Interpretacja indywidualna z dnia 27 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.335.2023.1.IG

Nieuznania Spółki za podatnika z tytułu świadczeń na rzecz Powiatu.

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Państwa za podatnika z tytułu świadczeń na rzecz Powiatu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. był do (…) 2023 r. jednostką organizacyjną Powiatu, prowadzoną w formie jednostki budżetowej w celu wykonywania zadań związanych z zarządzaniem drogami powiatowymi na terenie powiatu.

Rada Powiatu uchwałą nr (…) zlikwidowała tę jednostkę budżetową i utworzyła do wykonywania zadań związanych już nie z zarządzaniem drogami powiatowymi ale związanych z bieżącym utrzymaniem dróg oraz bieżącym utrzymaniem i konserwacją budynków stanowiących własność Powiatu - B. (dalej zwane także: „B.”) prowadzone w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - (…), utworzonej w oparciu o ustawę z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U . z 2021 r. poz. 679) - jako przedsiębiorstwo komunalne. Samo zarządzanie drogami powiatowymi przejęło Starostwo (Zarząd Powiatu) i utworzony w tym celu referat w Wydziale Komunikacji i Dróg - art. 19 ust. 1 i 2 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 645).

Spółka uzyskała wpis do KRS (…). Jest ona w myśl art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 ze zm.) - powiatową osobą prawną powstałą w drodze aktu założycielskiego - w formie aktu notarialnego. Akt założycielski spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (….) stwierdza w par. 1 ust. 2 i 3, iż: „Celem spółki jest wykonywanie powierzonych jej na mocy aktu założycielskiego, zadań własnych Powiatu o charakterze użyteczności publicznej, polegających na świadczeniu usług w zakresie bieżącego utrzymania dróg powiatowych oraz bieżącego utrzymania i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu”. Także w ww. Uchwale Rady Powiatu z (…) istnieje zapis tj. par. 1 ust. 3, że nowo tworzona jednostka: „Zapewni ciągłość realizacji zadań Jednostki A. w zakresie jej dotychczasowej działalności, określonej w statucie Jednostki, w szczególności zapewni wykonywanie zadań własnych Powiatu o charakterze użyteczności publicznej polegających na świadczeniu usług w zakresie bieżącego utrzymania dróg powiatowych oraz bieżącego utrzymania i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu”. Spółka została wpisana do Statutu Powiatu jako jego jednostka organizacyjna. Powiat ma 100% udziałów w Spółce, funkcję Zgromadzenia Wspólników pełni Zarząd Powiatu.

Spółka B. realizuje działalność:

1)z zakresu bieżącego utrzymania dróg powiatowych i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu,

2)z zakresu umów na remonty, termomodernizację, roboty ogólnobudowlane,

3)a także prowadzi działalność w zakresie pełnienia funkcji inwestora zastępczego dla drogowych inwestycji powiatowych zleconych w drodze ustawy Prawo zamówień publicznych innym podmiotom gospodarczym.

W związku z tym na realizację tych zadań posiada zawarte z Powiatem umowy. Odnośnie działalności z zakresu bieżącego utrzymania dróg jest to umowa wykonawcza z (…) r.

W zakresie pozostałej działalności, umowy są zawierane na bieżąco - w związku z wykonywaniem konkretnego zadania, aczkolwiek ustalenia stron tych umów, tj. Powiatu i Spółki, są co do istoty w zakresie charakteru relacji między stronami takie same w poszczególnych umowach, które są umowami realizowanymi w trybie ustawy Pzp - art. 214 ust. 1 pkt. 11 - tryb „in-house”.

W uzupełnieniu aktu założycielskiego Powiat zawarł (…) 2023 r. z B. umowę wykonawczą określającą i doprecyzowującą zasady realizacji zadań własnych Powiatu z zakresu bieżącego utrzymania i konserwacji dróg powiatowych i budynków będących własnością Powiatu, obejmujących w szczególności: bieżące utrzymanie i konserwację dróg powiatowych, wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających, utrzymywanie zieleni przydrożnej, bieżące utrzymanie i konserwację budynków będących własnością Powiatu.

Ustalono, że Spółka wykonywać będzie te zadania samodzielnie. Z tytułu świadczonych usług Powiat zobowiązał się do wypłaty na rzecz Spółki za wykonywanie zleconych jej zadań rekompensaty - zgodnie z art. 5 decyzji Komisji Europejskiej z 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu UE - C/2011/9380 z tytułu powierzonych zadań w celu pokrycia kosztów ich realizacji. Ustalono, że ze środków otrzymanych w ramach rekompensaty Spółka nie może finansować działalności innej, niż będąca przedmiotem umowy wykonawczej. Ustalono, że Spółka ma prawo do wystawiania faktur nie częściej niż raz na kwartał. Kwota związanych z wykonywaniem powierzonych zadań, powiększonych o odpowiedni udział kosztów stałych jednostki w tym w szczególności: amortyzacja, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, świadczenia na rzecz pracowników - w oparciu o art. 5 decyzji komisji.

Rekompensata obejmuje całość kosztów bezpośrednich i pośrednich. Spółka przedkłada Powiatowi corocznie kalkulację ex ante w ujęciu rocznym w terminie do 30 września każdego roku na rok następny. Rekompensata jest przekazywana Spółce z dołu na podstawie faktur wystawianych przez Spółkę nie częściej niż raz na kwartał. Wypłata rekompensaty dokonywana jest w formie przelewu. Po zakończeniu każdego kwartału obowiązywania umowy Spółka przedkłada Powiatowi w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału objętego rozliczeniem, sprawozdanie z realizacji zadań użyteczności publicznej. Strony zastrzegły w umowie, że rekompensata przyznana Spółce musi spełniać wymogi określone w Decyzji, w szczególności Spółka nie może otrzymywać rekompensaty przekraczającej wysokości kwoty ustalonej zgodnie z art. 5 decyzji komisji. Wysokość rekompensaty Spółka oblicza więc na podstawie przepisów wspólnotowych, w tym ww. decyzji KE C/2011/9380 z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczeń usług publicznych, przyznawanej przedsiębiorcom obowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym /2012/21/UE/. Na jej podstawie rekompensata nie może więc przekroczyć kwoty odpowiadającej wynikowi finansowemu netto, podlega corocznej waloryzacji i jest korygowana w przypadku otrzymania przez Spółkę zbyt wysokiej rekompensaty w stosunku do rzeczywistego poziomu kosztów.

