Interpretacja indywidualna z dnia 19 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.377.2023.1.GK

Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 sierpnia 2023 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Państwa wniosek z 21 sierpnia 2023 r. w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji pn. (…). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego i wykonuje zadania własne wynikające z ustawy o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r., poz. 506 z późn. zm.).

W związku z planowaną inwestycją (…) droga publiczna ul. (…) w miejscowości (…) - od km: 1+550,0 do km: 2+505,0, która ma zostać zrealizowana w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i oszczędzanie energii” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Gmina zwraca się z prośbą o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w tej sprawie.

Przedsięwzięcie polega na przebudowie drogi gminnej ul. (…) w miejscowości (…). Planowany do wykonania zakres planowanej inwestycji zaczyna się przed przepustem dla cieku (…) w (…), w km 1+550,0 tj. gminnej drogi publicznej; klasy technicznej D, a kończy w km ok. 2+505,0 ze skrzyżowaniem z ul. (…). Planowana inwestycja zlokalizowana jest na terenie województwa (…), w powiecie (…), gminie (…), w miejscowości (…). Projektowana przebudowa i rozbudowa drogi gminnej przebiegać będzie po istniejącym śladzie wskazanym na załączonym planie orientacyjnym. Przebudowana droga gmina dostosowana będzie do wymaganych parametrów technicznych dla drogi klasy D. Będzie to jezdnia dwukierunkowa poszerzona do 5,0 m z uwzględnieniem poszerzeń na łukach poziomych oraz zawężeń jezdni do 3,5 m na odcinkach ruchu dwukierunkowego na jezdni jednokierunkowej. Planowana jest budowa chodnika o szerokości netto bez obrzeży min. 1,8 m z dopuszczalnymi zwężeniami, oraz ze wskazaniem usytuowania jednostronnie po stronie lewej zgodnie z kilometrażem oraz dwustronnie na odcinku przy zatoce autobusowej i zawrotce obustronnie, w tym miejscu przekrój uliczny o szerokości jezdni min. 7,5 m. Poszerzenia wymagać będą również pobocza ziemne po stronie przeciwnej na pozostałym odcinku. Istniejący system odwodnienia rowami ziemnymi pozostanie utrzymany, miejscami odcinki kanalizacji deszczowej strona prawa (przekrój uliczny). Zaprojektowano poszerzenie obustronne, rowów ziemnych, wraz z odpływami od przepustów, odbudowy i umocnienia wlotów i wylotów z istniejących i przebudowywanych przepustów pod drogą. W ramach inwestycji z uwagi na obustronnie zabudowany teren, droga wymaga wprowadzenia elementów BRD, z uzupełnieniem oznakowania pionowego i poziomego. Należy wykonać inwentaryzację i wycinki kolidujących z inwestycją drzew, oraz wykonać nasadzenia rekompensacyjne nowej roślinności. Podłoże gruntowe należy wzmocnić dla uzyskania właściwych warunków posadowienia dróg i obiektów inżynierskich oraz korpusu wysokich nasypów wraz z umocnieniem skarp. Konstrukcja nawierzchni jezdni i poszerzeń konstrukcji jezdni budowy chodników - wymaga się sprawdzenia warunku mrozoodporności dla konstrukcji KR1. Parametry charakterystyczne: Długość - ok. 955 mb; - klasa drogi - D (dojazdowa); obciążenie ruchem - 115 kN/oś; kategoria ruchu - KR1 - nawierzchnia asfaltowa: podbudowa gr. 20 cm, warstwa zasadnicza 7 cm/ścieralna 5 cm - nawierzchni z bruku przy kościele: podbudowa gr. 20 cm, warstwa z bruku do 25 cm - prędkość projektowa - Vp max 40 km/h (obszar zabudowany) - liczba jezdni -1; liczba pasów ruchu jezdni - 2; - szerokość jezdni 5,0 m; szerokość pasa ruchu 2 x 2,5 m - przekrój jednostronny; lokalnie daszkowy - pochylenie min 2% - szerokość drogi w jednostronnym krawężniku - 5,15 m, w dwustronnym 5,3 m - szerokość poboczy 0,75 m dla przebudowy drogi - szer. chodnika w terenie zabudowanym 1,8 m (z krawężnikiem i obrzeżem > 2,0 m) lokalnie o szer. min. 1,0 m, lokalnie chodnik dwustronny, przy przejściach, przystankach miejscach postojowych - pochylenie podłużne ciągu pieszego - do 6% - pochylenie poprzeczne ciągu pieszego - 2% - parametry przepustów drogowych należy zastosować dla drogi klasy L - warunki techniczne obowiązujące od 21 września 2022 r. (Tak/Nie). Droga ta jest to jedyny dojazd mieszkańców do instytucji i ośrodków gospodarczych. Bezpośrednio przy przebudowywanym odcinku znajdują się budynki mieszkalne.

Przebudowa drogi i chodników przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników drogi jak i pieszych. Odcinek drogi stanowi bezpośredni dojazd do kościoła i świetlicy wiejskiej. Droga ta stanowi jedyny dojazd do szkół, przedszkoli i pozostałych obiektów publicznych, w tym biblioteki, domu kultury, terenów leśnych i zakładów pracy. Dzięki tej inwestycji nastąpi poprawa dostępu mieszkańców do ww. instytucji świadczących usługi społeczne. Poprzez realizację inwestycji zostanie przebudowana droga, którą mieszkańcy dostają się na przystanek autobusowy. W znaczny stopniu przyczyni się to do poprawy dostępności do transportu zbiorowego. Ponadto przebudowywanym odcinkiem odbywa się transport zbiorowy - autobus relacji (…). Więc inwestycja będzie miała znaczący wpływ w tym zakresie.

