Interpretacja indywidualna z dnia 7 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDWB.4010.37.2023.2.KP

Wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej możliwości kontynuowania citu estońskiego w przypadku przekroczenia limitu 50% przychodów dotyczących wierzytelności objętych faktoringiem pełnym, niepełnym i odwrotnym.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy Wnioskodawca utraci prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek w sytuacji gdy:

1)przekroczenie limitu 50% przychodów zgodnie z art. 28j ust. 1 będzie dotyczyło wierzytelności objętych faktoringiem pełnym, niepełnym oraz odwrotnym;

2)przekroczenie limitu 50% przychodów zgodnie z art. 28j ust. 1 będzie dotyczyło wierzytelności objętych wyłącznie faktoringiem pełnym?

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium RP. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja mebli łazienkowych i kuchennych (PKD 31.09.Z). Całość dochodów Wnioskodawcy podlega opodatkowaniu na terytorium RP. Wnioskodawca od 2022 r. korzysta z opodatkowania dochodów ryczałtem od dochodów spółek, tzw. CIT Estoński, o którym mowa w rozdziale 6b Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2587; ost. zm. w Dz. U. poz. 2460).

Pierwszy 4-letni okres opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek u Wnioskodawcy obejmuje lata 2022-2025. W momencie przejścia na CIT Estoński Wnioskodawca spełniał wszystkie warunki konieczne do korzystania z opodatkowania ryczałtem, zawarte w art. 28j Ustawy o podatku dochodowym od osób prawych oraz nie miały w stosunku do niego zastosowania wyłączenia zawarte w art. 28k w/w ustawy.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca wystawia swoim kontrahentom faktury z odroczonym terminem płatności. W zależności od rodzaju, kraju oraz wielkości kontrahenta terminy te mieszczą się w przedziale 30-120 dni. Współpraca z największymi sieciami wiąże się z najdłuższymi terminami płatności oraz z jednoczesnym obowiązkowym podpisaniem przez dostawcę czyli Wnioskodawcę umowy na faktoring odwrotny (tzw. programy szybkich płatności). Wnioskodawca współpracuje także z kontrahentami zagranicznymi, gdzie zgodnie z regułami wewnętrznymi Wnioskodawcy, mającymi na celu zwiększenie pewności otrzymania pieniędzy, formą zabezpieczenia wierzytelności jest faktoring pełny. Niestabilność cen surowców do produkcji wymaga szybkiego reagowania, czasami kupowania większych partii materiałów w korzystniejszej cenie.

W związku z powyższym, by usprawnić funkcjonowanie przedsiębiorstwa w zmiennych warunkach gospodarczych i zachować płynność finansową, Wnioskodawca korzysta z trzech niżej opisanych form faktoringu – jako źródła finansowania działalności:

-faktoring pełny (bez regresu) – ryzyko spłaty wierzytelności przejmuje Faktor, który staje się jej właścicielem, Wnioskodawca wykupuje wierzytelność, całkowicie ją rozliczając w księgach;

-faktoring niepełny (z regresem) – ryzyko spłaty wierzytelności pozostaje po stronie Wnioskodawcy, jest to forma „kredytu” zabezpieczonego wekslem, w którym Faktor w ramach zabezpieczenia transakcji może dysponować środkami na koncie bankowym Wnioskodawcy w razie niespłacenia faktury przez Odbiorcę; w księgach Wnioskodawcy wykupiona wierzytelność staje się zobowiązaniem wobec Faktora, nie ma przeniesienia prawa własności wierzytelności;

-faktoring odwrotny – Wnioskodawca jest jedną z trzech stron umowy, odpowiedzialność za jego spłatę ponosi całkowicie Odbiorca Wnioskodawcy (u którego jest to faktoring na zobowiązaniach), w księgach Wnioskodawcy płatność ta jest rozliczana jak zwykły przelew – pomniejsza saldo należności.

We wszystkich w/w formach faktoringu Wnioskodawca ponosi koszty z nim związane tzn. prowizje, odsetki, etc. Ponadto umowa wyraźnie wskazuje, że Faktor ponosi ryzyko wypłacalności Odbiorcy tylko w przypadku faktoringu pełnego, w pozostałych przypadkach w razie niespłacenia wierzytelności przez Odbiorcę, Wnioskodawca zobowiązany jest oddać otrzymane środki Faktorowi wraz z odsetkami za cały okres finansowania – nie następuje zmiana wierzyciela.

