Interpretacja indywidualna z dnia 19 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.443.2023.1.MKA

Prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków (zakupów) poniesionych na realizację inwestycji, oraz braku obowiązku dokonania korekty od tych wydatków (zakupów) dokonanych w trakcie realizacji inwestycji, która zostanie zaniechana.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków (zakupów) poniesionych na realizację inwestycji, oraz braku obowiązku dokonania korekty od tych wydatków (zakupów) dokonanych w trakcie realizacji inwestycji, która zostanie zaniechana.

Uzupełnili go Państwo – pismem z 7 sierpnia 2023 r. (wpływ 9 sierpnia 2023 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca pod firmą A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...), został powołany jako spółka celowa z udziałem Województwa (...) i B. S.A., zwanej dalej B.

Wnioskodawca powstał w wyniku zawiązania umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 25 października 2012 r. (REP. A NR (...)). Na skutek zawiązania spółki i późniejszego podwyższenia kapitału zakładowego przez Wspólników, kapitał zakładowy Wnioskodawcy wynosi (...) zł i dzieli się na (...) udziałów o wartości po (...) zł każdy. Wspólnikami spółki są:

1)WOJEWÓDZTWO (...) - posiada (...) udziałów o łącznej wartości (...) zł, które zostały pokryte poprzez wniesienie aportu w formie nieruchomości gruntowych stanowiących działki ewid. nr 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, położonych w (...), obręb nr (...), jedn. (...).

2)B. SPÓŁKA AKCYJNA - posiada (...) udziałów o łącznej wartości (...) zł, które zostały pokryte wkładami pieniężnymi wpłaconymi na konto bankowe Wnioskodawcy.

Od dnia 27 listopada 2012 r. spółka jest czynnym (zarejestrowanym) podatnikiem VAT.

Wnioskodawca: „A.” Sp. z o.o. utworzony został w 2012 r., celem prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na realizacji inwestycji budowlanej na działce położonej w centrum (...) - wniesionej przez Wspólnika: Województwo (...) - określonej jako: budowa nowoczesnego biurowca służącego potrzebom Urzędu (...) oraz jednostek organizacyjnych Województwa. Następnie wybudowana nieruchomość (powierzchnia biurowa, handlowo-usługowa i inne powierzchnia komercyjna) miała być wynajmowana przez Wnioskodawcę, który miał zajmować się zarządzaniem funkcjonowania biurowca.

Finansowanie inwestycji było planowane ze środków wniesionych przez drugiego ze Wspólników: B. S.A., tj. za kwotę wkładu pieniężnego w wysokości (...) zł oraz uzyskania finansowania zewnętrznego. Początkowo udział Województwa (...) w kapitale zakładowym A. wynosił 64,66%, a udział B. wynosił 35,34%. Obecnie udział Województwa (...) wynosi 49,69%, a udział B. w kapitale zakładowym A. wynosi 50,31%.

Cel spółki Wnioskodawcy określono w umowie spółki: „Celem działalności Spółki jest w szczególności realizacja przedsięwzięcia zmierzającego do wybudowania nowoczesnego biurowca w centrum (...), służącego zwiększonym potrzebom Urzędu Marszałkowskiego oraz jednostek organizacyjnych województwa, a następnie zarządzanie funkcjonowaniem biurowca”. Biurowiec miał stanąć na nieruchomości będącej własnością Wnioskodawcy i miał być siedzibą wszystkich jednostek Urzędu C. (dalej: „C”), w tym także Wojewódzkiego D. Projektowane budynki mają mieć powierzchnię całkowitą wynoszącą 46826,90 m².

W związku z tak zakreślonym przedmiotem działalności Wnioskodawcy, Wnioskodawca uzyskał decyzję nr (...) z 20 listopada 2015 r. o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę dla inwestycji pn. „(...)”. W 2017 r. Wnioskodawca zamówił sporządzenie szczegółowego Biznes Planu dla planowanego przedsięwzięcia, który otrzymał w 2018 r.

Po zakończeniu inwestycji, zamierzeniem Wnioskodawcy było prowadzenie działalności polegającej na świadczeniu usług najmu w wybudowanym zespole budynków biurowych oraz zarządzanie funkcjonowaniem biurowca.

W ramach tej działalności, Wnioskodawca zamierzał wykonywać czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, polegające na świadczeniu usług najmu i zarządzania nieruchomością, obejmujące m.in. wynajem powierzchni biurowej, komercyjnej, sal szkoleniowych, świadczenie usług recepcyjnych i podobnych związanych z zarządzeniem funkcjonowania biurowca.

Wnioskodawca podjął decyzję o przystąpieniu do realizacji inwestycji w postaci budowy budynku biurowego na podstawie przeprowadzonych analiz kosztów wybudowania obiektu - sporządzono kosztorys inwestorski oraz analizę prognozowanych przychodów z tytułu wykonywania usług najmu (Biznes Plan). Analiza tychże dokumentów wskazała na rentowność inwestycji, dlatego podjęto decyzję i przystąpiono do jej realizacji. Wnioskodawca zlecił wykonanie prac projektowych firmie architektonicznej (konsorcjum architektonicznemu) w 2014 r., czego efektem było uzyskanie w 2015 r. decyzji o pozwoleniu na budowę.

