Interpretacja indywidualna z dnia 2 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.448.2023.3.AG

Zapis windykacyjny.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 12 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 9 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 lipca 2023 r. (wpływ 26 lipca 2023 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

A

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

B

Opis stanu faktycznego

A, będący zainteresowanym będącym stroną postępowania (dalej jako: „Wnioskodawca”, „Wykonawca Zapisu Windykacyjnego”) jest osobą fizyczną, zamieszkałą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega (oraz na moment zaistnienia stanu faktycznego opisanego w niniejszym wniosku podlegał) w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy).

B, będący zainteresowanym niebędącym stroną postępowania (dalej jako: „Zainteresowany”, „Małoletni”) jest osobą fizyczną, zamieszkałą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega (oraz na moment zaistnienia stanu faktycznego opisanego w niniejszym wniosku podlegał) w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: „PIT”) od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Wnioskodawca i Zainteresowany dalej łącznie zwani „Zainteresowanymi”.

Zainteresowani nie są spokrewnieni ani spowinowaceni.

Dnia 11 stycznia 2023 r. w siedzibie kancelarii notarialnej w (…) otwarte i ogłoszone zostały testamenty C (dalej jako: „Spadkodawca”). Tego samego dnia sporządzony został – w formie aktu notarialnego – akt poświadczenia dziedziczenia (dalej jako: „Akt Poświadczenia Dziedziczenia”).

Zgodnie z treścią Aktu Poświadczenia Dziedziczenia notariusz poświadczyła, że spadek po C dziedziczną na podstawie ustawy:

1)D – w udziale wynoszącym ½ części,

2)Wnioskodawca – w udziale wynoszącym ½ części,

oraz na podstawie testamentu notarialnego:

3)będące przedmiotem zapisu windykacyjnego prawo własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w nieruchomości wspólnej nabywa Wnioskodawca – w całości,

4)będące przedmiotem zapisu windykacyjnego prawo własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w nieruchomości wspólnej (dalej jako: „Lokal”) nabywa Zainteresowany – w całości (dalej jako: „Zapis Windykacyjny”).

Wnioskodawca jest zstępnym Spadkodawcy, zaś Zainteresowany nie jest spokrewniony ani spowinowacony ze Spadkodawcą.

Dnia 27 stycznia 2023 r. w formie aktu notarialnego sporządzone zostało zaświadczenie wykonawcy testamentu (dalej jako: „Zaświadczenie Wykonawcy Testamentu”).

Zgodnie z Zaświadczeniem Wykonawcy Testamentu notariusz zaświadczyła, że Spadkodawca w testamencie sporządzonym dnia 28 grudnia 2022 r. przed notariuszem powołał Wnioskodawcę na wykonawcę zapisu windykacyjnego ustanowionego na rzecz Małoletniego, polecając wykonawcy:

a)zarząd przedmiotem zapisu windykacyjnego (Lokalem) do dnia ukończenia przez Małoletniego osiemnastego roku życia, w tym również do wynajmu przedmiotu zapisu do dnia wydania Małoletniemu, osobom i na warunkach według uznania Wnioskodawcy oraz pobierania pożytków w imieniu i na rzecz Małoletniego,

b)wydanie Zainteresowanemu przedmiotu Zapisu Windykacyjnego wolnego od jakichkolwiek obciążeń i praw osób trzecich, po opłaceniu z majątku spadkowego podatku obciążającego Zainteresowanego.

W związku z nabytymi w drodze dziedziczenia oraz w drodze zapisów windykacyjnych przedmiotami masy spadkowej, spadkobiercy, w tym Wnioskodawca oraz Zainteresowany, złożyli odpowiednie deklaracje podatkowe oraz zapłacili należny z tego tytułu podatek od spadków.

Spadkodawca prowadził przed śmiercią działalność gospodarczą, której składnikiem był m.in. Lokal.

Z Lokalu wydzielone zostały dwa lokale i stanowiły one w chwili otwarcia spadku, oraz stanowią nadal, przedmiot umowy najmu.

W dniu 30 grudnia 2022 r. (tj. w dniu otwarcia spadku) ustanowiony został zarząd sukcesyjny w osobie Wnioskodawcy i od tego momentu prowadzone przez Spadkodawcę przedsiębiorstwo stało się przedsiębiorstwem w spadku.

