Interpretacja indywidualna z dnia 6 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.131.2023.2.JS

Nie powstanie obowiązek złożenia deklaracji zgodnie z art. 17a ustawy o PSD w związku z utrzymaniem darowizny, bowiem na podstawie przedstawionych zdarzeń żadnej darowizny Pani nie otrzymała.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lipca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 3 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy skutków podatkowych założenia lokaty, której jest Pani wraz z wujem współwłaścicielką oraz wypłaty środków z lokaty i konta bankowego. Uzupełniła go Pani w piśmie z 26 sierpnia 2023 r. (wpływ 29 sierpnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani polską obywatelską podlegającą opodatkowaniu w sposób nieograniczony (od wszystkich dochodów w Polsce) – polskim rezydentem podatkowym.

Pani wuj (brat Pani babci) posiadał lokaty bankowe. Dysponował lokatami samodzielnie. Po śmierci jego siostry (25 listopada 2021 r.), z którą mieszkał i prowadził gospodarstwo rolne stwierdził, że musi zabezpieczyć swoje środki na lokatach i koncie bankowym na wypadek choroby oraz aby zapewnić sobie opiekę na resztę swojego życia. Dlatego też 15 kwietnia 2022 r. wraz z wujem udała się Pani do banku celem dokonania zmian odnośnie rachunku bankowego i lokat. Decyzje o pełnomocnictwie do konta oraz zmianach w postaci zamknięcia dotychczasowych lokat i otwarciu nowych lokat podjął samodzielnie wuj.

W efekcie w powyższym dniu wuj zamknął swoje wszystkie lokaty i utworzył nową lokatę z tym, że wuj został właścicielem nowej lokaty a dodatkowo współwłaścicielem tej lokaty została ustanowiona Pani.

Lokaty zostały ustanowione 15 kwietnia 2022 r. i są terminowe tzn. ustanowione na 12 miesięcy ze stałym oprocentowaniem określonym decyzją zarządu banku. Odsetki od lokat są należne po okresie upłynięcia 12 miesięcy od lokaty. Lokaty są odnawialne.

Wszystkie środki Pani wuja, które są na nowej lokacie (jak i które były na starych lokatach) są jego własnością.

Zatem właścicielami nowej lokaty jest Pani oraz Pani wuj.

Do tej pory nie zawierała Pani żadnej umowy darowizny.

Ponadto do tej pory nie korzystała Pani ze środków na lokacie na własne potrzeby.

Tylko, gdy wuj wydał wyraźne polecenie i sygnalizował konieczność pobrania z lokaty części środków pieniężnych wyłącznie na jego potrzeby, wówczas na polecenie wuja wypłaciła Pani część środków pieniężnych z lokaty dla wuja na jego potrzeby.

Dodatkowo wypłacała Pani środki pieniężne z konta bankowego chorego wuja, ale wyłącznie na jego polecenie i na jego wyraźną dyspozycję z przeznaczeniem wyłącznie na jego potrzeby.

W piśmie uzupełniającym wskazała Pani:

1. Właścicielami środków na nowej lokacie jest tylko wuj, Pani posiada prawo do wypłaty środków, ale tylko i wyłącznie na polecenie i na rzecz wuja.

2. Na nową lokatę, której Pani jest współwłaścicielką, wpłynęły tylko i wyłącznie środki pieniężne wuja (lokata była zasilona jednorazowo); na konto bankowe wuja wpływały także tylko i wyłącznie środki pieniężne wuja.

3. W związku z założeniem nowej wspólnej lokaty wuj nie darował Pani żadnych środków pieniężnych; środki, którymi wuj zasilił lokatę, cały czas były i cały czas pozostają własnością tylko wuja.

