Interpretacja indywidualna z dnia 29 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.459.2023.2.MG

Utrata przez grupę VAT statusu podatnika (likwidacja grupy VAT) w związku z wypowiedzeniem umowy o utworzeniu grupy VAT przez jednego z członków w formie jednostronnego oświadczenia woli o opuszczeniu grupy przed upływem okresu 3 lat, na który grupa została utworzona.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 czerwca 2023 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 13 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy utraty przez grupę VAT statusu podatnika (likwidację grupy VAT) w związku z wypowiedzeniem umowy o utworzeniu grupy VAT przez jednego z członków w formie jednostronnego oświadczenia woli o opuszczeniu grupy przed upływem okresu 3 lat, na który grupa została utworzona. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 sierpnia 2023 r. (data wpływu 1 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina A jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wraz ze spółką gminną B Spółka z o.o., w której Gmina A ma 100% udziałów, oraz z jednostką oświatową - Szkoła Podstawowa w A, Gmina A zamierza utworzyć grupę VAT w rozumieniu przepisów art. 15a ustawy o VAT. Podmioty, o których mowa są czynnymi podatnikami VAT i są powiązane finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie przez co spełniają warunek do utworzenia grupy VAT. Grupa zgodnie z art. 15a ust. 10 pkt 5 ustawy o VAT zostanie utworzona na podstawie umowy członków na okres 3 lat.

W uzupełnieniu wniosku, na pytania Organu o treści:,

1.Prosimy jednoznacznie wskazać jakie podmioty będą wchodziły do grupy VAT, którą zamierzają Państwo utworzyć? Należy wskazać nazwy i Numery Identyfikacji Podatkowej (NIP) każdego z członków grupy VAT.

2.Czy Szkoła Podstawowa w A, o której mowa we wniosku, jest odrębnym od Państwa Gminy podatnikiem podatku od towarów i usług?

3.Czy ww. Szkoła Podstawowa w A jest jednostką organizacyjną Państwa Gminy?

4.W jakim celu zamierzają Państwo utworzyć grupę VAT, o której mowa we wniosku?

5.Na jaki okres faktycznie zostanie utworzona grupa VAT, o której mowa we wniosku?

6.Należy wskazać, który z podmiotów tworzących grupę VAT będzie przedstawicielem grupy VAT?

7.Czy każdy z członków grupy VAT, którą zamierzają Państwo utworzyć, w momencie utworzenia grupy VAT będzie członkiem innej grupy VAT?

8.Który podmiot tworzący grupę VAT prowadzi działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.)?

9.Jaki jest przedmiot działalności prowadzonej przez każdego z członków grupy VAT, którą zamierzają Państwo utworzyć?

10.Czy jeden z podatników, który stanie się członkiem grupy VAT będzie w momencie utworzenia grupy VAT:

a)posiadał bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy - prosimy wskazać, który z podmiotów,

b)lub posiadał ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy - prosimy wskazać, który z podmiotów,

c)lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy - prosimy wskazać, który z podmiotów?

11.Czy przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma/będzie miał taki sam charakter – jeśli tak to jaki?

12.Czy rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT będą się uzupełniały i będą współzależne, jeśli tak to prosimy wskazać w jaki sposób działania ww. członków grupy VAT uzupełniają się i będą współzależne?

13.Czy jeden z członków grupy VAT będzie prowadził działalność, z której w całości lub w dużej mierze będą korzystali inni członkowie grupy VAT?

14.Czy członkowie grupy VAT będą się znajdować pod wspólnym kierownictwem, prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio?

15.Czy członkowie grupy VAT będą organizować swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu – jeśli tak to w jaki sposób się to przejawia?

16.Czy organizacja działań podmiotów w porozumieniu będzie zmierzać do osiągnięcia wspólnego celu – jeśli tak to jakiego celu i w jaki sposób przebiega ta organizacja?

17.Czy umowa o utworzeniu grupy VAT zostanie wypowiedziana przez któregoś z członków grupy?

18.Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 17 jest twierdząca, to należy wskazać:

a)który podmiot wypowie umowę o utworzeniu grupy VAT?

b)kiedy ww. umowa zostanie wypowiedziana?

c)czy umowa o utworzeniu grupy VAT zostanie wypowiedziana przed upływem 3 lat?

d)powody, okoliczności, warunki wypowiedzenia ww. umowy przed upływem 3 lat.

19.Czy strony uregulują warunki i konsekwencje wypowiedzenia umowy o utworzeniu grupy VAT przed upływem 3 lat?

20.Jakie będą warunki i konsekwencje wypowiedzenia umowy o utworzeniu grupy VAT przed upływem 3 lat?

wskazali Państwo:

1)B w A Sp. z o.o. NIP …, Szkoła podstawowa w A NIP ….

2)Nie.

3)Tak.

4)W celu oszczędności na wydatkach związanych z VAT - brak rozliczeń wewnętrznych.