Jeżeli natomiast chodzi o realizację przez Spółkę zawartych z Powiatem umów na wykonywanie robót ogólnobudowlanych w budynkach będących własnością Powiatu, także i w tym przypadku Spółka realizuje zadania własne Powiatu. Spółka realizuje je na podstawie postępowania w oparciu o ustawę Prawo zamówień publicznych w trybie zamówienia z wolnej ręki (art. 214 ust. 1 pkt 11 Pzp), w której występuje jako Wykonawca, a Powiat jako Zamawiający. Strony określiły wynagrodzenie za wykonanie całości przedmiotu umowy, jako ryczałtowe, które pokrywa wszelkie należności dla Wykonawcy za wszystkie czynności niezbędne dla właściwego wykonania przedmiotu umowy. Zapłata wynagrodzenia następuje w ten sposób, że Powiat udziela zaliczki Spółce, a następnie rozlicza roboty fakturami częściowymi i fakturą końcową. Zaliczka zostaje rozliczona w ramach płatności końcowej poprzez potrącenie jej kwoty z kwoty należnego Spółce wynagrodzenia wskazanego na fakturze końcowej. Strony umawiają się ponadto na odbiory robót w trybie odbiorów częściowych i odbioru końcowego, ustalają zasady dotyczące kar umownych, odstąpienia od umowy, nie przewidują zawierania umów o podwykonawstwo, przedmiot umowy jest realizowany w oparciu o harmonogram rzeczowo-finansowy.

Umowa ta jest typową umową z zakresu prawa zamówień publicznych. W fakturach jako nabywca wskazywany jest: Powiat, odbiorca/płatnik - Starostwo Powiatowe. Umowa jest realizowana w trybie „in-house”, o którym mowa w ustawie Pzp.

Trzecim rodzajem umów łączących Spółkę z Powiatem są umowy, w których Spółka wykonuje usługę, polegającą na pełnieniu funkcji Inwestora zastępczego, podczas realizacji drogowych zadań inwestycyjnych. Spółka świadczy usługę pełnienia funkcji inwestora zastępczego także w ramach realizacji ustawy prawo zamówień publicznych - art. 214 ust. 1 pkt 11 Pzp, w trybie „in-house”. Strony ustalają w umowie za wykonanie jej przedmiotu, wynagrodzenie ryczałtowe. Wynagrodzenie obejmuje wszelkie koszty niezbędne do wykonania umowy. Faktury są wystawiane na Powiat, odbiorcą/płatnikiem jest Starostwo Powiatowe. Zasady zapłaty strony ustaliły tak jak w ww. umowach ogólnobudowlanych, z uwzględnieniem zaliczania udzielonej przez Powiat zaliczki, systemem rozliczeń odbiorów częściowych i odbioru końcowego. Ustalono zasady zapłaty kar umownych, odstąpienia od umowy, nie przewidziano zawierania Umów o podwykonawstwo, przedmiot umowy jest realizowany w oparciu o harmonogram rzeczowo-finansowy. Umowa jest umową z zakresu prawa zamówień publicznych, także z uwzględnieniem zasad waloryzacji wynagrodzenia. Także i w tym przypadku, Spółka realizuje zadania własne Powiatu.

Pracownicy zlikwidowanego A. stali się pracownikami B.

B. korzysta odpłatnie z mienia Powiatu. W przypadku likwidacji Spółki, całość mienia i środków finansowych Spółki stanie się własnością Powiatu. Zarząd Powiatu jako reprezentujący organ właścicielski każdorazowo, w oparciu o sprawozdania Spółki decyduje o przeznaczeniu wypracowanych oszczędności lub nadwyżki, a także o pokryciu strat wynikających z prowadzonej działalności na rzecz Powiatu jako jedynego zleceniodawcy Spółki.

Pytania

1.Czy Spółka B. Sp. z o.o., w której Powiat ma 100% udziałów, jest podatnikiem podatku VAT od rekompensaty ustalonej między tymi stronami w umowie wykonawczej zawartej przez Spółkę z Powiatem na bieżące utrzymanie dróg i budynków powiatowych, realizując w tym zakresie na podstawie tej umowy zadania własne Powiatu?

2.Czy Spółka B. Sp. z o.o., w której Powiat ma 100% udziałów, jest podatnikiem VAT od wynagrodzenia ustalonego między tymi stronami w umowach zawartych przez Spółkę z Powiatem na wykonywanie robót ogólnobudowlanych w budynkach będących własnością Powiatu, realizując w tym zakresie na podstawie tych umów zadania własne Powiatu?

3.Czy Spółka B. Sp. z o.o., w której Powiat ma 100% udziałów, jest podatnikiem VAT od wynagrodzenia ustalonego między tymi stronami w umowach zawartych przez Spółkę z Powiatem na pełnienie funkcji inwestora zastępczego na drogowych inwestycjach powiatowych, realizując w tym zakresie na podstawie tych umów zadania własne Powiatu, zlecane do realizacji innym podmiotom gospodarczym w drodze ustawy Prawo zamówień publicznych?

4.Czy Spółka: B. Sp. z o.o. utworzona w oparciu o art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 679) przez Powiat w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i będąca jednocześnie powiatową osobą prawną, wykonującą zgodnie z aktem założycielskim Spółki, zadania własne Powiatu oraz robót ogólnobudowlanych, a także będąc dla Powiatu inwestorem zastępczym - o charakterze użyteczności publicznej polegające na świadczeniu usług w zakresie bieżącego utrzymania dróg powiatowych i bieżącego utrzymania i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu - jest w myśl art. 7 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651) w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931) - podatnikiem podatku od towarów i usług, w tym także jako spełniający przesłanki z art. 15 ust. 6 ustawy VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy analiza obowiązującego stanu prawnego i faktycznego w przedmiotowej sprawie wskazuje na to, iż Spółka B Sp. z o.o. nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie wszystkich czterech postawionych wyżej pytań.