4. Utworzenie wspólnej z wujem nowej lokaty, zasilonej środkami pieniężnymi wuja – w Pani ocenie – nie stanowi otrzymania darowizny dla Pani w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksy cywilny, zgodnie z którym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

5. Wypłacając środki (z lokaty lub konta bankowego wuja) wypłaca je Pani tylko i wyłącznie na potrzeby wuja i na jego dyspozycję, nie korzysta Pani z nich na swoje potrzeby, środki cały czas pozostają własnością wuja. Nie nabywa Pani ich – jak Pani wskazała – na własność tytułem darowizny. Wuj nie darował Pani żadnych środków z nowej wspólnej lokaty ani z jego konta bankowego. Środki pieniężne z nowej wspólnej lokaty, jak i z konta bankowego wuja, były i są nadal własnością tylko wuja. Wszystkie wypłaty z nowej wspólnej lokaty i z konta bankowego wuja następują – zgodnie z Pani wyjaśnieniami – tylko za wyłączną dyspozycją wuja, na jego polecenie i na przeznaczenie tylko jego potrzeb. Każda dokonana przez Panią wypłata środków ze wspólnej nowej lokaty lub z konta bankowego wuja nie stanowi dla Pani żadnego przysporzenia majątkowego kosztem majątku wuja. Podkreśliła Pani, że każda dokonana przez Panią wypłata środków ze wspólnej nowej lokaty lub z konta bankowego wuja jest realizowana na polecenie wuja i tylko na jego potrzeby, wuj nie darował Pani żadnych środków pieniężnych czy to ustnie czy pisemnie czy to z nowej wspólnej lokaty czy to z jego konta bankowego.

Pytania

1. Czy utworzenie wspólnej lokaty przez Panią i wuja, zasilonej w całości środkami pieniężnymi należącymi do wuja, będzie skutkować obowiązkiem zgłoszenia darowizny, naliczenia i odprowadzenia podatku od spadków i darowizn? (pytanie przeformułowane w piśmie uzupełniającym)

2. Czy wypłata środków pieniężnych z lokaty, na polecenie i dyspozycję chorego wuja, z przeznaczeniem wyłącznie na jego potrzeby, będzie rodzić po Pani stronie obowiązek zgłoszenia darowizny, naliczenia i odprowadzenia podatku od spadków i darowizn?

3. Czy wypłata środków pieniężnych z lokaty oraz konta bankowego, na polecenie i dyspozycję chorego wuja, z przeznaczeniem wyłącznie na jego potrzeby będzie rodzić po stronie podatniczki obowiązek zgłoszenia darowizny, naliczenia i odprowadzenia podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę

6)darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

7)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Na mocy art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Dla określenia pojęcia darowizny należałoby się posłużyć z kolei art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360). Przepis ten mówi, iż przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny; umowa taka – pod rygorem nieważności – powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Z kolei w myśl art. 889 Kodeksu cywilnego nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

1)gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu;

2)gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nie nabyte.

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego art. 889 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Stosownie do art. 9 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 cyt. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2) udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (tekst jedn.: 9.637 zł) – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega

opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1) wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2) gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Wskazała Pani, że:

−ze stanu faktycznego wynika, iż (na gruncie prawa bankowego) Pani i wuj utworzyli nową lokatę bankową; lokata ta ma dwóch właścicieli czyli Panią i Pani wuja,

−na utworzoną lokatę Pani wuj wpłacił środki pieniężne,

−wuj jest jedynym właścicielem tych środków pieniężnych,

−posiada Pani dostęp do lokaty i uprawnienie do wypłaty środków pieniężnych; nie jest Pani natomiast właścicielem środków wpłaconych na lokatę czyli środków, które wpłacił tylko wuj,

−innych środków na lokacie nie ma poza środkami wuja,

−dostęp do środków pieniężnych na nowej wspólnej lokacie uzyskała Pani tylko na gruncie prawa bankowego, a więc na gruncie zawarcia umowy bankowej o utworzenie lokaty wraz z wujem,

−nie została zawarta do tej pory żadna umowa darowizny,

−wspólna lokata, jaką posiada Pani wraz z wujem, w żaden sposób nie przesądza o własności środków pieniężnych zgromadzonych na nowych lokatach; żadne uregulowanie ustawy o podatku od spadków i darowizn nie przewiduje bowiem aby w powyższej sytuacji własność środków pieniężnych przechodziła na Panią.

