Interpretacja indywidualna z dnia 7 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.84.2023.3.PB

W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych:

- w części dotyczącej zastosowania art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – jest nieprawidłowe,

- w części dotyczącej zastosowania wyłączenia określonego art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnił go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 maja 2023 r. (wpływ 5 czerwca 2023 r.) oraz pismem z 6 lipca 2023 r. (wpływ 6 lipca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A GmbH (dalej: „Pożyczkobiorca”, „A” ) z siedzibą w G. w Niemczech, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie rozwoju i produkcji precyzyjnych i bezpiecznych elementów z metalu, gumy i tworzywa sztucznego, obróbki i montażu pojedynczych elementów oraz połączeń guma-metal.

B Sp. z o.o. (dalej: „Pożyczkodawca”, „B”) z siedzibą w N. w Polsce jest spółką prowadzącą działalność w zakresie produkcji elementów z metalu, gumy oraz w zakresie obróbki i montażu pojedynczych elementów oraz połączeń guma-metal. Nie prowadzi ona stałej działalności w zakresie udzielania pożyczek. Pożyczkodawca jest polskim podatnikiem podatku od towarów i usług. Pożyczkobiorca jest zarejestrowany jako podatnik VAT zarówno w Polsce jak i w Niemczech. Spółki będące stronami umowy są pomiędzy sobą podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

A jako pożyczkobiorca i B jako pożyczkodawca 27 lutego 2023 r. zawarły umowę pożyczki.

Środki pieniężne w ramach umowy pożyczki zostały przelane z rachunku Pożyczkodawcy prowadzonego w polskim banku na rachunek pożyczkobiorcy w banku niemieckim.

Zgodnie z umową z tytułu pożyczki Pożyczkodawcy przysługuje wynagrodzenie w postaci odsetek w wysokości 5% w skali roku. Odsetki mają zostać naliczone w dniu zwrotu całej pożyczki. Umowa ta ma więc charakter odpłatny.

W ramach umowy Pożyczkobiorca jest uprawniony do dokonania wcześniejszej spłaty pożyczki oraz dokonywania częściowych spłat pożyczki. Wszystkie koszty w tym obowiązki podatkowe ma ponosić Pożyczkobiorca.

Przed zawarciem Pożyczkodawca nie udzielał innych pożyczek Pożyczkobiorcy i nie jest wiadome, czy po udzieleniu Pożyczkobiorcy pożyczki będzie udzielać następnych pożyczek.

Od umowy pożyczki został przez Pożyczkobiorcę zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych.

W związku z opisanym stanem fatycznym Pożyczkobiorca powziął w wątpliwość, czy był on zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Pozostały opis stanu faktycznego, który został przedstawiony przez Państwa w treści uzupełnienia wniosku jako, że dotyczy zagadnienia objętego podatkiem od towarów i usług, przedstawiony został w interpretacji obejmującej swym zakresem ocenę Państwa stanowiska w zakresie ww. podatku.

Pytanie

Czy Pożyczkobiorca był zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od opisanej umowy pożyczki?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem:

Miejsce wykonywania praw majątkowych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 170; dalej: PCCU) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W ocenie Pożyczkobiorcy należy uznać, że podatek od czynności cywilnoprawnych nie był w przedmiotowej sprawie należny ze względu na niespełnienie przesłanki z art. 1 ust. 4 PCCU czyli że w tym przypadku prawa majątkowe nie były wykonywane na terytorium Polski a nabywca jest podmiotem zagranicznym.

Na podstawie art. 1 ust. 4 PCCU czynności cywilnoprawne wymienione w ust. 1 podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo jeżeli rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W przypadku przedmiotowej umowy pożyczki w ocenie Pożyczkobiorcy nie zostają spełnione przesłanki ujęte w art. 1 ust. 4 PCCU.

Mianowicie Pożyczkobiorca jest spółką z siedzibą poza granicami Polski w związku z czym nie zostanie spełniona przesłanka z art. 1 ust. 4 pkt 2. Problematyczne pozostaje ustalenie czy środki pieniężne udzielone w ramach umowy pożyczki są rzeczami czy też stanowią prawa majątkowe.