Spółka za wykonywanie zadań z zakresu bieżącego utrzymania dróg i budynków powiatowych otrzymuje na podstawie umowy wykonawczej zawartej z Powiatem, rekompensatę na pokrycie kosztów działalności związanych z wykonywaniem tych zadań.

Zdaniem Wnioskodawcy brak jest podstaw do uznania go za podatnika VAT, gdyż świadczenie usług podlega opodatkowaniu, gdy jest wykonywane w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może być uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi. Uznanie danej czynności za świadczenie usługi wymaga z jednej strony istnienia działania lub zaniechania, z drugiej zaś strony konsumenta tego świadczenia - podmiotu, który odnosi korzyści o charakterze majątkowym. Powiat i Spółka nie są beneficjentami tej działalności, nie odnoszą korzyści o charakterze majątkowym. Nie następuje między Powiatem a Spółką wymiana świadczeń. Rekompensata jaką otrzymuje Spółka nie jest wynagrodzeniem za wykonanie usługi a jedynie formą zrekompensowania poniesionych kosztów działalności, co wynika wprost z par. 5 ust. 1 umowy z dnia 10 stycznia 2023 r. w którym zastrzeżono, że Spółka ma prawo do rekompensaty z tytułu powierzonych zadań w celu pokrycia kosztów ich realizacji. Rekompensata nie podlega opodatkowaniu, nie nosi znamion odpłatnego świadczenia usług.

Spółka nie posiada uprawnień natury cywilistycznej do odstąpienia od realizacji usług lub powstrzymania się od świadczenia z przyczyn określonych w kodeksie cywilnym nawet w przypadku nieotrzymania rekompensaty. W istocie celem rekompensaty jest dotowanie całej działalności Spółki. Spółka jest ściśle zespolona z Powiatem, ponadto wchodzi w skład administracji powiatowej, stanowiąc jednostkę organizacyjną Powiatu - powiatową osobę prawną. Spółka nie prowadzi stricte działalności gospodarczej pomimo, iż jest ona spółką prawa handlowego. Wynika to z tej okoliczności, że za taką działalność, w rozumieniu ustawy z dnia 4 czerwca Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221) uznaje się zorganizowaną działalność zarobkową, której Spółka nie prowadzi.

Podobnie sytuacja przedstawia się jeżeli chodzi o charakter dwóch pozostałych umów, z tym że Spółka nie otrzymuje tu rekompensaty ale wynagrodzenie, z tym że także wyłącznie na pokrycie kosztów wykonania umowy. Również w tych przypadkach umowy zawarte między stronami nie mają charakteru typowych umów cywilnych, a ich celem jest określenie zasad realizacji zadania własnego Powiatu wykonywanego przez jego Spółkę. Umowy te mają więc też charakter kosztowy. Na ich podstawie Spółka otrzymuje z Powiatu jedynie wynagrodzenie na pokrycie kosztów związanych z realizacją zadania. Nie zarabia na nich jak typowy podmiot gospodarczy, nastawiony na uzyskiwanie zysku.

Świadczenie usług podlega opodatkowaniu gdy jest wykonywane w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron może być uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi. W przypadku ww. umów rzeczywistymi beneficjentami umów nie są ani Spółka ani Powiat, tylko są mieszkańcy powiatu. Wynagrodzenie płatne w ww. umowach nie jest w istocie podobnie jak rekompensata wynagrodzeniem za usługę, a jedynie formą zrekompensowania poniesionych kosztów działalności o charakterze publicznym wynikającym z ustawy powiatowej.

Warto nadmienić, że ustawa Prawo zamówień publicznych w treści art. 214 ust. 1 pkt 11 wprost przewidziała tryb „in house” dla relacji organizacyjno-prawnych jakie istnieją pomiędzy Powiatem a Spółką, tj. realizację ww. zadań własnych Powiatu własnymi siłami i środkami. Tym bardziej więc nie jest to zorganizowana działalność zarobkowa.

Spółka wchodzi w skład administracji samorządowej - jest jego jednostką organizacyjną, powiatową osobą prawną i poprzez charakter zespolenia z Powiatem nie prowadzi niezależnej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Spółka B takich odpłatnych umów o charakterze cywilnoprawnym realizując zadania Powiatu nie wykonuje, zawarła z Powiatem umowę wykonawczą doprecyzowującą zasady współpracy i rozliczeń finansowych, która w ocenie Wnioskodawcy nie ma charakteru umowy cywilnoprawnej. Podobnie poszczególne umowy zawierane z Powiatem, które nie są umowami odpłatnymi i Spółka nie uzyskuje z nich zysku, regulują zasady współpracy przy wykonywaniu poszczególnego zadania.

Powyższy przepis art. 15 ust. 6 ustawy VAT, stanowi implementację art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L nr 347 z 11 grudnia 2006 r.) zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeżeli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami i transakcjami.

Zagadnienie podmiotowości prawnopodatkowej takich spółek jak B, było przedmiotem analizy Trybunału Sprawiedliwości UE, który w wyroku z 29 października 2015 r. stwierdził w szczególności, że art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że określona działalność jest objęta zasadą nieopodatkowania podatkiem VAT, gdy owa działalność stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej Dyrektywy, jeżeli można uznać, że wspomnianą spółkę należy zakwalifikować jako podmiot prawa publicznego oraz że wykonuje ona wspomnianą działalność jako podmiot władzy publicznej o ile zwolnienie tej działalności nie spowoduje znaczących zakłóceń konkurencji.

Także zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, ocena art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112 - Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie systemu podatku od wartości dodanej, świadczy o tym, że dla zastosowania zasady nieopodatkowania muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

1)prowadzenie działalności przez podmiot publiczny,

2)działalność ta powinna być wykonywana w charakterze organu władzy publicznej.