Pytanie

Czy Wnioskodawca utarci prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek w sytuacji gdy:

1)przekroczenie limitu 50% przychodów - zgodnie z art. 28j ust. 1 będzie dotyczyło wierzytelności objętych faktoringiem pełnym, niepełnym oraz odwrotnym czy

2)przekroczenie limitu 50% przychodów - zgodnie z art. 28j ust. 1 będzie dotyczyło wierzytelności objętych wyłącznie faktoringiem pełnym?

Państwa stanowisko w sprawie

W celu prawidłowego zrozumienia przepisów podatkowych istotne jest zastosowanie prawidłowej wykładni językowej, systemowej i celowościowej. Zgodnie z założeniami dot. ryczałtu od dochodów spółek opisanymi na stronie Ministerstwa Finansów: Estoński CIT (podatki.gov.pl), ta forma opodatkowania ma przyczynić się do proinwestycyjnego sposobu opodatkowania biznesu oraz przyśpieszyć tempo wzrostu gospodarczego i prywatnych inwestycji.

Przewodnik do Ryczałtu od dochodów spółek z dnia 23 grudnia 2021 r. w punkcie 1.4 odwołuje się do wyroku NSA w Warszawie z 23 lutego 1999 r. sygn. Akt III SA 7634/98, który stwierdził, że jedynym kryterium stosowania danego kanonu wykładni jest trafność jego skutków, a nie sztywne założenie prymatu dyrektywy jednej interpretacji nad inną: „Brak jest bowiem racjonalnych przesłanek, które wykluczałyby stosowanie systemowych czy też celowościowych dyrektyw wykładni prawa podatkowego, zwłaszcza w sytuacjach, gdy terminologia języka potocznego okazuje się niewystraczająca ze względu na swoją wieloznaczność czy nieprecyzyjność. Innymi słowy, jedynym kryterium w zakresie wyboru metody wykładni powinna być poprawność efektów tej wykładni a nie dogmatyczne założenie swoistej „wyższości” jednego rodzaju wykładni nad innym”.

Zgodnie z objaśnieniami opisanymi w w/w Przewodniku do Ryczałtu od dochodów spółek w pkt. 3 „wprowadzone w art. 28j ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT warunki dotyczące struktury przychodów mają w zamierzeniu ograniczyć możliwość korzystania z nowej formy opodatkowania tym podmiotom, które nie prowadzą aktywnej działalności gospodarczej, a swoje dochody opierają na pasywnych źródłach przychodów.” Wnioskując a contrario, nie można uznać, że Wnioskodawca nie prowadzi aktywnej działalności gospodarczej, tylko dlatego, że korzysta z formy jej finansowania jaką jest faktoring. Głównym przedmiotem jego działalności jest produkcja mebli a nie uzyskiwanie przychodów ze sprzedaży wierzytelności. Faktoring – niezależnie od rodzaju – jest dla Wnioskodawcy formą finansowania działalności związaną z kosztami pozyskania środków na bieżącą działalność, a nie źródłem uzyskiwania z tego tytułu dochodów. Nie można się zgodzić ze stanowiskiem, że podpisując umowę faktoringową Wnioskodawca zmienia profil działalności i z firmy produkcyjnej staje się podmiotem finansowym. W obecnej sytuacji gospodarczej korzystanie z faktoringu często jest szybszym i tańszym sposobem pozyskania środków finansowych dla przedsiębiorstw, nierzadko także jedynym z uwagi na wysokie wymogi stawiane przy umowach kredytowych czy brak majątku do zabezpieczenia umów kredytowych.

Celem ustawodawcy było wykluczenie z możliwości opodatkowania dochodów ryczałtem, o którym mowa w art. 6b ustawy o CIT, podmiotów zajmujących się zawodowo sprzedażą wierzytelności, którzy uzyskują z tego tytułu przychody a nie producentów czy firm usługowych, dla których jest to narzędzie służące wyłącznie poprawie płynności finansowej. Upłynnienie wierzytelności Wnioskodawcy nie stanowi dla niego odrębnego źródła przychodów a jedynie szybsze zdyskontowanie należności „zamrożonych” u kontrahentów/odbiorców. „W prawie podatkowym obowiązuje nakaz wykładni ścisłej, a w szczególności zakaz takiej wykładni rozszerzającej przepisów prawa podatkowego, która zwiększałaby zakres obciążeń podatkowych podatnika. Dopuszczalna jest jednak wykładnia rozszerzająca na korzyść podatnika (por. L. Morawski: Wykładnia w orzecznictwie sądów).”