Dnia 31 stycznia 2023 r. zakończył się zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwa w spadku Spadkodawcy.

Jednocześnie, prawo własności Lokalu stało się składnikiem mienia Zainteresowanego.

Podmioty najmujące lokale wydzielone w Lokalu nieprzerwanie używają przedmiotowych lokali w oparciu o dotychczasowe umowy najmu. Najemcy zostali poinformowani o zmianach właścicielskich Lokalu.

Zgodnie z wolą Spadkodawcy Wnioskodawca prowadzi zarząd Lokalem, w tym również administruje umowami najmu Lokalu oraz pobiera z tego tytułu pożytki w imieniu i na rzecz Zainteresowanego.

Wnioskodawca, na potrzeby rozliczeń należności otrzymywanych z tytułu czynszu najmu i ewentualnych innych opłat oraz dokumentowania wszelkich innych rozliczeń pozostających w związku z pełnieniem obowiązków Wykonawcy Zapisu Windykacyjnego, założył osoby rachunek bankowy, którego jest właścicielem (dalej jako: „Rachunek Bankowy”). Kwoty należne z tytułu czynszu najmu oraz opłat dotyczących Lokalu wpłacane są przez Najemców na Rachunek Bankowy.

Wnioskodawca administruje środkami pieniężnymi na Rachunku Bankowym przez:

a)dokonywanie opłat związanych z Lokalem,

b)wypłacanie comiesięcznie określonej kwoty pieniężnej na rzecz Zainteresowanego, w tym kwoty stanowiącej równowartość zaliczki na podatek z tytułu dochodów z umowy najmu,

c)gromadzenie pozostałych środków pieniężnych w celu przekazania ich na rzecz Zainteresowanego po ukończeniu przez niego osiemnastego roku życia. Wszelkie operacje pieniężne wynikające z należności oraz zobowiązań związanych z Lokalem dokonywane są w drodze przelewów bankowych poprzez Rachunek Bankowy. Wnioskodawca prowadzi ewidencję wpływów oraz wydatków na Rachunku Bankowym. Wnioskodawca prowadzi archiwizację faktur kosztowych związanych z Lokalem.

Wnioskodawca z tytułu wykonywanych czynności jako Wykonawca Zapisu Windykacyjnego nie pobiera wynagrodzenia.

Pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych

Czy środki pieniężne otrzymywane przez Wnioskodawcę stanowiące pożytki z tytułu wynajmu Lokalu, objętego zapisem windykacyjnym na rzecz Małoletniego i stanowiącego własność Małoletniego, będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych – środki pieniężne otrzymywane przez Wnioskodawcę stanowiące pożytki z tytułu wynajmu Lokalu, objętego zapisem windykacyjnym na rzecz Małoletniego i stanowiącego własność Małoletniego, nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 986 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.; dalej także jako: „k.c.”) spadkodawca może w testamencie powołać wykonawcę lub wykonawców testamentu, przy czym wykonawcą testamentu nie może być ten, kto nie ma pełnej zdolności do czynności prawych.

Zgodnie z art. 986¹ k.c. spadkodawca może powołać wykonawcę testamentu do sprawowania zarządu spadkiem, jego zorganizowaną częścią lub oznaczonym składnikiem.

W myśl natomiast przepisu art. 988 § 1 k.c., jeżeli spadkodawca nie postanowił inaczej, wykonawca testamentu powinien zarządzać majątkiem spadkowym, spłacić długi spadkowe, w szczególności wykonać zapisy zwykłe i polecenia, a następnie wydać spadkobiercom majątek spadkowy zgodnie z wolą spadkodawcy i ustawą, a w każdym razie niezwłocznie pod dokonaniu działu spadku.

Zgodnie z art. 988 § 3 k.c. wykonawca testamentu powinien wydać osobie, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, przedmiot tego zapisu.

Jak stanowi art. 990¹ k.c., spadkodawca może powołać wykonawcę testamentu do sprawowania zarządu przedmiotem zapisu windykacyjnego, do chwili objęcia tego przedmiotu przez osobę, na której rzecz uczyniono zapis windykacyjny.