Przepis art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112 nie zawiera żadnego odesłania do prawa państw członkowskich (pkt 53). Oznacza to, że pojęcia znajdujące się w tym przepisie, w tym pojęcie „innych podmiotów prawa publicznego” powinny otrzymać w całej Unii autonomiczną i jednolitą wykładnię (pkt 54). Ponadto należy uznać, że wyliczenie znajdujące się w tym przepisie jest wyczerpujące, a pojęcie „innych podmiotów prawa publicznego” stanowi pozostałą kategorię podmiotów należących do władzy publicznej, innych niż te, które zostały konkretnie wymienione w tym przepisie. O ile dany podmiot posiada na podstawie właściwego prawa krajowego prerogatywy władztwa publicznego, nie ma decydującego znaczenia dla celów wspomnianej klasyfikacji, to jednak okoliczność ta stanowi w zakresie, w jakim stanowi ona istotną cechę właściwą każdemu organowi publicznemu, wskazówkę o pewnym znaczeniu dla ustalenia, czy podmiot ten należy zaklasyfikować jako podmiot prawa publicznego (art. 58).

Dla zastosowania zasady nieopodatkowania podatkiem VAT spełnione muszą być te dwa warunki, działalność musi być prowadzona przez organ władzy publicznej oraz zwolnione z podatku VAT są czynności wykonywane przez podmiot prawa publicznego działający w charakterze organu władzy publicznej. Trybunał wskazał że zwolnienie przewidziane w art. 13 ust. 1 akapit pierwszy Dyrektywy 112 obejmuje zasadniczo czynności wykonywane przez podmioty publiczne działające jako organy władzy publicznej, które to czynności pomimo, że mają charakter gospodarczy, są ściśle związane z wykonywaniem prerogatyw władztwa publicznego.

Z przedstawionego powyżej stanu faktycznego wynikają następujące, istotne okoliczności świadczące o tym, że Spółka spełnia niżej wskazane przesłanki w zakresie prowadzenia działalności jako podmiot publiczny, w charakterze organu władzy publicznej:

1)jedynym udziałowcem Spółki jest Powiat, Powiat posiada 100% udziałów w Spółce, Spółka jest powiatową osobą prawną i jest wpisana do Statutu Powiatu jako jego jednostka organizacyjna.

2)Spółka na podstawie uchwały Rady Powiatu, aktu założycielskiego Spółki i umowy z Powiatem, doprecyzowującej współpracę w zakresie realizacji zadań Powiatu, realizuje zadania własne Powiatu w zakresie bieżącego utrzymania dróg i bieżącego utrzymania i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu. Wykonuje na zlecenie Powiatu umowy na remonty, termomodernizację, roboty ogólnobudowlane w budynkach stanowiących własność Powiatu, pełni też funkcję inwestora zastępczego dla drogowych inwestycji powiatowych zleconych w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych innym podmiotom gospodarczym.

3)zadania powierzone na podstawie Uchwały Rady Powiatu oraz aktu założycielskiego Spółki są jedynymi zadaniami Spółki, które nie wykraczają poza zakres użyteczności publicznej.

4)Spółka nie wzbogaca się, nie osiąga zysku, a jedynie pokrywa koszty powstałe wskutek realizacji nałożonych na nią zadań własnych Powiatu poprzez uzyskiwanie z Powiatu rekompensaty.

5)Spółka nie jest podmiotem biorącym udział w „wolnej grze rynkowej” której celem jest maksymalizacja zysku z prowadzonej działalności. B. nie prowadzi działalności nakierowanej na maksymalizowanie zysku. Jeżeli nawet Spółka która wykonuje zadania publiczne jako organ władzy publicznej pobiera opłaty, uiszcza składki, płatności z tytułu prowadzonej działalności to zgodnie z art. 13 ust. 1 ww. Dyrektywy nie podlega podatkowi VAT.

6)Istnieje wysoki stopień zależności Spółki od Powiatu, który ją utworzył i jest jej jedynym udziałowcem, wyrażającym się silnymi więzami o charakterze funkcjonalnym, organizacyjnym i majątkowym. B korzysta odpłatnie z mienia Powiatu, Powiat w drodze ww. Uchwały Rady Powiatu określił przedmiot aportu Spółki, Zarząd Powiatu pełni funkcję Zgromadzenia Wspólników, nadzoruje Spółkę.

Powyższe okoliczności świadczą o tym, że Spółka prowadzi działalność jako podmiot prawa publicznego i w charakterze organu władzy publicznej. Działania B. są ściśle związane z wykonywaniem prerogatyw władztwa publicznego.

Zwolnienie Spółki z podatku VAT nie spowoduje także znaczących zakłóceń konkurencji. Spółka realizując zadania wyłącznie na rzecz Powiatu zobowiązana jest stosować ustawę Prawo zamówień publicznych na realizowane zakupy, dostawy i roboty w taki sam sposób jak organ władzy publicznej. Zadania na roboty ogólnobudowlane wykonywane przez Spółkę w budynkach będących własnością Powiatu realizowane są w ramach umów zawartych z Powiatem powierzonych w trybie „in-house” w ramach ustawy Prawo zamówień publicznych. Spółka B. nie buduje żadnej drogi na zlecenie Powiatu, zadania takie mogą realizować spółki związkowe, powstałe w ramach Związków Powiatowo-Gminnych.

Rekompensata płacona Spółce przez Powiat na podstawie umowy zawartej z Powiatem nie jest zyskiem Spółki, a jej istotą jest pokrycie kosztów działalności z tytułu wykonywania zadań własnych powierzonych Spółce do realizacji w trybie władczym. Powierzenie zadań użyteczności publicznej nastąpiło najpierw w drodze Uchwały Rady Powiatu, następnie potwierdzono to w akcie założycielskim Spółki (akt notarialny). Ww. umowa zawarta z Powiatem doprecyzowująca zasady współpracy nie ma znamion typowej umowy cywilnoprawnej, o której jest mowa w art. 15 ust. 6 ustawy VAT. Nie ma ona charakteru odpłatnego i nie podlega ustawie Prawo zamówień publicznych. Źródłem świadczenia usług jest w niniejszym przypadku nie umowa, a akt władczy (Uchwała Rady Powiatu i akt założycielski Spółki). Spółka B jest na mocy art. 10 ust. 1-6 ustawy o gospodarce komunalnej, a więc z mocy samego prawa jako spółka powiatowa wykluczona z możliwości prowadzenia działalności poza sferą użyteczności publicznej inaczej niż może to mieć miejsce w przypadku Gminy czy Województwa).