W ocenie Pożyczkobiorcy należy uznać, że odwołując się do wykładni językowej art. 720 Kodeksu Cywilnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360; dalej: KC), który stanowi, że przedmiotem umowy pożyczki mogą być określona ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Wynika więc z tego, że ustawodawca rozróżnił pieniądze od rzeczy. W doktrynie prawa cywilnego pieniądze rozumiane są w dwóch znaczeniach. W pierwszym znaczeniu jako jednostka pieniężna, czyli jako miernik wartości w tym znaczeniu rozumiane jako prawa majątkowe oraz drugim jako znaki pieniężne i w tym znaczeniu pieniądze rozumie się jako rzeczy.

Jako że w art. 720 KC pieniądze jednoznacznie zostały oddzielone od rzeczy, należałoby więc uznać pieniądze za dobro niematerialne stanowiące przedmiot szczególnego typu prawa majątkowego zbliżonego do prawa własności (A. Goettl, Pożyczka w drodze przelewu bankowego na rzecz podmiotu zagranicznego a PCC – glosa – II FSK 850/10).

W przedmiotowej sprawie pożyczka pieniędzy została udzielona przez podmiot mający siedzibę w Polsce podmiotowi mającemu siedzibę za granicą. Środki pieniężne zostały wydane w drodze przelewu środków z polskiego rachunku bankowego pożyczkodawcy na rachunek pożyczkobiorcy prowadzony w banku niemieckim. W związku z tym, prawa

majątkowe zostały wykonane za granicą a Pożyczkobiorca ma siedzibę w Niemczech, dlatego też umowa pożyczki nie powinna podlegać pod podatek od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do wyroku NSA z 14 stycznia 1997 r., sygn. akt III SA 5171/97 można z niego wysnuć wniosek, że miejscem wykonywania praw z umowy pożyczki jest miejsce siedziby pożyczkobiorcy. Tak samo w wyroku WSA z 2 marca 2005 r., sygn. akt III SA/Wa 2501/04 wskazano, że umowa pożyczki stanowi umowę konsensualną, która wywiera również skutki realne. Tym samym zobowiązanie Pożyczkobiorcy odniesie skutek po wykonaniu świadczenia przez Pożyczkodawcę. Względem Pożyczkobiorcy mającego siedzibę w Niemczech powstało majątkowe prawo do uzyskania przedmiotu umowy, w tym wypadku pieniędzy. Jako że pożyczka została udzielona podmiotowi z siedzibą w Niemczech, tak więc należy uznać, że prawa majątkowe zostały wykonane na terytorium Niemiec.

Tak samo w wyroku WSA w Warszawie z 11 stycznia 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 1525/09:

„skoro obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy pożyczki (a w razie niepowstania w tej chwili nie powstanie nigdy), to dla analizy jego zaistnienia jako jedynie miarodajną przyjąć należy datę zawarcia umowy oraz miejsce wykonania obowiązków pojawiających się w tej dacie. To, czy w przyszłości wykona swoje zobowiązanie pożyczkobiorca (tzn. czy zwróci przedmiot pożyczki wraz z ewentualnym oprocentowaniem), oraz gdzie je wykona, nie ma znaczenia dla zaistnienia obowiązku podatkowego w umowie pożyczki mającej za przedmiot pieniądze. Jeżeli wierzyciel ma siedzibę za granicą, umowy pożyczki nie podlegają obowiązkowi podatkowemu z art. 1 ust. 4 pkt 1 u.p.c.c.”

I dalej:

„W chwili zawarcia umowy pożyczki wierzycielem staje się jednak wyłącznie pożyczkobiorca, który nabywa względem pożyczkodawcy roszczenie o wydanie przedmiotu pożyczki. W tej chwili wykonanie umowy należy do obowiązków wyłącznie pożyczkodawcy. Dla zaistnienia tego roszczenia pożyczkobiorcy nie jest przy tym wymagane dokonanie żadnej czynności realnej, gdyż na tym właśnie polega konsensualny charakter pożyczki, iż dochodzi ona do skutku i wiąże strony już wskutek samego zgodnego oświadczenia woli kontrahentów. Skoro więc obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy pożyczki (a w razie niepowstania w tej chwili nie powstanie nigdy), to dla analizy jego zaistnienia jako jedynie miarodajną przyjąć należy datę zawarcia umowy oraz miejsce wykonania obowiązków pojawiających się w tej dacie”

Jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczki wierzycielem jest wyłącznie Pożyczkobiorca to na podstawie art. 454 KC miejsce świadczeń pieniężnych jest miejsce siedziby wierzyciela, który w tym przypadku ma swoją siedzibę w Niemczech. W związku z tym prawa majątkowe nie były wykonywane na terytorium Polski i tym samym nie powstał obowiązek zapłaty podatku PCC.

