Interpretacja indywidualna z dnia 14 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.411.2023.4.KO

W zakresie: - braku opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazanie wykonanych przez Państwa w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatnego przeniesienia ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów - na rzecz przedsiębiorstwa wykonującego zadania gminy tj. PUK, - prawa do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie usług budowlanych i materiałów budowlach, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej oraz z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko w części nieprawidłowe, w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

-nieprawidłowe – w zakresie braku opodatkowania przekazania infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wybudowanej na Państwa gruncie wraz z konieczną dokumentacją,

-prawidłowe – w zakresie braku opodatkowania przekazania infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wybudowanej na gruncie nie należącym do Państwa wraz z konieczną dokumentacją,

-prawidłowe – w zakresie braku opodatkowania nieodpłatnego przeniesienia ustanowionych służebności przesyłu,

-prawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie usług budowlanych i materiałów budowlanych, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej oraz z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

-braku opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazanie wykonanych przez Państwa w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatnego przeniesienia ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów - na rzecz przedsiębiorstwa wykonującego zadania gminy tj. PUK,

-prawa do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie usług budowlanych i materiałów budowlach, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej oraz z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu.

Wniosek został uzupełniony pismem z 6 lipca 2023 r.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca, tj.:  … Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w … jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). Wnioskodawca w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej zamierza zrealizować przedsięwzięcie deweloperskie w postaci wznoszenia i sprzedaży budynków mieszkalnych oraz użytkowych, na należącej do Wnioskodawcy nieruchomości gruntowej, oznaczonej jako działka ewidencyjna nr: … położona w miejscowości … w Gminie, powiat …, województwo …, dla której jest prowadzona księga wieczysta … przez Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego … w …. Wskazana nieruchomość zgodnie z treścią miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy (Uchwała Nr … Rady Gminy z dnia (...) 2018 r.) może być przeznaczona pod zabudowę mieszkaniowo - usługową (teren oznaczony w graficznym załączniku do planu symbolem 7MU - tj. przeznaczenie podstawowe pod lokalizację budynków mieszkalnych jednorodzinnych, zgodnie z § 32 ust. 3 przywołanego powyżej miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). Nieruchomość ta zostanie także następczo poddana podziałowi w celu realizacji przedsięwzięcia deweloperskiego. Przyszłe oznaczenia powstałych po podziale nieruchomości gruntowych - w ewidencji gruntów oraz numery ksiąg wieczystych, które zostaną założone dla nowo wydzielonych nieruchomości gruntowych - nie są obecnie możliwe do wskazania. Uwzględniając okoliczność braku istnienia koniecznej dla zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego infrastruktury wodno-kanalizacyjnej zarówno w obszarze wymienionej powyżej nieruchomości gruntowej Wnioskodawcy, jak również w obszarze nieruchomości graniczących oraz przyległych do nieruchomości Wnioskodawcy, Wnioskodawca zawarł w dniu 18 maja 2022 r. umowę Nr: …  o charakterze zobowiązującym z Przedsiębiorstwem Usług Komunalnych (zwane dalej: PUK) zarejestrowaną w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla … Wydział Gospodarczy pod nr KRS …, NIP: …, REGON:…. PUK jako spółka prawa handlowego powołana do życia przez Jedynego Wspólnika tj. Gminę, wykonuje w imieniu Gminy zadania własne tej Gminy w zakresie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, w oparciu o regulacje ustawy z dn. 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 2028).

W treści wskazanej powyżej umowy zobowiązującej, PUK złożył oświadczenie, iż w dacie zawarcia przedmiotowej umowy, w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych nie została przewidziana budowa sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej, do których mogłoby zostać podłączone przedsięwzięcie deweloperskie zamierzone do realizacji przez Wnioskodawcę. W świetle przedstawionego przez PUK stanowiska oraz w sytuacji braku choćby samej prognozy wskazującej na termin wybudowania przedmiotowych sieci przez PUK - Wnioskodawca w celu zrealizowania zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego zdecydował się na konieczne rozwiązanie polegające na przeprowadzeniu budowy sieci wodnej i kanalizacyjnej ze środków własnych Wnioskodawcy oraz w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Przedmiotowe sieci zostaną przeprowadzone przez nieruchomości gruntowe Wnioskodawcy oraz przez inne nieruchomości należące do podmiotów trzecich - prywatnych, jak również należące do podmiotów publicznoprawnych, w tym do zarządców dróg publicznych m.in. Gminy - zgodnie z warunkami technicznymi przyłączenia oraz na podstawie wykonanych następczo projektów budowlanych. Stąd też, na podstawie zawartej umowy z dnia 18 maja 2022 r. nr … oraz w oparciu o warunki techniczne przyłączenia nr …, wydane przez PUK w dniu 25 kwietnia 2022 r. Wnioskodawca zobowiązał się na przyszłość wobec PUK do:

-zaprojektowania przez Wnioskodawcę infrastruktur sieci wodociągowej i kanalizacyjnej - na potrzeby przyłączenia do tych sieci obiektów w postaci budynków mieszkalnych i użytkowych, które mają zostać wzniesione przez Wnioskodawcę w ramach zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego, na nieruchomości należącej do Wnioskodawcy nr ewidencyjny…, położonej w miejscowości …, w Gminie, dla której jest prowadzona księga wieczysta … przez Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego … w …,

-wybudowania przez Wnioskodawcę infrastruktur sieci wodociągowej i kanalizacyjnej - na potrzeby przyłączenia do tych sieci obiektów w postaci budynków mieszkalnych i użytkowych, które mają w przyszłości zostać wzniesione przez Wnioskodawcę w ramach zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego na wskazanej powyżej nieruchomości gruntowej należącej do Wnioskodawcy,

-nieodpłatnego przeniesienia na PUK prawa własności do zaprojektowanych oraz wybudowanych infrastruktur sieci; wodociągowej i kanalizacyjnej - zgodnie z warunkami technicznymi przyłączenia wydanymi przez PUK, jak również do nieodpłatnego przeniesienia przez Wnioskodawcę na PUK prawa do dokumentacji projektowej obejmującej budowę infrastruktur sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

-uzyskania prawa do dysponowania nieruchomościami na cele budowy infrastruktur sieci, na których mają zostać wybudowane przedmiotowe sieci oraz do przedłożenia treści tych praw celem ich akceptacji przez PUK przed rozpoczęciem budowy infrastruktur sieci, w tym prawa potwierdzonego stosowną decyzją administracyjną na ewentualne umieszczenie infrastruktur sieci w pasie drogowym, jeśli projekt przebiegu sieci będzie wskazywał na zaistnienie takiej okoliczności,