Należy też podkreślić, iż podnoszona przez Wnioskodawcę kwestia interpretacji art. 15. ust. 6 ustawy VAT była rozstrzygana w postępowaniach przed sądami administracyjnymi, które przyjmowały ostatecznie tezę o niepodleganiu takich spółek podatkowi VAT.

Np. wyrok NSA I FSK 1366/17 z 22 lipca 2022 r., wyrok NSA I FSK 390/15 z 16 listopada 2016 r., wyrok WSA w Gliwicach I SA/Gl 1533/19 z 4 lutego 2020 r., wyrok WSA w Gliwicach I SA/Gl 827/21 z 6 września 2021 r., wyrok WSA w Szczecinie - I SA/Sz 375/22 z 5 października 2022 r. i inne.

Niemniej jednak nie uzyskuje to do końca aprobaty organów finansowych, które często wyrażają rozbieżną od sądów interpretację. Stąd wniosek Spółki B. (i uzasadnienie złożenia wniosku o interpretację pomimo przychylnego, licznego orzecznictwa sądowo administracyjnego), z prośbą o przyjęcie wobec niej interpretacji jak wskazywana przez sądy administracyjne.

Wnioskodawca jest także świadomy występowania pewnych rozbieżności w poszczególnych stanach faktycznych występujących w sprawach, które były objęte postępowaniami przed sądami, np. w zakresie w jakim sprawy dotyczyły nie Powiatu ale np. Gminy czy Związku Municypalnego i charakteru określonej działalności prowadzonej przez tamte spółki. Wydaje się jednak za zasadne przyjąć, iż Wnioskodawca B., spełnia ze względu na wskazany charakter swej działalności, wymóg posiadania cech podmiotu publicznego i wykonywania działalności w charakterze organu władzy publicznej i pomimo tych pewnych odrębności istnieją przesłanki aby nie być uznanym w myśl ww. art. 15 ust. 6 ustawy, za podatnika VAT.

Dlatego mając na uwadze powyższą argumentację znajdującą poparcie w licznych wyrokach sądów administracyjnych, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nie jest on podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że:

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towaru lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu:

Ponadto należy zwrócić uwagę, że przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowią implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z ww. regulacją Dyrektywy 112:

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Unormowanie to stanowi odzwierciedlenie art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, który stwierdza, że:

Należy zauważyć, że ustawa o podatku od towarów i usług posługując się sformułowaniem „organy władzy publicznej” nie definiuje tego pojęcia, tak jak i Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.). W świetle art. 16 ust. 2 Konstytucji RP,

Rozwinięcie tej regulacji zawarto w art. 163 Konstytucji RP, zgodnie z którym

Z powołanych przepisów wynika, że pojęciem tym objęte są wszelkie organy państwowe i samorządu terytorialnego.

W zakresie statusu podmiotu publicznego wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 29 października 2015 r. w sprawie C-174/14 Saudaçor – Sociedade Gestora de Recursos e Equipamentos da Saúde dos Açores SA przeciwko Fazenda Pública, w którym stwierdził:

Z kolei w wyroku z 22 lutego 2018 r. w sprawie C-182/17 Nagyszénás Településszolgáltatási Nonprofit Kft. przeciwko Nemzeti Adó-és Vámhivatal Fellebviteli Igazgatósága, TSUE wskazał, że:

i ostatecznie stwierdził, że:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie powiatowym:

Na podstawie art. 46 ust. 2 ww. ustawy,

W myśl art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 679):

Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy o gospodarce komunalnej,

Zgodnie z art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.):

Z opisu sprawy wynika, że A. do (…) 2023 r. jednostką organizacyjną Powiatu, prowadzoną w formie jednostki budżetowej w celu wykonywania zadań związanych z zarządzaniem drogami powiatowymi na terenie powiatu. Rada Powiatu uchwałą z (…) zlikwidowała tę jednostkę budżetową i utworzyła do wykonywania zadań związanych już nie z zarządzaniem drogami powiatowymi ale związanych z bieżącym utrzymaniem dróg oraz bieżącym utrzymaniem i konserwacją budynków stanowiących własność Powiatu - B (B) prowadzone w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, utworzonej w oparciu o ustawę z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej - jako przedsiębiorstwo komunalne. Samo zarządzanie drogami powiatowymi przejęło Starostwo Powiatowe (Zarząd Powiatu) i utworzony w tym celu referat w Wydziale Komunikacji i Dróg.

Uzyskali Państwo wpis do KRS (…). Są Państwo w myśl art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym - powiatową osobą prawną powstałą w drodze aktu założycielskiego - w formie aktu notarialnego. Akt założycielski spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stwierdza, że: Celem spółki jest wykonywanie powierzonych jej na mocy aktu założycielskiego, zadań własnych Powiatu o charakterze użyteczności publicznej, polegających na świadczeniu usług w zakresie bieżącego utrzymania dróg powiatowych oraz bieżącego utrzymania i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu. Także w ww. Uchwale Rady Powiatu istnieje zapis, że nowo tworzona jednostka: Zapewni ciągłość realizacji zadań Jednostki w zakresie jej dotychczasowej działalności, określonej w statucie Jednostki, w szczególności zapewni wykonywanie zadań własnych Powiatu o charakterze użyteczności publicznej polegających na świadczeniu usług w zakresie bieżącego utrzymania dróg powiatowych oraz bieżącego utrzymania i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu. Zostali Państwo wpisani do Statutu Powiatu jako jego jednostka organizacyjna. Powiat ma 100% udziałów w Spółce. Realizują Państwo działalność:

1)z zakresu bieżącego utrzymania dróg powiatowych i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu,

2)z zakresu umów na remonty, termomodernizację, roboty ogólnobudowlane,

3)prowadzą działalność w zakresie pełnienia funkcji inwestora zastępczego dla drogowych inwestycji powiatowych zleconych w drodze ustawy Prawo zamówień publicznych innym podmiotom gospodarczym.

