Interpretacja indywidualna z dnia 8 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.384.2023.1.ID

Brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków na realizację przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków na realizację przedsięwzięcia pn. (…).

Uzupełnili go Państwo pismem z 6 września 2023 r. (wpływ 6 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) (dalej: Gmina) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT, podatek).

Gmina realizuje operację pn. (…) (dalej: projekt, operacja, przedsięwzięcie). Gmina wystąpiła o pomoc finansową na realizację tego przedsięwzięcia w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” z wyłączeniem projektów grantowych oraz operacji w zakresie podejmowania działalności gospodarczej.

Gmina realizuje operację wykonując zadania z zakresu zadań własnych, o których mowa w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym), w szczególności:

1.w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym,

2.w zakresie kultury fizycznej i turystki, w tym terenów sportowych i urządzeń sportowych z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym,

3.w zakresie wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzenia aktywności obywatelskiej z art. 7 ust. 1 pkt 17 ustawy o samorządzie gminnym.

Zasadniczo realizując wymienione zadania własne Gmina występuje w charakterze organu władzy publicznej, a nie jako podatnik VAT, bowiem nie realizuje tych zadań w związku z prowadzeniem działalności cywilnoprawnej, która wiązałyby się z pobieraniem wynagrodzenia przez Gminę w zamian za wykonanie określonych czynności na rzecz lokalnej społeczności.

Głównym celem planowanej operacji jest aktywizacja społeczna i obywatelska społeczności lokalnej oraz wzmocnienie kapitału społecznego w oparciu o lokalne zasoby przyrodnicze i kulturowe Gminy (…), a w szczególności rozwój oferty zajęć aktywizacyjnych i integracyjnych dla mieszkańców obszaru oraz profesjonalizacja sektora organizacji pozarządowych.

W szczególności w ramach przedsięwzięcia Gmina ponosi wydatki inwestycyjne na montaż obiektów małej architektury dla potrzeb placu zabaw, siłowni zewnętrznej oraz miejsca wypoczynku dla mieszkańców. Zakres prac obejmuje montaż sprzętów, tj.: narciarza i roweru na pylonie, wyciągu górnego i krzesełka do wyciskania, prasy nożnej i surfera, orbitreka i wioślarza na pylonie, zestawu zabawowego forteca. Wydzielony został również teren pod boisko do badmintona o wymiarach 6,1 x 13,4 m. Na przebudowywanym terenie powstaje również ogólna strefa rekreacji z ławkami, postawione zostały kosze na śmieci oraz tablice informacyjne (dalej: efekty operacji).

Nowopowstałe miejsce rekreacji (…) jest i będzie ogólnodostępnym obiektem infrastruktury rekreacyjnej, w szczególności po zrealizowaniu projektu będzie to przestrzeń niekomercyjna, ogólnodostępna dla wszystkich mieszkańców i przyjezdnych.

Powyższe oznacza, że efekty operacji nie będą służyły Gminie do żadnych czynności odpłatnych – w szczególności Gmina nie będzie pobierała opłat za udostępnianie nowopowstałego obiektu z placem zabaw. Ponadto teren ten nie będzie służył innym działalnością odpłatnym, typu dzierżawa jego fragmentu pod stoiska gastronomiczne w trakcie wydarzeń dla społeczności lokalnej lub sprzedaż miejsca reklamowego.

Mając na uwadze powyższe z perspektyw przepisów ustawy o VAT zrealizowana operacja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów, które podlegałyby ewidencji VAT. W konsekwencji efekty realizowanej operacji nie będą w ogóle służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług według stawek VAT ani czynnościom zwolnionym od tego podatku.

W związku z realizacją zadania Gmina otrzymuje wystawione na siebie faktury dokumentujące realizację prac w ramach projektu. Na fakturach będzie widniał podatek VAT naliczony. Gmina uznaje, że podatek VAT naliczony, który będzie wykazany na otrzymanych fakturach za wydatek kwalifikowany, co oznacza, że jej zdaniem nie podlega on odliczeniu ani w całości, ani w części.

Gmina realizuje operację realizując zadania własne, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym opisane powyżej w opisie sprawy. Przedmiotowe zadania Gmina realizuje na rzecz lokalnej społeczności nieodpłatnie w ramach działalności publicznoprawnej poza zakresem opodatkowania VAT.

Gmina załączyła do wniosku o dofinansowanie inwestycji oświadczenie Wnioskodawcy o kwalifikowalności VAT oraz zamierza przedstawić kopię przedmiotowego wniosku o interpretację. Gmina jest zobowiązana wykazać, iż nie ma możliwości odzyskania VAT na mocy prawodawstwa krajowego.

Pytanie

Czy Gmina ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami na przedsięwzięcie pn. (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami na przedsięwzięcie pn. (…), bowiem nabyte towary i usługi będą służyły Gminie do wykonywania działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku VAT występować mogą w dwojakim charakterze: (i) podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz (ii) podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych, nawet jeżeli dotyczą one zadań własnych Gminy określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawa o VAT w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT.