-ustanowienia przez Wnioskodawcę na rzecz PUK - po wybudowaniu infrastruktur sieci - nieodpłatnej, nieograniczonej w czasie służebności przesyłu na wszystkich nieruchomościach, po których będą przebiegały wybudowane infrastruktury sieci, niezależnie od tego komu będzie przysługiwało prawo własności nieruchomości obciążanych rzeczonymi sieciami, za wyjątkiem części infrastruktur sieci zlokalizowanych na nieruchomościach stanowiących drogę publiczną lub należących do podmiotów publicznoprawnych, w której to sytuacji przepisy prawa obowiązującego uniemożliwiają Wnioskodawcy ustanowienie takiej służebności,

-zapewnienia udzielenia PUK gwarancji na wykonane infrastruktury sieci przez wykonawcę tych infrastruktur sieci (na okres maksymalnie 36 miesięcy licząc od dnia przekazania infrastruktur sieci), z zastrzeżeniem, iż w przypadku braku możliwości udzielenia takiej gwarancji przez wykonawcę infrastruktur sieci, Wnioskodawca zamiennie udzieli własnej gwarancji,

-wykonania wskazanego powyżej przedmiotu umowy w całości - w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy oraz ze środków własnych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Pismem z 6 lipca 2023 r. uzupełniono opis sprawy następująco:

Ad. 1.

Sieci wodociągowe i kanalizacyjne będą stanowić budowle w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 3) i pkt 3a) ustawy prawo budowlane - jako zaliczane do obiektów budowlanych liniowych, których charakterystyczny parametr stanowi długość, zgodnie z opisem zawartym w złożonym wniosku na tę okoliczność - w przedstawieniu stanu faktycznego - wskazującym na zakres przedmiotowy zawartej umowy zobowiązującej z dnia 18 maja 2022 r. Nr … oraz wskazującym na zakres przedmiotowy warunków technicznych przyłączenia Nr …, wydane przez PUK w dniu 25 kwietnia 2022 r.

Ad. 2.

Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia działki nr …, na której mają zostać wybudowane sieci wodociągowe i kanalizacyjne. Wnioskodawca nabył tę nieruchomość gruntową jako zwolnioną przedmiotowo od podatku od towarów i usług w oparciu o interpretację indywidualną z dnia 19 czerwca 2019 r. nr: 0112-KDIL.4.4012.197.2019.1.JKU (zwolnienie od podatku od towarów i usług VAT, od sprzedaży nieruchomości) wydaną na rzecz zbywcy przedmiotowej nieruchomości. Wskazane zwolnienie przedmiotowe z VAT przy zakupie działki nr … nie wpływa na zasadność stanowisk Wnioskodawcy przedstawionych w pytaniach nr 2 i 3 złożonego wniosku. Stąd też, w zakresie przedmiotowym stanowiska nr 2 złożonego wniosku zasadnym jest uznanie, iż nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatne przeniesienie ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów na rzecz PUK (w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej) - będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług nie objęte podatkiem VAT, pomimo nabycia działki nr … jako przedmiotowo zwolnionej z VAT.

Natomiast w zakresie przedmiotowym stanowiska nr 3 złożonego wniosku zasadnym jest uznanie, że Wnioskodawca pomimo nabycia działki nr … jako przedmiotowo zwolnionej z VAT będzie również uprawniony do dokonania stosownych odliczeń podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących:

-nabycie usług budowlanych i materiałów budowlach, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej,

-wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu, (która to sytuacja zaistnieje jedynie w odniesieniu do służebności ustanawianych odpłatnie na nieruchomościach należących do podmiotów trzecich, ponieważ sytuacja odpłatności za ustanowienie służebności przesyłu nie zaistnieje przy obciążeniu działki nr …, pozostającej w użytkowaniu wieczystym Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie będzie bowiem wobec samego siebie zobowiązany do rozliczeń z tytułu obciążenia posiadanej nieruchomości służebnością przesyłu ustanawianą na rzecz PUK).

Ad. 3.

Przedmiotu nieodpłatnego przekazania nie będzie stanowił grunt lub jego część (tj. działka nr … lub jej część), w której posiadaniu na zasadzie prawa użytkowania wieczystego jest obecnie Wnioskodawca. Natomiast - zgodnie z treścią opisu stanu faktycznego i treścią uzasadnień stanowisk dla pytań nr 1 i nr 2 złożonego wniosku - wraz z nieodpłatnym przekazaniem infrastruktur kanalizacyjnej i wodociągowej Wnioskodawca ustanowi nieodpłatnie na rzecz PUK nieograniczone w czasie służebności przesyłu na wszystkich nieruchomościach, po których będą przebiegały wybudowane sieci infrastruktur kanalizacji i wody (za wyjątkiem publicznych pasów drogowych i innych gruntów należących do podmiotów publiczno prawnych). W przypadku ustanowienia służebności przesyłu dla wskazanych infrastruktur mediów na nieruchomościach podmiotów trzecich Wnioskodawca poniesie koszty takiego ustanowienia służebności przesyłu wobec podmiotów trzecich, których nieruchomości zostaną obciążone. Ponadto, zgodnie z informacją zawartą w treści złożonego wniosku, Wnioskodawca będzie dokonywał dalszych podziałów nieruchomości gruntowej tj. działki nr … na nowo wydzielane działki. Te z działek, które zostaną przeznaczone dla potrzeb przeprowadzenia zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego będą ściśle przedmiotowo związane zarówno z uzyskanym pozwoleniem na budowę budynków jednorodzinnych mieszkalnych i użytkowych jak i z wybudowaniem wskazanych infrastruktur sieci kanalizacyjnej i wody (na podstawie koniecznej dokumentacji technicznej), w tym zostaną obciążone ustanowionymi na rzecz PUK stosownymi służebnościami przesyłu. Przyszły zakres obszarowy i rozgraniczeniowy przewidziany dla nowo wydzielanych działek został już uwzględniony w warunkach technicznych przyłączenia Nr …, wydanych przez PUK w dniu 25 kwietnia 2022 r., jak również na podstawie tych warunków został również już objęty zawartą z PUK umową zobowiązująca z dnia 18 maja 2022r., Nr …. Ponadto, Wnioskodawca informuje, że dla działki nr … z macierzystej księgi wieczystej … prowadzonej przez Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego dla … w …, została wydzielona nowa księga wieczysta …, do której przeniesiono działkę nr ….