Wskazała Pani na art. 4 ust. 1 pkt 41 ustawy – Prawo bankowe z dnia 15 listopada 2022r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2324), zgodnie z którym lokata strukturyzowana to przyjmowany przez bank depozyt o oznaczonym terminie zapadalności, w którym wpłacony kapitał jest w całości zwracany, a wypłata odsetek lub świadczeń dodatkowych oraz ich wysokość są uzależnione od uprzednio określonych warunków, obejmujących takie czynniki jak:

a)indeks lub połączenie indeksów, z wyłączeniem lokat o zmiennym oprocentowaniu, których stopa zwrotu jest bezpośrednio powiązana z indeksem stopy procentowej

b)takiej jak Euribor lub Libor,

c)instrument finansowy lub połączenie instrumentów finansowych,

d)towar lub połączenie towarów lub inne aktywa lub ich połączenie,

e)kurs walutowy lub połączenie kursów walutowych.

Z powyższej definicji wynika, iż lokata to umowa z bankiem, na podstawie której klient banku powierza określoną sumę pieniędzy na określony z góry czas w celu osiągnięcia korzyści w postaci odsetek od tej lokaty.

Po upływie określonego w umowie czasu bank zwraca klientowi wartość wpłaconego pierwotnie kapitału a dodatkowo kwotę odsetek naliczonych za okres funkcjonowania lokaty wyszczególniony w umowie.

Zacytowała Pani stanowisko Izby Skarbowej w Katowicach w wydanej interpretacji indywidualnej z 9 września 2013 r. o sygn. IBPBII/1/436-152/13/MCZ.

W interpretacji tej stwierdzono, iż „Należy bowiem nadmienić, że posiadanie wspólnego rachunku bankowego nie przesądza o własności środków znajdujących się na tym rachunku. Tym samym jedynie zawarcie umowy darowizny i/lub faktyczne przekazanie środków finansowych przez żonę na rzecz Wnioskodawcy wiązałoby się z koniecznością dokonania – dla celów zachowania zwolnienia z opodatkowania – zgłoszenia otrzymania darowizny przekraczającej kwotę wolną od podatku, we właściwym urzędzie skarbowym.

Tak długo jak taka umowa nie zostanie zawarta lub nie dojdzie do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego (przedmiot darowizny nie zostanie faktycznie wydany – co oznacza, że środki finansowe znajdujące się na wspólnym rachunku bankowym małżonków nie staną się własnością Wnioskodawcy), to brak jest podstaw do zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. To oznacza, że skoro nie dochodzi do aktu darowizny, bo jak twierdzi Wnioskodawca – bycie współwłaścicielem wspólnego konta bankowego lub kont, przy istniejącej rozdzielności majątkowej małżeńskiej nie oznacza przekazania na jego rzecz jakiejkolwiek darowizny, to Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do składania zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych w ustawowym terminie w celu skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bowiem brak jest przedmiotu zwolnienia (brak jest nabycia).

Sprawa wprawdzie dotyczyła wspólnego rachunku bankowego, niemniej Izba Skarbowa wyraźnie akcentuje brak cech darowizny w sytuacji, gdy został założony wspólny rachunek bankowy a jednocześnie:

1)brak zawarcia umowy darowizny,

2)brak intencji właściciela środków co do przekazania darowizny dla drugiego właściciela lokaty,

3)brak intencji, brak zgody właściciela środków co do wypłacania, wydawania środków na jakikolwiek cel,

4)samo dopisanie właściciela do konta (lokaty) nie powoduje powstania darowizny.

