Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 31 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.310.2023.1.AKA

Skutki podatkowe w VAT dotyczące ustalenia w formie decyzji administracyjnej treści umowy o powierzenie obowiązków operatora systemu przesyłowego paliwa.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie:

powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia polegającego na powierzeniu Majątku Y. niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliwa (...), obejmującego majątek techniczny oraz pojemność (...) oraz zobowiązania do wystawienia faktury – jest prawidłowe (pytanie nr 1),
opodatkowania rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem, w zakresie kosztów poniesionych przez Operatora, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y. oraz prawa do odliczenia podatku VAT – jest prawidłowe (część pytania nr 2),
powstania obowiązku podatkowego z tytułu opodatkowania rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem, w zakresie kosztów poniesionych przez Operatora, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y. – jest nieprawidłowe (część pytania nr 2),
braku powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. wypłaca odszkodowania właścicielom nieruchomości, na których posadowiony został Majątek Y. oraz braku obowiązku do wystawienia faktury przy jednoczesnym obowiązku udokumentowania rozliczenia odpowiednią notą obciążeniową – jest nieprawidłowe (pytanie nr 3),
momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów najmu, na podstawie których Właściciel Y. najął grunty w szczególności od nadleśnictw (...) – jest prawidłowe (pytanie nr 4),
prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu kosztów energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprzężonego powietrza oraz momentu powstania obowiązku podatkowego - jest prawidłowe (pytanie nr 5),
prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Y. z tytułu kosztów sprzedaży paliwa (...) oraz momentu powstania obowiązku podatkowego - jest prawidłowe (pytanie nr 6).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia polegającego na powierzeniu Majątku Y. niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliwa (...), obejmującego majątek techniczny oraz pojemność (...) oraz zobowiązania do wystawienia faktury,
opodatkowania rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem, w zakresie kosztów poniesionych przez Operatora, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y. oraz prawa do odliczenia podatku VAT,
powstania obowiązku podatkowego z tytułu opodatkowania rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem, w zakresie kosztów poniesionych przez Operatora, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y.,
braku powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. wypłaca odszkodowania właścicielom nieruchomości, na których posadowiony został Majątek Y. oraz braku obowiązku do wystawienia faktury przy jednoczesnym obowiązku udokumentowania rozliczenia odpowiednią notą obciążeniową,
momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów najmu, na podstawie których Właściciel Y. najął grunty w szczególności od nadleśnictw (...),
prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu kosztów energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprzężonego powietrza oraz momentu powstania obowiązku podatkowego,
prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Y. z tytułu kosztów sprzedaży paliwa (...) oraz momentu powstania obowiązku podatkowego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcą występującym z niniejszym wnioskiem o interpretację indywidualną jest A. S.A. z siedzibą w (…). Niniejszy wniosek dotyczy skutków podatkowych ustalenia przez Prezesa (...) (dalej: „Prezes (...)”) w formie decyzji administracyjnej z dnia (…) 2022 r. treści umowy (…) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odcinku (…) (dalej: „Umowa”, „Umowa o powierzeniu”), której jedną stroną jest Właściciel Y., a drugą stroną jest B. S.A.

Zarówno Właściciel Y., jak i Operator, mają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlegają w Polsce opodatkowaniu od całości dochodów bez względu na miejsce ich osiągania oraz są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT.

Właściciel Y. jest właścicielem (...) odcinka (...), którego dotyczy decyzja administracyjna wydana przez Prezesa (...).

Ponadto, w celu systematyzacji przedstawionego stanu faktycznego, w jego treści wyróżniono następujące punkty:

1.Podstawy prawne do wydania decyzji ustalającej treść umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora (...) przez Prezesa (...);

2.Zakres decyzji Prezesa (...) - uwarunkowania prawne;

3.Treść Umowy o (…) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odcinku (…);

4.Zasady rozliczeń pomiędzy stronami umowy.

1.Podstawy prawne do wydania przez Prezesa (...) decyzji ustalającej treść umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora (...)

W dniu 26 marca 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne nowelizująca przepisy prawa energetycznego (Dz. U. z 2022 r. poz. 631; dalej: „Ustawa nowelizująca Prawo energetyczne”). W związku z nowelizacją, art. 9h ust. 3e ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1385 ze zm.; dalej: „Prawo energetyczne”) otrzymał następujące brzmienie: „W przypadku nieotrzymania, w terminie 8 miesięcy przed dniem wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora (...), o której mowa w ust. 3b, informacji o zawarciu kolejnej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora (...), Prezes (...)ustala treść tej umowy w drodze decyzji. Prezes (...)wydaje decyzję, o której mowa w zdaniu pierwszym, w terminie 4 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym”. Kompetencja Prezesa (...) do wydania decyzji administracyjnej zastępującej kolejną umowę powierzającą pełnienie obowiązków operatora (...) została określona w art. 23 ust. 2 pkt 6d Prawa energetycznego. Kompetencja do ustalenia w drodze decyzji treści umowy cywilnoprawnej, zastępującej kolejną umowę między stronami stosunku cywilnoprawnego, została wprowadzona do przepisów ustawy Prawo energetyczne w wyniku nowelizacji ustawą zmieniającą z dnia 4 lipca 2019 r.

Na podstawie m.in. przepisu art. 9h ust. 3e Prawa energetycznego Prezes (...) wydał decyzję z dnia (…) 2022 r. nr (…) (dalej: „Decyzja”), ustalającą treść kolejnej Umowy (...) pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem. Postanowienia Umowy zostały ustalone przez Prezesa (...) w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, a także m.in. decyzję Prezesa (...) (w tym decyzji z dnia 17 listopada 2010 r., znak: (…), wyznaczającej z urzędu Operatora Y. na operatora systemu przesyłowego w formule ISO). Warunki Umowy zostały ustalone przez Prezesa (...) w drodze wydania decyzji administracyjnej m.in. na podstawie następujących aktów prawnych oraz aktów administracyjnych:

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne wraz z przepisami wykonawczymi,
Ustawa z dnia 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 631),
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.),
Decyzja Prezesa (...) o wyznaczeniu B. Spółka Akcyjna z siedzibą w (…) na operatora (...) na znajdującym się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (...).

2.Zakres decyzji Prezesa (...) - uwarunkowania prawne

Decyzja administracyjna Prezesa (...) w sposób autonomiczny kształtuje stosunek prawny między Właścicielem Y. a Operatorem i zgodnie z przepisami prawa jest wiążąca dla Właściciela Y. i Operatora. Wnioskodawca wskazuje, że kształtując treść Umowy łączącej Właściciela Y. z Operatorem, Prezes (...) zobowiązany był do zawarcia w treści umowy następujących postanowień:

zgodnie z art. 9h ust. 3f Prawa energetycznego („Stronami postępowania w sprawie wydania decyzji, o której mowa w ust. 3e, są wyłącznie właściciel sieci (...) oraz operator (...) albo operator (...)”). Umowa powinna określać strony, którymi są właściciel sieci (...) oraz operator (...) albo operator (...),
zgodnie z (...) Prawa energetycznego („Do decyzji, o której mowa w ust. 3e, przepisy ust. 3c i 5-5b stosuje się odpowiednio.”; „Kolejna umowa powierzająca pełnienie obowiązków operatora (...) zawierana jest na czas oznaczony, równy okresowi wyznaczenia, o którym mowa w ust. 3b, i rozpoczynający się od dnia następującego po dniu wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora (...), o której mowa w ust. 3b”), Umowa powinna określać czas obowiązywania (czas oznaczony),
zgodnie z art. (...) Prawa energetycznego („Decyzja, o której mowa w ust. 3e, wiąże z dniem następującym po dniu wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora (...), o której mowa w ust. 3b”), Umowa powinna określać moment związania stron umową (określony na dzień 1 stycznia 2023 r.),
zgodnie z (...) Prawa energetycznego („Decyzja, o której mowa w ust. 3e, podlega natychmiastowemu wykonaniu. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji - przepis art. 479(52) ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1805, z późn. zm.) nie stosuje się.”), Umowa powinna wskazywać, że podlega natychmiastowemu wykonaniu,
zgodnie z art. (...) Prawa energetycznego („Umowa, o której mowa w ust. 3 pkt 2, powinna w szczególności określać: 1) obszar, na którym operator systemu przesyłowego lub systemu dystrybucyjnego, lub systemu magazynowania paliw (...), lub systemu skraplania gazu ziemnego, lub systemu połączonego będzie wykonywał działalność gospodarczą”), Umowa powinna określać obszar, na którym operator systemu przesyłowego będzie wykonywał działalność gospodarczą (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej),
zgodnie z art. (...) Prawa energetycznego („Umowa, o której mowa w ust. 3 pkt 2, powinna w szczególności określać: 2) zasady realizacji obowiązków, o których mowa w art. 9c, w szczególności obowiązków powierzonych do wykonywania bezpośrednio operatorowi systemu dystrybucyjnego, lub operatorowi systemu magazynowania paliw (...), lub operatorowi systemu skraplania gazu ziemnego, lub operatorowi systemu połączonego.”), Umowa powinna określać zasady realizacji obowiązków, o których mowa w art. 9c Prawa energetycznego,
zgodnie z art. (...) Prawa energetycznego, Umowa powinna określać:
majątek właściciela sieci (...) niezbędny do pełnienia przez operatora (...) obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie (...),
zasady korzystania przez operatora (...) z majątku Właściciela Y.,
sposób ustalenia wynagrodzenia należnego właścicielowi sieci (...) za korzystanie przez operatora (...) z majątku właściciela,
zobowiązanie do składania operatorowi (...) zabezpieczenia majątkowego, o którym mowa w art. (...)e Prawa energetycznego i zaspokajania z tego zabezpieczenia roszczeń o zwrot kosztów, o których mowa w art. (...)c Prawa energetycznego,
zasady realizacji obowiązków, o których mowa w art. 9h ust. 11 i 12 Prawa energetycznego, do których należy udostępnienie operatorowi, wyznaczonemu zgodnie z ust. 1 lub 9, informacji oraz dokumentów niezbędnych do realizacji zadań operatora oraz współdziałanie z operatorem (ust. 11), a także (ust. 12):

a)uzgodnienie z operatorem zasad finansowania inwestycji związanych z systemem, którego jest właścicielem;

b)finansowania inwestycji lub wyrażenia zgody na ich finansowanie przez operatora lub inny podmiot, po uzgodnieniu z Prezesem (…) projektu planu rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa (...) lub energię;

c)przyjęcia na siebie odpowiedzialności związanej z majątkiem zarządzanym przez operatora, z wyłączeniem odpowiedzialności wynikającej z realizacji zadań przez operatora;

d)udzielenia gwarancji niezbędnych do uzyskania finansowania inwestycji, z wyjątkiem tych inwestycji, w których właściciel systemu wyraził zgodę na ich finansowanie przez operatora lub inny podmiot;

- zasady odpowiedzialności stron z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań wynikających z Umowy, w tym kary umowne;

zgodnie z art. (...) Prawa energetycznego („Sposób ustalenia wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 5a pkt 3, określa się tak, aby wysokość tego wynagrodzenia odpowiadała kosztom działalności operatora (...) albo operatora (...), o których mowa w art. 45 ust. 1k, zweryfikowanym przez Prezesa (...)w postępowaniu w sprawie zatwierdzenia taryfy dla paliw (...) przedłożonej przez tego operatora.”), Umowa powinna określać wynagrodzenie w taki sposób, aby wysokość tego wynagrodzenia odpowiadała kosztom działalności operatora (...), zweryfikowanym przez Prezesa (...) w postępowaniu w sprawie zatwierdzenia taryfy dla paliw (...) przedłożonej przez tego operatora,
zgodnie z art. 9h Prawa energetycznego, Umowa powinna określać zasady współpracy Właściciela Y. i Operatora w kwestiach finansowych i składania zabezpieczeń majątkowych, zgodnie z którymi:
„Właściciel sieci (...) jest obowiązany pokrywać koszty poniesione przez operatora (...) w związku z pełnieniem obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie (...), w części, w jakiej nie zostały one pokryte przychodami ze świadczonych przez tego operatora usług (...).” (ust. 5c),
„Z wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 5a pkt 3, operator (...) albo operator (...) może potrącić wartość kosztów, o których mowa w ust. 5c.” (ust. 5d),
„Właściciel sieci (...) jest obowiązany złożyć operatorowi (...) albo operatorowi (...) zabezpieczenie majątkowe w wysokości nie niższej niż 25% kosztów tego operatora związanych z pełnieniem obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie (...), pomniejszonych o koszt wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 5a pkt 3, uwzględnionych przy kalkulacji stawek opłat za świadczone przez niego usługi (...), obowiązujących w danym roku kalendarzowym, w celu zaspokojenia jego roszczeń o zwrot kosztów, o których mowa w ust. 5c.” (ust. 5e),
„Zabezpieczenie majątkowe, o którym mowa w ust. 5e, ustanawia się na okres 12 miesięcy. Właściciel sieci (...) obowiązany jest do każdorazowego przedstawienia zabezpieczenia majątkowego na kolejny okres, nie później niż na miesiąc przed upływem terminu wygaśnięcia tego zabezpieczenia.” (ust. 5f),
„Zabezpieczenie majątkowe, o którym mowa w ust. 5e, ustanawia się w formie depozytu pieniężnego lub gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, w której gwarant wpisany do wykazu gwarantów, o którym mowa w art. 52 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1856), zobowiązuje się na piśmie do zapłacenia, bezwarunkowo i nieodwołalnie, na każde wezwanie operatora (...) albo operatora (...), zabezpieczonej kwoty należności wraz z odsetkami za zwłokę, jeżeli jej zapłacenie stanie się wymagalne.” (ust. 5g).