Zdaniem Wnioskodawcy nie można uznać, że zbycie wierzytelności własnych w ramach faktoringu niepełnego i odwrotnego, w celu pozyskania środków finansowych na bieżącą, dalszą działalność przedsiębiorstwa stanowi u niego przychód z działalności, którego przekroczenie zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 2 będzie powodować utratę prawa do opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Kwoty tych wierzytelności stają się bowiem innym zobowiązaniem finansowym Wnioskodawcy, nie następuje zmiana wierzyciela.

Wnioskodawca uważa, że tylko faktoring pełny można uznać za mieszczący się definicji przychodów, którego przekroczenie limitu 50% zgodnie z art. 28j ust. 1 będzie skutkowało utartą prawa do opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Takie rozumienie przepisu nie będzie jednak zgodne z wykładnią Ministerstwa Finansów zawartą w Przewodniku do Ryczałtu od dochodów spółek z dnia 23 grudnia 2021 r. stanowiącą ogólne wyjaśnienie przepisów prawa podatkowego, dlatego że skorzystanie nawet z faktoringu pełnego nie spowoduje zaprzestania prowadzenia aktywnej działalności gospodarczej. Podatnik nie osiąga z tego tytułu żadnego dodatkowego przychodu, ponosi jedynie koszty obsługi wierzytelności. Takie rozumienie wprost przepisu wymagałoby rozszerzenia zakresu działalności w umowie spółki oraz zgłoszenia w Krajowym Rejestrze Sądowym. Podsumowując, Wnioskodawca uważa, że przekroczenie progu 50% przychodów pasywnych dotyczy wyłączenie faktoringu pełnego, w którym następuje zmiana wierzyciela, natomiast faktoring niepełny i odwrotny nie jest wliczany do w/w limitu, z uwagi na brak przeniesienia własności wierzytelności.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie ustalenia czy przekroczenie limitu 50% przychodów zgodnie z art. 28j ust. 1 będzie dotyczyło wierzytelności objętych faktoringiem pełnym i/lub niepełnym.

W pozostałym zakresie, tj. w części dotyczącej ustalenia czy przekroczenie limitu 50% przychodów zgodnie z art. 28j ust. 1 będzie dotyczyło wierzytelności objętych faktoringiem odwrotnym, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ustawą z 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2123, dalej: „ustawa zmieniająca”) wprowadzone zostały do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisy regulujące nowe zasady opodatkowania, tj. ryczałt od dochodów spółek kapitałowych – stanowiący alternatywny w stosunku do dotychczasowego sposób opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przepisy powyższe weszły w życie 1 stycznia 2021 r.

Następnie, ustawą z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.), wprowadzono zmiany w ryczałcie od dochodów spółek, obowiązujące od 1 stycznia 2022 r.

Ten nowy sposób opodatkowania będący odejściem od dotychczasowych zasad podatkowych, ze względu na swoją specyfikę i odrębność został uregulowany w nowym rozdziale 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zatytułowanym „Ryczałt od dochodów spółek” (dodano artykuły od 28c do 28t), a także w przepisach ogólnych ale związanych z rozliczeniami dokonywanymi w ryczałcie.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ściśle określają jakie warunki zobowiązany jest spełnić podatnik aby mógł wybrać formę opodatkowania w postaci ryczałtu od dochodu spółek, czyli tzw. estoński CIT.

Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587, ze zm. dalej: „ustawa o CIT”):

Zgodnie z art. 28l ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT:

Podatnik, aby móc wybrać ryczałt od dochodów spółek jest zobowiązany spełnić warunki określone w przepisach o ryczałcie. Dodatkowo przepisy te wyłączają wprost niektóre kategorie podatników z zakresu podmiotowego tej regulacji. Wyłączenie podmiotowe może mieć charakter trwały i wówczas dotyczy podmiotów, o których mowa w art. 28k ust. 1 pkt 1-4 ustawy CIT. Może mieć również charakter czasowy i dotyczyć tych podmiotów, o których mowa w art. 28k ust. 1 pkt 5-6 ustawy CIT.