W podobnym tonie wypowiada się także Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 9 kwietnia 2014 r. o sygn. I SA/Sz 100/14. Sąd wskazuje, iż „Przepisy prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa podatkowego nie regulują kwestii dotyczących stosunków majątkowych (i ich skutków podatkowych) pomiędzy konkubentami, dlatego w omawianej sytuacji (likwidacji lokaty założonej przez W. Ż., wpływu środków z tej lokaty na jej konto prywatne a następnie przelanie tych środków na konto prywatne Skarżącego) – jeżeli środki na założenie tej lokaty pochodziły rzeczywiście z odrębnych majątków stron, to również w tej samej części (proporcji) stanowią ich majątek odrębny. Darowiznę w takiej sytuacji stanowiłoby więc jedynie przekazanie do majątku Skarżącego środków pochodzących z części stanowiącej własność W. Ż.".

Wprawdzie sprawa dotyczy innych okoliczności, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazuje, iż gdy środki na założenie lokaty pochodzą z odrębnych majątków stron, to również w tej samej części (proporcji) stanowią ich majątek odrębny.

Darowiznę będzie stanowić dopiero faktycznie przekazanie do majątku jednego właściciela lokaty środków pochodzących z części stanowiącej własność drugiego właściciela lokaty.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęto, iż lokata umożliwia posiadaczowi gromadzenie na nim środków pieniężnych przez określony czas z zamiarem osiągnięcia korzyści w postaci odsetek od utrzymanego kapitału.

Lokata umożliwia zlecenie dokonywania wypłat choć z ryzykiem utraty tych odsetek.

Lokata stanowi także narzędzie ewidencjonowania stanu środków pieniężnych (kapitału), stanu przyrostu odsetek od tego kapitału a także stanu dokonywanej wpłaty (wpłat) oraz wypłat.

Bank przyjmując środki pieniężne na lokatę zobowiązuje się przechowywać te środki w określonym z góry czasie (terminowa lokata) a więc przejmuje obowiązki depozytariusza. To jednak nie wszystko. Bank jest zobowiązany zwrócić te środki pieniężne powiększone o naliczone odsetki od lokaty będącej przedmiotem umowy.

Także na każde żądanie posiadacza lokaty bank zobowiązuje się wypłacić te środki jednak pod ryzykiem utraty korzyści w postaci odsetek naliczonych od wpłaconych środków (kapitału).

Sądy uznają, iż na moment wpłaty kapitału do banku – posiadacz traci ich własność na rzecz banku, a nabywa wierzytelność o zwrot tego kapitału powiększonego o naliczone odsetki na rzecz swoją lub osoby trzeciej.

W kontekście powyższych rozważań w orzecznictwie przyjmuje się również, że przy określaniu, komu przysługuje wierzytelność o zwrot kwoty wpłaconej na rachunek bankowy istotne jest kto dokonywał wpłaty, czyli czyją własność stanowiły one przed ich wpłaceniem, gdyż z faktu dokonania wpłaty przez daną osobę wynika domniemanie faktyczne, że środki te należały do osoby dokonującej wpłaty.

W podobnym tonie wypowiada się Izba Skarbowa w Katowicach prezentując swoje stanowisko w wydanej interpretacji indywidualnej z 15 marca 2016 r. o sygn. IBPB-2-1/4515-224/15/MCZ.

W interpretacji tej Izba stwierdza, iż „W świetle powyższego należy stwierdzić, iż posiadanie wspólnego rachunku bankowego (oszczędnościowego) nie przesądza o własności środków zgromadzonych na tym rachunku. Samo dokonanie wpłaty pieniędzy na wspólny rachunek bankowy przez jednego z jego posiadaczy (współwłaściciela) bez zawierania umowy darowizny czy chociażby działania w celu dokonania nieodpłatnego przysporzenia w majątku tego posiadacza, nie skutkuje dla drugiego współposiadacza rachunku bankowego automatycznym nabyciem tych środków pieniężnych. Taka sytuacja mogłaby przykładowo wystąpić gdyby doszło do zawarcia umowy darowizny lub/i faktycznego przekazania środków finansowych przez jednego ze współwłaścicieli konta na rzecz drugiego współwłaściciela. Jednakże samo uczynienie drugiej osoby współwłaścicielem konta nie oznacza, iż osoba, której pieniądze wpływają na wspólne konto poprzez tą wpłatę dokonuje kosztem swego majątku darowizny na rzecz drugiego współwłaściciela.