Wnioskodawca poniósł w latach 2012-2021 wydatki w postaci m.in.: usług projektowych, wykonania projektu budowlanego, usług konsultingowych i prawnych związanych z inwestycją budowlaną, usług sporządzenia biznes planu, usług wykonania koncepcji architektonicznych, prac rozbiórkowych, usług budowlanych, wyceny działek, sporządzenia wizualizacji, opłaty za przyłącza, dokumentacji projektowej branżowej i jej aktualizacji, wydatków związanych z przeprojektowaniem inwestycji mającym na celu redukcję kosztów budowy oraz dokonał szeregu innych podobnych zakupów związanych z realizacją tej inwestycji, które to wydatki zostały udokumentowane fakturami i ujęte przez spółkę w księgach rachunkowych jako środek trwały w budowie, o łącznej wartości: (...) zł. Faktury te, na zasadzie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zostały rozliczone na bieżąco w okresach rozliczeniowych, zgodnie z przepisami ustawy o VAT.

Z uwagi na długotrwałą procedurę konkursową związaną z wyborem firmy architektonicznej, prace projektowe i procedury związane z uzyskaniem prawomocnej decyzji o pozwoleniu na budowę, spowodowane złożonością projektowanej inwestycji, a następnie przedłużające się procedury związane z zapewnieniem finansowania inwestycji, w tym finansowania ze źródeł zewnętrznych i form jego zabezpieczenia na rzecz instytucji finansowych, względnie odpowiedniego dokapitalizowania Spółki oraz wyborem generalnego wykonawcy inwestycji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, a także istotnym wzrostem na przestrzeni kilku lat, cen towarów i usług materiałów budowlanych i robót budowlanych oraz zmiany przepisów prawa budowlanego wpływających na zwiększenie kosztów realizacji planowanej inwestycji budowlanej, w wyniku zmieniających się czynników zewnętrznych, niezależnych od Wnioskodawcy, realizacja inwestycji stała się, zdaniem Wnioskodawcy, nieuzasadniona z przyczyn ekonomicznych oraz prawnoformalnych.

Na przestrzeni lat 2017-2023 nastąpił znaczny i nieprzewidywalny wzrost kosztów materiałów budowanych oraz robocizny (robót budowlanych), co istotnie wpłynęło na zwiększenie kosztów realizacji inwestycji. Zamówiony kosztorys inwestorski sporządzony wg. stanu na koniec III kwartału 2014 r., tj. na etapie projektowania inwestycji, wykazał, że jej wartość kosztorysowa wynosi (...) zł netto (kosztorysy nie obejmują wartości gruntów). Następnie kolejny kosztorys inwestorski, uwzględniający stan na koniec IV kwartału 2017 r., wskazywał wartość kosztorysową inwestycji w wysokości: (...) zł netto. Kolejny zamówiony kosztorys inwestorski, sporządzony został na I kwartał 2019 r. i wskazał wartość kosztorysową inwestycji: (...) zł netto, tj. na wartość o (...) zł netto wyższą, co stanowi wzrost kosztów realizacji projektu na przestrzeni lat 2014-2017 o około 36%. Spółka celem redukcji kosztów planowanej inwestycji dokonała przeprojektowania inwestycji, ograniczając w ten sposób koszty niektórych niestandardowych rozwiązań, poprzez zastąpienie ich standardowymi rozwiązaniami oraz aktualizacji Planu Funkcjonalno-Użytkowego.

Działania te pozwoliły na zredukowanie kosztów inwestycji i ustalenie wartości kosztorysowej na styczeń 2020 r. w wysokości (...) zł netto, tj. o 11,45% niższej, względem wartości kosztorysowej, przed przeprojektowaniem wynoszącej na koniec I kwartału 2019: (...) zł netto.

Jednak pomimo, znacznej redukcji rozwiązań wpływających na zmniejszenie kosztów realizacji inwestycji, wartość kosztorysowa ustalona w styczniu 2020 r. na (...) zł netto, nadal była znacznie wyższa od wartości kosztorysowej zakładanej przez spółkę na etapie planowania inwestycji wynikającej z kosztorysu sporządzonego w 2014 r. (... zł).

Zgodnie z informacją przekazaną Wnioskodawcy od uprawnionego kosztorysanta, wartość kosztorysowa projektowanej inwestycji nadal znacznie rośnie, a wzrost kosztów pomiędzy styczniem 2020 r., a 2023 r. należy szacować na poziomie co najmniej 20% do 40% - w zależności od przyjętej metody obliczania.

