Wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2023 r., sygn. I USKP 77/22

Praca wykonywana w gospodarstwie rolnym, aby mogła zostać uznana za okres składkowy na potrzeby emerytury, musi charakteryzować się stałością i być wykonywana w wymiarze co najmniej połowy pełnego wymiaru czasu pracy, co nie zostało spełnione w przypadku pracy wnioskodawczyni w gospodarstwie rodziców oraz wykonywanych przez nią prac domowych i krawieckich.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Leszek Bielecki (przewodniczący)

‎SSN Romuald Dalewski (sprawozdawca)

‎SSN Renata Żywicka

w sprawie z odwołania D P.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Kielcach
‎o emeryturę,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń 
‎Społecznych w dniu 4 kwietnia 2023 r.,
‎skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie
‎z dnia 23 marca 2021 r., sygn. akt III AUa 1502/18,

oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Kielcach wyrokiem z 27 września 2018 r. oddalił odwołanie wnioskodawczyni D. P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Kielcach z 2 września 2016 r., którą to decyzją organ rentowy odmówił wnioskodawczyni przyznania emerytury z uwagi na wykazanie jedynie 9 lat, 6 miesięcy i 27 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz brak podstaw do uwzględnienia jako okresu składkowego okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 21 stycznia 1951 r. do 18 marca 1957 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że rodzice wnioskodawczyni D. P. (ur. […] 1935 r.) tj. P. P. i W. P. posiadali gospodarstwo rolne o pow. 2,14 ha i udział 1/2 części w gospodarstwie o powierzchni 1,94 ha w miejscowości W., gmina S. Wspólnie z D. P. w gospodarstwie zamieszkiwali jeszcze jej babcia L. K., jej rodzice W. i P. P. oraz sześcioro rodzeństwa: siostry W.1 urodzona w 1937 r., M. urodzona w 1939 r., J. urodzona w 1948 r. i G. urodzona w 1953 r. oraz bracia: R. urodzony w 1941 r. i Z. urodzony w 1945 r. Rodzice D. P. uprawiali żyto, pszenicę, tytoń, buraki, marchew, fasolę, pomidory i ogórki. Hodowali krowy, świnie, owce i kury, mieli również konie. D. P. pomagała rodzicom w pracach polowych. Wiosną pracowała przy sianiu, sadzeniu i plewieniu. Później pracowała przy żniwach, brała udział w zbieraniu tytoniu, a jesienią pracowała przy wykopkach i młóceniu zboża. W gospodarstwie rolnym pracowała od godziny 7.00 - 8.00 rano do godziny 12.00, kiedy wracała do domu na posiłek. Około godziny 14.00 ponownie szła do pracy w polu i jeżeli zachodziła taka potrzeba pozostawała tam nawet do wieczora. Do jej codziennych obowiązków nalało pomaganie matce w domu w sprzątaniu, praniu, zajmowaniu się małoletnim rodzeństwem i opieką nad babcią. W okresie późnojesiennym i zimowym (od listopada do marca) wnioskodawczyni pomagała matce w szyciu, szydełkowaniu i robieniu na drutach. Pod jej okiem wykonywała wszystkie prace i czynności krawieckie przy wyszywaniu, nitkowaniu, przędzeniu wełny pochodzącej z hodowanych w gospodarstwie dwóch owiec. Wykonywała swetry, czapeczki dla dzieci, ubranka, skarpety i rękawice. Pracę rozpoczynała około godziny 8 rano i pracował do wieczora. Średnio na te czynności poświęcała około 8 godzin dziennie. W przerwach pomagała mamie w prowadzeniu gospodarstwa domowego. W latach 1951-1956 pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców w miesiącach od kwietnia do listopada. Wówczas jej praca miała charakter stały i poświęcała na nią co najmniej 4 godziny dziennie. Natomiast w okresach od 21 stycznia 1951 r. do marca 1951 r. i od grudnia 1951 r. do marca 1952 r., od grudnia 1952 r. do marca 1953 r., od grudnia 1953 r. do marca 1954 r., od grudnia 1954 r. do marca 1955 r., od grudnia 1955 r. do marca 1956 r., od grudnia 1956 r. do 18 marca 1957 r. wnioskodawczyni nie wykonywała pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, ponieważ w tym czasie wspólnie z matką zajmowała się krawiectwem i prowadzeniem domu.