Z treści wniosku w sposób jednoznaczny wynika, iż wszystkie pieniądze zgromadzone na wspólnym rachunku oszczędnościowym należały do drugiej współwłaścicielki – kuzynki Wnioskodawczyni. Zatem nie ma podstaw żeby dla Wnioskodawczyni jako dla współwłaścicielki tego konta – z tytułu gromadzenia na wspólnym koncie środków finansowych przez drugą ze współwłaścicielek – powstał z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Fakt, że Wnioskodawczyni z tych rachunków wypłacała środki pieniężne na polecenie swojej kuzynki pozostaje bez wpływu na przedstawioną ocenę. ”.

Uwzględniając powyższe uregulowania prawne jak i stanowiska sądów i organów podatkowych uważa Pani, iż zawarcie umowy o prowadzenie nowej wspólnej lokaty bankowej, gdzie właścicielami jest Pani i wuj, gdzie wpłacone na tę lokatę środki należą tylko do wuja oraz wypłata przez Panią środków na polecenie wuja i na jego potrzeby nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Środki pieniężne, które zasiliły nową lokatę są w całości własnością wuja, pochodzą z jego majątku, nie są Pani własnością.

Jako współwłaścicielka nowej lokaty posiada Pani prawo do składania dyspozycji bankowych mających na celu rozporządzenie zgromadzonymi na rachunku środkami, ale tylko na zasadzie wypłaty środków wuja i na jego dyspozycję i tylko na jego potrzeby.

Posiadanie wspólnej lokaty bankowej daje Pani prawo do dysponowania środkami finansowymi wuja ale na zasadzie pełnomocnictwa.

Ponownie wskazała Pani, że środki te nie przechodzą na Pani własność. Nie są też Pani darowane przez wuja.

Uprawnienie do dysponowania środkami na lokacie pochodzącymi z majątku wuja wynika nie z darowizny, lecz z tytułu funkcjonowania pełnomocnictwa do lokaty bankowej według prawa bankowego.

Samo bycie współwłaścicielką lokaty bankowej nie uprawnia Pani do:

a) dysponowania środkami pieniężnymi z tej lokaty należącymi do wuja jako ustanowioną na Pani rzecz darowiznę,

b)dysponowania naliczonymi odsetkami od środków pieniężnych z lokaty należącymi do wuja jako ustanowioną na Pani rzecz darowiznę.

Podkreśliła Pani, iż nigdy nie miał miejsca pobór środków (pobór odsetek) przez Panią z nowej lokaty na Pani rzecz i na Pani potrzeby.

Wuj do tej pory także nie darował Pani żadnych środków pieniężnych z nowej lokaty. Ponadto wuj także nie darował Pani żadnych środków pieniężnych ze swojego konta bankowego.

Zatem brak jest w tej sytuacji jakiejkolwiek intencji wuja, aby środki pieniężne znajdujące się na nowej lokacie – Pani wypłacała albo wydawała bądź przeznaczała na jakikolwiek własny cel.

Jedyne polecenie wuja, jakie wydaje co jakiś czas, to dyspozycja wybrania określonej sumy środków pieniężnych ze wspólnej lokaty i z konta wuja i przeznaczenie ich na jego potrzeby. Wobec tej dyspozycji za każdym razem pobrane z nowej lokaty (lub z konta wuja) środki zostają w całości przeznaczone zgodnie z dyspozycją wuja tylko na jego potrzeby.