Pomimo istotnego przeprojektowania inwestycji, celem redukcji kosztów jej realizacji, wartość kosztorysowa na przestrzeni lat 2014-2020, wzrosła o co najmniej 20,48%. Zgodnie z pozyskanymi informacji wzrost kosztów na przestrzeni lat 2020-2023 należy szacować na poziomie kolejnych co najmniej 20% lub więcej. Zatem na podstawie tych dokumentów i opinii, wzrost kosztów planowanej inwestycji, można oszacować na co najmniej 40% lub więcej, względem wartości zakładanych w momencie uzyskiwania pozwolenia na budowę. Ponadto, dostosowanie projektu do nowych przepisów prawa budowlanego wskazuje na potrzebę wykonania prac, których zdaniem Wnioskodawcy, nie było można określić w latach 2014-2017, związanych m.in. ze zmianą przepisów budowlanych, a także w związku z postępem rozwoju technologii budowlanych - przykładowo rozwiązań technologicznych w zakresie instalacji, co także wpłynie na wzrost wartości inwestycji.

Analiza sytuacji ekonomicznej oraz sytuacji na rynku usług najmu powierzchni biurowej, w szczególności spowodowana na skutek pandemii COVID-19 i w związku z tym przeniesieniem przez wielu potencjalnych najemców pracy na system zdalny, prowadzi do wniosku, iż Wnioskodawca najpewniej nie osiągnie zakładanego poziomu przychodów, a część powierzchni może w ogóle nie zostać wynajęta.

Sytuacja sprzed pandemii, na rynku nieruchomości biurowych w Polsce była, zdaniem Wnioskodawcy, bardzo korzystna dla obydwu stron rynku - najemców, jak i wynajmujących. Wszystko dzięki dobrej sytuacji gospodarczej, relatywnie niskich kosztach pracy w Polsce oraz niewielkich, w stosunku do zachodnich europejskich miast, kosztów najmu powierzchni biurowej. Z początkiem 2020 r., pandemia COVID-19, znacznie wpłynęła na pogorszenie koniunktury na rynku najmu powierzchni biurowej, co doprowadziło wręcz - w pewnych okresach - do jej całkowitego załamania.

Z informacji jakie posiada Wnioskodawca wynika, że wiele firm w tamtym czasie, wypowiedziało umowy najmu lub je znacznie ograniczyło, delegując pracę dotychczasowych użytkowników biur na system zdalny. Załamanie na rynku najmu komercyjnego miało też wpływ na renegocjację stawek czynszów najmu oraz ich obniżenie. Analiza tej sytuacji prowadzi do wniosku, że nie można wykluczyć spełnienia się podobnego scenariusza w przyszłości, kiedy to Wnioskodawca, wynajmowałby już takie powierzchnie, a nagła utrata przychodów spowodowana pandemią, nie pozwoliłaby na regulowanie rat kredytu związanych z finansowaniem wybudowanej nieruchomości.

W ocenie Wnioskodawcy, rynek najmu komercyjnego do dzisiaj odczuwa negatywne skutki spowodowane pandemią COVID-19. Odnosząc się szerzej do problemów zewnętrznych, które pojawiły się na rynku najmu komercyjnego, Wnioskodawca dostrzega także inne poważne zagrożenia, które mogą mieć wpływ na potencjalne przychody z najmu i ich stabilność, niezbędną do regulowania wysokich rat kapitałowo-odsetkowych związanych z finansowaniem inwestycji. Mianowicie, zdaniem Wnioskodawcy, niestabilna sytuacja geopolityczna w regionie może zmniejszać ilość potencjalnych inwestorów w kraju. Także dalszy wzrost inflacji, który przejawia się we wzroście cen towarów i usług budowlanych, utrudnia dziś możliwości realnego określenia kosztów budowy planowanej inwestycji. Ponadto, według wewnętrznych analiz Wspólników i otrzymanych w 2020/2021 roku opinii prawnych, Województwo (...) nie może powierzyć Wnioskodawcy, ani na gruncie prawa zamówień publicznych, ani na gruncie ustawy o gospodarce komunalnej realizacji zadania publicznego. Nie może również wynająć budynku, który jest w budowie.

To powoduje, że Wnioskodawca nie będzie mógł zabezpieczyć kredytu bankowego na umowie najmu lub umowie powierzenia. Już w 2017 r., Wnioskodawca zamówił sporządzenie Biznes Planu dla planowanego przedsięwzięcia, który otrzymał w maju 2018 r. Celem opracowania Biznes planu dla Inwestycji było wsparcie procesu pozyskania finansowania dłużnego dla Wnioskodawcy, tj. instrumentu finansowego dzięki któremu możliwe byłoby uzyskanie środków finansowych na realizację projektowanej inwestycji.

Jak wynika z tego Biznes Planu: „warunkiem koniecznym pozyskania finansowania jest podpisanie umowy najmu z Urzędem (...).” Natomiast, wyżej wskazana, analiza Wspólników prowadzona do 2021 r., doprowadziła do wniosku, że zawarcie przez Wnioskodawcę z Urzędem (...) umowy najmu budynku, który jest w budowie nie jest możliwe, czego konsekwencją jest brak możliwości uzyskania finansowania dłużnego przez Wnioskodawcę.