Zgodnie z art. 2 pkt. 4 lit a i b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 170; dalej: PCCU) czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany nie podlegają pod podatek PCC w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności.

Dlatego w opinii Pożyczkobiorcy należy uznać, że do przedmiotowej umowy pożyczki zastosowanie będą miały przepisy podatku VAT i tym samym spełniona zostanie negatywna przesłanka z art. 2 pkt. 4 PCCU i w związku z powyższym zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych powinien zostać zwrócony podatnikowi jako nienależnie pobrany.

Mając powyższe na uwadze zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzą podstawy do powstania względem niego obowiązku podatkowego na gruncie PPCU, bowiem uzasadnione jest, że transakcja ta powinna podlegać pod regulacje ujęte w ustawie o podatku VAT, i tym samym zastosowanie znajdzie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) PCCU.

Jednocześnie nawet jeżeli Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uzna, że w tym przypadku nie znajdą zastosowania regulacje o podatku VAT, to na gruncie art. 1 ust. 4 PCCU należy przyjąć, że w związku z tą transakcją mamy do czynienia z prawami majątkowymi wykonywanymi za granicą a tego rodzaju czynności nie podlegają pod podatek od

czynności cywilnoprawnych w Polsce.

Tym samym zapłacony przez Pożyczkobiorcę podatek od czynności cywilnoprawnych powinien zostać zwrócony podatnikowi przez właściwy w tej sprawie organ administracji skarbowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku:

- w części dotyczącej zastosowania art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – jest nieprawidłowe,

- w części dotyczącej zastosowania wyłączenia określonego art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Państwa stanowiska tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia – interpretacja indywidualna z 7 lipca 2023 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.257.2023.4.MG oraz postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z 7 lipca 2023 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.487.2023.1.MG.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):

Podatkowi podlegają: umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:

Podatkowi podlegają:

2) zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3) orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2. 

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Elementami przedmiotowo istotnymi umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W praktyce największe znaczenie, zarówno w obrocie gospodarczym jak i nieprofesjonalnym, mają pożyczki pieniężne. Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu – który, jak wskazuje art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek.

Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli. Z punktu widzenia podatkowego nie jest istotne, w jaki sposób i czy w ogóle nastąpi przekazanie przedmiotu pożyczki przez dającego, jak również jej zwrot przez pożyczkobiorcę.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy:

Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

 1) rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

 2) rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

Z art. 5 ust. 1 ww. ustawy wynika natomiast, że:

Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że A jako pożyczkobiorca i B jako pożyczkodawca 27 lutego 2023 r. zawarły umowę pożyczki. Środki pieniężne w ramach umowy pożyczki zostały przelane z rachunku Pożyczkodawcy prowadzonego w polskim banku na rachunek pożyczkobiorcy w banku niemieckim. Od umowy pożyczki został przez Pożyczkobiorcę zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych.

We własnym stanowisku stwierdziliście Państwo m.in., że podatek od czynności cywilnoprawnych nie był w przedmiotowej sprawie należny ze względu na niespełnienie przesłanki z art. 1 ust. 4 PCCU czyli że w tym przypadku prawa majątkowe nie były wykonywane na terytorium Polski a nabywca jest podmiotem zagranicznym.

Ustawodawca w ww. przepisie wyróżnił dwie kategorie przedmiotów umowy pożyczki, a mianowicie pieniądze i rzeczy oznaczone co do gatunku. Jak powszechnie przyjmuje się w doktrynie prawa – pieniądze, jako środek płatniczy zarówno banknoty, jak i bilon – są rzeczami. Są to jednak rzeczy sui generis, wartość pieniędzy nie wynika bowiem z ich właściwości fizycznych, lecz z określenia i gwarancji, jakie im zapewnia państwo (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 4 grudnia 1998 r., sygn. akt III CKN 49/98).

Ustawodawca używając w definicji umowy pożyczki rozdzielnika „albo” nie wykluczył, że pieniądze są rzeczą. Wręcz odwrotnie, używając sformułowania „pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku” przesądził, że pieniądz to rzecz, poprzez sformułowanie rzeczy oznaczonych co do gatunku, czyli innych rzeczy, niż pieniądz. Przy czym te inne rzeczy muszą być oznaczone co do gatunku.