3.Treść Umowy o (…) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odcinku (...)

Prezes (...) środkami administracyjnymi ukształtował stosunek cywilnoprawny między Właścicielem Y. a Operatorem. Zgodnie z Umową:

stronami Umowy są A. Spółka Akcyjna z siedzibą w (…) oraz B. Spółka Akcyjna z siedzibą w (…) (dalej: „Operator Y.”, „Operator”, „Y.”),
przedmiotem Umowy jest powierzenie przez Właściciela Y. Operatorowi pełnienia obowiązków operatora systemu przesyłowego na polskim odcinku (...) oraz przyjęcie przez Operatora do realizacji pełnienia obowiązków operatora systemu przesyłowego,
Umowa została zawarta na czas oznaczony do 6 grudnia 2068 r. i wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.,
terytorium, na którym nastąpi wykonanie Umowy, to terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
w skład przekazywanego do wyłącznego korzystania Majątku Y. Operatorowi Y. wchodzi Majątek techniczny Y. oraz Pojemność akumulacyjna,
z tytułu korzystania przez Y. z Majątku Y. Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne w wysokości odpowiadającej kosztom uznanym przez Prezesa (...) w wysokości zatwierdzonej w odrębnej decyzji taryfowej; Właściciel Y. nie jest przy tym stroną postępowania przy ustalaniu tychże kosztów, co oznacza, że nie ma wpływu na wysokość przysługującego mu wynagrodzenia,
Umowa określa zasady miesięcznego rozliczania kosztów, które nie zostały pokryte przychodami z usług świadczonych przez Y.. przy wykorzystaniu majątku, o którym mowa w art (...)a pkt 1 Prawa energetycznego,
Operator uprawniony jest do zobowiązania Właściciela Y. do ustanowienia Zabezpieczenia Majątkowego w postaci depozytu pieniężnego wpłaconego na wskazany rachunek bankowy albo nieodwołalnej i bezwarunkowej gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej w celu zaspokojenia roszczeń Y..,
Właściciel Y. oświadcza i gwarantuje, że posiada prawo do korzystania lub jest właścicielem systemów teleinformatycznych obejmujących infrastrukturę sprzętową lub techniczną wraz z powiązanymi prawami do oprogramowania, w szczególności oprogramowaniem typu firmware oraz powiązaną dokumentacją, wykorzystywanych do utrzymania i eksploatacji Y., określonych w umowie i jako właściciel autorskich praw majątkowych lub uprawniony do licencji udziela licencji/sublicencji do systemów informatycznych będących jego własnością lub będących w posiadaniu prawa do korzystania z nich (opisane czynności będą realizowane w ramach wynagrodzenia, o którym mowa w § 6 Umowy),
Umowa obliguje Strony do zawarcia odpowiednich umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz ubezpieczenia Majątku Y. oraz innego rodzaju ubezpieczenia wskazane w Umowie.

Rozwijając wyżej wskazany kształt Umowy, Wnioskodawca przedstawia jej najważniejsze postanowienia:

Przepisy umowy:

§ 1 Postanowienia wstępne

2.Podstawą do ustalenia warunków Umowy są:

1)ustawa - Prawo energetyczne wraz z przepisami wykonawczymi;

2)ustawa z dnia 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 631), zwana dalej „ustawą zmieniającą”;

3)ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, z późń. zm.), zwana dalej: „KC”;

4)decyzja Prezesa (...) z dnia (…) 2010 r., Nr (…) o wyznaczeniu Y. operatorem (...) na Y.

§ 20 Okres obowiązywania Umowy

1.Umowa obowiązuje przez czas określony do dnia 6 grudnia 2068 r.

2.Umowa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

3.Umowa ulega automatycznemu rozwiązaniu w razie uchylenia decyzji o wyznaczeniu Y.. operatorem systemu przesyłowego na Y. albo upływu okresu wyznaczenia Y.. operatorem systemu przesyłowego na Y.

4.Wypowiedzenie jest dopuszczalne jedynie gdy przewidują to wprost przepisy prawa. Wypowiedzenia dokonuje się poprzez doręczenie drugiej Stronie oświadczenia w przedmiocie rozwiązania, sporządzonego w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Na mocy Umowy Właściciel Y. przekazuje, do czasowego korzystania z określonego w Umowie Majątku Y. Właściciela Y. wchodzącego w skład (...) będący na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

Zgodnie z § 1 pkt 1 Umowy, na Majątek Y. składa się:

Przepisy umowy:

Majątek Y. - majątek Właściciela Y. niezbędny do pełnienia obowiązków operatora Y., w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania (...) obejmujący:

a)Majątek techniczny Y. (...)

b)Pojemność (...) (...)

Majątek techniczny Y. - majątek służący do przesyłania (...), obejmujący w szczególności odcinki liniowe, Stację (...), zespoły (…) (Z. i U.), zespoły (…) (P.), zespoły (…) (T.), instalacje (…) (S.) i Systemy teleinformatyczne Y. (...)

Należy podkreślić, iż w skład Majątku technicznego Y. wchodzą Systemy teleinformatyczne Y. (stanowiące wartości niematerialne i prawne) szczegółowo określone w § 12 ust. 1 Umowy.

Przepisy umowy:

§ 12 Systemy teleinformatyczne Y.

1.Właściciel Y. oświadcza i gwarantuje, że posiada prawo do korzystania lub jest właścicielem systemów teleinformatycznych obejmujących infrastrukturę sprzętową lub techniczną wraz z powiązanymi prawami do oprogramowania, w szczególności oprogramowaniem typu firmware oraz powiązaną dokumentacją, wykorzystywanych do utrzymania i eksploatacji Y., obejmujących:

1)sterowniki (…) zainstalowane w Z., P., T. oraz na Stacji (…) wraz z wbudowanym w te sterowniki oprogramowaniem;

2)system (…) na Stacji (…);

3)system (…) zainstalowany na (.)

Każdy system wymieniony w niniejszym ustępie jest określany dalej z osobna jako „System teleinformatyczny Y.”, a wszystkie łącznie jako „Systemy teleinformatyczne Y.”.

Zgodnie z postanowieniem Umowy, tj. § 2 noszącym tytuł: „Powierzenie obowiązków operatora Systemu Przesyłowego Y. określenie zasad korzystania z Majątku Y.”, Właściciel Y. jest obowiązany powierzyć Y. pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego na polskim odcinku (...), a Y.. jest obowiązany przyjąć do realizacji pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego.

Właściciel Y. jest obowiązany przekazać Y.. do wyłącznego korzystania Majątek Y., w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie (...), zgodnie z art. 9h ust. 3aa ustawy Prawo Energetyczne.

Y. jest obowiązany do prowadzenia Eksploatacji w sposób zapewniający utrzymanie majątku Y. w należytym stanie technicznym, a także do ciągłego i niezawodnego przesyłania gazu, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.

- Przepisy umowy:

§ 2 Powierzenie obowiązków operatora Systemu Przesyłowego Y. określenie zasad korzystania z Majątku Y.

1.Właściciel Y. jest obowiązany powierzyć Y.. pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego na Y., a Y.. jest obowiązany przyjąć do realizacji pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego na Y.

2.Z dniem wejścia w życie Umowy Właściciel Y. jest obowiązany przekazać Y.. do wyłącznego korzystania Majątek Y. niezbędny do pełnienia obowiązków operatora w celu wypełniania obowiązków operatora Y., w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania (...), zgodnie z art. (...) ustawy - Prawo energetyczne.

3.Y. jest obowiązany do prowadzenia Eksploatacji w sposób zapewniający utrzymanie Majątku Y. w należytym stanie technicznym a także do ciągłego i niezawodnego przesyłania gazu, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.

4.Majątek Y. będzie wykorzystywany wyłącznie do pełnienia obowiązków operatora Y., w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie (...).

6.Z dniem wejścia w życie Umowy, na Y.. przechodzą pożytki i korzyści, a także ryzyko i niebezpieczeństwo związane z korzystaniem ze składników Majątku Y.

Aby podkreślić czasowość korzystania z Majątku Właściciela Y. przez Operatora w § 2 pkt 11 wprowadzono zapis stanowiący, iż:

Przepisy umowy:

W przypadku uchylenia decyzji o wyznaczeniu Y.. operatorem systemu przesyłowego na Y. albo upływu okresu wyznaczenia Y. operatorem systemu przesyłowego na Y., Y. zwróci Właścicielowi Y. Majątek techniczny Y., w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem normalnego zużycia będącego następstwem korzystania z tego majątku, z uwzględnieniem dokonanych remontów, modernizacji, adaptacji, przebudowy bądź rozbudowy w trakcie obowiązywania Umowy. Zwrotowi Majątku technicznego Y., będzie towarzyszyć pełna dokumentacja eksploatacyjna, projektowa, powykonawcza.

W związku z powyższym, Operator obowiązany jest do zwrotu przedmiotu Umowy Właścicielowi Y. najpóźniej w ostatnim dniu okresu, na który została zawarta Umowa, to jest do 6 grudnia 2068 r. Ponadto, zgodnie z § 3 (…) Umowy, Właściciel Y. jest obowiązany w szczególności do zapewnienia, aby majątek niestanowiący przedmiotu Umowy, w tym (...), nie powodował stanu zagrożenia dla bezpieczeństwa i eksploatacji Majątku Y. oraz dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska, a także dla realizacji przez Y. obowiązków wynikających z zawartej Umowy.

Przepisy umowy:

§ 3 Obowiązki Stron i zasady ich realizacji

2.W ramach realizacji Umowy Właściciel Y. jest obowiązany, w szczególności do:

7)zapewnienia, aby majątek A. niestanowiący Y., w tym (...), nie powodował stanu zagrożenia dla bezpieczeństwa i eksploatacji Majątku Y. oraz dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska, a także dla realizacji przez Y.. obowiązków wynikających z niniejszej Umowy.

4.Zasady rozliczeń pomiędzy stronami umowy

Zasady rozliczeń finansowych pomiędzy stronami umowy zostały określone w § 6 Umowy. Z tytułu korzystania przez Y.. z Majątku Y., Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne w wysokości odpowiadającej planowanym na dany rok kosztom Właściciela Y., obejmującym koszty ogólnego zarządu, koszty amortyzacji składników Majątku Y., koszty danin publicznoprawnych związanych bezpośrednio z Majątkiem Y., oraz koszty ustanowienia zabezpieczenia, o którym mowa w punktach 21-27, powiększone o wartość przysługującego Właścicielowi Y. zwrotu z kapitału zaangażowanego przez niego w Majątek Y., przyjęte do kalkulacji Taryfy na dany rok obowiązywania Umowy.

Przepisy umowy:

§ 6 Zasady rozliczeń finansowych

1.Z tytułu korzystania przez Y.. z Majątku Y., Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne w wysokości odpowiadającej planowanym na dany rok kosztom Właściciela Y., obejmującym koszty ogólnego zarządu, koszty amortyzacji składników Majątku Y., koszty danin publicznoprawnych związanych bezpośrednio z Majątkiem Y., oraz koszty ustanowienia zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 21-27, powiększone o wartość przysługującego Właścicielowi Y. zwrotu z kapitału zaangażowanego przez niego w Majątek Y., przyjęte do kalkulacji Taryfy na dany rok obowiązywania Umowy. Y.. jest uprawniony do potrącenia swojej wierzytelności w zakresie zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 14 i 16, z wierzytelnościami Właściciela Y.. Oświadczenie Y.. o potrąceniu wywoła skutek w postaci umorzenia wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej.

Wynagrodzenie to płatne jest w miesięcznych ratach odpowiadających 1/12 wynagrodzenia rocznego. Faktury będą wystawiane po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, w przypadku należności, o których mowa w ustępach 1 i 11, w ciągu 7 dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, a w przypadku należności, o których mowa w ust. 14 i 16, zgodnie z terminami wskazanymi w tych ustępach. Do kwot Właściciela Y. lub Y.. zostanie doliczony podatek od towarów i usług według przepisów i stawek obowiązujących w dacie wystawienia faktury. Natomiast, zgodnie z § 6 pkt 14 Umowy, w przypadku należności dotyczących pokrywania kosztów Operatora, które nie znalazły pokrycia z przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora przy wykorzystaniu powierzonego Majątku Y., zgodnie z terminami wskazanymi w tych ustępach w terminie do 27 dnia miesiąca za miesiąc poprzedzający, wystawi fakturę zaliczkową na poczet rozliczenia, o którym mowa w ust. 16 Umowy. Do kwot należności zostanie doliczony podatek od towarów i usług według stawek obowiązujących w dacie wystawienia faktury.

Dodatkowo, zgodnie z § 10 pkt 3 Umowy, do czasu zakończenia prac służących rozgraniczeniu i odseparowaniu składników Majątku Y. od składników majątku Właściciela Y. niewchodzącego w skład Majątku Y., obejmującego okres do oddania do eksploatacji przyłączy elektroenergetycznych oraz systemów ciepła technologicznego i sprężonego powietrza, Właściciel Y. ponosi koszty energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza (o ile występują) dostarczanych do składników Majątku Y. Koszty te będą refakturowane na Y. według zużycia.