Spółka Wnioskodawcy w latach 2018-2022 dokonała szeregu czynności wewnętrznych i zleconych zewnętrznym profesjonalnym podmiotom, związanych z dalszymi możliwościami realizacji inwestycji, pomimo zaistniałego niespodziewanego znacznego wzrostu kosztów jej budowy, a to m.in. poprzez: przeprojektowanie budynków w celu obniżenia kosztów, aktualizacji Planu Funkcjonalno-Użytkowego, sporządzono analizy finansowe, dokonano aktualizacji biznes planu, zebrano oferty finansowania inwestycji kredytem bankowym, poszukiwano metod zabezpieczenia finansowania dłużnego, uzyskano wyjaśnienia o obowiązku powierzenia realizacji zadania publicznego na gruncie prawa zamówień publicznych, ustawy o gospodarce komunalnej, ustawy o samorządzie województwa, poszukiwano inwestora kapitałowego, wykonano analizę rynku nieruchomości komercyjnych, podjęto próbę zmiany umowy spółki i celu jej działania.

W związku z powyższymi analizami i płynącymi z nich wnioskami, realizacja inwestycji stała się niezasadna w aspekcie formalnoprawnym i nieopłacalna w aspekcie ekonomiczno-finansowym.

Opisane zdarzenia wynikające z istotnej zmiany okoliczności zewnętrznych i sytuacji rynkowej spowodowały, że Wspólnicy Uchwałą nr (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z 20 stycznia 2022 r. (Rep. A nr (...)) podjęli decyzję o rozwiązaniu i otwarciu likwidacji spółki Wnioskodawcy.

Po kolejnych analizach, prowadzonych w trakcie likwidacji została wyrażona zgoda Wspólników na zaniechanie realizacji inwestycji (likwidacja środka trwałego w budowie), wyrażona w Uchwale nr (...) Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Wnioskodawcy z 28 czerwca 2023 r. ,,w sprawie zasad likwidacji dokumentacji inwestycyjnej i innych środków trwałych oraz akceptacji wygaśnięcia decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę, decyzji o ustaleniu warunków zabudowy oraz innych warunków i uzgodnień związanych z tymi decyzjami.”

Na podstawie powyższej uchwały, w związku z rozwiązaniem i otwarciem likwidacji Spółki oraz decyzją Zgromadzenia Wspólników w sprawie podziału nieruchomości „in natura” pomiędzy Wspólników, mając na uwadze brak zamiaru Wspólników kontynuowania inwestycji, dla realizacji której Spółka została powołana, a także brak zamiaru wykorzystania przez Wspólników dokumentacji inwestycyjnej posiadanej przez Spółkę, i dokumentacji pozwolenia na budowę uzyskanego przez Spółkę, Zgromadzenie Wspólników wyraziło zgodę na:

1) likwidację dokumentacji inwestycyjnej Spółki, w tym dokumentacji projektowej i wielobranżowej dokumentacji technicznej, sporządzonej dla inwestycji pn. „(...)” poprzez właściwe oznaczenie i przekazanie tej dokumentacji do archiwizacji na koszt Spółki;

2) likwidację środków trwałych w budowie zaksięgowanych przez Spółkę według stanu na  31 marca 2023 r. na łączną kwotę (...) zł poprzez przeksięgowanie powyższej kwoty do pozostałych kosztów operacyjnych.

Jednocześnie Wspólnicy postanowili, że decyzja o likwidacji środka trwałego w budowie nastąpi po otrzymaniu przez Spółkę ostatecznej interpretacji podatkowej w tym przedmiocie.

W dniu podjęcia decyzji o zaniechaniu inwestycji poprzez likwidację środka trwałego w budowie, zostanie także sporządzony protokół likwidacyjny. Jak wskazano, zdaniem Wnioskodawcy, dalsze prowadzenie inwestycji z przyczyn ekonomicznych oraz formalnoprawnych stało się nieuzasadnione.

Nadto spółka Wnioskodawcy nie pozyskała zewnętrznego finansowania, nie została także dokapitalizowana w sposób umożliwiający kontynuowanie inwestycji. Nawet w razie hipotetycznego uzyskania finansowania na realizację inwestycji ze środków pochodzących z kredytu bankowego/finansowania dłużnego, zdaniem Wnioskodawcy, czyniłoby to dalszą realizację inwestycji jako nieuzasadnioną ekonomicznie.