Mając na uwadze Państwa wątpliwości należy zauważyć, że w art. 28j ust. 1 pkt 2 ustawy CIT ustawodawca wykluczył możliwość skorzystania z ryczałtu od dochodów spółek przez podmioty uzyskujące więcej niż 50% przychodów z wierzytelności.

Z opisu sprawy wynika, że wystawiają Państwo swoim kontrahentom faktury z odroczonym terminem płatności. W związku z tym aby usprawnić funkcjonowanie przedsiębiorstwa i zachować płynność finansową korzystają Państwo ze źródeł finasowania m. in. w postaci faktoringu pełnego i niepełnego.

Wskazać należy, iż umowa faktoringu nie jest zdefiniowana w polskich przepisach co oznacza, iż jest traktowana jako „umowa nienazwana”. Do umowy faktoringu znajdują zatem zastosowanie przede wszystkim przepisy art. 509 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1360 ze zm., dalej: „kodeks cywilny”) mówiące o swobodzie przelewu wierzytelności. Zgodnie z ich treścią wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Z punktu widzenia faktoranta zawarcie umowy faktoringu ma więc na celu poprawę płynności finansowej wierzyciela, poprzez możliwość wcześniejszego dysponowania środkami finansowymi, należnymi takiemu wierzycielowi od dłużnika. Dzięki usłudze faktoringu podatnik uzyskuje środki finansowe zaraz po wystawieniu faktury, niezależnie od wskazanego terminu jej płatności.

Podstawowym warunkiem jaki musi być spełniony (ale nie jedynym) by usługa była uznana za faktoring, jest przelew wierzytelności. Faktoring uważany jest za umowę łączącą w sobie elementy różnych umów, np. cesji wierzytelności i umowy zlecenia, jednak bez całkowitego utożsamiania jej z którąkolwiek z tych umów. W praktyce przyjęła się definicja, na podstawie której można stwierdzić, że faktoring polega na nabyciu przez faktora określonych wierzytelności przysługujących przedsiębiorcy z tytułu sprzedaży, dostawy lub usługi, w zamian za określoną kwotę odpowiadającą wierzytelności pomniejszoną o prowizję faktora. Ponadto, w ramach umowy faktor zobowiązuje się do dokonania czynności dodatkowych.

Faktoring występuje w kilku wariantach w zależności od tego na którym podmiocie (faktorze czy faktorancie) spoczywa ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Faktoring bez regresu (tzw. faktoring pełny) oznacza sytuację, w której faktor wraz z przejęciem prawa do wierzytelności, przejmuje na siebie także ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Z kolei faktoring z regresem (tzw. faktoring niepełny) oznacza sytuację, gdy faktor nie bierze na siebie ryzyka niewypłacalności kontrahenta, co nie oznacza jednak że faktor nie przejmuje wierzytelności, ponieważ jak wskazano wcześniej, warunkiem koniecznym uznania usługi za faktoring jest przelew wierzytelności. Faktor jedynie nie przejmuje ryzyka niewypłacalności kontrahenta.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że dokonują Państwo sprzedaży na rzecz faktora wierzytelności własnych. Zauważyć należy, że sprzedaż wierzytelności własnych jest odrębnym zdarzeniem od wcześniejszych operacji gospodarczych, w wyniku których powstał przychód należny, tj. od sprzedaży towarów kontrahentom.

Zatem mając na uwadze powyższe wskazać należy, że Spółka w istocie będzie uzyskiwać przychody ze sprzedaży wierzytelności. Zatem do wartości przychodów, o których mowa w art. 28j ust. 1 pkt 2 ustawy CIT powinni Państwo wliczać wartość przychodów z tytułu zbycia wierzytelności własnych w ramach umowy faktoringu – pełnego i niepełnego. W konsekwencji, jeżeli przychody z tego tytułu przekroczą 50% przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku liczonych z uwzględnieniem kwot należnego podatku od towarów i usług, to Spółka nie będzie mogła skorzystać z ryczałtu od dochodów spółek, jako formy opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej.

Tym samym w sytuacji przekroczenia limitu 50% przychodów, o którym mowa w art. 28j ust. 1 pkt 2 utracą Państwo prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek.

W związku z powyższym Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).