§ 10 pkt 4 Umowy stanowi ponadto, że Y.. będzie zobowiązany do dostarczania Właścicielowi Y. paliwa (...) niezbędnego do zapewnienia, aby składniki majątku Właściciela Y. nie powodowały zagrożenia dla bezpieczeństwa i eksploatacji Majątku technicznego Y., a także dla realizacji przez Y.. obowiązków wynikających z ustalonej przez Prezesa (...) Umowy. Ponadto, zgodnie z § 9 pkt 20 Umowy, koszty ponoszone przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z nieruchomości, oraz umów dotyczących odszkodowań są refakturowane na Y.

Przepisy umowy:

§ 6 Zasady rozliczeń finansowych

Y.. jest uprawniony do potrącenia swojej wierzytelności w zakresie zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 14 i 16, z wierzytelnościami Właściciela Y.. Oświadczenie Y.. o potrąceniu wywoła skutek w postaci umorzenia wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej.

2.W planowanych do poniesienia przez Właściciela Y. kosztach, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się koszty związane z Majątkiem Y., ustalone w sposób ekonomicznie uzasadniony, z zachowaniem należytej staranności zmierzającej do ochrony interesów odbiorców. Wynagrodzenie Właściciela Y. nie obejmuje planowanych na dany rok kosztów niezwiązanych z Majątkiem Y., w tym również kosztów ogólnego zarządu w zakresie niezwiązanym z Majątkiem Y..

8.Właścicielowi Y. - zgodnie z art. (...) - przysługuje wynagrodzenie w wysokości uwzględnionej przez Prezesa (...) w zatwierdzonej Taryfie.

11.W przypadku braku wejścia w życie Taryfy na dany rok w terminie do dnia 1 stycznia danego roku, o ile co innego nie będzie wynikało z przepisów prawa lub decyzji administracyjnej wydanej przez Prezesa (...), w okresie pomiędzy zakończeniem okresu, na jaki dotychczasowa Taryfa została zatwierdzona przez Prezesa (...), a dniem wejścia w życie nowej Taryfy, Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie za korzystanie przez Y.. z Majątku Y. w wysokości wynikającej z poziomu wynagrodzenia Właściciela Y. za korzystanie przez Y.. z Majątku Y. przyjętego w dotychczasowej Taryfie.

13.Wynagrodzenie Właściciela Y. z tytułu korzystania przez Y.. z Majątku Y. jest płatne w miesięcznych ratach odpowiadających 1/12 wynagrodzenia rocznego.

14.W przypadku gdy, w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., Y.. poniesie koszty, które nie zostały pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. przy wykorzystaniu Majątku Y., Y.., w terminie do 27 dnia miesiąca, wystawi fakturę zaliczkową na poczet rozliczenia, o którym mowa w ust. 16.

15.Wysokość faktury zaliczkowej, o której mowa w ust. 14, jest obliczana zgodnie ze wzorem: KNPZAL = KROKR - POKR - ZLOKR

gdzie:

KNPZAL - kwota kosztów niepokrytych przychodem wykazana na fakturze zaliczkowej;

KROKR - suma kosztów poniesionych przez Y.., w związku z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem Majątku Y., w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie (...) za okres od 1 stycznia danego roku obowiązywania Umowy do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc wystawienia faktury. Do kalkulacji kosztów poniesionych, Y.. przyjmie zaksięgowane dla okresu objętego fakturą zaliczkową koszty Y.. w związku z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem Majątku Y.. Koszty Y.. nie obejmują w szczególności kar administracyjnych i umownych;

POKR - suma przychodów z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. przy wykorzystaniu Majątku Y. za okres od 1 stycznia danego roku obowiązywania Umowy do miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc wystawienia faktury;

ZLOKR - suma kwot wykazanych na fakturach zaliczkowych wystawionych od 1 stycznia danego roku do dnia wystawienia faktury.

W przypadku, gdy wartość KNPZAL skalkulowana zgodnie z powyższym wzorem przyjmie wartość mniejszą niż zero, faktura zaliczkowa nie zostanie wystawiona.

16.Y.. nie później niż do końca lutego kolejnego roku obowiązywania Umowy, dokona rozliczenia kosztów poniesionych przez Y.. w związku z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem Majątku Y., w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie (...), w części, w jakiej nie zostały one pokryte przychodami ze świadczonych przez Y.. usług (...) z wykorzystaniem Majątku Y., w poprzednim roku obowiązywania Umowy. Wysokość faktury rozliczeniowej, jest obliczana zgodnie ze wzorem: KNPROZ = KR - P - ZL gdzie:

KNPROZ - kwota kosztów niepokrytych przychodem wykazana na fakturze rozliczeniowej;

KR - suma kosztów poniesionych przez Y.., w związku z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem Majątku Y., w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie (...) za poprzedni rok obowiązywania Umowy. Do kalkulacji kosztów poniesionych, Y.. przyjmuje zaksięgowane w okresie objętym fakturą rozliczeniową koszty Y.. w związku z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem Majątku Y.. Koszty Y.. nie obejmują w szczególności kar administracyjnych i umownych;

P - suma przychodów z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. przy wykorzystaniu Majątku Y. za poprzedni rok obowiązywania Umowy;

ZL - suma kwot wykazanych na fakturach zaliczkowych wystawianych za poprzedni rok obowiązywania Umowy.

17.Do faktury rozliczeniowej zostanie dołączony wyciąg z ewidencji Y...

19.Zapłata należności, o których mowa w niniejszym paragrafie, nastąpi na podstawie faktury wystawionej odpowiednio przez Właściciela Y. lub Y... Faktury będą wystawiane po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, w przypadku należności, o których mowa w ust. 1 i 11, w ciągu 7 (siedmiu) dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, a w przypadku należności, o których mowa w ust. 14 i 16, zgodnie z terminami wskazanymi w tych ustępach. Do kwot Właściciela Y. lub Y.. zostanie doliczony podatek od towarów i usług według przepisów i stawek obowiązujących w dacie wystawienia faktury.

§ 9 Eksploatacja Majątku technicznego Y.

8.Wykaz nieruchomości, na których posadowiony jest Majątek techniczny Y., wraz ze wskazaniem tytułów prawnych do tych nieruchomości oraz wykazem umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z tych nieruchomości zostanie przekazany przez Właściciela Y. do Y.. najpóźniej w dniu wejścia w życie Umowy. Właściciel Y. jest obowiązany do współdziałania z Y.. w sprawach dotyczących nieruchomości, na których posadowiony jest Majątek techniczny Y., użytkowanych bez tytułu prawnego (w tym współdziałania w zakresie uregulowania tytułu prawnego do nieruchomości).

20.Koszty ponoszone przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z nieruchomości, wskazanych w wykazie, o którym mowa w ust. 8, oraz umów dotyczących odszkodowań (...) są refakturowane na Y.

§ 10 Rozgraniczenie majątku Y. oraz majątku A. niestanowiącego Y.

3.Do czasu zakończenia prac służących rozgraniczeniu i odseparowaniu składników Majątku Y. od składników majątku A. niestanowiącego Y., obejmującego okres do oddania do eksploatacji przyłączy elektroenergetycznych oraz systemów ciepła technologicznego i sprężonego powietrza, o których mowa w ust. 1, Właściciel Y. ponosi koszty energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza (o ile występują) dostarczanych do składników Majątku Y.. Koszty tę będą refakturowane na Y.. według zużycia. Y.. zamontuje na własny koszt niezbędne urządzenia pomiarowe (liczniki) celem wyliczenia kosztów; Właściciel Y. udzieli niezbędnego wsparcia, aby umożliwić rozliczanie według zużycia (w szczególności dopełni ewentualnych formalności u dostawcy energii elektrycznej lub udzieli Y.. w tym zakresie niezbędnych upoważnień). Na żądanie Y.. Właściciel Y. przekaże dokumentację źródłową pozwalającą na weryfikację stanu rozliczeń. Y.. jest obowiązany do poinformowania Właściciela Y. o dacie oddania do eksploatacji przyłączy elektroenergetycznych oraz systemów ciepła technologicznego i sprężonego powietrza, o których mowa w ust. 1, w terminie 7 dni roboczych od zaistnienia tego zdarzenia.

4.Y. dostarcza Właścicielowi Y. Paliwo (…) niezbędne do zapewnienia, aby składniki majątku A. niestanowiącego Y. nie powodowały zagrożenia dla bezpieczeństwa ieksploatacji Majątku technicznego Y., a także dla realizacji przez Y.. obowiązków wynikających z niniejszej Umowy. Właściciel Y. przekazuje Y.. informacje o ilości (...) niezbędnego do zrealizowania czynności, o których mowa w zdaniu poprzednim, w danym miesiącu kalendarzowym, nie później niż do 3 dnia tego miesiąca. Koszty (...) będą ponoszone przez Y.. i refakturowane na Właściciela Y. według zużycia.

Pytania

1.Czy obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia przewidzianego Umową polegającą na powierzeniu Majątku Y. niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliwa (...), obejmującego majątek techniczny oraz pojemność (...), o którym mowa w § 1 Umowy (...), będzie powstawał w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT (regulacje właściwe dla najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze), w związku z czym Właściciel Y. będzie zobowiązany do wystawienia faktury za te usługi z wykazaną kwotą podatku VAT w stawce podstawowej w ciągu 7 dni po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego, zgodnie z § 6 ust. 19 Umowy o powierzenie?

2.Czy rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y.., przewidziane w § 6 pkt 14 w zw. z punktami 15-17 Umowy (...), w zakresie kosztów poniesionych przez Y.., które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., spowodują powstanie obowiązku podatkowego w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT (regulacje właściwe dla najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze) i będą stanowić wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z czym Właściciel Y. będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT z faktury dokumentującej wykonanie tych usług z faktur zaliczkowych i faktury rozliczeniowej przez Y.. wystawionej zgodnie z § 6 pkt 16 Umowy (...)?

3.Czy rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y.. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 9 pkt 20, w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. wypłaca odszkodowania właścicielom nieruchomości, na których posadowiony został Majątek Y., nie skutkują powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, w związku z czym Właściciel Y. nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury przy jednoczesnym obowiązku udokumentowania rozliczenia odpowiednią notą obciążeniową?

4.Czy rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y.. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 9 pkt 20, w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów najmu, na podstawie których Właściciel Y. najął grunty w szczególności od nadleśnictw (...), a następnie usługi te refakturuje, spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT, tj. z dniem wystawienia refaktury z tytułu najmu, dzierżawy, leasingu lub umowy o podobnym charakterze i jako wynagrodzenie powinny zostać udokumentowane przez Właściciela Y. refakturą z wykazaną kwotą podatku VAT w stawce podstawowej wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, tj. nie później niż z upływem terminu płatności, a Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup usługi najmu?

5.Czy rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 10 pkt 3, w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu kosztów energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprzężonego powietrza, spowodują powstanie obowiązku podatkowego w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, tj. z dniem wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej i jako wynagrodzenie powinny zostać udokumentowane przez Właściciela Y. fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, a Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup wyżej wymienionych usług?

6.Czy rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 10 pkt 4, w zakresie kosztów ponoszonych przez Y. z tytułu kosztów sprzedaży paliwa (...), spowodują powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, tj. z dniem wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego i jako cena sprzedaży (wynagrodzenie) powinny zostać udokumentowane przez Y. fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, a jednocześnie Właścicielowi Y. będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1

W ocenie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia przewidzianego Umową polegającą na powierzeniu Majątku Y. niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliwa (...), obejmującego majątek techniczny oraz pojemność (...), o którym mowa w § 1 Umowy (...), będzie powstawał w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, w związku z czym Właściciel Y. będzie zobowiązany do wystawienia faktury za te usługi z wykazaną kwotą podatku VAT w stawce podstawowej, zgodnie z Umową o powierzeniu, w ciągu 7 dni po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2

W ocenie Wnioskodawcy rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y., przewidziane w § 6 pkt 14 w zw. z punktami 15-17 Umowy (...), w zakresie kosztów poniesionych przez Y.., które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Y. w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., spowodują powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT, tj. z dniem wystawienia faktury z tytułu najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze i jako wynagrodzenie będą stanowić wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z czym Właściciel Y. będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT z faktury dokumentującej wykonanie tych usług przez Y. wystawionej zgodnie z § 6 pkt 16 Umowy (...).

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3

W ocenie Wnioskodawcy, rozliczenia pomiędzy Y. a Właścicielem Y. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 9 pkt 20, w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. wypłaca odszkodowania nie skutkują powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, w związku z czym Właściciel Y. nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury przy jednoczesnym obowiązku udokumentowania rozliczenia odpowiednią notą obciążeniową.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4

W ocenie Wnioskodawcy, rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 9 pkt 20, w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów najmu, na podstawie których Właściciel Y. najął grunty w szczególności od nadleśnictw (...), a następnie usługi te refakturował, spowodują powstanie obowiązku podatkowego w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT, tj. z dniem wystawienia refaktury z tytułu najmu, dzierżawy, leasingu lub umowy o podobnym charakterze i jako wynagrodzenie powinny zostać udokumentowane przez Właściciela Y. refakturą z wykazaną kwotą podatku VAT w stawce podstawowej wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, tj. nie później niż z upływem terminu płatności a Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup usługi najmu.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 5

W ocenie Wnioskodawcy rozliczenia pomiędzy Y. a Właściciela Y. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 10 pkt 3, w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu kosztów energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprzężonego powietrza spowodują powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, tj. z dniem wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, oraz gazu przewodowego i jako wynagrodzenie powinny zostać udokumentowane przez Właściciela Y. fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT a Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup wymienionych usług.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 6

W ocenie Wnioskodawcy rozliczenia pomiędzy Y.. a Właścicielem Y. przewidziane Umową o powierzeniu, zgodnie z § 10 pkt 4, w zakresie kosztów ponoszonych przez Y. z tytułu kosztów paliwa (...) spowodują powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, tj. z dniem wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, oraz gazu przewodowego i jako cena sprzedaży (wynagrodzenie) powinny zostać udokumentowane przez Y.. fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, a jednocześnie Właścicielowi Y. będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z § 2 pkt 2 oraz § 20 pkt 1 Umowy o powierzenie, Właściciel Y. zobowiązany jest do czasowego przekazania Y.. do wyłącznego korzystania Majątek Y. niezbędny do pełnienia obowiązków Operatora Y. na czas określony od 1 stycznia 2023 r. do dnia 6 grudnia 2068 r.