W ocenie spółki, nie jest obecnie uzasadnione ekonomicznie, finansowanie zewnętrzne inwestycji o znacznie wyższej wartości, niż pierwotnie zakładano. Kolejnym zagrożeniem dla takiego finansowania są zmieniające się gwałtowanie koszty finansowe związane z takim kredytem, przykładowo wzrost stóp procentowych. Banki bez dodatkowego poręczenia - nie udzielą kredytu bankowego, a inne formy finansowania dłużnego (np. obligacje) również wymagają zabezpieczenia, którego Wnioskodawca, co do nowej - wyższej kwoty inwestycji nie może zapewnić. Próby pozyskania inwestora kapitałowego nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. Pomimo poszukiwania inwestora przez Zarząd Wnioskodawcy, przy zaangażowaniu Wspólników, nie udało się pozyskać inwestora kapitałowego, który mógłby dokapitalizować spółkę. Według zamówionego i sporządzonego w grudniu 2018 r. Biznes Planu, zgodnie z tą analizą dla rentowności inwestycji, czynsz najmu powierzchni biurowej i handlowo-usługowej musiałby wahać się w granicach od 63 zł do 110 zł netto za m² + opłaty eksploatacyjne 16 zł za m², a wszelkie koszty napraw, remontów, konserwacji byłyby dodatkowo przerzucone na Wynajmujących. W innym wypadku Wnioskodawca nie byłby zdolny do spłaty wysokich rat kapitałowo-odsetkowych. Mimo wysokiego czynszu mogłaby także zachodzić potrzeba dokapitalizowywania spółki Wnioskodawcy np. w wypadku wzrostu stóp procentowych lub kolejnych ograniczeń związanych z pandemią.

Wnioskodawca nie zamierza wykorzystywać poniesionych, a zaniechanych nakładów inwestycyjnych do innych celów. Zaniechana inwestycja nie zostanie wykorzystana do czynności zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu. Cała dokumentacja projektowa - z adnotacją -„zlikwidowano” zostanie złożona w archiwum tylko dla celów dowodowych - bez możliwości jej dalszego wykorzystania.

Warto podkreślić, że na działkach Wnioskodawcy, oprócz formalnego rozpoczęcia budowy polegającego na dokonywaniu odpowiednich wpisów w dzienniku budowy i robót rozbiórkowych, nie zrealizowano zakładanego przedsięwzięcia budowlanego. Innymi słowy, na tych gruntach nie powstała żadna nieruchomość budynkowa: nie wykonano wykopów, fundamentów czy innych części składowych projektowanych budynków. W wyniku tej inwestycji nie powstał żaden środek trwały oddany do użytkowania. W efekcie działki dalej stanowią grunt niezabudowany.

W związku z tym, zgodnie z opinią prawną uzyskaną przez Wnioskodawcę w 2021 r., decyzja o pozwoleniu na budowę wygaśnie z mocy prawa najpóźniej 28 stycznia 2024 r. Projektowana inwestycja, będąca przedmiotem niniejszego wniosku, nie została zbyta lub wydzierżawiona. Składa się na nią głównie dokumentacja w formie papierowej lub elektronicznej (postać niematerialna). Ostatnie wydatki w związku z prowadzoną inwestycją były poczynione w 2021 r.

Pytania

1)Czy wskazane zakupy (wydatki) udokumentowane opisanymi w treści pisma fakturami uprawniały Wnioskodawcę do dokonania odliczenia naliczonego podatku VAT zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w trakcie realizacji inwestycji?

2)Czy w związku z planowaną decyzją Wnioskodawcy o zaniechaniu inwestycji pn. „(…)”, na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek zwrotu (korekty) podatku VAT naliczonego i rozliczonego od zakupów (wydatków) dokonanych w trakcie realizacji inwestycji, która następnie zostanie zaniechana?

Państwa stanowisko w sprawie

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j.Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym: w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy: Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: a) nabycia towarów i usług, b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy. Zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy: obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy: podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy: obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ad. 1.

Skoro nabycie towarów i usług przez Wnioskodawcę m.in. w postaci: usług projektowych, wykonania projektu budowlanego, usług konsultingowych i prawnych związanych z inwestycją budowlaną, usług sporządzenia biznes planu, usług wykonania koncepcji architektonicznych, prac rozbiórkowych, usług budowlanych, wyceny działek, sporządzenia wizualizacji, opłaty za przyłącza, dokumentacji projektowej branżowej i jej aktualizacji, wydatków związanych z przeprojektowaniem inwestycji mającym na celu redukcję kosztów budowy oraz szereg innych zakupów służących realizacji inwestycji, w chwili ich dokonania miały być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych to, w ocenie Wnioskodawcy, przysługiwało mu prawo do dokonania odliczenia naliczonego podatku VAT zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w trakcie realizacji inwestycji.

Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny od 2012 r. W sytuacji przedstawionej przez Wnioskodawcę, dokonał on nabycia towarów i usług z zamiarem wykorzystania ich do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na wybudowaniu nieruchomości usługowej - zespołu biurowców, celem świadczenia usług najmu tej nieruchomości i zarządzania nią, dlatego - bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności - zdaniem Wnioskodawcy, w momencie nabycia zakupione towary i usługi miały związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w zaistniałym stanie faktycznym, intencją nabycia było dokonanie zakupów, które mają służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych. Dlatego, Wnioskodawca uważa, że przy spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie było uprawnione.

Z powszechnie dostępnej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są więc intencje, jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dany podmiot chce osiągnąć dokonując tych czynności. Prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikające ze związku nabywanych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi stanowi prawo nabyte podatnika bez względu na późniejsze okoliczności.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca twierdzi, że zakupy służące przygotowaniu i realizacji inwestycji, udokumentowane fakturami uprawniały Wnioskodawcę do dokonania odliczenia naliczonego podatku VAT zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT - już w trakcie realizacji inwestycji.

