Interpretacja indywidualna z dnia 31 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.96.2023.1.PB
W zakresie skutków podatkowych nabycia w spadku udziału w gospodarstwie rolnym.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn dotyczącego nabycia w spadku udziału w gospodarstwie rolnym:
–w części dotyczącej nabycia udziału w budynku mieszkalnym – jest nieprawidłowe,
–w pozostałej części – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 19 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia w spadku udziału w gospodarstwie rolnym. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pan H. R. wraz rodzeństwem odziedziczyli po mamie zmarłej 2 września 2002 r. gospodarstwo rolne położone w W. o powierzchni 3,7300 ha stanowiące powierzchnię przeliczeniową 2,1275 ha wraz z budynkiem mieszkalnym o pow. 108 m2. Po śmierci mamy Pan H. R. pozostał w tym gospodarstwie i kontynuował jego prowadzenie wraz z małżonką. Oprócz gruntów rolnych w chwili śmierci mamy Wnioskodawca wraz z rodzeństwem odziedziczył traktor, siewnik, sieczkarnie, przyczepę rolniczą, rozdrabniacz do brukwi oraz inwentarz żywy, tj. drób. Do dnia dzisiejszego Pan H. R. wraz z rodziną zamieszkuje w tym gospodarstwie rolnym. Na początku 2023 roku spadkobiercy zmarłej 2 września 2002 r. B. R. podjęli decyzję o uporządkowaniu stanu prawnego tego gospodarstwa rolnego. Z uwagi na znaczny upływ czasu pierwszą czynnością jaką wykonali było udanie się do notariusza 22 czerwca 2023 r. celem sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia. Z aktu notarialnego Repertorium A nr (…) wynika, że gospodarstwo to odziedziczył Pan H. R. i pozostali spadkobiercy w równych częściach, tj. każdy po 1/7. W następnej kolejności rodzeństwo Wnioskodawcy chce w drodze działu spadku czy też darowizny przenieść swoje udziały na Pana H. R. W okresie od śmierci mamy, tj. od 2002 r. do dnia dzisiejszego Pan H. R. uiszczał podatek rolny oraz od domu mieszkalnego (podatek od nieruchomość) na rzecz Wójta Gminy (…) i na niego były wystawiane decyzje w tym zakresie.
Pytanie
Czy nabyty w drodze dziedziczenia udział w gospodarstwie rolnym będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, jak wynika ze stanu faktycznego nabył Pan wraz z rodzeństwem w drodze dziedziczenia udział w gospodarstwie rolnym. Z treści art. 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity DZ. U. z 2004 poz. 1514) zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem:
a)budynków mieszkalnych,
b)budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
c)urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców.
Zwolnienie to jak wynika z wskazanej normy prawnej ma zastosowanie do osób będących obywatelami polskimi lub mającymi miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej a odziedziczone grunty spełniają definicję gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.
Zgodnie z treścią art. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 333) za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
W Pana przekonaniu nabył Pan w drodze dziedziczenia wraz z rodzeństwem udział w gospodarstwie rolnym a tym samym korzysta Pan ze zwolnienia z opodatkowania tego udziału podatkiem od spadków i darowizn.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku:
–w części dotyczącej nabycia udziału w budynku mieszkalnym – jest nieprawidłowe,
–w pozostałej części – jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142 poz. 1514 ze zm.):
Podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.
Ponieważ nabycie omawianego spadku nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r., w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.
Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 222 poz. 1629):
Do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2007 r.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93 ze zm.).
Art. 924 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast zgodnie z art. 925 ww. ustawy:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Jak z powyższego wynika spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Pan H. R. wraz rodzeństwem odziedziczyli po mamie zmarłej 2 września 2002 r. gospodarstwo rolne położone w W. o powierzchni 3,7300 ha stanowiące powierzchnię przeliczeniową 2,1275 ha wraz z budynkiem mieszkalnym o pow. 108 m2. Oprócz gruntów rolnych w chwili śmierci mamy Wnioskodawca wraz z rodzeństwem odziedziczył traktor, siewnik, sieczkarnie, przyczepę rolniczą, rozdrabniacz do brukwi oraz inwentarz żywy, tj. drób. Na początku 2023 roku spadkobiercy podjęli decyzję o uporządkowaniu stanu prawnego tego gospodarstwa rolnego, 22 czerwca 2023 r. udali się do notariusza celem sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.:
Zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem:
a)budynków mieszkalnych,
b)budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
c)urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców,
d)(skreślona).