- Przepisy umowy:

§ 2 Powierzenie obowiązków operatora Systemu Przesyłowego Y. określenie zasad korzystania z Majątku Y.

§ 20 Okres obowiązywania Umowy

1.Umowa obowiązuje przez czas określony do dnia 6 grudnia 2068 r.

2.Umowa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Ponadto, zgodnie z art. (...)a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, umowa powierzająca pełnienie obowiązków operatora (...) powinna określać m.in.:

1)majątek właściciela sieci (...) niezbędny do pełnienia przez operatora (...) albo operatora (...) obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie (...);

2)zasady korzystania przez operatora (...) albo operatora (...) z majątku, o którym mowa w pkt 1;

3)sposób ustalenia wynagrodzenia należnego właścicielowi sieci (...) za korzystanie przez operatora (...) albo operatora (...) z majątku, o którym mowa w pkt 1;

4)zobowiązanie do składania operatorowi (...) albo operatorowi (...) przez właściciela sieci (...) zabezpieczenia majątkowego, o którym mowa w ust. 5e, i zaspokajania z tego zabezpieczenia roszczeń o zwrot kosztów, o których mowa w ust. 5c;

5)zasady realizacji obowiązków, o których mowa w ust. 11 i 12;

6)zasady odpowiedzialności stron z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań wynikających z tej umowy, w tym kary umowne.

Dodatkowo, zgodnie z postanowieniami Umowy, Operator Y. będzie zobowiązany uiszczać na rzecz Właściciela Y. wynagrodzenie z tytułu korzystania z Majątku Y..

- Przepisy umowy:

§ 6 Zasady rozliczeń finansowych

1.Z tytułu korzystania przez Y.. z Majątku Y., Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne w wysokości odpowiadającej planowanym na dany rok kosztom Właściciela Y., obejmującym koszty ogólnego zarządu, koszty amortyzacji składników Majątku Y., koszty danin publicznoprawnych związanych bezpośrednio z Majątkiem Y., oraz koszty ustanowienia zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 21-27, powiększonej o wartość przysługującego Właścicielowi Y. zwrotu z kapitału zaangażowanego przez niego w Majątek Y., przyjęte do kalkulacji Taryfy na dany rok obowiązywania Umowy. Y.. jest uprawniony do potrącenia swojej wierzytelności w zakresie zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 14 i 16, z wierzytelnościami Właściciela Y.. Oświadczenie Y.. o potrąceniu wywoła skutek w postaci umorzenia wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej.

Przedstawione postanowienia Umowy zdaniem Wnioskodawcy wskazują, że niniejszy stosunek prawny polegający na powierzeniu majątku do prowadzenia działalności gospodarczej, w tym w szczególności majątku, który pozwala przesyłać paliwa (...), można uznać za podobny do umowy najmu bądź umowy dzierżawy. Świadczy o tym fakt, iż w ramach wskazanej Umowy konieczne będzie powierzenie majątku niezbędnego do realizacji obowiązków operatora przez Właściciela Y. oraz ustalenie wynagrodzenia należnego od Operatora Y. właścicielowi sieci (...) za korzystanie z powierzonego majątku. Do elementów przedmiotowo istotnych Umowy (...) zaliczyć można zatem czasowe oddanie do używania określonego majątku przez Właściciela Y. oraz obowiązek zapłaty wynagrodzenia Właścicielowi Y. przez Operatora Y..

Do warunków sine qua non zawarcia umowy najmu, zgodnie z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego, należy zobowiązanie wynajmującego do oddania rzeczy do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony oraz zobowiązanie najemcy do zapłaty czynszu. Powyższe zostało potwierdzone np. w Komentarzu do art. 659 Kodeksu cywilnego pod redakcją J. Ciszewskiego: „Najem jest umową nazwaną, której celem jest uregulowanie zasad dotyczących czasowego korzystania z cudzej rzeczy (art. 659-692).

Wynajmujący oddaje rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony. Najem jest umową zobowiązującą, konsensualną, wzajemną i odpłatną (art. 487 § 2). Stronami umowy najmu są wynajmujący oraz najemca, a istotnymi postanowieniami umownymi jest ustalenie przedmiotu najmu oraz wysokości czynszu.” - P. Nazaruk (w:) Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. J. Ciszewski, LEX/el. 2022, art. 659.

W przypadku dzierżawy elementami przedmiotowo istotnymi, zgodnie z art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego, są zobowiązanie wydzierżawiającego do oddania rzeczy do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony oraz zobowiązanie dzierżawcy do zapłaty czynszu. W przytoczonym wcześniej komentarzu, umowa dzierżawy jest opisana w sposób następujący: „Dzierżawa jest umową wzajemną, w której wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz lub prawo (art. 709) do używania i pobierania pożytków, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Dzierżawa jako umowa konsensualna urzeczywistnia się już przez zgodne oświadczenia woli stron. Z tego względu, dzierżawa wywiera skutki prawne bez względu na to, czy dzierżawcy wydano przedmiot dzierżawy. Umowa dzierżawy może dotyczyć zarówno rzeczy ruchomych, jak i nieruchomości. Rzeczy i prawa stanowiące przedmiot umowy dzierżawy powinny umożliwić dzierżawcy korzystanie z nich oraz wytwarzanie i pobieranie pożytków (naturalnych lub cywilnych). Przedmiotem dzierżawy może być również prawo, którego wykonywanie przynosi pożytki. Z praw dających pożytki wymienia się: prawo polowania, łowienia, prawo do patentu, wzoru użytkowego, papiery wartościowe. Wydzierżawiający nie musi być właścicielem rzeczy oddanej w dzierżawę i nie musi mu przysługiwać wobec niej jakieś prawo. Wystarcza, że jest jej posiadaczem.” - P. Nazaruk (w:) Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. J. Ciszewski, LEX/el. 2022, art. 693.

Należy podkreślić, że oba typy umów zakładają zatem konieczność oddania do używania określonej rzeczy za wynagrodzeniem.

Z analizy treści Umowy o powierzenie oraz powołanych przepisów Prawa energetycznego i Kodeksu cywilnego wynika, że stosunek prawny łączący Właściciela Y. i Operatora Y. swoim charakterem jest zbliżony do umów, których celem jest uregulowanie zasad dotyczących czasowego korzystania z cudzej rzeczy (takich jak umowa najmu czy umowa dzierżawy). Essentialia negotii zarówno Umowy o powierzenie, jak i umowy najmu / dzierżawy, przewidują czasowe udostępnienie określonego majątku (rzeczy) za odpowiednią opłatą. Zaznaczyć przy tym należy, że okres, na jaki została zawarta Umowa o powierzenie, a więc od 1 stycznia 2023 r. do dnia 6 grudnia 2068 r., jest okresem oznaczonym i nie powinien skutkować przyjęciem, że dochodzi do zbycia powierzonego majątku.

Z uwagi na powyższe, po pierwsze Wnioskodawca jest zdania, że transakcja dokonywana w ramach Umowy o powierzenie nie może być traktowana jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, albowiem w niniejszych okolicznościach w ramach Umowy nie dochodzi pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem Y. do przejścia prawa do rozporządzenia powierzonym majątkiem. Powierzony majątek jest oddawany do oznaczonego używania przez określony czas.

Po drugie, w ocenie Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie nie będzie miała zastosowania dyspozycja z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którą przez dostawę towarów rozumie się również wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione. Przede wszystkim należy podkreślić, że, jak już zostało wspomniane, w ramach Umowy nie dochodzi pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem Y. do przejścia prawa do rozporządzenia powierzonym majątkiem.

Dodatkowo, zgodnie z art. 7 ust. 9 ustawy o VAT, przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty. W tym miejscu należy podkreślić, iż Operator Y. nie jest i nie będzie uprawiony do dokonywania odpisów amortyzacyjnych z powierzonego Majątku Y. W związku z tym należy uznać, że przedmiotowa transakcja udostępnienia majątku nie będzie miała charakteru dostawy towarów, gdyż dyspozycja art. 7 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 9 ustawy o VAT nie będzie spełniona.

Po trzecie, w ocenie Wnioskującego, świadczenie wykonywane w ramach Umowy o powierzenie powinno być traktowane jako usługa o podobnym charakterze do umowy dzierżawy / najmu, która powinna podlegać opodatkowaniu jako świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Zarówno bowiem organy podatkowe, jak i sądy administracyjne, przyjmują, że umowa dzierżawy powinna być traktowana jako świadczenie usług. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 października 2013 r. nr IPPP2/443- 843/13-2/MM, organ stwierdził, że prawidłowe jest następujące stanowisko:

„Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy VAT przez zorganizowaną części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Przez umowę dzierżawy, zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.), wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Z powyższej definicji wynika, iż umowa dzierżawy ma charakter odpłatny, a czynsz stanowi obligatoryjny element stosunku zobowiązaniowego. Dzierżawa stanowi zatem świadczenie usług i czynność ta, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego, odpłatne, w formie dzierżawy przekazanie elektrowni wodnych na rzecz Wnioskodawcy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Fakt, że elektrownie te stanowią zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT nie ma znaczenia dla opodatkowania transakcji przekazania elektrowni na podstawie umowy dzierżawy, bowiem w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT jest mowa o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Umowa obligacyjna dzierżawy nie wywołuje przeniesienia prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel, zatem nie jest formą zbycia, o której mowa w ww. przepisie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.”

Natomiast w wyroku z 28 maja 2008 r. sygn. I SA/Bd 135/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy stwierdził, że:

„Powtórzyć w tym miejscu jeszcze raz wypada, że transakcje, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo mieszczą się w zakresie pojęcia dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy VAT. Jedynie z uwagi na wyłączenie przewidziane w art. 6 pkt 1 ustawy VAT czynności te nie podlegają opodatkowaniu. Zgodnie z art. 7 ustawy VAT przez dostawę rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zatem istotę dostawy towarów stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania nimi jak właściciel. Tym samym wyłączenie spod działania ustawy zamieszczone w art. 6 pkt 1 ustawy VAT odnosi się do transakcji, przedmiotem której jest przeniesienie prawa do rozporządzania przedsiębiorstwem jak właściciel. W rezultacie przyjąć należy, że transakcja zbycia przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy VAT dotyczy tylko takiej transakcji, która skutkuje przeniesieniem prawa do rozporządzania przedsiębiorstwem jak właściciel. Umowy obligacyjne takie jak umowy najmu i użyczenia nie niosą ze sobą skutków w postaci przeniesienia prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel. Jeżeli nie doszło w sprawie do transakcji zbycia (przeniesienia prawa do rozporządzania przedsiębiorstwem jak właściciel) składników przedsiębiorstwa stanowiących minimum, bez którego konkretne przedsiębiorstwo nie mogło realizować swoich zadań gospodarczych, to przeprowadzona transakcja nie mieści się w zakresie art. 6 pkt 1 i w konsekwencji nie korzysta z wyłączenia spod działania ustawy VAT”.

Zasadne jest również przytoczenie interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 marca 2022 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.848.2021.2.AR, gdzie oceniane było udostepnienie sieci wodociągów przez gminę na podstawie umowy dzierżawy. Dyrektor uznał za prawidłowe stanowisko, wedle którego:

„Z powołanej definicji wynika, że dzierżawa jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę.

Zatem wskazać należy, że Gmina wykonując cywilną umowę dzierżawy, będzie świadczyć na rzecz Spółki usługi, w rozumieniu przepisów ustawy. W wykonaniu ww. umowy będzie dokonywać na jej rzecz świadczeń niebędących dostawą towarów. Infrastruktura wybudowana w ramach Inwestycji pozostanie własnością Gminy i będzie wydzierżawiana przez Spółkę za odpłatnością, co będzie stanowić przedmiot opodatkowania w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy”.

Zgodnie z treścią art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze. Obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usług na podstawie Umowy o powierzenie, jako umowy podobnej w swoim charakterze do umowy najmu lub dzierżawy, powinien zatem zdaniem Wnioskodawcy powstać w momencie wystawienia faktury przez Właściciela Y., tj. zgodnie z terminem wynikającym z Umowy o powierzenie (7 dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, zgodnie z § 6 ust. 19 Umowy o powierzenie wskazanym poniżej).

- Przepisy umowy:

§ 6 Zasady rozliczeń finansowych

19.Zapłata należności, o których mowa w niniejszym paragrafie, nastąpi na podstawie faktury wystawionej odpowiednio przez Właściciela Y. lub Y. Faktury będą wystawiane po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, w przypadku należności, o których mowa w ust. 1 i 11, w ciągu 7 (siedmiu) dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, a w przypadku należności, o których mowa w ust. 14 i 16, zgodnie z terminami wskazanymi w tych ustępach. Do kwot Właściciela Y. lub Y.. zostanie doliczony podatek od towarów i usług według przepisów i stawek obowiązujących w dacie wystawienia faktury.