Tym samym, aby przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT powinny zostać spełnione jednocześnie dwa warunki – wydatki są dokonywane przez podmiot działający w roli podatnika VAT na cele prowadzenia przez ten podmiot działalności opodatkowanej VAT, generującej zobowiązanie w podatku VAT należnym.

Efekty realizacji projektu pn.: (…) nie będą przez Gminę wykorzystywane do jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT, bowiem będzie to infrastruktura ogólnodostępna i związana wyłącznie z działalnością nieodpłatną Gminy. To oznacza, że użytkownicy nowopowstałego miejsca rekreacji nie będą uiszczali opłat za korzystanie z niego.

Ponoszone przez Gminę wydatki będą związane wyłącznie z realizacją zadań Gminy jako organu władzy publicznej, tj. aktywizacja społeczna i obywatelska społeczności lokalnej oraz wzmocnienie kapitału społecznego w oparciu o lokalne zasoby przyrodnicze i kulturowe – w tym w szczególności rozwój oferty zajęć aktywizacyjnych i integracyjnych dla mieszkańców obszaru oraz profesjonalizacja sektora organizacji pozarządowych. To oznacza, że realizacja projektu wiąże się z poprawą jakości przestrzeni publicznej oraz zwiększeniem liczby form spędzania wolnego czasu.

Skoro zatem wydatki ponoszone w ramach opisanego projektu nie będą ponoszone przez Gminę jako podatnika VAT, nie zostanie spełniony pierwszy z warunków niezbędnych do odliczenia podatku VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Dodatkowo wydatki nie będą związane z działalnością opodatkowaną VAT Gminy, która generowałaby zobowiązanie w podatku VAT należnym.

W konsekwencji Gminie nie będzie w ogóle przysługiwało prawo do pomniejszenia podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego wykazane na fakturach zakupowych Gminy otrzymanych w związku z projektem.

Stanowisko Gminy potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w zbliżonych opisach sprawy, przykładowo wydana w 7 czerwca 2023 r. interpretacja o sygn. 0112-KDIL1-3.4012.244.2023.1.JŚ, w której organ wyjaśnia, że „Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. (…) Wnioskodawca wskazał, że zrealizowana operacja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów po stronie Gminy, które podlegałyby opodatkowaniu VAT. Efekty realizowanej operacji nie będą w ogóle służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług według stawek VAT ani czynnościom zwolnionym od tego podatku. Przedmiotowe zadania Gmina realizuje na rzecz lokalnej społeczności nieodpłatnie w ramach działalności publicznoprawnej poza zakresem opodatkowania VAT. W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na przedsięwzięcie (…)”.

Podsumowując, w ocenie Gminy, w przedstawionym opisie sprawy Gminie nie będzie w ogóle przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych na nabycie towarów i usług służących realizacji projektu (…).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w świetle którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. zadań własnych nałożonych na gminę, na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Jak wynika z opisu sprawy Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Realizuje inwestycję pn(…). Gmina realizując ww. projekt występuje w charakterze organu władzy publicznej, a nie jako podatnik VAT, bowiem nie realizuje tych zadań w związku z prowadzeniem działalności cywilnoprawnej, która wiązałaby się z pobieraniem wynagrodzenia przez Gminę w zamian za wykonywane czynności na rzecz lokalnej społeczności. W ramach przedsięwzięcia Gmina ponosi wydatki inwestycyjne na montaż obiektów małej architektury dla potrzeb placu zabaw, siłowni zewnętrznej oraz miejsca wypoczynku dla mieszkańców. Zakres prac obejmuje montaż sprzętów: narciarza i roweru na pylonie, wyciągu górnego i krzesełka do wyciskania, prasy nożnej i surfera, orbitreka i wioślarza na pylonie, zestawu zabawowego forteca. Został wydzielony również teren pod boisko do badmintona o wymiarach 6,1 x 13,4 m. Na przebudowanym terenie powstaje również ogólna strefa rekreacji z ławkami, postawione zostały kosze na śmieci i tablice informacyjne. Powstała infrastruktura będzie ogólnodostępna dla wszystkich mieszkańców i przyjezdnych i nie będzie służyła Gminie do żadnych czynności odpłatnych. Efekty realizowanej operacji nie będą służyły Gminie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z realizacją zadania Gmina otrzymuje wystawione na siebie faktury dokumentujące realizacje prac w ramach projektu.

W związku z powyższym, wątpliwości Gminy dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków na przedsięwzięcie pn. (…).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie zostaną spełnione, ponieważ jak wskazała Gmina – realizując ww. przedsięwzięcie wykonuje zadania własne, określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Powstała w ramach projektu inwestycja będzie udostępniana mieszkańcom gminy i przyjezdnym nieodpłatnie. Gmina z tytułu korzystania z powstałej infrastruktury nie będzie pobierała żadnych opłat. Efekty realizowanej operacji nie będą służyły Gminie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W konsekwencji Gminie nie przysługuje – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia.

Podsumowując, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków na realizację przedsięwzięcia pn. (…).

Tym samym stanowisko Gminy należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.

Należy zauważyć, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).