Stosownie do zapisu art. 4 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwolnienia określone w ust. 1 stosuje się, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Natomiast według art. 4 ust. 5 ww. ustawy:
Ilekroć jest w niej mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 136 poz. 969 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Art. 2 ust. 1 tej ustawy stanowi, że:
Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
Stosownie do postanowień paragrafu 68 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 38 poz. 454) w sprawie ewidencji gruntów i budynków:
Użytki rolne dzielą się na:
1)grunty orne oznaczone symbolem – R,
2)sady, oznaczone symbolem złożonym z litery „S” oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym założony został sad, np. S-R, S-Ł, S-Ps,
3)łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł,
4)pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – Ps,
5)grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem złożonym z litery „B” oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym wzniesione zostały budynki, np. B-R, B-Ł, B-Ps,
6)grunty pod stawami, oznaczone symbolem – Wsr,
7)rowy, oznaczone symbolem – W.
Pana stanowisko należy uznać w części za prawidłowe.
Na tle powyższych przepisów należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. – przysługuje w każdym przypadku, gdy przedmiotem spadku jest gospodarstwo rolne lub jego część – w rozumieniu ustawy o podatku rolnym.
Ponadto art. 4 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy stanowi również podstawę zwolnienia od podatku od spadków i darowizn nabycia usytuowanych na gruntach gospodarstw rolnych budynków gospodarczych służących bezpośrednio produkcji rolnej. Z treści ww. artykułu wynika bowiem, że ustawodawca wyłączył zwolnienie od podatku tylko dla budynków mieszkalnych i budynków zajętych na cele specjalistycznej produkcji rolnej.
Reasumując, należy stwierdzić, że nabycie udziału w przedmiotowej nieruchomości gruntowej korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.
Nie można jednak uznać Pana stanowiska za prawidłowe w odniesieniu do nabycia udziału w budynku mieszkalnym.
Zaznaczyć należy, że powyższe wywody dotyczą tylko tej części nieruchomości, która w chwili nabycia stanowi gospodarstwo rolne w rozumieniu ustawy o podatku rolnym. Powyższego zwolnienia nie można jednak zastosować w odniesieniu do pozostałej części nieruchomości, tj. w stosunku do budynku mieszkalnego.
Zatem, przysługuje Panu prawo do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia tytułem spadku po mamie udziału w gospodarstwie rolnym, za wyjątkiem nabycia udziału w budynku mieszkalnym, który został wprost wyłączony ze zwolnienia z opodatkowania przez art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od spadków i darowizn. W części gospodarstwa, która stanowi budynek mieszkalny, podatek od spadków i darowizn jest należny.
W zakresie nabycia budynku mieszkalnego (udziału w nim) zastosowanie może znaleźć ulga określona w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., jeśli zostaną spełnione warunki w tym przepisie określone. Kwestia ta nie stanowi jednak przedmiotu interpretacji, ponieważ pyta Pan o zastosowanie zwolnienia określonego w art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.
Na marginesie zauważyć również należy, że oprócz udziału w ww. nieruchomości stanowiącej gospodarstwo rolne nabył Pan w spadku po mamie również maszyny rolnicze oraz inwentarz żywy. Omawiane zwolnienie określone w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy nie dotyczy natomiast nabycia maszyn rolniczych i inwentarza żywego. Ustawa o podatku od spadków i darowizn w ww. brzmieniu w art. 4 ust. 1 pkt 12 przewiduje jednak zwolnienie nabycia przez rolnika m.in. maszyn rolniczych, przy spełnieniu warunków w nim określonych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).