Na realizację tych zadań posiadają Państwo zawarte z Powiatem umowy. Odnośnie działalności z zakresu bieżącego utrzymania dróg jest to umowa wykonawcza z (…). W zakresie pozostałej działalności, umowy są zawierane na bieżąco - w związku z wykonywaniem konkretnego zadania, aczkolwiek ustalenia stron tych umów, tj. Powiatu i Spółki, są co do istoty w zakresie charakteru relacji między stronami takie same w poszczególnych umowach, które są umowami realizowanymi w trybie ustawy Pzp - tryb „in-house”.

W uzupełnieniu aktu założycielskiego Powiat zawarł (…) z Państwem umowę wykonawczą określającą i doprecyzowującą zasady realizacji zadań własnych Powiatu z zakresu bieżącego utrzymania i konserwacji dróg powiatowych i budynków będących własnością Powiatu, obejmujących w szczególności: bieżące utrzymanie i konserwację dróg powiatowych, wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających, utrzymywanie zieleni przydrożnej, bieżące utrzymanie i konserwację budynków będących własnością Powiatu.

Ustalono, że będą Państwo wykonywać te zadania samodzielnie. Z tytułu świadczonych usług Powiat zobowiązał się do wypłaty na Państwa rzecz za wykonywanie zleconych zadań rekompensaty - zgodnie z art. 5 decyzji Komisji Europejskiej z 20 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu UE - C/2011/9380 z tytułu powierzonych zadań w celu pokrycia kosztów ich realizacji. Ustalono, że ze środków otrzymanych w ramach rekompensaty nie mogą Państwo finansować działalności innej, niż będąca przedmiotem umowy wykonawczej. Ustalono, że mają Państwo prawo do wystawiania faktur nie częściej niż raz na kwartał. Kwota związanych z wykonywaniem powierzonych zadań, powiększonych o odpowiedni udział kosztów stałych jednostki w tym w szczególności: amortyzacja, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, świadczenia na rzecz pracowników - w oparciu o art. 5 decyzji komisji.

Rekompensata obejmuje całość kosztów bezpośrednich i pośrednich. Przedkładają Państwo Powiatowi corocznie kalkulację ex ante w ujęciu rocznym w terminie do 30 września każdego roku na rok następny. Rekompensata jest przekazywana Państwu z dołu na podstawie faktur wystawianych przez Państwa nie częściej niż raz na kwartał. Wypłata rekompensaty dokonywana jest w formie przelewu. Po zakończeniu każdego kwartału obowiązywania umowy przedkładają Państwo Powiatowi w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału objętego rozliczeniem, sprawozdanie z realizacji zadań użyteczności publicznej. Strony zastrzegły w umowie, że przyznana Państwu rekompensata musi spełniać wymogi określone w Decyzji, w szczególności nie mogą Państwo otrzymywać rekompensaty przekraczającej wysokość kwoty ustalonej zgodnie z art. 5 decyzji komisji. Wysokość rekompensaty obliczają Państwo więc na podstawie przepisów wspólnotowych, w tym ww. decyzji KE C/2011/9380 w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczeń usług publicznych, przyznawanej przedsiębiorcom obowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym /2012/21/UE/. Na jej podstawie rekompensata nie może więc przekroczyć kwoty odpowiadającej wynikowi finansowemu netto, podlega corocznej waloryzacji i jest korygowana w przypadku otrzymania przez Państwa zbyt wysokiej rekompensaty w stosunku do rzeczywistego poziomu kosztów.

Jeżeli natomiast chodzi o realizację zawartych przez Państwa z Powiatem umów na wykonywanie robót ogólnobudowlanych w budynkach będących własnością Powiatu, także i w tym przypadku realizują Państwo zadania własne Powiatu. Realizują je Państwo na podstawie postępowania w oparciu o ustawę Prawo zamówień publicznych w trybie zamówienia z wolnej ręki, w której występują Państwo jako Wykonawca, a Powiat jako Zamawiający. Strony określiły wynagrodzenie za wykonanie całości przedmiotu umowy, jako ryczałtowe, które pokrywa wszelkie należności dla Wykonawcy za wszystkie czynności niezbędne dla właściwego wykonania przedmiotu umowy. Zapłata wynagrodzenia następuje w ten sposób, że Powiat udziela Państwu zaliczki, a następnie rozlicza roboty fakturami częściowymi i fakturą końcową. Zaliczka zostaje rozliczona w ramach płatności końcowej poprzez potrącenie jej kwoty z kwoty należnego Państwu wynagrodzenia wskazanego na fakturze końcowej. Strony umawiają się ponadto na odbiory robót w trybie odbiorów częściowych i odbioru końcowego, ustalają zasady dotyczące kar umownych, odstąpienia od umowy, nie przewidują zawierania umów o podwykonawstwo, przedmiot umowy jest realizowany w oparciu o harmonogram rzeczowo-finansowy. Umowa ta jest typową umową z zakresu prawa zamówień publicznych. Umowa jest realizowana w trybie „in-house”, o którym mowa w ustawie Pzp.

Trzecim rodzajem umów łączących Państwa z Powiatem są umowy, w których wykonują Państwo usługę, polegającą na pełnieniu funkcji Inwestora zastępczego, podczas realizacji drogowych zadań inwestycyjnych. Świadczą Państwo usługę pełnienia funkcji inwestora zastępczego także w ramach realizacji ustawy prawo zamówień publicznych, w trybie „in-house”. Strony ustalają w umowie za wykonanie jej przedmiotu, wynagrodzenie ryczałtowe. Wynagrodzenie obejmuje wszelkie koszty niezbędne do wykonania umowy. Faktury są wystawiane na Powiat, odbiorcą/płatnikiem jest Starostwo Powiatowe. Zasady zapłaty strony ustaliły tak jak w ww. umowach ogólnobudowlanych, z uwzględnieniem zaliczania udzielonej przez Powiat zaliczki, systemem rozliczeń odbiorów częściowych i odbioru końcowego. Ustalono zasady zapłaty kar umownych, odstąpienia od umowy, nie przewidziano zawierania Umów o podwykonawstwo, przedmiot umowy jest realizowany w oparciu o harmonogram rzeczowo-finansowy. Umowa jest umową z zakresu prawa zamówień publicznych, także z uwzględnieniem zasad waloryzacji wynagrodzenia. Także i w tym przypadku, realizują Państwo zadania własne Powiatu.