1) Towary nabywane w celu realizacji projektu (…) droga publiczna ul. (…) w miejscowości (…) nie są i nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

2) Usługi nabywane w celu realizacji projektu (…) droga publiczna ul. (…) w miejscowości (…) nie są i nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

3) Gmina jest i będzie wskazana jako nabywca na fakturach dokumentujących zakupy związane z realizowanym projektem (…) droga publiczna ul. (…) w miejscowości (…).

4) Efekty projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w żaden sposób.

5) Gmina realizuje projekt w ramach zadań własnych zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o Samorządzie Gminnym art. 7 ust. 1 pkt 2 - do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne obejmują sprawy m.in. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, lokalnego transportu zbiorowego czy też zadania w zakresie kultury fizycznej, turystyki, w tym te dotyczące budowy terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

6) Majątek powstały wskutek realizacji projektu (…) droga publiczna ul. (…) w miejscowości (…) będzie służył wyłącznie zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Po zakończeniu projektu zostanie ujęty w ewidencji środków trwałych Gminy.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur VAT dokumentujących wydatki dokonywane w związku z realizacją Projektu w części dotyczącej przebudowy drogi gminnej?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje podatnikowi w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Ustawodawca uznał w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, że organy władzy publicznej nie są podatnikami VAT w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane.

Gmina, w świetle art. 2 ustawy o samorządzie gminnym, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Z kolei w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne obejmują sprawy m.in. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, lokalnego transportu zbiorowego czy też zadania w zakresie kultury fizycznej, turystyki, w tym te dotyczące budowy terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Jednocześnie art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 470, z późn. zm.; dalej jako: ustawa o drogach publicznych) - zgodnie z którym, drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. W myśl art. 2 ust. 1 ww. ustawy o drogach publicznych - drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie: drogi krajowe, drogi wojewódzkie, drogi powiatowe, drogi gminne. Na podstawie art. 19 ust. 1 cyt. ustawy o drogach publicznych - organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Jak wynika z art. 19 ust. 2 ww. ustawy o drogach publicznych - zarządcą dróg gminnych jest odpowiednio wójt/burmistrz/prezydent miasta. Zgodnie z art. 20 ww. ustawy o drogach publicznych, do zarządcy drogi należy w szczególności: pełnienie funkcji inwestora (pkt 3), utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą.

Jak wskazano powyżej, jednostka samorządu terytorialnego nie działa jako podatnik VAT w sytuacji, gdy realizuje zadania wynikające z odrębnych ustaw, dla których została powołana. Zatem Gmina nie będzie działać jako podatnik VAT w sytuacji, gdy realizuje zadania w zakresie inwestycji związanych z budową infrastruktury drogowej, o której mowa w ustawie o samorządzie gminnym oraz ustawie o drogach publicznych. W ocenie Gminy budowa drogi gminnej służy bezpośrednio i wyłącznie realizacji zadań własnych Gminy określonych w powyżej cytowanych ustawach samorządowych (ustawie o samorządzie gminnym oraz drogach publicznych). Zatem warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na budowę drogi gminnej nie będą spełnione, gdyż Gmina realizując budowę tej infrastruktury nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji tej inwestycji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z budową infrastruktury drogowej realizowanej w ramach Projektu - w części dotyczącej budowy drogi gminnej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy:

Z cytowanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 tej ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina planuje realizować inwestycję (…), zrealizowana w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszeniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i oszczędzanie energii” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020. Gmina realizuje projekt w ramach zadań własnych zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym art. 7 ust. 1 pkt 2. Przedsięwzięcie polega na przebudowie istniejącej drogi gminnej wewnętrznej ul. (…) w miejscowości (…). Dzięki tej inwestycji nastąpi poprawa dostępu mieszkańców do instytucji świadczących usługi społeczne. Przebudowa drogi i chodników przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników drogi jak i pieszych. Poprzez realizację inwestycji zostanie przebudowana droga, którą mieszkańcy dostają się na przystanek autobusowy. W znacznym stopniu przyczyni się to do poprawy dostępności do transportu zbiorowego. Ponadto przebudowywanym odcinkiem odbywa się transport zbiorowy. Więc inwestycja będzie miała znaczący wpływ w tym zakresie. Nabywane towary i usługi w celu realizacji projektu (…) nie są i nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Efekty projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w żaden sposób. Gmina jest i będzie wskazana jako nabywca na fakturach dokumentujących zakupy związane z realizowanym projektem (…).

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikający z faktur VAT dokumentujących wydatki dokonywane w związku z realizacją projektu w części dotyczącej przebudowy drogi gminnej.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W niniejszej sprawie związek taki nie wystąpi. Z opisu sprawy wynika, że Gmina planuje realizować, w ramach zadań własnych określonych w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, inwestycję polegającą na przebudowie istniejącej drogi gminnej wewnętrznej ul. (…) w miejscowości (…). Nabywane towary i usługi w celu realizacji projektu nie są i nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Efekty projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w żaden sposób. Oznacza to, że w odniesieniu do tych czynności Gmina będzie występowała jako organ władzy publicznej i na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy nie będzie uznawana za podatnika. Zatem w niniejszej sprawie podatek naliczony wynikający z wydatków objętych realizacją przedmiotowej inwestycji nie będzie związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych w ramach działalności gospodarczej. Tym samym, nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikający z faktur VAT dokumentujących wydatki dokonywane w związku z realizacją projektu pn. (…).

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).