Ad. 4.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego zaprezentowanego w złożonym wniosku - na zasadzie treści zawartej z PUK umowy zobowiązującej z dnia 18 maja 2022 r., Nr … przekazanie infrastruktur kanalizacyjnej i wodociągowej na rzecz PUK nastąpi po dacie przyjęcia sieci do użytkowania zgodnie z właściwymi przepisami - jednak nie później niż do dnia 18 maja 2024 r. Powyższe wynika z ustalonego terminu dla wykonania przedmiotu umowy zobowiązującej z dnia 18 maja 2022r., Nr … (min. oddania do użytkowania), który to termin został ustalony przez Strony tej umowy właśnie na dzień 18 maja 2024 r. - pod rygorem prawa do jej jednostronnego rozwiązania przez PUK. Ponadto, najpóźniej w terminie 12 miesięcy licząc od daty łącznego spełnienia warunków określonych tą umową w postaci: oddania infrastruktur sieci do użytkowania, dokonania przez PUK bezusterkowego odbioru końcowego sieci, przekazania PUK całości dokumentacji i wyników badań, ustanowienia służebności przesyłu na rzecz PUK - Strony zawrą umowę przenoszącą na PUK nieodpłatnie prawo do całości przedmiotu umowy z dnia 18 maja 2022 r. Nr …. PUK może także zgłosić żądanie zawarcia umowy przenoszącej prawa do całości przedmiotu umowy z dnia 18 maja 2022 r. Nr … - bez spełnienia powyżej opisanych warunków i wówczas umowa przenosząca zostanie zawarta w terminie 14 dni, licząc od dnia przedstawienia takiego żądania na piśmie. W okresie liczonym od daty łącznego spełnienia wskazanych w zdaniu powyższym warunków do daty przejęcia sieci na własność przez PUK oraz do daty ustanowienia na rzecz PUK przez Wnioskodawcę służebności przesyłu dla przedmiotowych infrastruktur sieci - PUK będzie miał prawo do przyłączania do tych sieci; innych odbiorców, innych odcinków sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, dostarczania wody i odbioru ścieków dla odbiorców PUK oraz prawo do korzystania z nieruchomości zajętych pod sieci infrastruktur kanalizacji i wody w zakresie odpowiadającym treści ustanawianych służebności przesyłu.

Ad.5.

Jak już podniesiono w uzasadnieniu złożonego wniosku (uzasadnienie stanowiska do pytania nr 1) - bez zaprojektowania i wybudowania infrastruktur kanalizacyjnej i wodociągowej oraz bez nieodpłatnego ich przekazania na rzecz PUK - wraz z koniecznymi, ustanowionymi dla funkcjonowania tych infrastruktur służebnościami przesyłu, w tym z konieczną dokumentacją techniczną - Wnioskodawca nie będzie miał jakiejkolwiek innej możliwości dostarczenia wody bytowej do planowanej inwestycji budowy osiedla budynków mieszkalnych z wydzielanymi lokalami mieszkalnymi oraz budynków użytkowych, ani też nie będzie miał jakiejkolwiek innej możliwości odprowadzenia ścieków komunalnych z tejże inwestycji. Ponadto, wskazane infrastruktury - kanalizacyjna i wodociągowa - muszą dla ich realnego funkcjonowania zostać podłączone do istniejących już sieci tych mediów, którymi zawiaduje PUK w imieniu i na rzecz Gminy. Stąd też, budowa wskazanych infrastruktur jest warunkiem koniecznym aby Wnioskodawca mógł w ogóle uzyskać prawem przepisane pozwolenie na budowę osiedla budynków mieszkalnych i użytkowych oraz następczo wybudować takie osiedle - w celu dokonania dalszej sprzedaży wydzielanych w tych budynkach lokali mieszkalnych, w ramach zamierzonego do przeprowadzenia przedsięwzięcia deweloperskiego. Dlatego też, aby zabezpieczyć źródło przyszłych przychodów Wnioskodawcy w postaci zysku z zamierzonej sprzedaży gotowych lokali mieszkalnych wydzielanych w budynkach mieszkalnych oraz zysku ze sprzedaży lokali użytkowych - Wnioskodawca musi zaopatrzyć te budynki i lokale w wodę bytową oraz odprowadzenie ścieków komunalnych, gdyż w przeciwnym razie sprzedaż taka będzie prawem niedozwolona. W takiej sytuacji, Wnioskodawca w następstwie niedoprowadzenia rzeczonych infrastruktur kanalizacyjnej i wodnej do przedmiotowych budynków i lokali nie uzyska żadnych przychodów, ponieważ sprzedaż opodatkowana na rzecz przyszłych nabywców nie dojdzie wówczas w ogóle do skutku. Wobec powyższego, właśnie budowa infrastruktur kanalizacyjnej i wodociągowej koniecznych dla wybudowania i sprzedaży budynków oraz lokali mieszkalnych wydzielanych w tych budynkach zagwarantuje powstanie tej inwestycji deweloperskiej, która będzie stanowiła źródło przychodu Wnioskodawcy. Zatem, nakłady poniesione na budowę infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej (wraz z konieczną dokumentacją) oraz nakłady poniesione na pokrycie kosztów ustanawianych służebności przesyłu - zagwarantują powstanie, utrzymanie i zabezpieczenie zarówno źródła przychodów Wnioskodawcy jaki i zagwarantują opodatkowaną sprzedaż wydzielanych lokali mieszkalnych w budynkach jednorodzinnych oraz sprzedaż budynków użytkowych.

Ad. 6.

Jak już podniesiono w uzasadnieniu złożonego wniosku (uzasadnienie stanowisk do pytań nr 1) i nr 2):

1)Umowa nieodpłatnego przeniesienia prawa własności do infrastruktur kanalizacyjnej i wodnej, której celem i zamierzonym przez Strony skutkiem będzie przejście własności tychże infrastruktur mediów z Wnioskodawcy na PUK - zostanie zawarta w oparciu o regulacje z art. 49 §2 in fine kc w związku z art. 353 kc oraz w związku z treścią umowy zobowiązującej z dnia 18 maja 2022 r. Nr … (nieodpłatne przeniesienie), z wykluczeniem w tej mierze zastosowania instytucji umowy darowizny wskazanej w regulacji przepisu art. 888kc. Umowa ta zostanie zawarta w zwykłej formie pisemnej lub treść wynikających z niej zobowiązań zostanie wkomponowana jako składowa aktu notarialnego sporządzanego dla potrzeb ustanawianych ograniczonych praw rzeczowych (w postaci służebności przesyłu) na rzecz PUK. Wskazana umowa w obszarze zobowiązaniowym zostanie zawarta na powyższą okoliczność nieodpłatnego przekazania według zasad powszechnie stosowanych w obrocie prawnym pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego a prywatnymi przedsiębiorcami, które to rozwiązania umowne zostały już uprzednio pozytywnie rozpoznane zarówno przez Organy podatkowe jak i Sądy administracyjne, m.in. w ramach przytoczonych w treści złożonego wniosku interpretacji indywidualnych i orzeczeń.