W Pani ocenie, uwzględniając wszystkie powyższe przytoczone przepisy prawa, stanowiska Izb Skarbowych, Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej oraz wyroków sądów należy stwierdzić, iż brak jest podstaw do stwierdzenia, że utworzenie lokaty przez Panią oraz Pani wuja ze środków pieniężnych należących do wuja spowoduje powstanie u Pani obowiązku opodatkowania na mocy art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem – jak Pani wskazała – nie będzie z tego tytułu na Pani ciążyć jakiekolwiek obowiązek na gruncie podatku od spadków i darowizn.

Jeżeli wuj, czy to ustnie lub pisemnie, darowałby Pani środki pieniężne z nowej lokaty (lub jego konta) wówczas powstałby u Pani obowiązek opodatkowania otrzymania tych środków na gruncie podatku od spadków i darowizn na mocy art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Natomiast, w Pani ocenie, nie doszło tutaj do żadnej czynności w rozumieniu ww. przepisu.

Umowa darowizny nie została zawarta pomiędzy Panią a wujem ani ustnie ani pisemnie. Nie nastąpiło także zdarzenie implikujące powstanie u Pani darowizny ponieważ żadne środki pieniężne nie zostały Pani darowane, nie pozostały w Pani dyspozycji, nie zostały przeznaczone na Pani potrzeby ani w żadnej inny sposób nie zostały Pani przekazane.

Środki na nowej lokacie nie są Pani własnością i wuj nigdy Pani ich nie darował.

Tak samo w sytuacji wypłaty środków pieniężnych przez Panią z konta bankowego wuja (tylko na jego dyspozycję i tylko na jego polecenie z przeznaczeniem na jego potrzeby) nie wystąpi u Pani obowiązek opodatkowania tej wypłaty podatkiem od spadków i darowizn.

Tak więc nie wystąpi u Pani darowizna z tytułu wypłaty środków pieniężnych z nowej lokaty, której jest Pani współwłaścicielką z wujem lub z konta bankowego wuja – na polecenie wuja i na jego potrzeby.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Wskazała Pani, że nie wystąpiło i nie występuje u Pani żadne bezpłatne świadczenie, żadne przysporzenie majątkowe kosztem majątku wuja, z tytułu wypłat dokonywanych przez Panią środków należących do wuja ze wspólnej nowej lokaty oraz z konta bankowego wuja.

Wobec powyższego – Pani zdaniem – nie będzie Pani zobowiązana do rozpoznania obowiązku podatkowego w myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn a zatem zapłaty podatku od spadków i darowizn (w uwzględnieniem kwot wolnych występujących w drugiej grupie podatkowej – art. 9 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, stawek podatkowej wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy ww. ustawy oraz z pozostałymi obowiązującymi przepisami tej ustawy).

Wobec czego nie powstanie także obowiązek złożenia deklaracji zgodnie z art. 17a ww. ustawy w związku z otrzymaniem darowizny, bowiem – w Pani ocenie – na podstawie przedstawionych powyżej zdarzeń żadnej darowizny nie otrzymała.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ zauważa, że przy ocenianiu Pani stanowiska, przyjął za Panią – zawarte w opisie stanu faktycznego – wyjaśnienia i informacje, że środki, które znajdowały się na lokacie i rachunku bankowym są jedynie własnością wuja a nie otrzymała ich Pani tytułem darowizny. Tak samo ich wypłata przez Panią nie jest dokonywana tytułem darowizny. Organ interpretacyjny nie może bowiem prowadzić postępowania wyjaśniającego, tym samym musi przyjąć dane zawarte przez Panią w opisie zdarzenia we wniosku (i jego uzupełnieniu), jako element stanu zaistniałego. Ewentualna weryfikacja tych danych może nastąpić w postępowaniu wyjaśniającym – podatkowym.

Interpretacje indywidualne i wyroki sądowe nie są źródłem prawa w Polsce i wiążą strony tylko w konkretnej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będzie mogła Pani skorzystać, jeżeli zastosuje się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.