osiągnięcia celu art. 18 lit. c) dyrektywy VAT, który polega na uniknięciu tego, żeby składniki majątkowe dające prawo do odliczenia podatku VAT nie zostały przedmiotem nieopodatkowanej ostatecznej konsumpcji w następstwie zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, oraz na wyeliminowaniu wszelkich nierówności w zakresie podatku VAT pomiędzy konsumentami, którzy nabyli swoje towary od innego podatnika, a tymi, którzy nabyli towary w ramach działalności swego przedsiębiorstwa, do opodatkowania wymaganego na mocy art. 18 lit. c) dyrektywy VAT powinno dojść o ile towar dający prawo do odliczenia podatku VAT zachował wartość końcową w dniu zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, niezależnie od okresu pomiędzy nabyciem rzeczonego towaru a datą zaprzestania owej działalności”.

W konsekwencji, w sytuacji nabycia przez Pana składników majątkowych na podstawie zapisów windykacyjnych zawartych w testamencie Pana C przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego, tj. udziału w wysokości ½ we własności sześciu Lokali użytkowych, w sytuacji gdy kontynuuje Pan i będzie kontynuować w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT działalność gospodarczą realizowaną dotychczas przez Pana C, to nie wystąpi obowiązek podatkowy w podatku VAT. Składniki te nie będą stanowiły przedmiotu ostatecznej dostawy, gdyż będą wykorzystywane do prowadzonej działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Bez znaczenia dla sprawy pozostaje również fakt, że przejmowane składniki majątku nie będą stanowiły przedsiębiorstwa, ani jego zorganizowanej części.

Tym samym nabycie przez Pana składników majątkowych, na podstawie zapisów windykacyjnych zawartych w testamencie Pana C, w postaci udziałów w wysokości ½ prawa własności sześciu Lokali użytkowych, przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego z tytułu zapisów windykacyjnych nie spowoduje u Pana powstania obowiązku podatkowego.

W konsekwencji mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy wskazać, że nie będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ustawy, w odniesieniu do udziałów w wysokości ½ prawa własności sześciu Lokali użytkowych, gdyż przedmiotowe nieruchomości nadal będą wykorzystywane do działalności gospodarczej – do czynności opodatkowanych, tj. wynajmu.

Nie nastąpi więc w tym przypadku zmiana przeznaczenia ww. udziałów w sześciu Lokalach użytkowych, a tylko taka sytuacja rodziłaby obowiązek korekty.

W świetle powyższych okoliczności,nabycie udziału wynoszącego ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych ani też późniejsze zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w sposób opisany we wniosku nie spowodują dla Pana obowiązku korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie korekty podatku naliczonego odliczonego przez C przed jego śmiercią i przez Przedsiębiorstwo w spadku, w okresie od dnia powstania Przedsiębiorstwa w spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, w sytuacji gdy lokale użytkowe były i będą nadal wykorzystywane przez Pana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również braku opodatkowania podatkiem VAT zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie B, która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność B a część na wyłączną własność A a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Co do zasady, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Przy czym, z przytoczonych przepisów nie wynika, aby odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musiała mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową – zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną – zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT:

W myśl art. 7 ust. 3 ustawy:

W świetle powyższego przepisu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 Kodeksu cywilnego.

Jak stanowi art. 195 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Stosownie do treści art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 198 Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 211 Kodeksu cywilnego:

Kodeks cywilny przewiduje zniesienie współwłasności w trybie umownym lub sądowym. Umowne zniesienie współwłasności następuje, w sytuacji kiedy strony (czyli wszyscy współwłaściciele) osiągają porozumienie zarówno co do faktu zniesienia współwłasności, jak i zastosowanego sposobu wyjścia ze stanu współwłasności. Wyróżniono trzy sposoby zniesienia współwłasności: podział rzeczy wspólnej, przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli, sprzedaż rzeczy wspólnej. W przypadku umownego zniesienia współwłasności kwestię spłat w sposób dowolny regulują współwłaściciele.

Wskazać należy, że sprzedaż udziału we współwłasności, z uwagi na jego charakter prawny, przynoszący efekt rozporządzania tym udziałem jak towarem np. przez prawną możliwość zbycia go na rzecz nabywcy, który może nim dysponować jak właściciel należy traktować jako dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że w kilka miesięcy po stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego dokonane zostanie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych zlokalizowanych w jednym i tym samym budynku biurowym (w których B nabyła w drodze spadku udziały wynoszące po ½ a A nabył w drodze zapisu windykacyjnego udziały wynoszące również po ½) w ten sposób, że część lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność B, a pozostałe lokale użytkowe przypadną na wyłączną własność A. Zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, co będzie wynikać z tego, że łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez B z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez A. Dodatkowo, wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności w lokalach nabytych na wyłączną własność przez A oraz wartość udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych nabytych wcześniej przez A na podstawie zapisu windykacyjnego będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych jakie pierwotnie A nabył w drodze zapisu windykacyjnego. W okresie współwłasności w częściach ułamkowych sześciu lokali użytkowych A poniesie nakłady na te lokale użytkowe, traktując je jako podlegające amortyzacji inwestycje w obcym środku trwałym. Nie wystąpi sytuacja nieodpłatnego przekazania nakładów poczynionych na poszczególnych lokalach użytkowych przez A, bowiem przed zniesieniem współwłasności lokali użytkowych A wystawi na B fakturę VAT z tytułu niezamortyzowanej do dnia rozliczenia nakładów części poniesionych przez A nakładów stanowiących dla A inwestycję w obcym środku trwałym przypadających na lokale użytkowe, które w wyniku zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat mają przypaść na wyłączną własność B.

Przenosząc powyższe na grunt ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, iż opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają co do zasady transakcje odpłatne. W przedmiotowej sprawie, jak wskazano we wniosku, zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych zostanie dokonane bez spłat i dopłat, co będzie wynikać z tego, że łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez B z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez A. Innymi słowy nie będzie miała miejsca jakakolwiek zapłata – czy to w formie pieniężnej, czy też rzeczowej, lecz jedynie na podstawie zawartych ustaleń dochodzi do wyodrębnienia w sposób materialny udziałów w przedmiotowej nieruchomości, które odpowiadają pod względem wartości i wielkości dokładnie wielkości dotychczasowego ułamkowego udziału stron we współwłasności nieruchomości, co oznacza, że nie dochodzi między stronami do przeniesienia prawa do rozporządzania jakimikolwiek towarami.

Należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie nie wystąpi dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Ponadto w przedmiotowej sprawie żadna ze stron nie dokona na rzecz drugiej strony jakiegokolwiek świadczenia, zatem w niniejszej sprawie nie dojdzie również do świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji, należy uznać, że opisane zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych nie będzie czynnością stanowiącą dostawę towarów lub świadczenie usług i jako takie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych bez spłat i dopłat nie będzie u Pana podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od spadków i darowizn oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).