2)Umowa nieodpłatnego ustanowienia służebności przesyłu na rzecz PUK (lub nieodpłatnego przeniesienia ustanawianych służebności przesyłu na rzecz PUK) zostanie zawarta w oparciu o regulacje przepisów art. 305¹ kc w zwz. z art. 49 § 1 i § 2 in fine kc w zw. z art. 305³ § 1 kc w zw. z art. 353¹ kc oraz w związku z postanowieniami umowy zobowiązującej z dnia 18 maja 2022 r. Nr … - z wykluczeniem w tej mierze zastosowania instytucji umowy darowizny wskazanej w regulacji przepisu art. 888kc. Umowa ta zostanie zawarta w formie aktu notarialnego, natomiast w obszarze ustanawianych ograniczonych praw rzeczowych będzie również odpowiadała zasadom powszechnie stosowanym na powyższą okoliczność w obrocie prawnym pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego a prywatnymi przedsiębiorcami, które to rozwiązania umowne zostały już uprzednio pozytywnie rozpoznane przez Organy podatkowe jak i Sądy administracyjne, m.in. w ramach przytoczonych w treści złożonego wniosku interpretacji indywidualnych i orzeczeń.

3)Ponadto, na zasadzie regulacji przepisów art. 305¹ kc w zw. z art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz w związku postanowieniami zawartej umowy zobowiązującej z dnia 18 maja 2022 r. Nr … - Wnioskodawca dokona także nieodpłatnego przeniesienia na PUK majątkowych praw autorskich oraz praw pokrewnych do dokumentacji projektowej, w tym praw do pozostałej dokumentacji koniecznej dla wybudowania infrastruktur sieci wodociągowej i kanalizacyjnej - w chwili zawarcia umowy przenoszącej, zgodnie z warunkami wskazanymi w umowie zobowiązującej z dnia 18 maja 2022 r. Nr …. Nieodpłatne przeniesienie na PUK majątkowych praw autorskich oraz praw pokrewnych do dokumentacji projektowej, w tym praw do pozostałej dokumentacji koniecznej nastąpi z wykluczeniem w tej mierze zastosowania instytucji umowy darowizny wskazanej w regulacji przepisu art. 888kc. Umowa ta zostanie zawarta w zwykłej formie pisemnej lub treść wynikających z niej zobowiązań zostanie wkomponowana jako składowa aktu notarialnego sporządzanego dla potrzeb ustanawianych ograniczonych praw rzeczowych (w postaci służebności przesyłu) na rzecz PUK. Wskazana umowa w obszarze zobowiązaniowym zostanie zawarta na powyższą okoliczność nieodpłatnego przekazania według zasad powszechnie stosowanych w obrocie prawnym pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego a prywatnymi przedsiębiorcami, które to rozwiązania umowne - podobnie jak rozwiązania dla umów wskazanych w pkt 1) i 2) powyżej - zostały już uprzednio pozytywnie rozpoznane zarówno przez Organy podatkowe jak i Sądy administracyjne, m.in. w ramach przytoczonych w treści złożonego wniosku interpretacji indywidualnych i orzeczeń.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług oznaczone nr 2 i 3

2. Czy nieodpłatne przekazanie wykonanych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej; infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatne przeniesienie ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów - w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej na rzecz przedsiębiorstwa wykonującego zadania gminy tj. PUK - będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług nie objęte podatkiem VAT?

3. Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie usług budowlanych i materiałów budowlanych, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej oraz czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

Stanowisko 2

Nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawcę infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatne przeniesienie ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów - w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej na rzecz przedsiębiorstwa wykonującego zadania gminy tj. PUK - będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług nie objęte podatkiem VAT

Uzasadnienie:

Wnioskodawca będąc czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług VAT, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z PUK umowę zobowiązującą z dnia 18 maja 2022 r. Nr …, która została omówiona w treści powyższej niniejszego wniosku. W ramach i na podstawie rzeczonej umowy Wnioskodawca zobowiązał się m.in. do wybudowania ze środków własnych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy infrastruktur mediów wodno-kanalizacyjnych wraz ze sporządzeniem w tym celu koniecznej dokumentacji projektowej. Zgodnie z treścią przedmiotowej umowy oraz warunkami technicznymi stanowiącymi integralną część tejże umowy, wskazane sieci infrastruktur mediów będą przebiegać zarówno przez nieruchomości gruntowe należące do Wnioskodawcy jak i przez nieruchomości gruntowe podmiotów trzecich, w tym należące do Gminy oraz pozostające w zarządzie PUK. Wobec powyższego, wskazana umowa zobowiązująca zawiera zapis zobowiązujący Wnioskodawcę do nieodpłatnego przeniesienia na rzecz PUK ustanowionych przez Wnioskodawcę służebności przesyłu po nieruchomościach należących do innych podmiotów trzecich, które nie są podmiotami publicznoprawnymi. Uwzględniając zatem słuszną argumentację przedstawioną przez Wnioskodawcę w treści powyższej niniejszego wniosku - realizacja inwestycji stanowiących przedmiot umowy zobowiązującej warunkuje sprzedaż zamierzonej do przeprowadzenia przez Wnioskodawcę inwestycji deweloperskiej, jak również stanowi o podniesieniu potencjału i wartości nieruchomości Wnioskodawcy, które zostaną zaopatrzone we wskazane media. Słuszne stanowisko Wnioskodawcy wyrażone w tym punkcie niniejszego wniosku uzasadniają regulacje wskazanych poniżej przepisów: art. 5 ust. 1 pkt. 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1 ustawy o VAT oraz regulacja najistotniejsza w rozważanej sprawie tj.: art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, z którego treści wynika, że nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu VAT - tylko i wyłącznie w sytuacji, która pozostaje poza wskazanym enumeratywnie w tym przepisie katalogiem zdarzeń prawnych i faktycznych. Do zamkniętego katalogu opisanego na gruncie przywołanego art. 8 ust. 2 ustawy o VAT ustawodawca zaliczył:

-użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

-nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Stąd też, skoro w rozpoznawanym stanie faktycznym Wnioskodawca zawarł umowę z PUK zobowiązującą Wnioskodawcę do wykonania przedmiotu tej umowy w ramach realizowanej działalności gospodarczej Wnioskodawcy oraz na koszt prowadzonego przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, to zarówno realizacja przedmiotu tej umowy, jak również zawarcie kolejnej umowy przenoszącej nieodpłatnie na rzecz PUK prawo własności do przedmiotu umowy zobowiązującej - pozostają poza katalogiem przesłanek negatywnych, wymienionych w cytowanym art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Zatem, w świetle przywołanego art. 8 ust. 2 ustawy o VAT - realizacja przez Wnioskodawcę nieodpłatnego świadczenia usługi budowy infrastruktur sieci wskazanych mediów wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatnego przeniesienia ustanowionych służebności przesyłu na rzecz PUK - nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. Powyższe stanowisko popiera ugruntowania praktyka Organów podatkowych potwierdzająca, że przekazanie infrastruktur sieci mediów wybudowanych przynajmniej w części na nieruchomościach nie należących do Wnioskodawcy, który poniósł koszty ich budowy (zarówno w postaci kosztów robót budowlanych jak i kosztów materiałów zużytych do budowy) oraz doprowadził do nieodpłatnego przekazania i podłączenia do sieci przesyłowej, w tym wypadku do sieci PUK - winno być traktowane jako świadczenie usług nie podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu regulacji ustawy o podatku od towarów i usług VAT.