Przechodząc na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 1 u.p.d.o.f. ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych oraz daninę solidarnościową.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f. osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Ustawową definicję przychodów prawodawca zamieści w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Zgodnie z ww. przepisem przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Mając powyższe na uwadze, zauważyć należy, że ustanowienie wykonawcy testamentu lub wykonawcy zapisu windykacyjnego nie ogranicza w żadnym razie praw własności spadkobierców lub zapisobierców windykacyjnych. Wykonawca testamentu lub wykonawca zapisu windykacyjnego wykonuje czynności we własnym imieniu, ale na rzecz właściciela nieruchomości.

W przedmiotowym stanie faktycznym Wnioskodawca, działając jako wykonawca zapisu windykacyjnego, nabyte prawa i obowiązki obowiązany jest przenieść na właściciela. Oznacza to, że aczkolwiek Wnioskodawca wykonuje czynności związane z wynajmowaniem Lokalu, to jednak wykonuje je na rzecz Zainteresowanego, który ograniczony jest w swoich prawach do dysponowania Lokalem. Tym samym na skutek ustanowienia Wykonawcy Zapisu Windykacyjnego Zainteresowany nie traci prawa własności swego majątku, lecz jedynie jest zastępowany przez Wnioskodawcę w czynnościach związanych z zarządzaniem Lokalem.

Przechodząc na grunt regulacji prawa podatkowego, jak wynika z wyżej przedstawionych przepisów, za przychód uznać należy – w przypadku wartości pieniężnych – te otrzymane przez podatnika lub postawione do dyspozycji podatnika w danym roku. Chodzi przy tym o świadczenia o charakterze definitywnym, bezzwrotnym, powodującym wzbogacenie podatnika. Zatem świadczenia o charakterze zwrotnym, czasowym czy stanowiącym zwrot wydatków nie generuje przychodu podatkowego.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Spadkodawca polecił Wnioskodawcy:

-zarząd Lokalem do dnia ukończenia przez Zainteresowanego osiemnastego roku życia, w tym również do wynajmu Lokalu do dnia wydania Zainteresowanemu, osobom na warunkach według uznania Wnioskodawcy oraz pobierania pożytków w imieniu i na rzecz Małoletniego,

-wydanie Zainteresowanemu Lokalu wolnego od jakichkolwiek obciążeń i praw osób trzecich.

Zgodnie z wolą Spadkodawcy Wnioskodawca wykonuje czynności związane z wynajmem Lokalu, w tym czynności polegające na administrowaniu Lokalem. Wnioskodawca pobiera również, w imieniu i na rzecz Małoletniego, pożytki z przedmiotowych umów. Pożytki w postaci środków pieniężnych z tytułu umów najmu Lokalu wpłacane są przez najmujących na dedykowany Rachunek Bankowy Wnioskodawcy. Ze Środków tych dokonywane są bieżące opłaty związane z Lokalem oraz wypłaty na rzecz Wnioskodawcy. Pozostałe środki pieniężne gromadzone są na Rachunku Bankowym celem przekazania ich na rzecz Małoletniego po ukończeniu przez niego osiemnastego roku życia.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że pożytki w postaci środków finansowych wpłacanych przez najemców w związku z najmem Lokalu nie stanowią przychodów Wnioskodawcy dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Wnioskodawca, jako wykonawca zapisu windykacyjnego, nie jest właścicielem nieruchomości, a jedynie działa w imieniu i na rzecz Zainteresowanego.

Wnioskodawca tym samym jedynie gromadzi środki pieniężne z najmu Lokalu oraz reguluje koszty związane z utrzymaniem Lokalu. Pożytki, wpłacane przez najemców Lokalu nie stanowią zatem dla Wnioskodawcy realnego przysporzenia.

Podobne stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 18 sierpnia 2014 r., ILPB1/415-584/14-2/AG, zgodnie z którą:

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wniosek w części dotyczącej podatku od spadków i darowizn podlega odrębnemu rozstrzygnięciu.

W odniesieniu do powołanej przez Państwa interpretacji stwierdzam, że zapadła ona w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego tę interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 w zw. z art. 14r § 5 Ordynacji podatkowej.