Wnioskodawca uważa, że w zaistniałym stanie faktycznym, w momencie poniesienia wydatków niezbędnych do rozpoczęcia działalności opodatkowanej, działał w uzasadnionym przekonaniu, że działalność opodatkowana polegająca na świadczeniu usług najmu i zarządzaniu nieruchomością będzie wykonywana po zrealizowaniu inwestycji. Wnioskodawca, jeszcze na etapie planowania inwestycji, zamówił i otrzymał szereg dokumentów wskazujących na jej rentowność.

W związku z tym, celem budowy nieruchomości do dalszego najmu, przystąpił do jej projektowania i w 2015 r. uzyskał decyzję o pozwoleniu na budowę. Dopiero późniejszy, nadzwyczajny wzrost cen materiałów i usług budowlanych oraz przyczyny związane z koniecznością finansowania inwestycji w nowej, znacznie wyższej wysokości, mają istotny wpływ na planowaną decyzję Wnioskodawcy o likwidacji środka trwałego w budowie - zaniechanie inwestycji.

W sprawie planowanej decyzji o zaniechaniu inwestycji, to przede wszystkim, głównym jej uzasadnieniem są przyczyny ekonomiczne związane ze znacznym wzrostem kosztów realizacji inwestycji oraz przyczyny prawnoformalne związane z brakiem możliwości uzyskania w takiej wysokości finansowania i jego odpowiedniego zabezpieczenia (finansowanie dłużne), który ujawnił się w 2021 r.

W związku z powyższym, w 2021 r., spółka Wnioskodawcy poniosła ostatnie zakupy związane z tą inwestycją i prowadziła dalsze analizy, co do możliwości jej dalszej realizacji. Opisane zmiany okoliczności zewnętrznych stały się przyczyną wyrażenia przez Wspólników woli zaniechania inwestycji i podjęcia uchwały w tym przedmiocie. Dalsza kontynuacja inwestycji nie byłaby bowiem poparta względami ekonomicznymi. Nadto ujawniły się przyczyny prawnoformalne polegające na trudności uzyskania finansowania inwestycji w nowej wysokości, spowodowanej wzrostem cen materiałów i usług budowlanych na przestrzeni lat 2014-2023, brakiem możliwości uzyskania finansowania dłużnego lub finansowania zewnętrznego w tej wysokości.

Wnioskodawca w sposób trwały i nieodwracalny zamierza zrezygnować z inwestycji oraz nie zamierza wykorzystywać poniesionych a zaniechanych nakładów inwestycyjnych do innych celów. Zaniechana inwestycja nie zostanie wykorzystana do czynności zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu. Przedmiot inwestycji nie został zbyty lub wydzierżawiony. Z uwagi na brak podjęcia działań budowlanych - formalnie rozpoczęto budowę, działki dalej stanowią grunt niezabudowany, a wydane pozwolenie na budowę z uwagi na brak jego wykonywania, wygaśnie, zgodnie z opinią prawną, najpóźniej 28 stycznia 2024 r.

W tym miejscu należy podkreślić, że Trybunał Sprawiedliwości UE wielokrotnie stwierdzał, że prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D. A. Rompelman i E. A. Rompelman-Van, z którego to wynika, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.

Stosownie do art. 91 ust. 2 ustawy: w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy: w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Stosownie do art. 91 ust. 5 ustawy: w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

W myśl art. 91 ust. 6 ustawy: w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną: 1) opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi; 2) zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Stosownie do art. 91 ust. 7 ustawy: przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania (art. 91 ust. 8 ustawy).

W myśl art. 91 ust. 9 ustawy: w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z przywołanych wyżej przepisów art. 86 i art. 91 ustawy wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Natomiast stwierdzenie, czy zachodzi konieczność korekty rzeczywiście wymaga zbadania okoliczności, na skutek których podatnik zaniechał inwestycji lub wykonywania czynności opodatkowanych. Taki wniosek można wyciągnąć z orzeczeń ETS wydanych na kanwie przepisu art. 20(1)(b) VI Dyrektywy, a mianowicie w sprawie C-37/95 Państwo Belgijskie a Ghent Coal Terminal NV oraz C-110/94 między Intercommunale voor Zeewaterontziliting (INZO) a Państwem Belgijskim.

W obu przypadkach chodziło o sytuacje, w których podatnik zaniechał inwestycji z przyczyn „pozostających poza jego kontrolą”, na skutek decyzji innego organu nakazującego zmianę miejsca prowadzenia działalności i zamiany działki, na której rozpoczęto inwestycję (C-37/95) i sytuacji, w której „decyzja o zaniechaniu inwestycji wynikała z przeprowadzonego studium jej opłacalności, które nie potwierdziło możliwości generowania zysku z danej działalności” (C-110/94).