Przykładami stosownych rozstrzygnięć Organów podatkowych na omawianą okoliczność są: interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28.03.2012 r., sygn. IPPP1/443-114/12-2/AW, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 01.03.2012 r., sygn. ILPP1/443-1532/11-2/HW, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11.03.2011 r., sygn. ILPP1 /443-1563/09-4/AI, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 21 12.2009 r., sygn. ITPP1/443-931/09/AT. Treść uzasadnień zacytowanych interpretacji wprost bowiem wskazuje, że nieodpłatne przekazanie wybudowanych infrastruktur sieci mediów do podmiotu zarządzającego tymi sieciami jest świadczeniem usług, ponieważ realnie dochodzi jedynie do przekazania poniesionych nakładów pomimo, że nakłady te obejmują zarówno koszty robót budowlanych jak i koszty materiałów zużytych do budowy. Ponadto, słuszne stanowisko Wnioskodawcy w omawianym zakresie popiera także regulacja z przepisu art. 49 § 1 i § 2 kc. Zgodnie z przywołanym przepisem ustawodawca wskazał, że; urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa, a osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa powyżej - i jest ich właścicielem, może żądać aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Stąd też, realizacja przywołanego przepisu art. 49 § 1 kc następuje w momencie podłączenia rzeczonych urządzeń (w tym także rozbudowywanych sieci itp.) do istniejących sieci przedsiębiorstwa lub zakładu realizującego obsługę dostawy mediów danego rodzaju na podstawie ustaw szczególnych, m.in. ustawy z dn. 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków.

Reasumując, Wnioskodawca mając zamiar wybudować w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oraz następczo przekazać nieodpłatnie infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową, w tym nieodpłatnie przenieść ustanowione służebności przesyłu na rzecz PUK - w związku z zamierzoną w przyszłości przez Wnioskodawcę realizacją przedsięwzięcia deweloperskiego - dokona nieodpłatnego świadczenia usług w celu zabezpieczenia prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, które nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT jako pozostające poza katalogiem zamkniętym przesłanek wymienionych enumeratywnie w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Ponadto - nieodpłatne przekazanie infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatne przeniesienie służebności przesyłu na rzecz PUK będzie stanowić usługę a nie dostawę towarów, pomimo że w celu wybudowania wskazanych infrastruktur sieci mediów Wnioskodawca będzie musiał ponieść także koszty na zakup koniecznych materiałów - oprócz poniesienia kosztów przeprowadzanego procesu budowlanego, czy też wydatków na ustanowienie służebności przesyłu. Stąd też, zgodnie ze stanowiskami Organów podatkowych wskazanymi powyżej, zarówno koszty robót budowlanych jak i koszty materiałów zużytych do budowy infrastruktur sieci mediów, koszty dokumentacji projektowej, w tym wydatki na ustanowienie służebności przesyłu - w chwili ich przekazania podmiotowi zarządzającemu mediami - będą stanowić świadczenie usług, ponieważ realnie dojdzie jedynie do przekazania poniesionych nakładów. Zatem, jeśli z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nieodpłatne przekazanie infrastruktur sieci mediów wraz z konieczną dokumentacją, w tym nieodpłatne przeniesienie ustanowionych służebności przesyłu przez Wnioskodawcę na rzecz PUK - na zasadzie zawartych umów - będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy (podlegającą opodatkowaniu VAT), to takie przekazanie nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT, gdyż nie będzie stanowiło żadnej z czynności wskazanej przez ustawę o VAT jako zaliczanej do opodatkowania podatkiem VAT.

Stanowisko 3

Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie usług budowlanych i materiałów budowlach, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej, jak również Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu. Uzasadnienie:

Na wstępie uzasadnienia niniejszego pkt. 3) wniosku - zaznaczenia wymaga okoliczność, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w pkt 2) powyżej niniejszego wniosku, wskazujące, iż nieodpłatne świadczenie usług na rzecz PUK nie będzie objęte podatkiem VAT - nie wyklucza jednocześnie prawa Wnioskodawcy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - na zasadzie regulacji przepisu art. 86. ust. 1 ustawy o VAT - od wszystkich faktur VAT dokumentujących;

-nabycie usług budowlanych i materiałów budowlanych,

-nabycie innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

-nabycie usług wykonania koniecznej dokumentacji projektowej

-ustanowienie służebności przesyłu, które jest zaliczane do usług w oparciu o regulacje ustawy o VAT.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ponadto, regulacja przepisu art. 86 ust. 2 pkt. 1) lit. a) ustawy o VAT wskazuje, iż kwotą podatku naliczonego jest suma kwot podatku VAT wynikająca z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Wskazane przepisy ustawy o VAT uprawniają zatem Wnioskodawcę w rozważanym stanie faktycznym do skorzystania z odliczenia podatku naliczonego w sytuacji gdy nabywane towary lub usługi będą wykorzystane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych. Skoro Wnioskodawca będzie realizował przedsięwzięcie deweloperskie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako czynny podatnik VAT, a działalność gospodarcza Wnioskodawcy jest obecnie oraz będzie opodatkowana podatkiem VAT - to następcza, wynikająca z zamierzonego do realizacji przedsięwzięcia deweloperskiego dostawa lokali i budynków stanowi w świetle ustawy o VAT właśnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT przy zastosowaniu stawek 8% (dla lokali mieszkalnych) oraz 23% (dla lokali użytkowych nie mieszkalnych). Jak to zostało już słusznie podniesione w argumentacji zamieszczonej w pkt 1) i 2) niniejszego wniosku - Wnioskodawca w celu przeprowadzenia zamierzonego procesu budowlanego przedsięwzięcia deweloperskiego musi także wybudować rzeczone infrastruktury sieci mediów, które wraz z konieczną dokumentacją projektową i ustanowionymi służebnościami przesyłu przekaże nieodpłatnie na rzecz PUK.