5)Na 3 lata.

6)B w A Sp. z o.o. NIP ….

7)Nie.

8)B w A Sp. z o.o. NIP ….

9)Gmina A - administracja publiczna, Szkoła Podstawowa w A - edukacja, B w A Sp. z o.o. - dostarczanie wody, odbiór ścieków, usługi komunalne.

10)Tak, będzie to Gmina A.

11)Przedmioty działalności członków grupy VAT pozostaną niezmienione.

12)Gmina A wykonuje zadania z zakresu ustawy o samorządzie gminnym, są nimi m.in. edukacja podstawowa i zdania z zakresu gospodarki wodno-kanalizacyjnej. Te zadania Gmina A wykonuje przy udziale swoich jednostek organizacyjnych jakimi są np. Szkoła Podstawowa w A i B w A Sp. z o.o. W zakresie tych obszarów działania członków grupy będą się uzupełniały i będą zależne od strategii przyjętych przez Gminę A. Działania Szkoły Podstawowej w A i Zakładu Usług Komunalnych będą zależały od polityki i strategii określanych przez Gminę A. Podmioty te są zależne od Gminy A.

13)Nie.

14)Tak, w sposób pośredni.

15)Członkowie grupy będą organizować swoje działania w częściowo w porozumieniu, co do głównych strategii rozwoju, inwestycji, pozyskiwania środków zewnętrznych Będzie się to przejawiało np. we wspólnych naradach, tworzeniem planów, budżetów, wspólnym realizowaniem inwestycji. Bieżącą działalnością będą organizować samodzielnie.

16)Osiągnięciem wspólnego celu jest rozwój wszechstronny rozwój gminy i organizacja działań wszystkich jej jednostek organizacyjnych jest podporządkowana temu celowi, niezależnie czy są one w grupie VAT, czy nie. Nie sposób dzisiaj ustalić szczegółowe cele jakie wspólnie będą realizowane przez członków grupy, ani sposobów ich osiągania.

17)Tak.

18)Szkoła Podstawowa w A wypowie umowę po roku od utworzenia grupy VAT, bez podania powodu.

19)Nie.

20)Ze strony pozostałych członków grupy nie będzie żadnych warunków i konsekwencji wypowiedzenia umowy.

Pytanie

Czy wypowiedzenie umowy o utworzeniu grupy VAT przez jednego z członków w formie jednostronnego oświadczenia woli o opuszczeniu grupy przed upływem okresu 3 lat, na który grupa została utworzona, oznacza utratę przez grupę VAT statusu podatnika (likwidację grupy VAT)?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Wypowiedzenie umowy o utworzeniu grupy VAT przez jej członka (Szkołę Podstawową w A) przed upływem 3 lat od jej utworzenia oznacza utratę przez grupę VAT statusu podatnika VAT (likwidację grupy VAT z mocy prawa).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Państwa Gmina we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono w ustawie przepisy dotyczące m.in. możliwości utworzenia przez kilku podatników tzw. grupy VAT.

Na podstawie art. 15a ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 47 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 48 ustawy:

W myśl art. 15a ust. 2 ustawy:

Wprowadzenie ww. przepisu przewiduje możliwość uzyskania statusu podatnika podatku od towarów i usług przez grupę podatników ściśle powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie. Regulacja ta implementuje do krajowego porządku prawnego art. 11 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Głównym skutkiem wprowadzenia systemu grupowego rozliczania VAT, przewidzianego w Dyrektywie 2006/112/WE jest umożliwienie traktowania podmiotów, które są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym, nie jako odrębnych podatników VAT, lecz jako jednego podatnika. Innymi słowy, pewna liczba ściśle powiązanych ze sobą podatników ulega połączeniu w jednego nowego podatnika do celów VAT.

Jak wynika z art. 15a ust. 1 ustawy, w celu założenia przez dwóch lub więcej podatników grupy VAT, konieczne jest, aby podatnicy ci byli powiązani finansowo, ekonomicznie, organizacyjnie oraz aby zawarli umowę o utworzeniu grupy VAT. Warunki utworzenia grupy VAT zostały szczegółowo wymienione w art. 15a ust. 3-5 ustawy. W przepisach tych wskazano jak należy interpretować wymagane powiązania finansowe, ekonomiczne i  organizacyjne.

W myśl art. 15a ust. 3 ustawy, obowiązującego od 1 stycznia 2023 r.:

Zgodnie z art. 15a ust. 4 ustawy, obowiązującego od 1 stycznia 2023 r.:

Przez powiązania o charakterze ekonomicznym należy rozumieć nie tylko taki sam charakter głównej działalności członków grupy, ale także uzupełnianie się i współzależność prowadzonej działalności czy też prowadzenie działalności w całości lub w dużej mierze wykorzystywanej przez członków grupy.

