Grupy VAT od 1 stycznia 2023 r. - nowe uproszczenia w rozliczaniu VAT

Grupy VAT to nowa instytucja wprowadzona w ramach tzw. Polskiego Ładu. Oferuje uproszczenie rozliczeń wewnątrz grup podatników i możliwość występowania jako jeden podatnik VAT. Czynności dokonywanych między podatnikami tworzącymi grupę VAT nie trzeba będzie dokumentować fakturami ani wykazywać w plikach JPK_V7. Grupa VAT to przede wszystkim wymierne korzyści finansowe, zwłaszcza dla podmiotów niemających prawa do odliczenia podatku naliczonego lub wykonujących to prawo w ograniczonym zakresie. Fundamentalny charakter dla funkcjonowania grup VAT ma regulacja przewidująca, że dostawy towarów i świadczenie usług przez podmioty należące do takiej grupy nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu. Oznacza to neutralność podatkową wewnątrz grupy VAT.

Od 1 stycznia 2023 r. możliwe będzie tworzenie przez powiązanych ze sobą podatników VAT tzw. grup VAT. W ramach tych grup podatnicy będą rozliczać VAT wspólnie.

1. Na czym polega zmiana w rozliczaniu VAT przez podmioty powiązane

W stanie prawnym obowiązujących do końca grudnia 2022 r. podatnicy powiązani finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie muszą rozliczać VAT odrębnie. Powoduje to, że dokonywane między nimi czynności podlegają opodatkowaniu VAT i najczęściej muszą być dokumentowane fakturami. Ponadto każdy z podatników musi odrębnie prowadzić ewidencję VAT oraz przesyłać pliki JPK­-V7.

Od 1 stycznia 2023 r. zostanie umożliwione tworzenie przez powiązanych ze sobą podatników tzw. grup VAT, czyli grup podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowanych jako podatnik podatku (art. 2 pkt 47 ustawy o VAT). Wspólne rozliczenie będzie dobrowolne. Jak czytamy w objaśnieniach podatkowych w zakresie grupy VAT z 11 października 2022 r.:

(…) grupę VAT można opisać jako prawną formę współdziałania do celów VAT. Jako szczególny rodzaj podatnika istnieje ona tylko do celów VAT. Choć każdy członek grupy zachowuje swoją formę prawną to utworzeniu grupy do celów VAT nadaje się nadrzędne znaczenie (na gruncie ustawy o VAT) w stosunku do form prawnych przewidzianych np. w prawie cywilnym lub w prawie spółek. Tak więc po przystąpieniu do grupy VAT, jakakolwiek możliwa, istniejąca jednocześnie forma prawna członka grupy traci znaczenie do celów VAT, a członek grupy staje się częścią nowego odrębnego podatnika VAT - grupy VAT.