Skoro - jak to już wskazano w pkt. 1) i2) niniejszego wniosku - budowa rzeczonych infrastruktur sieci mediów, sporządzenia koniecznej dokumentacji projektowej, ustanowienia służebności przesyłu oraz ich nieodpłatne przekazanie na rzecz PUK stanowią warunek sine qua non dla następczej możliwości realizacji zamierzonego przez Wnioskodawcę przedsięwzięcia deweloperskiego - to z całą pewnością Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (na zasadzie regulacji przepisu art. 86. ust. 1 ustawy o VAT) od wszystkich faktur VAT dokumentujących wydatki związane z wymienionymi powyżej działaniami. Do udokumentowanych wydatków fakturami VAT, o których mowa w zdaniu uprzednim - Wnioskodawca będzie miał także prawo zaliczyć wydatki ponoszone na rzecz wykonawców robót budowlanych tj. firm budowlanych, którym Wnioskodawca zleci do wykonania roboty budowlane związane z budową przedmiotowych infrastruktur sieci mediów. Wykonawcy, którym Wnioskodawca zleci wykonanie robót budowlanych będą realizować usługę budowlaną w relacji deweloper czyli Wnioskodawca i firma budowlana jako wykonawca – a nie podwykonawca, co należy podkreślić. Stąd też, usługi budowlane świadczone na rzecz Wnioskodawcy przez wykonawcę jako podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych uprawniają Wnioskodawcę także i w tym zakresie poniesionych wydatków do skorzystania z prawa opisanego w art. 86. ust. 1 ustawy o VAT.

Z uwagi na powyższe, we wskazanym zdarzeniu przyszłym nie znajdzie także zastosowania regulacja z przepisów art. 88 ustawy o VAT (wyłączająca prawo Wnioskodawcy do zastosowania odliczeń), ponieważ Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego ze wszystkich faktur dokumentujących wydatki jakie pozostaną w związku przyczynowo - skutkowym pomiędzy tymi wydatkami a czynnościami opodatkowanymi po stronie Wnioskodawcy, który w przyszłości zrealizuje przedsięwzięcie deweloperskie polegające na zamierzonej dostawie lokali mieszkalnych i użytkowych. Przedstawione w treści tego pkt. 3) niniejszego wniosku stanowisko Wnioskodawcy popiera także interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.632.2017.1.AK, z której uzasadnienia wprost wynika, że: „(...) Wnioskodawca będzie sprzedawał mieszkania i lokale znajdujące się w inwestycji, z którą w sposób bezpośredni związane są roboty inwestycyjne. Roboty inwestycyjne mają podnieść atrakcyjność lokali sprzedawanych przez Wnioskodawcę. W związku z tym, że sprzedaż przedmiotowych lokali nie będzie korzystała ze zwolnienia z VAT, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego na zasadach ogólnych”.

Pismem z 6 lipca 2023 r. uzupełniono własne stanowisko.

Stanowisko Wnioskodawcy przedstawione dla pytania nr 3 nie dotyczy i nie obejmuje stawek podatku VAT w wysokości 8% i 23%, a jedynie dotyczy :

(...) Prawa Wnioskodawcy do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie usług budowlanych i materiałów budowlach, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej, jak również dotyczy prawa Wnioskodawcy do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu.(...)

Natomiast, wskazane w wezwaniu tut. Organu stawki podatku VAT 8% i 23% zostały podane przez Wnioskodawcę tylko i wyłącznie w uzasadnieniu sporządzonym dla pytania nr 3 – i to tylko jedynie w celu podkreślenia stanowiska, że realizacja przedsięwzięcia deweloperskiego w postaci dostawy lokali i budynków stanowi w świetle ustawy o VAT czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uwzględniając treść wezwania tut. Organu - Wnioskodawca modyfikuje treść uzasadnienia dla pytania nr 3 w ten sposób, że zdanie:

„Skoro Wnioskodawca będzie realizował przedsięwzięcie deweloperskie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako czynny podatnik VAT, a działalność gospodarcza Wnioskodawcy jest obecnie oraz będzie opodatkowana podatkiem VAT - to następcza, wynikająca z zamierzonego do realizacji przedsięwzięcia deweloperskiego dostawa lokali i budynków stanowi w świetle ustawy o VAT właśnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT przy zastosowaniu stawek 8% (dla lokali mieszkalnych) oraz 23% (dla lokali użytkowych nie mieszkalnych)."

zostaje zastąpione zdaniem:

„Skoro Wnioskodawca będzie realizował przedsięwzięcie deweloperskie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako czynny podatnik VAT, a działalność gospodarcza Wnioskodawcy jest obecnie oraz będzie opodatkowana podatkiem VAT - to następcza, wynikająca z zamierzonego do realizacji przedsięwzięcia deweloperskiego dostawa lokali i budynków stanowi w świetle ustawy o VAT właśnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.”

Dalsza treść uzasadnienia stanowiska przedstawiona we wniosku dla pytania nr 3 pozostaje bez zmian.

Ocena stanowiska

Stanowisko Państwa w zakresie podatku od towarów i usług jest w części nieprawidłowe, w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej ustawą,

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy,

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy,

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy,

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi musi zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie przedmiotem rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku C-102/86 „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”.

Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”. W orzeczeniu z 5 lutego 1981 r., C-154/80 Trybunał stwierdził, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zatem z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a zapłatą istnieje adekwatny związek.

Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, usługi o charakterze nieodpłatnym, jako niemieszczące się w zakresie opodatkowania tym podatkiem, co do zasady nie podlegają opodatkowaniu. Jednakże, od zasady tej określono wyjątki, zgodnie z którymi opodatkowaniu VAT podlega również świadczenie usług niemające charakteru odpłatnego.

I tak, przepis art. 8 ust. 2 ustawy o VAT stanowi,

Mając na uwadze powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Ponadto, usługa o charakterze nieodpłatnym, tj. w ramach której odbiorca świadczenia nie jest obowiązany do żadnego świadczenia ekwiwalentnego na rzecz świadczącego usługę, może podlegać opodatkowaniu, jeżeli świadczenie usługi nastąpi dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W zakresie prowadzonej działalności gospodarczej zamierzają Państwo zrealizować przedsięwzięcie deweloperskie w postaci wznoszenia i sprzedaży budynków mieszkalnych oraz użytkowych na należącej do Państwa działce nr …. Uwzględniając okoliczność braku istnienia koniecznej dla zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego infrastruktury wodno-kanalizacyjnej zarówno w obszarze nieruchomości gruntowej Państwa, jak również w obszarze nieruchomości graniczących oraz przyległych do nieruchomości Państwa, zawarli Państwo w dniu 18 maja 2022 r. umowę o charakterze zobowiązującym z PUK. W treści umowy, PUK złożył oświadczenie, iż w dacie zawarcia przedmiotowej umowy, w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych nie została przewidziana budowa sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej, do których mogłoby zostać podłączone przedsięwzięcie deweloperskie zamierzone do realizacji przez Państwa. W związku z powyższym Państwo w celu zrealizowania zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego zdecydowali się na konieczne rozwiązanie polegające na przeprowadzeniu budowy sieci wodnej i kanalizacyjnej ze środków własnych Państwa oraz w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej. Przedmiotowe sieci zostaną przeprowadzone przez nieruchomości gruntowe Państwa oraz przez inne nieruchomości należące do podmiotów trzecich - prywatnych, jak również należące do podmiotów publicznoprawnych, w tym do zarządców dróg publicznych m.in. Gminy - zgodnie z warunkami technicznymi przyłączenia oraz na podstawie wykonanych następczo projektów budowlanych. Stąd też, na podstawie zawartej umowy z dnia 18 maja 2022 r. oraz w oparciu o warunki techniczne przyłączenia, wydane przez PUK w dniu 25 kwietnia 2022r. zobowiązali się Państwo na przyszłość wobec PUK do:

-zaprojektowania przez Państwa infrastruktur sieci wodociągowej i kanalizacyjnej - na potrzeby przyłączenia do tych sieci obiektów w postaci budynków mieszkalnych i użytkowych, które mają zostać wzniesione przez Państwa w ramach zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego, na działce nr … należącej do Państwa,

-wybudowania przez Państwa infrastruktur sieci wodociągowej i kanalizacyjnej - na potrzeby przyłączenia do tych sieci obiektów w postaci budynków mieszkalnych i użytkowych, które mają w przyszłości zostać wzniesione przez Państwa w ramach zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego na nieruchomości gruntowej należącej do Państwa,

-nieodpłatnego przeniesienia na PUK prawa własności do zaprojektowanych oraz wybudowanych infrastruktur sieci; wodociągowej i kanalizacyjnej - zgodnie z warunkami technicznymi przyłączenia wydanymi przez PUK, jak również do nieodpłatnego przeniesienia przez Państwa na PUK prawa do dokumentacji projektowej obejmującej budowę infrastruktur sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

-uzyskania prawa do dysponowania nieruchomościami na cele budowy infrastruktur sieci, na których mają zostać wybudowane przedmiotowe sieci oraz do przedłożenia treści tych praw celem ich akceptacji przez PUK przed rozpoczęciem budowy infrastruktur sieci, w tym prawa potwierdzonego stosowną decyzją administracyjną na ewentualne umieszczenie infrastruktur sieci w pasie drogowym, jeśli projekt przebiegu sieci będzie wskazywał na zaistnienie takiej okoliczności,

-ustanowienia przez Państwa na rzecz PUK - po wybudowaniu infrastruktur sieci - nieodpłatnej, nieograniczonej w czasie służebności przesyłu na wszystkich nieruchomościach, po których będą przebiegały wybudowane infrastruktury sieci, niezależnie od tego komu będzie przysługiwało prawo własności nieruchomości obciążanych rzeczonymi sieciami, za wyjątkiem części infrastruktur sieci zlokalizowanych na nieruchomościach stanowiących drogę publiczną lub należących do podmiotów publicznoprawnych, w której to sytuacji przepisy prawa obowiązującego uniemożliwiają Państwu ustanowienie takiej służebności,

-zapewnienia udzielenia PUK gwarancji na wykonane infrastruktury sieci przez wykonawcę tych infrastruktur sieci (na okres maksymalnie 36 miesięcy licząc od dnia przekazania infrastruktur sieci), z zastrzeżeniem, iż w przypadku braku możliwości udzielenia takiej gwarancji przez wykonawcę infrastruktur sieci, Państwo zamiennie udzieli własnej gwarancji,

-wykonania przedmiotu umowy w całości - w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Państwa oraz ze środków własnych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Sieci wodociągowe i kanalizacyjne będą stanowić budowle w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 3) i pkt 3a) ustawy prawo budowlane.

Przedmiotu nieodpłatnego przekazania nie będzie stanowił grunt lub jego część (tj. działka nr … lub jej część), w której posiadaniu na zasadzie prawa użytkowania wieczystego są obecnie Państwo.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii ustalenia czy nieodpłatne przekazanie wykonanych przez Państwa w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatne przeniesienie ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów - w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej na rzecz przedsiębiorstwa wykonującego zadania gminy będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług nie objęte podatkiem VAT.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy sieci zostaną przeprowadzone przez nieruchomości gruntowe Państwa oraz przez inne nieruchomości należące do podmiotów trzecich - prywatnych, jak również należące do podmiotów publicznoprawnych, w tym do zarządców dróg publicznych m.in. Gminy.

W związku z powyższym odnosząc się w pierwszej kolejności do przekazania przez Państwa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową posadowioną na gruncie należącym do Państwa, należy stwierdzić co następuje.

W oparciu o treść art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610), zwanej dalej Kodeks cywilny,

Z powyższej zasady wynika, że strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez obowiązujące przepisy prawa, w tym także przepisy prawa podatkowego.

Jak stanowi art. 45 ustawy Kodeks cywilny,

Wyjaśnić jednocześnie należy, że przedmioty praw majątkowych mogą mieć charakter materialny albo niematerialny, a rzeczy stanowią jedną z kategorii przedmiotów, do których odnosi się treść praw majątkowych. Wyodrębnione przedmioty mające charakter materialny, czyli rzeczy, dzielone są tradycyjnie na nieruchomości i ruchomości (red. prof. dr hab. Maciej Gutowski, „Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz do art. 1-449”, C.H. Beck 2016, komentarz do art. 45 k.c.)

Na podstawie art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny,

Zgodnie z art. 47 § 1 i 2 ustawy Kodeks cywilny,

W świetle art. 48 ustawy Kodeks cywilny,

Ponadto, stosownie do art. 49 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny,

Należy zaznaczyć, że przesłanka wynikająca z powołanego wyżej art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego jest spełniona z chwilą podłączenia wymienionych w tym przepisie urządzeń do sieci należących do przedsiębiorstwa lub zakładu.

Na podstawie art. 49 § 2 Kodeksu cywilnego,

W świetle powołanych przepisów Kodeksu cywilnego urządzenia przesyłowe co do zasady stanowią część składową nieruchomości, na której zostały posadowione. Jeżeli jednak wchodzą one w skład przedsiębiorstwa, to nie należą do części składowych nieruchomości, na których zostały posadowione. Tym samym, w takiej sytuacji stanowią one odrębny od samej nieruchomości przedmiot prawa własności. Uznanie sieci przesyłowych, o których mowa w art. 49 § 1 K.c. za odrębny od nieruchomości przedmiot prawa własności uzależnione zostało zatem od przesłanki, aby sieci te wchodziły w skład przedsiębiorstwa. Z chwilą fizycznego połączenia z siecią urządzenia te stają się zatem samoistnymi rzeczami ruchomymi, które mogą być przedmiotem odrębnej własności i odrębnego obrotu - może zatem dojść do przeniesienia własności tych urządzeń w drodze umowy na rzecz przedsiębiorcy lub osoby trzeciej.

Zatem w sprawie, będącej przedmiotem niniejszego wniosku w pierwszej kolejności uznać należy, że elementy infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej, które Państwo wybudowali na gruncie Spółki stanowią samoistną rzecz ruchomą, będącą przedmiotem odrębnego prawa własności, stanowiąc urządzenie do doprowadzania lub odprowadzania płynów.