Powiązanie ekonomiczne należy uznać za istniejące, jeśli działalność członków grupy VAT jest tego samego rodzaju, nawet jeżeli ich działania są prowadzone w różnych sektorach gospodarki.

Komplementarna lub wzajemna działalność członków, może natomiast obejmować przypadki, gdy towary lub usługi wytwarzane przez członka grupy VAT są niezbędne do działania dla innych członków oraz przypadki, w których towary lub usługi są konsumowane wspólnie.

Natomiast działalność członków grupy VAT, którzy całkowicie lub częściowo działają na korzyść innych członków, może obejmować przypadki, w których podmiot bezpośrednio dostarcza towary lub usługi innemu członkowi, nawet jeśli działalność tego ostatniego nie jest koniecznie zależna od tych dostaw lub usług.

Natomiast stosownie do art. 15a ust. 5 ustawy, obowiązującego od 1 stycznia 2023 r.:

Całkowicie lub częściowo dzielone struktury zarządzania skutkują podejmowaniem decyzji w grupie VAT przez jeden podmiot, który zapewnia strategiczne przywództwo dla całej grupy VAT będącej już w rozumieniu VAT pojedynczym podatnikiem. Obecność takiego podmiotu zarządzającego działającego poprzecznie w całej grupie VAT można ustalić na podstawie jego miejsca w hierarchii (np. dzielone kierownictwo najwyższego szczebla) lub rodzaju działań, o których ma prawo decydować (np. wspólnego zarządzania sprawami prawnymi lub zagadnieniami finansowymi). Podmiot taki powinien być w stanie narzucić swoją wolę innym członkom grupy VAT podlegającym jakiejś formie nadzoru i rozliczalności.

W myśl art. 15a ust. 6 ustawy, obowiązującego od 1 stycznia 2023 r.:

Podczas całego okresu istnienia grupy VAT zachodzić muszą wszystkie trzy typy powiązań, o których mowa w art. 15a ust. 6 ustawy.

Należy mieć na względzie, że grupa VAT jest specjalnym rodzajem podatnika, który powstaje w oparciu o wyjątkowe podstawy obwarowane ściśle określonymi warunkami, co można osiągnąć przez łączne spełnienie powyższych wymogów.

W myśl art. 15a ust. 9 ustawy:

Zgodnie z art. 15a ust. 10 ustawy:

Stosownie do art. 15a ust. 12 ustawy:

Zgodnie z art. 15a ust. 14 ustawy:

Natomiast w myśl art. 15a ust. 15 ustawy:

Grupa VAT traci status podatnika w przypadku, gdy przestanie spełniać warunki, od których uzależnione jest jej funkcjonowanie lub upłynie termin na jaki została utworzona.

W celu udzielenia odpowiedzi na postawione przez Państwa Gminę pytanie, w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy w przedstawionych okolicznościach będzie mogła zostać utworzona grupa VAT.

Jak zostało wyżej wspomniane, grupę VAT będą mogli utworzyć podatnicy spełniający jednocześnie warunki wszystkich trzech powiązań (finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych) pomiędzy sobą, które zostały wymienione w art. 15a ust. 3, ust. 4 i ust. 5 ustawy. Powiązania finansowe, ekonomiczne i organizacyjne muszą istnieć w trakcie zawiązywania grupy VAT oraz trwać nieprzerwanie przez okres na jaki grupa VAT została powołana.

Jak wynika z opisu sprawy, Szkoła Podstawowa w A jest jednostką organizacyjną Państwa Gminy i nie jest odrębnym od Państwa Gminy czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem działalności prowadzonej przez poszczególne podmioty jest: Gmina A - administracja publiczna, Szkoła Podstawowa w A - edukacja, B w A Sp. z o.o. - dostarczanie wody, odbiór ścieków, usługi komunalne.

Zgodnie z przepisem art. 15a ust. 2 ustawy, grupę VAT mogą utworzyć podatnicy. Przy czym podatnikiem, o którym mowa w ww. przepisie jest podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Generalnie, podatnikiem VAT jest osoba fizyczna, prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (np. spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, a także organy władzy publicznej), która samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności.

Jak wynika z opisu sprawy, Szkoła Podstawowa w A nie jest odrębnym od Państwa Gminy podatnikiem podatku od towarów i usług, Szkoła Podstawowa w A jest jednostką organizacyjną Państwa Gminy.

Zatem w przedstawionych okolicznościach Państwa Gmina nie będzie mogła utworzyć grupy VAT m.in. wraz z jednostką oświatową - Szkołą Podstawową w A.

Wobec powyższego, dokonywanie oceny czy wypowiedzenie umowy o utworzeniu grupy VAT przez jednego z członków w formie jednostronnego oświadczenia woli o opuszczeniu grupy przed upływem okresu 3 lat, na który grupa została utworzona, będzie skutkowało utratą przez grupę VAT statusu podatnika VAT czynnego, jest niezasadne.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawiła Państwa Gmina i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. 2651 ze zm.).