Korzystają Państwo odpłatnie z mienia Powiatu. W przypadku Państwa likwidacji, całość mienia i środków finansowych stanie się własnością Powiatu. Zarząd Powiatu jako reprezentujący organ właścicielski każdorazowo, w oparciu o Państwa sprawozdania decyduje o przeznaczeniu wypracowanych oszczędności lub nadwyżki, a także o pokryciu strat wynikających z prowadzonej działalności na rzecz Powiatu jako jedynego Państwa zleceniodawcy.

W odniesieniu do przedstawionego opisu sprawy Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy Państwo jako Spółka z o.o., w której Powiat ma 100% udziałów, jest podatnikiem podatku VAT od:

• rekompensaty ustalonej między stronami w umowie wykonawczej zawartej przez Państwa z Powiatem na bieżące utrzymanie dróg i budynków powiatowych, realizując w tym zakresie na podstawie tej umowy zadania własne Powiatu,
• wynagrodzenia ustalonego między tymi stronami w umowach zawartych przez Państwa z Powiatem na wykonywanie robót ogólnobudowlanych w budynkach będących własnością Powiatu, realizując w tym zakresie na podstawie tych umów zadania własne Powiatu,
• wynagrodzenia ustalonego między tymi stronami w umowach zawartych przez Państwa z Powiatem na pełnienie funkcji inwestora zastępczego na drogowych inwestycjach powiatowych, realizując w tym zakresie na podstawie tych umów zadania własne Powiatu, zlecane do realizacji innym podmiotom gospodarczym w drodze ustawy Prawo zamówień publicznych,

oraz

• czy Państwo, jako Spółka z o.o., utworzona w oparciu o art. 9 ust. 1 ustawy o gospodarce komunalnej przez Powiat i będąca jednocześnie powiatową osobą prawną, wykonującą zgodnie z aktem założycielskim Spółki, zadania własne Powiatu oraz robót ogólnobudowlanych a także będąc dla Powiatu inwestorem zastępczym - o charakterze użyteczności publicznej polegające na świadczeniu usług w zakresie bieżącego utrzymania dróg powiatowych i bieżącego utrzymania i konserwacji budynków stanowiących własność Powiatu - jest w myśl art. 7 par. 1 ustawy z Ordynacja podatkowa, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług - podatnikiem podatku od towarów i usług, w tym także jako spełniający przesłanki z art. 15 ust. 6 ustawy VAT.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że w niniejszej sprawie zarówno Powiat, jak i Państwo, wykonują we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, i działają w charakterze podatników podatku VAT.

Wskazać również należy, że dla uzyskania statusu podatnika VAT nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Podatnikiem będzie podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na to, czy ta działalność gospodarcza przynosi zyski. Podatnikami VAT są również podmioty, których cel działalności nie jest związany z prowadzeniem działalności komercyjnej nastawionej na osiąganie zysków lub też przeznaczające uzyskane zyski na cele społecznie użyteczne (charytatywne, kulturalne, naukowe itd.).

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że gdyby nawet podatnik nie osiągnął z tytułu prowadzonej działalności dochodu, to nie zmienia faktu, że wykonując czynności będące przedmiotem działalności gospodarczej wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT - bowiem będzie świadczył w tym zakresie usługi, które podlegają VAT. Oznacza to w konsekwencji, że jeżeli podmiot uzyska jakąkolwiek zapłatę za te usługi w sensie ekonomicznym (nawet bilansując tylko poniesione w związku z nim wydatki), to owe wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według właściwych reguł.

Jak wskazano powyżej, odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. Zatem w przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Warto w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

W dorobku orzecznictwa TSUE przyjmuje się więc, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Wskazana powyżej wykładnia prowadzi do wniosku, że w opisanych we wniosku sytuacjach mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, podlegającym opodatkowaniu VAT. Zdaniem Organu, pomiędzy płatnością, którą Państwo otrzymują w ramach rekompensaty lub w ramach wynagrodzenia ustalonego między stronami w zawartych umowach z Powiatem, a świadczeniami na rzecz Powiatu, zachodzi związek bezpośredni, bowiem płatność następuje w zamian za to świadczenie (za wykonanie szeregu usług).

Jak wynika z okoliczności sprawy, w analizowanym przypadku mamy do czynienia z sytuacją, w której Powiat powierza Państwu, na podstawie umów, świadczenie usług z zakresu bieżącego utrzymania dróg powiatowych i budynków powiatowych, wykonywania robót ogólnobudowlanych w budynkach będących własnością Powiatu, a także w zakresie pełnienia funkcji inwestora zastępczego na drogowych inwestycjach powiatowych, za co otrzymują Państwo rekompensatę lub wynagrodzenie.

Otrzymując od Powiatu rekompensatę lub wynagrodzenie, otrzymują Państwo zindywidualizowaną korzyść, a otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnościami, które Państwo wykonują na rzecz Powiatu. Podejmując się realizacji opisanych zadań, w istocie zwalniają Państwo Powiat z określonych prawem obowiązków, czynią to jednak za wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o VAT - Powiat osiąga więc wymierną korzyść. Pomimo, że na podstawie umowy zobowiązali się Państwo się wykonywać czynności związane z realizacją zadań własnych Powiatu, jednak czynią to jako odrębny podmiot posiadający status podatnika VAT.