Z kolei wystawienie faktury przez Właściciela Y. powinno nastąpić w terminie określonym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT. Zgodnie z powołanym przepisem fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności - w przypadku, gdy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze. Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że Umowa zobowiązuje w § 6 pkt 19 m.in. Właściciela Y. do wystawiania faktur po zakończeniu miesiąca kalendarzowego w ciągu 7 dni za powierzenie majątku, należy uznać, że wystawienie faktury przez Właściciela Y. po zakończeniu miesiąca kalendarzowego w ciągu 7 dni za powierzenie majątku będzie prawidłowe.

W niniejszym stanie faktycznym przedmiotem świadczenia jest przekazanie Y.. Majątku Y. niezbędnego do wykonywania obowiązków operatora. Jak już wcześniej było wspomniane, świadczenie to przypomina swoim charakterem umowę najmu lub umowę dzierżawy, dlatego w ocenie Wnioskującego konieczne jest opodatkowanie niniejszego świadczenia podatkiem VAT w stawce podstawowej.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przepis ten kształtuje prawo podatnika do odliczenia, z którego można skorzystać po spełnieniu przesłanek materialnych oraz formalnych. Jak wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 23 czerwca 2022 r. sygn. I SA/Sz 151/22, istnieją trzy materialne przesłanki powstania prawa do odliczenia:

„Celem spełnienia materialnych przesłanek powstania prawa do odliczenia podatku naliczonego konieczne jest spełnienie trzech warunków. Po pierwsze podmiot dostarczający towar lub świadczący usługę musi działać w charakterze podatnika VAT. Po drugie towary lub usługi będące podstawą prawa do odliczenia muszą być wykorzystywane przez podatnika na późniejszym etapie obrotu na potrzeby jego własnych czynności opodatkowanych. Po trzecie towary bądź usługi muszą zostać dostarczone lub wykonane przez innego podatnika znajdującego się na wcześniejszym etapie obrotu. Warunkiem formalnym odliczenia podatku naliczonego jest z kolei posiadanie faktury, zawierającej prawem przepisane informacje (por. wyrok TS z 22 października 2015 r., C-277/14 pkt 28 i 29 oraz powołane tam orzecznictwo)”.

W niniejszej sprawie zdaniem Wnioskodawcy wyżej wskazane przesłanki zachodzą, jako że:

Właściciel Y. świadczący usługę w ramach Umowy (...) na rzecz Operatora Y. działa w charakterze podatnika VAT, co jest dodatkowo potwierdzane przez okoliczność, iż Właściciel Y. figuruje na Białej Liście jako podatnik czynny;
Powierzony majątek będzie wykorzystywany przez Operatora Y. na potrzeby dokonywanych czynności opodatkowanych, gdyż jest on niezbędny do wykonywania obowiązków operatora systemu przesyłowego paliwa (...), co stanowi przedmiot działalności gospodarczej Operatora Y.;
Majątek zostanie udostępniony Y.. do korzystania w ramach świadczonych usług przez Właściciela Y.;
Wystawiona przez Właściciela Y. faktura zawierająca prawem przepisane informacje zostanie przekazana do Operatora Y.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe okoliczności i argumenty, zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia przewidzianego Umową o powierzenie powstanie w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 tiret trzeci ustawy o VAT. W związku z tym Właściciel Y. będzie zobowiązany do wystawienia faktury z wykazaną kwotą podatku w stawce podstawowej po zakończeniu miesiąca kalendarzowego w ciągu 7 dni.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 2

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W myśl § 2 pkt 2 Umowy o powierzenie:

„Z dniem wejścia w życie Umowy Właściciel Y. jest obowiązany przekazać Y.. do wyłącznego korzystania Majątek Y. niezbędny do pełnienia obowiązków operatora w celu wypełniania obowiązków operatora Y., w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie (...), zgodnie z art. (...) ustawy Prawo Energetyczne”.

Ponadto, z art. (...)a Prawa energetycznego wynika, że do essentialia negotii Umowy o powierzenie należy m.in. określenie majątku właściciela sieci (...) niezbędnego do pełnienia przez operatora (...) albo operatora (...) obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie (...), oraz określenie zasad korzystania przez operatora (...) albo operatora (...) z majątku oraz określenie sposobu ustalenia wynagrodzenia należnego właścicielowi sieci (...) za korzystanie przez operatora (...) albo operatora (...) z majątku.

W ramach Umowy o powierzenie świadczone są usługi podobne swoim charakterem do umowy najmu lub dzierżawy. Wynagrodzenie za wyświadczone usługi obliczane jest co do zasady na podstawie § 6 pkt 1 Umowy o powierzenie, zgodnie z którym:

„Z tytułu korzystania przez Y.. z Majątku Y., Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne w wysokości odpowiadającej planowanym na dany rok kosztom Właściciela Y., obejmującym koszty ogólnego zarządu, koszty amortyzacji składników Majątku Y., koszty danin publicznoprawnych związanych bezpośrednio z Majątkiem Y., oraz koszty ustanowienia zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 21-27, powiększonej o wartość przysługującego Właścicielowi Y. zwrotu z kapitału zaangażowanego przez niego w Majątek Y., przyjęte do kalkulacji Taryfy na dany rok obowiązywania Umowy. Y.. jest uprawniony do potrącenia swojej wierzytelności w zakresie zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 14 i 16, z wierzytelnościami Właściciela Y.. Oświadczenie Y.. o potrąceniu wywoła skutek w postaci umorzenia wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej”.

Zgodnie z powołanym postanowieniem na wynagrodzenie Właściciela Y. składa się m.in. kwota odpowiadająca planowanym na dany rok kosztom wskazanym w Umowie. Natomiast zgodnie z § 6 pkt 14 Umowy:

„W przypadku gdy, w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., Y.. poniesie koszty, które nie zostały pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. przy wykorzystaniu Majątku Y., Y.., w terminie do 27 dnia miesiąca, wystawi fakturę zaliczkową na poczet rozliczenia, o którym mowa w ust. 16”.

Ponadto, § 6 pkt 16 Umowy stanowi, że:

„Y.. nie później niż do końca lutego kolejnego roku obowiązywania Umowy, dokona rozliczenia kosztów poniesionych przez Y.. w związku z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem Majątku Y., w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie (...), w części, w jakiej nie zostały one pokryte przychodami ze świadczonych przez Y.. usług (...) z wykorzystaniem Majątku Y., w poprzednim roku obowiązywania Umowy. (...)”

§ 6 pkt 16 Umowy stanowi natomiast, że:

17.Do faktury rozliczeniowej zostanie dołączony wyciąg z ewidencji Y...

Ponieważ wyżej wskazane rozliczenia związane są z przekazaniem Majątku Y. do wyłącznego korzystania w celu umożliwienia pełnienia obowiązków Operatora Y., obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT, powstanie w momencie wystawienia faktury z tytułu najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze. Obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia usług na podstawie Umowy o powierzenie, jako umowy podobnej w swoim charakterze do umowy najmu lub dzierżawy, powinien zatem zdaniem Wnioskodawcy powstać w momencie wystawienia faktury przez Y...

Wobec powyższego, rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Y.., przewidziane w § 6 pkt 14 Umowy (...), w zakresie kosztów poniesionych przez Y.., które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., będą stanowić wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z czym Y.. będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej wykonanie tych usług zgodnie z § 6 pkt 16 Umowy (...).

Z kolei Właścicielowi Y. będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej opisane wyżej usługi. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 23 czerwca 2022 r. sygn. I SA/Sz 151/22, istnieją trzy materialne przesłanki powstania prawa do odliczenia:

W niniejszej sprawie zdaniem Wnioskodawcy wyżej wskazane przesłanki zachodzą, jako że:

Operator Y. świadczący usługę w ramach Umowy (...) na rzecz Właściciela Y. działa w charakterze podatnika VAT, co jest dodatkowo potwierdzane przez okoliczność, iż Operator Y. figuruje na Białej Liście jako podatnik czynny;
Pokrywanie dodatkowych kosztów związanych z powierzonym majątkiem będzie wykorzystywane przez Właściciela Y. na potrzeby dokonywanych czynności opodatkowanych, gdyż są to koszty związane z funkcjonowaniem (...) odcinka (...);
Wystawiona przez Operatora Y. faktura zawierająca prawem przepisane informacje zostanie przekazana do Właściciela Y.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należy uznać, że Właścicielowi Y. będzie przysługiwało prawo do odliczenia z wszystkich faktur wystawianych w ciągu roku podatkowego oraz po jego zakończeniu (faktury zaliczkowe i faktura rozliczająca), dokumentujących przedmiotową usługę świadczoną na podstawie Umowy (...).

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 3

W § 9 pkt 20 Umowy (...) ustalone zostało, że koszty ponoszone przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z określonych nieruchomości, oraz umów dotyczących odszkodowań będą refakturowane na Operatora Y.. Zgodnie ze wspomnianym fragmentem:

„Koszty ponoszone przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z nieruchomości, wskazanych w wykazie, o którym mowa w ust. 8, oraz umów dotyczących odszkodowań (...) są refakturowane na Y..”.

Jak wskazuje Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 kwietnia 2017 r. sygn. I FSK 171/15: „Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki: zaistnieć określone świadczenie (lub zaniechanie), którego adresatem jest konkretny podmiot i w związku z tą czynnością zostanie wypłacone wynagrodzenie. Główną przesłanką świadczenia usług jest zaspokojenie potrzeb konsumenta. O charakterze danego świadczenia nie decyduje nadana mu przez strony nazwa, lecz jego cechy istotne z punktu widzenia prawa podatkowego. Nazwanie świadczenia jako odszkodowania lub kary pieniężnej nie ma charakteru decydującego dla ich zakwalifikowania. Cechą odszkodowania jest jedynie naprawienie szkody, które nie wiąże się z żadnym wzajemnym świadczeniem ze strony podatnika”.

Ponadto, w wyroku z 17 listopada 2016 r. sygn. I SA/Kr 1019/61, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, że: „Świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych. Aby usługa podlegała obowiązkowi podatkowemu z tytułu VAT pomiędzy czynnością podlegającą opodatkowaniu (usługą), a wynagrodzeniem otrzymanym z tytułu jej wyświadczenia musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.”

Wypłacane przez Wnioskodawcę odszkodowania nie powinny być traktowane w kategoriach usługi, bowiem nie występuje żadne świadczenie wzajemne pomiędzy Właścicielem Y. a podmiotami trzecimi. Jedynym celem wypłaty odszkodowań jest kompensacja powstałych szkód związanych z eksploatacją Majątku Y..

Uznając, że odszkodowania nie powodują powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, uznać należy, że ekonomiczne obciążenie kosztami poniesionymi na wypłatę odszkodowań również powinno znajdować się poza obowiązkiem podatkowym. Ze względu na powyższe, zdaniem Właściciela Y. zapłata odszkodowań związanych ze szkodami wyrządzonymi osobom trzecim nie będzie dokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 1 ustawy o VAT. Faktura w rozumieniu art. 2 pkt 31 ustawy o VAT, jest bowiem dokumentem w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierającym dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Obowiązek wystawienia tego dokumentu powstaje natomiast zgodnie z treścią art. 106b ust. 1 ustawy o VAT i jest związany z dokonaniem m.in. dostawy towarów czy też świadczenia usług. Ponieważ odszkodowanie nie mieści się w kategoriach czynności opisanych w art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, Właściciel Y. nie będzie również zobowiązany do wystawienia odpowiedniej faktury. Zaistnieje jednak konieczność wystawienia noty księgowej jako dowodu na dokonanie czynności znajdującej się poza opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie Stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4

Zgodnie z § 9 ust. 20 Umowy o powierzenie, koszty ponoszone przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z nieruchomości, wskazanych w wykazie, o którym mowa w ust. 8 oraz umów dotyczących odszkodowań, wskazanych w załączniku nr 5, są refakturowane na Y... Zgodnie ze wspomnianym fragmentem:

Natomiast § 9 ust. 8 wskazuje, że „Wykaz nieruchomości, na których posadowiony jest Majątek techniczny Y., wraz ze wskazywaniem tytułów prawnych do tych nieruchomości oraz wykazem umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z tych nieruchomości zostanie przekazany przez Właściciela Y. do Y.. najpóźniej w dniu wejścia w życie Umowy”.

W niniejszym stanie faktycznym zachodzi natomiast sytuacja, w której Właściciel Y. wynajmuje w szczególności od nadleśnictw (...) określone grunty, na których posadowione zostały składniki Majątku Y., które zostały następnie powierzone Operatorowi Y. do wyłączonego korzystania na podstawie Umowy o powierzenie. W związku z powyższym Właściciel Y. obciąży kosztami przedmiotowego najmu Operatora Y., co spowoduje konieczność wystawienia przez Właściciela Y. odpowiedniej refaktury. Właściciel Y., na moment składania niniejszego Wniosku, nie nakłada przy tym dodatkowej marży.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Natomiast przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Najem na gruncie ustawy o VAT jest zatem usługą, o której mowa w powołanym przepisie.

Natomiast jak wynika z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f. Dodatkowo, w myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze. Ponieważ ustawa o VAT nie przewiduje szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług podlegających refakturowaniu, stwierdzić należy, że określenie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opisanej usługi, powinno zostać dokonane zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzeci ustawy o VAT.

Z kolei, zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9. Ponadto, w myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności - w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Właściciel Y. refakturując koszty najmu, powinien wystawić fakturę w terminie wynikającym z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przepis ten kształtuje prawo podatnika do odliczenia, z którego można skorzystać po spełnieniu przesłanek materialnych oraz formalnych.