Tym samym, przekazanie Infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na rzecz przedsiębiorstwa tj. PUK należy traktować jako dostawę towarów, ponieważ jest to w istocie przekazanie samoistnej rzeczy ruchomej.

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budowli” . W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.), zwanej dalej ustawą Prawo budowlane.

W myśl art. 3 pkt 3, pkt 3a ustawy Prawo budowlane:

Jak wskazaliście Państwo w opisie sprawy, nieodpłatnie przekazane sieci wodociągowe i kanalizacyjne będą stanowić budowle w rozumieniu art. 3 pkt 3 i pkt 3a ustawy Prawo budowlane.

Natomiast, z uwagi na fakt, że dostawa budowli – Infrastruktury będzie czynnością nieodpłatną oraz zapis art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, należy w pierwszej kolejności rozpatrzeć czy przysługiwało Państwu w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wytworzenia tych towarów lub ich części składowych (Infrastruktury), co jest przedmiotem Państwa wątpliwości w pytaniu nr 3 w odniesieniu do sieci, które zostaną przeprowadzone przez nieruchomości gruntowe Państwa oraz przez inne nieruchomości należące do podmiotów trzecich - prywatnych, jak również należące do podmiotów publicznoprawnych, w tym do zarządców dróg publicznych m.in. Gminy.

Należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu,

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego itp.

Podkreślić należy, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że realizacja infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej będzie miała związek z realizacją przedsięwzięcia deweloperskiego w postaci wznoszenia i sprzedaży budynków mieszkalnych oraz użytkowych.

W przedmiotowej sprawie zachodzi zatem związek przyczynowo-skutkowy między wydatkami poniesionym na realizację infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej, która zostanie przekazana następnie na rzecz PUK oraz czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług Państwa. Zatem przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących nabycie usług budowlanych i materiałów budowlanych, w tym innych usług bezpośrednio związanych z budową infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z wykonaniem koniecznej dokumentacji projektowej oraz z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione na ustanowienie służebności przesyłu.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że jak wyjaśniono wyżej, mają Państwo prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ponoszeniu wydatków na budowę ww. infrastruktury, to nieodpłatne przekazanie na rzecz PUK infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej posadowionych na Państwa gruncie, stanowić będzie dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy,

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy,

Pierwszym zasiedleniem jest więc pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku czy budowli na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.

W przypadku budynków lub budowli niespełniających przesłanek do zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia, o którym stanowi art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeśli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy budynków, budowli lub ich części na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Decydujące dla rozstrzygnięcia czy w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, jest ustalenie tego, czy i kiedy względem ww. budowli nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Zgodnie z Państwa wskazaniem - na zasadzie treści zawartej z PUK umowy zobowiązującej z dnia 18 maja 2022 r. Nr … przekazanie infrastruktur kanalizacyjnej i wodociągowej na rzecz PUK nastąpi po dacie przyjęcia sieci do użytkowania zgodnie z właściwymi przepisami - jednak nie później niż do dnia 18 maja 2024 r.

Zatem dostawa infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej na rzecz PUK, nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż nie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w tym artykule. Pomiędzy oddaniem ww. sieci do użytkowania a przekazaniem PUK będzie okres krótszy niż 2 lata.

W związku z powyższym, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a bądź pkt 2 ustawy.

Z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy wynika, że prawo do zwolnienia od podatku przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jak wynika z przedstawionych przez Państwa informacji, Spółka poniesie koszty budowy infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej z zamiarem ich wykorzystywania do czynności opodatkowanych VAT (poniesienie nakładów na infrastrukturę będzie stanowiło warunek niezbędny do powstania i funkcjonowania inwestycji deweloperskich), jak wyjaśniono wyżej będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia VAT naliczonego z tego tytułu.

W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy warunkująca zwolnienie od podatku przeniesienia infrastruktury.

Przechodząc do analizy zwolnienia wskazanego w pkt 2 przedmiotowego artykułu należy wskazać, że aby zastosować wskazane wyżej zwolnienie od podatku, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

-towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

-brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W sytuacji przekazania infrastruktury nie będzie również możliwości skorzystania ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, bowiem, na co wskazano wyżej, będzie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zatem warunki konieczne do spełnienia dla zastosowania zwolnienia od podatku przedmiotowej dostawy na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie zostaną spełnione, a więc zwolnienie na podstawie tego przepisu nie będzie mogło mieć miejsca.

W konsekwencji, przekazanie infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wybudowanej na Państwa gruncie nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a ani pkt 2 ustawy, a w konsekwencji będziecie Państwo zobowiązani do naliczenia podatku VAT z tytułu przekazania wybudowanej Infrastruktury.

Zatem stanowisko Państwa w tej części w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Natomiast odnosząc się do przekazania przez Państwa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z konieczną dokumentacją projektową posadowioną na gruncie nie należącym do Państwa, należy zauważyć, że w świetle powołanych przepisów Kodeksu cywilnego, Państwo w momencie nieodpłatnego przekazania infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej nie są właścicielem przedmiotowej inwestycji. Jest ona bowiem już włączona do sieci i stanowi część istniejącej sieci należącej do podmiotu zarządzającego tą siecią, stanowi jedną całość. Tym samym, nieodpłatne przekazanie infrastruktury sieci wodociągowej i kanalizacyjnej (wybudowanej przez Państwa ale na gruncie nie należącym do Państwa) do podmiotu zarządzającego daną siecią należy traktować jako świadczenie usług, bowiem jest to w istocie przekazanie jedynie poniesionych nakładów.

W związku z powyższym nieodpłatne przekazanie przez Państwa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wybudowanej na gruncie nie należącym do Państwa wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatne przeniesienie ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów - w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej na rzecz przedsiębiorstwa wykonującego zadania gminy tj. PUK - będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług nie objęte podatkiem VAT

Aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu powinno być świadczeniem do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Jak wynika z wniosku w celu zrealizowania zamierzonego przedsięwzięcia deweloperskiego w postaci wznoszenia i sprzedaży budynków mieszkalnych oraz użytkowych zdecydowali się Państwo na rozwiązanie polegające na przeprowadzeniu budowy sieci wodnej i kanalizacyjnej ze środków własnych Państwa oraz w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej.

Należy zatem uznać, że w sprawie będącej przedmiotem wniosku nieodpłatne świadczenie usług, polegające na nieodpłatnym przekazaniu wybudowanej przez Państwa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na gruncie nie należącym do Państwa wraz z konieczną dokumentacją projektową oraz nieodpłatne przeniesienie ustanowionych służebności przesyłu dla tych mediów, ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Państwa.

Zatem, w analizowanym przypadku związek nieodpłatnego świadczenia usług z potrzebami prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej jest spełniony.

Tym samym stanowisko Państwa w ww. części w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Ocena prawna stanowiska Państwa w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu. 

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w…. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.