W orzeczeniu TSUE w sprawie C-37/95 (Ghent Coal), wyjaśniono, że uprawnienie (do odliczenia podatku naliczonego) nie wygasa także, gdy do fiaska inwestycji doszło ze względu na przeprowadzoną analizę, która wykazała nieopłacalność przedsięwzięcia. Powyższe znajduje swoje potwierdzenie również w wyroku z 12 listopada 2020 r. w sprawie C-734/19. W momencie poniesienia przez Wnioskodawcę zakupów i wydatków niezbędnych do rozpoczęcia działalności opodatkowanej (realizacja inwestycji, celem jej wynajmowania i zarządzania), jego zdaniem, działał w uzasadnionym przekonaniu, że działalność ta będzie wykonywana, dlatego w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT, nabył prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w stosunku do tych wydatków, zakupów.

Takie stanowisko zostało przedstawione przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, w interpretacji z 5 grudnia 2012 r. (ILPP5/443-38/12-2/PG) oraz interpretacji (decyzji) nr ILPP2/443-5/09-2/JK, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPP2/443-1009/09/AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w decyzji nr IBPP2/443-553/09/RSz, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w decyzji nr IPPP1-443-1193/09-6/S/JB oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 23 listopada 2012 r. (IPTPP2/443-766/12-4/KW), który dodatkowo potwierdził, że: „(...) każda czynność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”.

Takie rozumienie powołanego przepisu, prezentuje także szerokie orzecznictwo sądów administracyjnych, w tym przykładowo wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 19 lutego 2009 r. (sygn. akt I SA/Łd 1372/08), z którego wynika, że niewykorzystanie niezakończonej inwestycji do żadnych celów - jeżeli do zaniechania inwestycyjnego doszło w wyniku niezależnych od podatnika okoliczności - nie powinno powodować korekty podatku naliczonego od towarów i usług, które zostały nabyte do celów tej inwestycji. Wyrok ten został utrzymany w mocy przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 sierpnia 2010 r. (sygn. akt I FSK 1067/09).

Zatem Wnioskodawca uważa, że jest uprawniony do odliczenia VAT naliczonego od towarów i usług nabytych w związku z zakupami inwestycyjnymi wykonywanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu, ponieważ nabyte prawo do odliczenia pozostaje w mocy, nawet jeśli w wyniku niezależnych od niego okoliczności podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów lub usług do transakcji opodatkowanych. Zawsze jednak należy brać pod uwagę okoliczności towarzyszące temu zachowaniu, a w szczególności, czy były one konsekwencją zdarzeń od podatnika niezależnych.

Tym samym, w sytuacji, kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo do odliczenia zostaje zachowane.

Wnioskodawca wskazuje, że w wyniku zmieniających się czynników zewnętrznych, niezależnych od Wnioskodawcy, okazało się, iż realizacja inwestycji nie jest opłacalna z powodu znacznego i niezależnego od podatnika wzrostu cen usług i materiałów budowlanych, w okresie od uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę do dziś (2023). Wnioskodawca nie uzyskał także planowanego finansowania dłużnego - pozwalającego na sfinansowanie inwestycji o nowej wartości - z powodu na brak możliwości jego odpowiedniego zabezpieczenia. Ponadto, projekt architektoniczny wykazał potrzebę wykonania prac, których Wnioskodawca nie przewidział w 2014 r., a związanych m.in. ze zmianami prawa budowlanego i dostosowaniem go do nowych rozwiązań budowlanych np.: zmian technologicznych w zakresie instalacji.

Przeprowadzona analiza, uwzględniająca znaczny oraz niespodziewany wzrost kosztów realizacji inwestycji, jak również brak wzrostu potencjalnego przychodu, wykazała, że inwestycja może nie być obecnie uzasadniona ekonomicznie.

Opisana zmiana okoliczności zewnętrznych była przyczyną podjęcia przez Wspólników uchwały o planowanym zaniechaniu realizacji inwestycji (likwidacji środka trwałego w budowie) oraz uprzednio uchwały otwarcia likwidacji samej Spółki.

W tym stanie rzeczy, na podstawie zgody wyrażonej przez Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników ma zostać podjęta decyzja o likwidacji środków trwałych w budowie, której skutkiem będzie definitywne zaniechanie inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawcy, dalsza realizacja inwestycji z przyczyn od niego niezależnych, nie byłaby bowiem poparta względami ekonomicznymi i prawnoformalnymi - z powodu wzrostu cen towarów i usług budowlanych, jej koszt wzrósł o co najmniej 40%. Wobec czego środki zarezerwowane na realizację inwestycji są niewystarczające, a finansowanie tego przedsięwzięcia kredytem w takiej wysokości nie byłoby ekonomicznie uzasadnione i możliwe z powodu braku możliwości udzielenia odpowiedniego zabezpieczenia (finansowanie dłużne).

Wnioskodawca w sposób trwały i nieodwracalny zamierza zaniechać inwestycji poprzez podjęcie decyzji o likwidacji środka trwałego w budowie oraz nie zamierza wykorzystywać poniesionych a zaniechanych nakładów inwestycyjnych do innych celów. Zaniechana inwestycja nie zostanie wykorzystana do czynności zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu.