Jak wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 23 czerwca 2022 r. sygn. I SA/Sz 151/22, istnieją trzy materialne przesłanki powstania prawa do odliczenia: „Celem spełnienia materialnych przesłanek powstania prawa do odliczenia podatku naliczonego konieczne jest spełnienie trzech warunków. Po pierwsze podmiot dostarczający towar lub świadczący usługę musi działać w charakterze podatnika VAT. Po drugie towary lub usługi będące podstawą prawa do odliczenia muszą być wykorzystywane przez podatnika na późniejszym etapie obrotu na potrzeby jego własnych czynności opodatkowanych. Po trzecie towary bądź usługi muszą zostać dostarczone lub wykonane przez innego podatnika znajdującego się na wcześniejszym etapie obrotu. Warunkiem formalnym odliczenia podatku naliczonego jest z kolei posiadanie faktury, zawierającej prawem przepisane informacje (por. wyrok TS z 22 października 2015 r., C-277/14 pkt 28 i 29 oraz powołane tam orzecznictwo).”

W niniejszej sprawie zdaniem Wnioskodawcy wyżej wskazane przesłanki zachodzą, jako że:

Właściciel Y. dokonując obciążenia kosztami najmu w ramach Umowy o powierzenie na rzecz Operatora Y. działa w charakterze podatnika VAT, co jest dodatkowo potwierdzane przez okoliczność, iż Właściciel Y. figuruje na Białej Liście jako podatnik czynny;
Refakturowane świadczenia są wykorzystywane przez Operatora Y. na potrzeby dokonywanych czynności opodatkowanych, gdyż są one niezbędne do wykonywania obowiązków operatora systemu przesyłowego paliwa (...), co stanowi przedmiot działalności gospodarczej Operatora Y.;
Obciążanie kosztami najmu będzie dokonywane na rzecz Y.. przez Właściciela Y.,
Wystawiona przez Właściciela Y. faktura zawierająca prawem przepisane informacje zostanie przekazana do Operatora Y.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności i przytoczone argumenty stwierdzić należy, że rozliczenia pomiędzy Operatorem Y. a Właścicielem Y. przewidziane w § 9 pkt 20 Umowy o powierzenie powinny zostać udokumentowane przez Właściciela Y. fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT.

Uzasadnienie Stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 5

W § 10 ust. 3 Umowy (...) ustalone zostało, że Właściciel Y. ponosić będzie koszty energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza do momentu rozgraniczenia i odseparowania składników majątku Operatora Y. i Właściciela Y. Wskazane koszty zostaną następnie refakturowane na Operatora Y. wedle wysokości zużycia: „Do czasu zakończenia prac służących rozgraniczeniu i odseparowaniu składników Majątku Y. od składników majątku A. niestanowiącego Y., obejmującego okres do oddania do eksploatacji przyłączy elektroenergetycznych oraz systemów ciepła technologicznego i sprężonego powietrza, o których mowa w ust. 1, Właściciel Y. ponosi koszty energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza (o ile występują) dostarczanych do składników Majątku Y.. Koszty tę będą refakturowane na Y.. według zużycia. Y.. zamontuje na własny koszt niezbędne urządzenia pomiarowe (liczniki) celem wyliczenia kosztów; Właściciel Y. udzieli niezbędnego wsparcia, aby umożliwić rozliczanie według zużycia (w szczególności dopełni ewentualnych formalności u dostawcy energii elektrycznej lub udzieli Y.. w tym zakresie niezbędnych upoważnień). Na żądanie Y.. Właściciel Y. przekaże dokumentację źródłową pozwalającą na weryfikację stanu rozliczeń. Y.. jest obowiązany do poinformowania Właściciela Y. o dacie oddania do eksploatacji przyłączy elektroenergetycznych oraz systemów ciepła technologicznego i sprężonego powietrza, o których mowa w ust. 1, w terminie 7 dni roboczych od zaistnienia tego zdarzenia.”

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Natomiast przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: 1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie; 2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione; 3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej; 4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta; 5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego; 6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste; 7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W niniejszym stanie faktycznym zajdzie zatem sytuacja, w której Właściciel Y. nabędzie od podmiotów trzecich energię elektryczną, ciepło technologiczne oraz sprężone powietrze, które są doprowadzane do powierzonego w ramach Umowy majątku i zostaną zużyte przez Operatora Y. w trakcie realizacji obowiązków wynikających z Umowy o powierzenie. W związku z powyższym pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem Y. dojdzie do obciążenia kosztami zużytych mediów. Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f. Dodatkowo, w myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego. Z kolei, zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9. Ponadto, w myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności - w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności i argumenty Właściciel Y. w związku z tzw. refakturowaniem kosztów energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza (obciążanie kosztami zużytych mediów) w odniesieniu do kosztów energii elektrycznej i ciepła technologicznego powinien wystawić fakturę w terminie zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, zaś w przypadku sprężonego powietrza powinien również wystawić fakturę w terminie zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT (w tym zakresie zdaniem Wnioskodawcy dostawy sprężonego powietrza należy potraktować analogicznie jak dostawy wodoru w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 listopada 2017 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.474.2017.1.AW).

Natomiast obowiązek podatkowy, z uwagi na fakt, iż ustawa o VAT nie przewiduje szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług podlegających refakturowaniu, powstanie zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, czyli w momencie wystawienia odpowiedniej faktury.

W niniejszej sprawie zdaniem Wnioskodawcy wyżej wskazane przesłanki zachodzą, jako że:

Właściciel Y. dokonując obciążenia kosztami zużytych mediów w ramach Umowy (...) na rzecz Operatora Y. działa w charakterze podatnika VAT, co jest dodatkowo potwierdzane przez okoliczność, iż Właściciel Y. figuruje na Białej Liście jako podatnik czynny;
Refakturowane świadczenia są wykorzystywane przez Operatora Y. na potrzeby dokonywanych czynności opodatkowanych, gdyż są one niezbędne do wykonywania obowiązków operatora systemu przesyłowego paliwa (...), co stanowi przedmiot działalności gospodarczej Operatora Y.;
Obciążanie kosztami zużytych mediów będzie dokonywane na rzecz Y.. przez Właściciela Y., który znajduje się na wcześniejszym etapie obrotu;
Wystawiona przez Właściciela Y. faktura zawierająca prawem przepisane informacje zostanie przekazana do Operatora Y.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności i przytoczone argumenty stwierdzić należy, że rozliczenia pomiędzy Operatorem Y. a Właścicielem Y. przewidziane w § 10 pkt 3 Umowy o powierzenie powinny zostać udokumentowane przez Właściciela Y. fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT.

Uzasadnienie Stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 6

W § 10 pkt 4 Umowy (...) ustalone zostało, że Operator Y. będzie refakturować na rzecz Właściciela Y. paliwo (...). Zgodnie z Umową:

„Y.. dostarcza Właścicielowi Y. paliwo (...) niezbędne do zapewnienia aby składniki majątku A. niestanowiącego Y. nie powodowały zagrożenia dla bezpieczeństwa i eksploatacji Majątku technicznego Y., a także dla realizacji przez Y.. obowiązków wynikających z niniejszej Umowy. Właściciel Y. przekazuje Y.. informacje o ilości (...) niezbędnego do zrealizowania czynności, o których mowa w zdaniu poprzednim, w danym miesiącu kalendarzowym, nie później niż do 3 dnia tego miesiąca. Koszty (...) będą ponoszone przez Y. i refakturowane na Właściciela Y. według zużycia.”

Wnioskodawca jako operator systemu przesyłowego jest przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się przesyłaniem paliw (...), odpowiedzialnym za ruch sieciowy w systemie przesyłowym (…). Dodać należy, że w myśl art. 3 pkt 4 lit. a) Prawa energetycznego poprzez przesyłanie należy rozumieć transport m.in. paliw (...) sieciami przesyłowymi w celu ich dostarczania do sieci dystrybucyjnych lub odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci przesyłowych, z wyłączeniem m.in. sprzedaży tych paliw. Powyższe jest konsekwencją liberalizacji rynku gazu w Polsce wynikającej z implementacji przepisów dyrektyw Unii Europejskiej. Główne etapy tego procesu polegały na m.in. rozdzieleniu świadczenia usług sieciowych (przesyłanie, dystrybucja i magazynowanie) od działalności sprzedaży paliw (...). Główną zasadą świadczenia tych usług jest prawo dostępu każdego zainteresowanego uczestnika rynku do istniejącej infrastruktury sieciowej na transparentnych i niedyskryminacyjnych zasadach (tzw. zasada TPA, ang. third party access). Ma to na celu zapewnienie prawa do wyboru dowolnego sprzedawcy paliwa (...) przez odbiorcę przyłączonego do sieci (…).

Niemniej zgodnie z art. (...)a pkt 2 umowa powierzająca pełnienie obowiązków operatora (...) powinna określać m.in. zasady korzystania przez operatora (...) albo operatora (...) z majątku. Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że z uwagi na regulacje ustawowe i działania Prezesa (...) Wnioskodawca został zobowiązany do sprzedaży paliwa (...) w ilości niezbędnej do zapewnienia, aby składniki majątku A. niestanowiące powierzonego majątku nie powodowały zagrożenia dla bezpieczeństwa i eksploatacji Majątku technicznego Y., a także dla realizacji przez Y.. obowiązków wynikających z Umowy.

W niniejszym stanie faktycznym zajdzie zatem sytuacja, w której Właściciel Y. nabędzie od Operatora Y. paliwo (...).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Natomiast przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: 1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie; 2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione; 3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej; 4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta; 5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego; 6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste; 7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Dodatkowo, w myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności i argumenty, Operator Y. w związku z tzw. refakturowaniem kosztów paliwa (...) powinien wystawić fakturę VAT w terminie zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT.

Jak wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 23 czerwca 2022 r. sygn. I SA/Sz 151/22, istnieją trzy materialne przesłanki powstania prawa do odliczenia: „Celem spełnienia materialnych przesłanek powstania prawa do odliczenia podatku naliczonego konieczne jest spełnienie trzech warunków. Po pierwsze podmiot dostarczający towar lub świadczący usługę musi działać w charakterze podatnika VAT. Po drugie towary lub usługi będące podstawą prawa do odliczenia muszą być wykorzystywane przez podatnika na późniejszym etapie obrotu na potrzeby jego własnych czynności opodatkowanych. Po trzecie towary bądź usługi muszą zostać dostarczone lub wykonane przez innego podatnika znajdującego się na wcześniejszym etapie obrotu. Warunkiem formalnym odliczenia podatku naliczonego jest z kolei posiadanie faktury, zawierającej prawem przepisane informacje [por. wyrok TS z 22 października 2015 r., C-277/14 pkt 28 i 29 oraz powołane tam orzecznictwo].”

W niniejszej sprawie zdaniem Wnioskodawcy wyżej wskazane przesłanki zachodzą, jako że:

Operator Y. dokonując obciążenia kosztami paliwa (...) w ramach Umowy (...) na rzecz Właściciela Y. działa w charakterze podatnika VAT, co jest dodatkowo potwierdzane przez okoliczność, iż Operator Y. figuruje na Białej Liście jako podatnik czynny;
Pokrywanie kosztów paliwa (...) będzie wykorzystywane przez Właściciela Y. na potrzeby dokonywanych czynności opodatkowanych, gdyż są to koszty związane z funkcjonowaniem (...) odcinka (...);
Refakturowanie zostanie dokonane przez Operatora Y. na rzecz Właściciela Y., który znajduje się na wcześniejszym etapie obrotu;
Wystawiona przez Operatora Y. faktura zawierająca prawem przepisane informacje zostanie przekazana do Właściciela Y.

Mając na uwadze powyższe, należy uznać, że Właścicielowi Y. będzie przysługiwało prawo do odliczenia z faktury wystawionej przez Operatora Y.

Biorąc pod uwagę wskazane okoliczności i przytoczone argumenty stwierdzić należy, że rozliczenia pomiędzy Operatorem Y. a Właścicielem Y. przewidziane w § 10 pkt 4 Umowy o powierzenie powinny zostać udokumentowane przez Operatora Y. fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT wystawioną zgodnie z terminem przewidzianym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT. Ponadto, Właścicielowi Y. będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia polegającego na powierzeniu Majątku Y. niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliwa (...), obejmującego majątek techniczny oraz pojemność (...) oraz zobowiązania do wystawienia faktury – jest prawidłowe (pytanie nr 1),
opodatkowania rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem, w zakresie kosztów poniesionych przez Operatora, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y. oraz prawa do odliczenia podatku VAT – jest prawidłowe (część pytania nr 2),
powstania obowiązku podatkowego z tytułu opodatkowania rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem, w zakresie kosztów poniesionych przez Operatora, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y. – jest nieprawidłowe (część pytania nr 2),
braku powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczenia pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. wypłaca odszkodowania właścicielom nieruchomości, na których posadowiony został Majątek Y. oraz braku obowiązku do wystawienia faktury przy jednoczesnym obowiązku udokumentowania rozliczenia odpowiednią notą obciążeniową – jest nieprawidłowe (pytanie nr 3),
momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów najmu, na podstawie których Właściciel Y. najął grunty w szczególności od nadleśnictw (...) – jest prawidłowe (pytanie nr 4),
prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Właściciela Y. z tytułu kosztów energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprzężonego powietrza oraz momentu powstania obowiązku podatkowego - jest prawidłowe (pytanie nr 5),
prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu rozliczeń pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Y.. z tytułu kosztów sprzedaży paliwa (...) oraz momentu powstania obowiązku podatkowego - jest prawidłowe (pytanie nr 6).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Katalog czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług zawiera art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”. W świetle tego przepisu:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W myśl art. 7 ust. 9 ustawy:

Przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby umowa dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnymi charakterze została zakwalifikowana jako dostawa towarów, powinna łącznie spełniać trzy warunki zawarte w art. 7 ust. 9 ustawy, tj.:

umowa powinna być zawarta na czas określony;
odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu umowy powinien dokonywać korzystający, czyli w tymi wypadku Operator;
w umowie przewidziano, że w następstwie normalnych zdarzeń wynikających z umowy lub z chwilą zapłaty ostatniej raty zostanie przeniesione na korzystającego prawo własności do przedmiotu.