W opisanej sytuacji nie można przyjąć, że fakt, iż zostali Państwo utworzeni przez Powiat, jest wystarczający do uznania że stanowią Państwo jednostkę wchodząca w skład administracji samorządowej. Prowadzą Państwo niezależną działalność gospodarczą, zatrudniają pracowników, korzystają Państwo odpłatnie z mienia Powiatu. Stopień zależności Państwa od Powiatu nie może automatycznie przesądzać o braku możliwości uznania powierzonych Państwu zadań własnych Powiatu za podlegające opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług. Zatem na gruncie ustawy o VAT otrzymywane z tytułu realizacji opisanych we wniosku usług świadczenia pieniężne określane przez strony umownie jako rekompensata lub jako wynagrodzenie, stanowią dla Państwa zapłatę za świadczone usługi.

Pomimo, że wykonują Państwo czynności z katalogu zadań własnych Powiatu, wymienionych w ustawie o samorządzie powiatowym, w imieniu jednostki samorządu terytorialnego, to jednak nie wchodzą Państwo w skład administracji samorządowej, lecz prowadzą Państwo niezależną działalność gospodarczą. Zatem pomiędzy płatnością należną Państwu od Powiatu jako rekompensata lub jako wynagrodzenie a świadczeniami na jego rzecz, zachodzi związek bezpośredni, ponieważ płatność nastąpi w zamian za wykonywane świadczenia.

Mając powyższe na uwadze, to Powiat, jako podmiot zobowiązany na podstawie ww. przepisów ustawy o samorządzie powiatowym do wykonywania określonych zadań publicznych jest de facto stroną, na rzecz której świadczą Państwo usługi w zamian za rekompensatę lub wynagrodzenie. Przy czym to, że zadania własne Powiatu nakładane są na Państwa, nie ma znaczenia dla uznania, że pomiędzy Powiatem a Państwem dochodzi do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, albowiem stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy, opodatkowaniu VAT podlega także świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wykonując opisane we wniosku usługi, działają Państwo zatem w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy. Zaznaczenia wymaga, że Państwo - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - będąc odrębnym od Powiatu podmiotem posiadającym osobowość prawną, nie są adresatem normy prawnej zawartej w art. 15 ust. 6 ustawy. W związku z tym nie mogą Państwo korzystać z wyłączenia z opodatkowania, które dotyczy ściśle określonych podmiotów, tj. organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy.

W związku z powyższym Państwo - Spółka komunalna, w zakresie realizacji zadań własnych Powiatu, takich jak: świadczenie usług z zakresu bieżącego utrzymania dróg i budynków powiatowych, wykonywania robót ogólnobudowlanych w budynkach będących własnością Powiatu, a także w zakresie pełnienia funkcji inwestora zastępczego na drogowych inwestycjach powiatowych, na podstawie art. 7 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT jest podatnikiem podlegającym na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu i nie korzystają Państwo z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie objętym pytaniami od nr 1 do nr 4 jest zatem nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W zakresie powołanego przez Państwa orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy wskazać, że nie można pominąć roli jaką odgrywa Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w kształtowaniu wykładni wspólnotowej, w tym wykładni prawa podatkowego. Istotę funkcji TSUE należy postrzegać nie tylko przez pryzmat dokonywanej przez niego wykładni konkretnych przepisów prawa wspólnotowego, ale również z punktu widzenia roli jego orzeczeń jako źródła prawa wspólnotowego. TSUE odgrywa kluczową rolę z punktu widzenia jednolitej interpretacji prawa i gwarantuje zarazem, że normy prawa wspólnotowego nie wywołają odmiennych skutków w różnych państwach. Zaznaczyć także należy, że idea ujednolicenia wykładni i stosowania prawa unijnego, jaka stawiana jest działalności TSUE, pokazuje, że intencją Trybunału nie jest, aby wykładnia przez niego przyjęta, była wyłącznie jednokrotnym rozstrzygnięciem prawnym, osadzonym w konkretnym stanie faktycznym, ale także aby przyczyniała się do rozwoju i udoskonalenia prawa wspólnotowego. Wykładnia ta ma także prowadzić do ukształtowania jednolitego rozumienia prawa podatkowego. Działalność TSUE stanowi także istotną rolę „uzupełniającą” w systemie prawa wspólnotowego, co wiąże się z charakterem prawa wspólnotowego, które posiada - często zamierzony - mało precyzyjny charakter wypowiedzi normatywnych. W wyniku tego działania zdefiniowaniu podlegają rozstrzygnięcia o istotnym znaczeniu, co ma miejsce także w przedmiotowej sprawie, stanowiące uzupełnienie systemu prawa wspólnotowego. Wiele pojęć bywa także w drodze wydawanych orzeczeń TSUE odczytanych z mało jasnych przepisów prawa wspólnotowego. Interpretacja przyjęta przez sędziów Trybunału tworzy uzupełnienie przepisów podatkowego prawa wspólnotowego, stanowiąc także ukierunkowanie w procesie tworzenia prawa. Tym samym stanowi także uzasadnienie dla treści aktów prawodawczych. Uzasadnienie może także stanowić wytyczną w sposobie rozumienia określonych przepisów. W konsekwencji powyższych stwierdzeń należy przyjąć, że wspólnotowym prawem podatkowym są w rzeczywistości dopełniające się wzajemnie dyrektywy i orzecznictwo TSUE. W przedmiotowej sprawie tezy wynikające z powołanych orzeczeń nie stoją w sprzeczności z rozstrzygnięciem zawartym w niniejszej interpretacji. W podobnym stanie faktycznym do opisanego we wniosku, zapadły orzeczenia TSUE wskazane przez Organ w uzasadnieniu swojego stanowiska.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa w przedmiotowym wniosku wyroków sądów administracyjnych tutejszy Organ wyjaśnia, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonymi w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają. Zatem wskazane we wniosku wyroki nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie i nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r. sygn. akt III SA/Łd 109/15).

Zauważyć jednocześnie należy, że orzecznictwo sądów administracyjnych w kwestii objętej złożonym przez Państwa wnioskiem nie jest jednolite. W podobnym stanie faktycznym do opisanego we wniosku, zapadły również orzeczenia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, potwierdzające stanowisko Organu zawarte w niniejszej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego (np. wyrok WSA w Warszawie z 14 sierpnia 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 3089/18 i NSA z 8 lutego 2023 r. sygn. akt I FSK 2309/19).

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm); dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).