Należy wskazać, że zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku planowanego zaniechania inwestycji, będącej konsekwencją podjętej decyzji gospodarczej, w tym konkretnym przypadku, nie będzie ona skutkować utratą prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Z okoliczności sprawy wynika, że planowana decyzja o zaniechaniu inwestycji polegającej na budowie budynku biurowego, nastąpi w efekcie powodów zewnętrznych, a jej realizacja z przyczyn ekonomicznych i prawnoformalnych staje się nieopłacalna/nieuzasadniona ekonomicznie.

Zdaniem Wnioskodawcy, dalsza kontynuacja inwestycji z przyczyn od niego niezależnych, nie byłaby poparta względami ekonomicznymi, nadto brak jest odpowiednich środków i możliwości finansowych na jej realizację w niespodziewanych wcześniej, a zaistniałych w sprawie, nowych okolicznościach rynkowych.

Dlatego, zdaniem Wnioskodawcy, w rozpatrywanej sprawi, brak będzie podstaw do dokonania korekty VAT naliczonego, który został odliczony przez Wnioskodawcę w związku z zakupami i wydatkami w toku prowadzonej inwestycji, od której realizacji planuje odstąpić poprzez podjęcie decyzji o jej zaniechaniu (likwidacja środka trwałego w budowie). Nie ulega wątpliwości Wnioskodawcy, iż w momencie projektowania i przystąpienia do inwestycji przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT od związanych z nią zakupów. Z kolei, zdaniem Wnioskodawcy, rezygnacja z realizacji inwestycji była spowodowana przyczynami niezależnymi od jego woli.

W świetle poczynionych przez Wnioskodawcę na przełomie lat 2017-2021 analiz (głównie przygotowanych przez podmioty zewnętrzne) w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że doszło do istotnej zmiany czynników zewnętrznych, w postaci zmian sytuacji na rynku, skutkujących finalnie znacznym wzrostem kosztów realizacji planowanej inwestycji. Doszło do istotnej zmiany kosztów realizacji planowanej inwestycji (zwiększenie kosztów realizacji inwestycji - co najmniej o 40%), jak również wysokość przychodów, która miałaby zapewnić rentowność inwestycji, może być, zdaniem Wnioskodawcy, trudna lub niemożliwa do osiągnięcia, w aktualnych warunkach rynkowych.

Dodatkowo, inne czynniki zewnętrzne mające wpływ na gwałtowne zmiany sytuacji rynkowej od 2020 r. były zjawiskiem powszechnym w skali europejskiej, a nawet ogólnoświatowej. W szczególności, zdaniem Wnioskodawcy, negatywny wpływ na planowane przedsięwzięcie mają: skutki pandemii COVID-19 polegające przykładowo na spadku stawek najmu, nowa sytuacja geopolityczna ograniczająca ilość potencjalnych inwestorów (najemców) czy wreszcie wysoka inflacja i niedający się dokładnie przewidzieć dalszy wzrost kosztów materiałów i usług budowlanych. Co istotne, przyczyny mające wpływ na podjętą decyzję o planowanym zaniechaniu inwestycji mają charakter istotny i wtórny - co oznacza, że nie mogły zostać przewidziane w chwili planowania inwestycji, czy uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę pod koniec 2015 r.

Dlatego, zdaniem Wnioskodawcy, zaniechanie inwestycji, w tym konkretnym przypadku, nie będzie pozbawiać go prawa do odliczenia podatku naliczonego od poniesionych wydatków. Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa, przedstawione okoliczności sprawy, a także orzecznictwo TSUE, Wnioskodawca uważa, że - pomimo planowanej decyzji o zaniechaniu inwestycji - zachowa prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z budową budynków biurowych, a powyższe wynika z faktu, że na moment ponoszenia tych nakładów - inwestycja miała służyć czynnościom wyłącznie opodatkowanym w związku z czym Wnioskodawca odliczył podatek VAT, a zaniechanie inwestycji nastąpiło z przyczyn niezależnych (zewnętrznych) w chwili ponoszenia tych wydatków.

W związku z powołaną w opisie stanu faktycznego uchwałą nr 12/2023 Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Wnioskodawcy z 28 czerwca 2023 r. ,,w sprawie zasad likwidacji dokumentacji inwestycyjnej i innych środków trwałych oraz akceptacji wygaśnięcia decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę, decyzji o ustaleniu warunków zabudowy oraz innych warunków i uzgodnień związanych z tymi decyzjami”, ma zostać podjęta decyzja o likwidacji środków trwałych w budowie oraz sporządzenie w tym samym dniu protokołu likwidacyjnego, co oznaczać będzie definitywne zaniechane realizacji inwestycji, która zdaniem Wnioskodawcy, nie spowoduje obowiązku zwrotu (korekty) podatku VAT naliczonego i rozliczonego od zakupów (wydatków) dokonanych w trakcie realizacji tej inwestycji, która następnie zostanie zaniechana.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków (zakupów) poniesionych na realizację inwestycji, oraz braku obowiązku dokonania korekty od tych wydatków (zakupów) dokonanych w trakcie realizacji inwestycji, która zostanie zaniechana jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.