Jeżeli chociaż jeden z powyższych warunków nie jest spełniony, umowa dzierżawy, najmu, leasingu lub inna umowa o podobnym charakterze nie powinna być kwalifikowana jako dostawa towarów.

Złożony przez Państwa wniosek dotyczy skutków podatkowych ustalenia przez Prezesa (...) - w formie decyzji administracyjnej – treści umowy (…) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odcinku (…).

Stronami umowy są:

1.B. S.A. (Operator lub Y.) – czyli Państwo,

2.A. S.A. (Właściciel Y.) – czyli Państwa Kontrahent.

Zarówno Y., jak i Właściciel Y., mają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlegają w Polsce opodatkowaniu od całości dochodów bez względu na miejsce ich osiągania oraz są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT.

Właściciel Y. jest właścicielem (...) odcinka (...), którego dotyczy decyzja administracyjna wydana przez Prezesa (...).

Na podstawie m.in. przepisu art. 9h ust. 3e Prawa energetycznego (ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. 2022 poz. 138 ze zm.)), Prezes (...) wydał decyzję z dnia (…) 2022 r. nr (…), ustalającą treść Umowy (...) pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem. Kształtując treść Umowy łączącej Właściciela Y. z Operatorem, Prezes (...) zobowiązany był do zawarcia w niej postanowień umownych określonych w przepisach ustawy Prawo energetyczne, w szczególności art. 9h ust. 3f, 3n, 3g, 3h, 5, 5a-5g.

Prezes (...) środkami administracyjnymi ukształtował stosunek cywilnoprawny między Właścicielem Y. a Operatorem. Zgodnie z Umową:

stronami Umowy są Państwo oraz Państwa Kontrahent,
przedmiotem Umowy jest powierzenie przez Właściciela Y. Operatorowi pełnienia obowiązków operatora systemu przesyłowego na (…) odcinku (…) oraz przyjęcie przez Operatora do realizacji pełnienia obowiązków operatora systemu przesyłowego,
Umowa została zawarta na czas oznaczony do dnia 6 grudnia 2068 r. i wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.,
terytorium, na którym nastąpi wykonanie Umowy, to terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
w skład przekazywanego do wyłącznego korzystania Majątku Y. Operatorowi Y. wchodzi Majątek techniczny Y. oraz Pojemność akumulacyjna,
z tytułu korzystania przez Y.. z Majątku Y. Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne w wysokości odpowiadającej kosztom uznanym przez Prezesa (...) w wysokości zatwierdzonej w odrębnej decyzji taryfowej; Właściciel Y. nie jest przy tym stroną postępowania przy ustalaniu tychże kosztów,
Umowa określa zasady miesięcznego rozliczania kosztów, które nie zostały pokryte przychodami z usług świadczonych przez Y.. przy wykorzystaniu majątku, o którym mowa w art. (...)a pkt 1 Prawa energetycznego,
Operator uprawniony jest do zobowiązania Właściciela Y. do ustanowienia Zabezpieczenia Majątkowego w postaci depozytu pieniężnego wpłaconego na wskazany rachunek bankowy albo nieodwołalnej i bezwarunkowej gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej w celu zaspokojenia roszczeń Y..,
Właściciel Y. oświadcza i gwarantuje, że posiada prawo do korzystania lub jest właścicielem systemów teleinformatycznych obejmujących infrastrukturę sprzętową lub techniczną wraz z powiązanymi prawami do oprogramowania, i udziela licencji/sublicencji do systemów informatycznych będących jego własnością lub będących w posiadaniu prawa do korzystania z nich,
Umowa obliguje obydwie strony do zawarcia odpowiednich umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz ubezpieczenia Majątku Y. oraz innego rodzaju ubezpieczenia wskazane w Umowie.

Na mocy Umowy Właściciel Y. przekazuje, do czasowego korzystania, określony wyżej majątek Właściciela Y. wchodzący w skład (...) będący na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

Zgodnie z Umową Właściciel Y. jest obowiązany powierzyć Y.. pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego na (…) odcinku (…), a Y.. jest obowiązany przyjąć do realizacji pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego.

Właściciel Y. jest obowiązany przekazać Y.. Majątek Y. do wyłącznego korzystania, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie (...), zgodnie z art. (...) ustawy Prawo Energetyczne.

Y.. jest obowiązany do prowadzenia Eksploatacji w sposób zapewniający utrzymanie majątku Y. w należytym stanie technicznym, a także do ciągłego i niezawodnego przesyłania gazu, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.

Operator obowiązany jest do zwrotu przedmiotu Umowy Właścicielowi Y. najpóźniej w ostatnim dniu okresu, na który została zawarta Umowa, to jest do 6 grudnia 2068 r. Ponadto, Właściciel Y. jest obowiązany w szczególności do zapewnienia, aby majątek niestanowiący przedmiotu Umowy, w tym (...), nie powodował stanu zagrożenia dla bezpieczeństwa i eksploatacji Majątku Y. oraz dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska, a także dla realizacji przez Y.. obowiązków wynikających z zawartej Umowy.

Z tytułu korzystania przez Y.. z Majątku Y., Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne. Wysokość wynagrodzenia odpowiada planowanym na dany rok kosztom Właściciela Y., obejmującym koszty:

ogólnego zarządu,
koszty amortyzacji składników Majątku Y.,
koszty danin publicznoprawnych związanych bezpośrednio z Majątkiem Y., oraz
koszty ustanowienia zabezpieczenia, o którym mowa w punktach 21-27,

i powiększonym o wartość przysługującego Właścicielowi Y. zwrotu z kapitału zaangażowanego przez niego w Majątek Y.. Koszty działalności operatora (...) zweryfikowane są przez Prezesa (...) w postępowaniu w sprawie zatwierdzenia taryfy dla paliw (...) przedłożonej przez tego operatora, zgodnie z przepisami ustawy Prawo energetyczne.

Wynagrodzenie płatne jest w miesięcznych ratach odpowiadających 1/12 wynagrodzenia rocznego. Faktury będą wystawiane po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, w ciągu 7 dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego.

Umowa przewiduje także sytuację, gdy w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., Y.. poniesie koszty, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. przy wykorzystaniu Majątku Y.. Y.., w terminie do 27 dnia miesiąca za miesiąc poprzedzający, wystawi fakturę zaliczkową na poczet rozliczenia ww. kosztów, które zostanie dokonane nie później niż do końca lutego kolejnego roku obowiązywania Umowy. W Umowie określone zostały wzory na wysokość faktury zaliczkowej i faktury rozliczeniowej.

Ponadto, na Y.. refakturowane są koszty ponoszone przez Właściciela Y. z tytułu realizacji umów dotyczących odszkodowań, oraz umów na podstawie których Właściciel Y. korzysta z nieruchomości, na których posadowiony jest Majątek techniczny Y.

Umowa zawiera zapisy odnoszące się do rozgraniczenia i odseparowania składników Majątku Y. od składników majątku Właściciela Y. niewchodzącego w skład Majątku Y.. Do czasu zakończenia ww. prac, obejmującego okres do oddania do eksploatacji przyłączy elektroenergetycznych oraz systemów ciepła technologicznego i sprężonego powietrza, Właściciel Y. ponosi koszty energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza (o ile występują) dostarczanych do składników Majątku Y.. Koszty te będą refakturowane na Y.. według zużycia.

Umowa stanowi ponadto, że Y.. będzie zobowiązany do dostarczania Właścicielowi Y. paliwa (...) niezbędnego do zapewnienia, aby składniki majątku Właściciela Y. nie powodowały zagrożenia dla bezpieczeństwa i eksploatacji Majątku technicznego Y., a także dla realizacji przez Y.. obowiązków wynikających z ustalonej przez Prezesa (...) Umowy. Koszty (...) będą ponoszone przez Y.. i refakturowane na Właściciela Y. według zużycia.

W analizowanej sprawie Umowa pomiędzy Właścicielem Y. a Operatorem zawarta została na czas określony, ale najpóźniej w ostatnim dniu okresu, na który została zawarta Umowa (tj. do 6 grudnia 2068 r.) Operator obowiązany jest do zwrotu przedmiotu Umowy Właścicielowi Y.. Nie zostanie przeniesione prawo własności do przedmiotu Umowy. Zatem nie zostaną spełnione wszystkie przesłanki pozwalające uznać powierzenie Majątku Y. w ramach umowy z Operatorem za dostawę towarów na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.

Definicja świadczenia usług jest ściśle związana z definicją dostawy towarów, gdyż w świetle ustawy usługą jest każde świadczenie na rzecz konkretnego podmiotu, które nie stanowi dostawy towarów. Udostępnienie Majątku Y. za odpłatnością jest zatem świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) zostały zdefiniowane usługi najmu, dzierżawy i leasingu.

Art. 659 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego stanowi:

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Zgodnie z art. 693 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.

W myśl art. 709¹ Kodeksu cywilnego:

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Zgodnie z Umową o powierzeniu, Państwo, jako Właściciel Y. są zobowiązani przekazać Operatorowi Majątek Y. do wyłącznego korzystania, w tym wykonywania działalności gospodarczej, z której Operator będzie osiągać przychody. Z tytułu korzystania przez Operatora z Majątku Y., Państwu jako Właścicielowi Y. przysługuje wynagrodzenie roczne w określonej wysokości. Zatem analizowana Umowa o powierzeniu jest umową o cechach umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze.

Wątpliwości Państwa dotyczą powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia przewidzianego Umową polegającą na powierzeniu Majątku Y. niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora.

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

W myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług:

telekomunikacyjnych,
wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,
najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
stałej obsługi prawnej i biurowej,
dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego

- z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.

Art. 19a ust. 7 ustawy stanowi, że:

W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy:

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:

Fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności - w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Wskazali Państwo, że zgodnie z Umową o powierzenie, w przypadku należności z tytułu korzystania przez Operatora z Majątku Y., faktury będą wystawiane po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, w przypadku należności o których mowa w ust. 1 i 11, w ciągu 7 dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, a w przypadku należności, o których mowa w ust. 14 i 16, zgodnie z terminami wskazanymi w tych ustępach. Do kwot Właściciela Y. lub Y. zostanie doliczony podatek od towarów i usług według przepisów i stawek obowiązujących w dacie wystawienia faktury.

Usługa udostępnienia Majątku Y. jest – jak wskazano powyżej – jest/będzie usługą o podobnym charakterze do usługi najmu, dzierżawy, leasingu.

Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia przewidzianego Umową polegającą na powierzeniu Majątku Y. niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora, w tym wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliwa (...), obejmującego majątek techniczny oraz pojemność (...), o którym mowa w § 1 Umowy o powierzenie powstanie zatem zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzecie ustawy, tj. z chwilą wystawienia faktury.

W związku z powyższym Państwo, jako Właściciel Y. będzie zobowiązany do wystawienia faktury za te usługi w terminach przewidzianych w umowie z uwzględnieniem właściwej stawki podatku VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Wątpliwości Państwa dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT z faktury dokumentującej wykonanie usług z faktur zaliczkowych i faktury rozliczeniowej wystawionej przez Operatora.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy VAT. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki, tzn.:

odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. W celu odliczenia podatku naliczonego podatnik w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi.

Wyjątki od zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy określone zostały w art. 88 ustawy – przepis ten określa przesłanki negatywne, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, zgodnie z którymi:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy i kiedy będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej wykonanie usług z faktur zaliczkowych i faktury rozliczeniowej wystawionej przez Operatora.

Prawo do odliczenia powstaje w określonym momencie:

Art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Z powołanego wyżej przepisu art. 86 ust. 10 wynika, że powstanie prawa do odliczenia związane jest z momentem powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług.

W pytaniu nr 2 sformułowali Państwo wątpliwości, czy rozliczenia pomiędzy Państwem, jako Właścicielem Y. oraz Operatorem, w zakresie kosztów poniesionych przez Operatora, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Operatora w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., spowodują powstanie obowiązku podatkowego w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzecie ustawy o VAT i będą stanowić wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy.

Odnosząc się do Państwa pytania należy w pierwszej kolejności zauważyć, że Majątek Y. jest wykorzystywany przez Państwa, jako Właściciela Y. i przez Operatora do świadczenia różnych usług.

Pierwszą z nich jest usługa udostępnienia Majątku Y. przez Państwa, jako Właściciela Y. na rzecz Operatora. Faktura dokumentująca to świadczenie i prawo do odliczenia podatku naliczonego w ww. fakturze były przedmiotem pytania nr 1.

Drugim świadczeniem jest utrzymanie przez Operatora Majątku Y. w należytym stanie technicznym. To świadczenie jest przedmiotem pytania nr 2.

Z cytowanych wyżej przepisów art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy. Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść.

Aby dane świadczenie było odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane.

Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynnościczęściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

We wniosku wskazali Państwo, że Operator systemu przesyłowego pełniąc obowiązki, powierzone przez Państwa, jako Właściciela Y., zobowiązany jest m.in. do prowadzenia eksploatacji w sposób zapewniający utrzymanie majątku Y. w należytym stanie technicznym. Z zapisów Umowy wynika, że obejmuje to także dokonywanie remontów, modernizacji, adaptacji, przebudowy bądź rozbudowy.

Ponadto z wniosku wynika, że w związku z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem Majątku Y., w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie (...), Operator będzie ponosić koszty i osiągać przychody. Jeżeli Operator poniesie koszty, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych, wówczas w terminie do 27 dnia miesiąca za miesiąc poprzedzający, Operator wystawi Państwu fakturę zaliczkową na poczet rozliczenia ww. kosztów, które zostaną dokonane nie później niż do końca lutego kolejnego roku obowiązywania Umowy, a po zakończeniu roku fakturę rozliczeniową, uwzględniającą kwoty wystawione na fakturach zaliczkowych.

W analizowanym przypadku Państwo, jako Właściciel Y.. korzystają ekonomicznie na tym, że Majątek Y., stanowiący Państwa własność, będzie powierzony Operatorowi do eksploatacji. Wynika to z faktu, że to Operator będzie ponosić koszty utrzymania Majątku Y. w należytym stanie technicznym. W ściśle określonych Umową sytuacjach Państwo, jako Właściciel Y. będą zobowiązani do zapłaty określonych należności.

W tej sytuacji spełnione są przesłanki do uznania świadczonych przez Operatora usług na rzecz Państwa, jako Właściciela Y. za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Natomiast rozliczenie kosztów, które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych, stanowić będzie wynagrodzenie za ww. usługi.

Powstanie obowiązku podatkowego dla usług świadczonych przez Operatora na rzecz Państwa, jako Właściciela Y. reguluje art. 19a ust. 1 ustawy w związku z art. 19a ust. 3 ustawy.

W myśl art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy:

Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

W powyższym przepisie ustawodawca wprowadził unormowanie w zakresie usługi, która jest wykonywana w sposób ciągły przez pewien czas, natomiast rozliczenie należności za nią następuje w ramach określonego okresu. Przepisy regulujące podatek od towarów i usług nie definiują pojęcia „usługi o charakterze ciągłym”. Wykładnia językowa pojęcia „sprzedaż o charakterze ciągłym” sprowadza się do ustalenia znaczenia przymiotnika „ciągły”. W Słowniku Języka Polskiego pod red. J. Szymczaka (PWN, Warszawa 1989) słowo to zdefiniowane zostało jako „dziejący się, odbywający nieustannie, trwający stale, nieustannie; bezustanny, ustawiczny, stale się powtarzający, stały” oraz „ciągnący się nieprzerwanie w przestrzeni, nie mający luk, odstępów”. Wynika z powyższego, że za sprzedaż o charakterze ciągłym należy uznać sprzedaż odbywającą się bezustannie, stale, bez przerwy, itd. Pod pojęciem sprzedaży „ciągłej” należy rozumieć wynikające z zobowiązania o charakterze ciągłym świadczenie polegające na stałym i powtarzalnym (trwałym) zachowaniu się strony zobowiązanej do świadczenia.

Opisane świadczenie przez Operatora na rzecz Państwa, jako Właściciela Y. jest usługą wykonywaną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy rozliczeń. Umowa została zawarta na czas określony do 2068 r. i wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r. Ustalili Państwo również następujące po sobie terminy rozliczeń w cyklu miesięcznym i rocznym.

Zatem obowiązek podatkowy z tytułu rozliczenia pomiędzy Y.. a Właścicielem Y., w zakresie kosztów poniesionych przez Y.., które nie zostaną pokryte przychodami z usług przesyłowych świadczonych przez Y.. w związku z wykonywaniem obowiązków operatora na Majątku Y., powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1 w zw. z art. 19a ust. 3 ustawy, tj. z upływem każdego okresu rozliczeniowego określonego w Umowie, a nie – jak Państwo wskazali w swoim stanowisku – w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzecie ustawy, tj. w sposób właściwy dla najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze.

W tej części Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest zatem nieprawidłowe.

Z wniosku wynika, że zarówno Państwo, jako Właściciel Y., jak i Operator są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT, a udostępnienie Majątku Y. będzie dokumentowane fakturami. Powierzony Majątek Y. będą Państwo wykorzystywać do świadczenia usług przesyłowych, z których osiągać będą przychody.

Zatem w zakresie, w jakim usługa udostępnienia Majątku Y. będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych, będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących 1/12 wynagrodzenia rocznego – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo to będzie przysługiwało Państwu pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy.

Tym samym stanowisko Państwa w zakresie części pytania nr 2 dotyczącego prawa do odliczenia podatku VAT uznano za prawidłowe.

Wątpliwości Państwa w zakresie pytania nr 3 dotyczą powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczeń pomiędzy Państwem jako Właścicielem Majątku a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Państwa z tytułu realizacji umów, na podstawie których wypłacają Państwo odszkodowania właścicielom nieruchomości, na których posadowiony został Państwa Majątek.

Odnosząc się do powyższej kwestii, należy wskazać, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Z treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Słownik języka polskiego definiuje czasownik „świadczyć” jako „wykonywać coś na czyjąś rzecz”, „świadczenie” zaś to obowiązek wykonywania, przekazania czegoś.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Z pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Ponadto, z treści powołanego art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji, usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Analizując bowiem powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Wyjaśnić należy, że przepisy podatkowe nie zawierają definicji odszkodowania. W tym zakresie należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Kodeks cywilny rozróżnia dwa podstawowe rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy i odnosi się do przypadków niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.) oraz deliktową, czyli wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 k.c.).

Zgodnie z treścią art. 471 Kodeksu cywilnego:

Dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, przy czym musi zaistnieć adekwatny związek przyczynowy pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Zatem jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z czynnością mającą charakter świadczenia, wówczas kwota wypłaconych odszkodowań nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

Należy wskazać, że w takim przypadku w zasadzie nie istnieje możliwość dowolnego kształtowania przez strony łączącego je stosunku prawnego, ponieważ z tytułu realizacji umów jedna strona ponosi koszty, które refakturowane są na drugą stronę, która może zaakceptować warunki umowy albo je odrzucić. Zatem decydujące postanowienia są zawarte w umowie będącej podstawą łączącego strony stosunku prawnego.

Przenosząc powołane przepisy na grunt niniejszej sprawy uznać należy, że należność nazywana przez Państwa odszkodowaniem, nie posiada cech odszkodowania za poniesioną szkodę, lecz pełni funkcję wynagrodzenia za usługę, co wpisuje się w normę art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy, czyniąc tego rodzaju usługę faktycznie odpłatną.

Wypłacane przez Państwa odszkodowanie właścicielom nieruchomości, na których posadowiony jest Państwa Majątek (świadczenie pieniężne) stanowi w rzeczywistości wynagrodzenie za świadczoną przez właścicieli nieruchomości usługę, dającą wypłacającemu je wyraźne i bezpośrednie korzyści w postaci możliwości korzystania z nieruchomości. Niezależnie od użytej nazwy otrzymane odszkodowanie jest w rzeczywistości wynagrodzeniem za świadczoną usługę.

W związku z powyższym wypłacana przez Państwa należność z tytułu „odszkodowania” za korzystanie z nieruchomości, na których posadowiony został Państwa Majątek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług w myśl art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy.

W niniejszej sprawie należy wskazać, że z uwagi na specyfikę usługi, dającej Państwu, jako wypłacającemu odszkodowanie bezpośrednie korzyści w postaci możliwości korzystania z nieruchomości - z punktu widzenia opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności te wykazują cechy instytucji służebności (wynikające z przepisów Kodeksu cywilnego). Tym samym należy zaliczyć je do usług, dla których obowiązek podatkowy powstaje na zasadach określonych w art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy.

Na podstawie art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:

Fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Zatem w niniejszej sprawie moment powstania obowiązku podatkowego należy określić na zasadach szczególnych zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy, tj. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia tych usług.

W związku z powyższym, z tytułu rozliczeń pomiędzy Państwem a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Państwa z tytułu realizacji umów, na podstawie których wypłacają Państwo odszkodowania właścicielom nieruchomości, są Państwo zobowiązani do wystawienia faktury zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy.

W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 uznano za nieprawidłowe.

Wątpliwości Państwa w zakresie pytań nr 4 i 5 dotyczą powstania obowiązku podatkowego z tytułu rozliczeń pomiędzy Państwem jako Właścicielem Y. a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Państwa:

z tytułu realizacji umów, na podstawie których najęli Państwo grunty w szczególności od nadleśnictw (...), a następnie refakturują je Państwo na Operatora (pytanie nr 4),
z tytułu kosztów energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza (pytanie nr 5).

Odnosząc się do powyższych kwestii należy wskazać, że źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” lub „refakturowania” usług, jest art. 8 ust. 2a ustawy:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Wynika z niego, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabywa ją we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej. Jest on traktowany najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Zatem konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że jako Właściciel Y. refakturują Państwo ponoszone przez siebie koszty:

z tytułu realizacji umów, na podstawie których Właściciel Y. korzysta z nieruchomości, na których posadowiony jest Majątek techniczny Y.,
energii elektrycznej, ciepła technologicznego oraz sprężonego powietrza (o ile występują) dostarczanych do składników Majątku Y. według zużycia.

Na gruncie podatku VAT należy rozumieć przez to, że Właściciel Y. nabywa we własnym imieniu usługi (towary), a następnie świadczy te usługi (dostarcza towary) na rzecz Operatora.

Zgodnie z Umową o powierzeniu, Właściciel Y. jest obowiązany przekazać Operatorowi Majątek Y. do wyłącznego korzystania, w tym wykonywania działalności gospodarczej, z której Operator będzie osiągać przychody.

Zaznaczyli Państwo, że kwoty, którymi obciążają Państwo Operatora na podstawie § 9 ust. 8 i 20 Umowy, dotyczą użytkowania nieruchomości niezbędnych do właściwej eksploatacji Majątku Y.. Oznacza to, że kwoty te są związane z udostępnieniem Operatorowi Majątku Y., czyli są elementem wynagrodzenia za tę usługę.

Zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Art. 106b ust. 3 ustawy stanowi, że:

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a)czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b)czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,

1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,

b) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

2)sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT.

Należy przy tym mieć na uwadze wynikające z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy wyłączenie obowiązku wystawiania na żądanie nabywcy faktur dokumentujących czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy. Wyłączenie to odnosi się jednak tylko do sytuacji, gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (obowiązek wystawienia faktury dokumentującej takie czynności dla podatnika VAT wynika z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy).

Zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy:

Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9.

W myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:

Fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Aby rozstrzygnąć Państwa wątpliwości, należy uprzednio przeanalizować cytowany wyżej art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy oraz art. 19a ust. 7 ustawy, zgodnie z którym:

Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 1, usługa udostępnienia Operatorowi Majątku Y. jest usługą o podobnym charakterze do usługi najmu, dzierżawy, leasingu. W takim przypadku obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzecie ustawy o VAT, tj. z chwilą wystawienia faktury. Natomiast fakturę – zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności z uwzględnieniem właściwej stawki podatku VAT.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

W związku z powyższym, w odniesieniu do zużytej przez Operatora energii elektrycznej, ciepła technologicznego i sprężonego powietrza, obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy o VAT, tj. z chwilą wystawienia faktury. Natomiast fakturę – zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności z uwzględnieniem właściwej stawki podatku VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 4 i 5 jest prawidłowe.

W pytaniu nr 6 sformułowali Państwo wątpliwości, czy rozliczenia pomiędzy Państwem a Operatorem w zakresie kosztów ponoszonych przez Operatora z tytułu kosztów paliwa (...), spowodują powstanie obowiązku podatkowego w oparciu o art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy oraz prawa do odliczenia podatku VAT z faktury wystawionej przez Operatora.

Wskazali Państwo, że zgodnie z Umową Operator jest zobowiązany dostarczać Państwu, jako Właścicielowi Y. paliwo niezbędne do realizacji obowiązków określonych w Umowie. Koszty paliwa Operator będzie refakturował według zużycia na rzecz Państwa. Jest to zatem czynność podlegająca opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Aby rozstrzygnąć Państwa wątpliwości, należy uprzednio przeanalizować cytowany wyżej art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) ustawy oraz art. 19a ust. 7 ustawy, zgodnie z którym:

Z powyższych przepisów wynika, że obowiązek podatkowy dla transakcji dostawy m.in. gazu przewodowego powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje nie późnej niż z chwilą upływu terminu płatności. Innymi słowy, moment rozliczenia podatku należnego w związku z dostawami gazu przewodowego jest uzależniony od momentu wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami.

W związku z powyższym Operator będzie zobowiązany do wystawienia faktury na rzecz Państwa zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy.

Natomiast, w zakresie w jakim paliwo (...) będzie wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych, będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez Operatora – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo to będzie przysługiwało Państwu pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 6 jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia
zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywa się ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytań nr 2, 3, 5 i 6 oraz części pytań nr 1 i 4. W zakresie części pytań nr 1 i 4 dotyczących wystawienia faktury z wykazaną kwotą podatku VAT w stawce podstawowej zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Kiedy powstanie obowiązek podatkowy przy refakturowaniu usługi wodociągowej

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Dane dokumentu

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 31 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.310.2023.1.AKA