Cywilnoprawna problematyka pieniądza pozostaje w ścisłym związku z pojęciem wartości w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Odwołując się do pojęcia wartości, przepisy prawa cywilnego mają na myśli obiektywną wartość materialną. Pieniądzem w szerokim tego słowa znaczeniu są wszelkie elementy pieniężne, które posiadają faktyczną zdolność do spełnienia funkcji miernika wartości oraz wywodzących się stąd dalszych funkcji środka płatności i umarzania zobowiązań. Jednostki pieniężne są jednostkami miary, znaki pieniężne są rzeczami, a zarazem postaciami materialnymi wyrażającymi jednostki pieniężne. Przepisy Kodeksu cywilnego wyrażenia „pieniądz” używają dla określenia różnych kategorii, między innymi jako szczególnego rodzaju rzeczy ruchomych oznaczonych co do tożsamości, jako znaki pieniężne, należące jednak do kategorii odpowiadającej obowiązującemu u nas systemowi pieniężnemu, albo też zagraniczne znaki pieniężne (zob. wyrok NSA z 8 czerwca 2006 r., sygn. akt II FSK 819/05).

Podobnie rzecz ma się w przypadku pieniądza bezgotówkowego (środków pieniężnych zgromadzonych na kontach bankowych), na co wskazywał, w kontekście zawartej umowy pożyczki, NSA np. w wyroku z 26 listopada 2010 r. sygn. akt II FSK 1301/09, gdzie wskazane zostało, że cyt.: „W związku z rozwojem nowoczesnych form finansowania i kredytowania coraz większą rolę w obrocie gospodarczym odgrywa pieniądz bezgotówkowy. Wyłania się więc pytanie, czy na tle art. 720 k.c. pieniądz bezgotówkowy może być przedmiotem pożyczki? Naczelny Sąd Administracyjny orzekający w niniejszej sprawie przyjął, iż nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że na tak postawione pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Wskazać bowiem należy, iż ze sformułowania art. 720 § 1 k.c. (…) wynika, że przedmiotem pożyczki są „jednostki pieniężne”, wyrażające pewną wartość ekonomiczną. Podkreślenia więc wymaga, że przy pożyczce pieniężnej możliwe jest posłużenie się różnymi formami zapłaty (w gotówce, przez przelew bankowy, czy przelew elektroniczny). Oznacza to, że przedmiotem pożyczki może być także tzw. pieniądz bezgotówkowy, a więc jednostki pieniężne (w odróżnieniu od znaków pieniężnych, czyli pieniądza gotówkowego – banknotów i monet). (…) pieniądz bezgotówkowy, choć nie istnieje w formie zmaterializowanej – może być bez ograniczeń wymieniany na banknoty i monety oraz wprowadzany do obrotu bez pośrednictwa banku. W konsekwencji przyjąć należy, iż zapłata bezgotówkowa oznacza wydanie przedmiotu pożyczki.”

Zgodnie z ukształtowanym w judykaturze poglądem, na podstawie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych pieniądz bezgotówkowy traktowany jest jak rzecz ruchoma, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, nie zachodzi konieczność dochodzenia, jakie będzie miejsce wykonywania prawa majątkowego, a należy sięgnąć wprost do art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W myśl pkt 1 tegoż przepisu, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej.

W treści opisu stanu faktycznego wskazali Państwo, że środki pieniężne, które były przedmiotem zaciągniętej przez Państwa od B pożyczki, znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na rachunku bankowym w Rzeczypospolitej Polskiej. Z tego względu, umowa pożyczki, o którą Państwo pytają, podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce.

Zatem Państwa stanowisko w części dot. zastosowania art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia stanowi fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie oznaczają: podatek od towarów i usług – podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania zawartej z Pożyczkodawcą umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 00 lipca 2023 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.257.2023.4.MG wydanej dla Państwa w zakresie podatku od towarów i usług Organ wskazał, że „(…) Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług. Czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku. (…) miejscem świadczenia, a tym samym opodatkowania usługi udzielenia odpłatnej pożyczki przez Spółkę (…), stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, będzie miejsce w którym Państwo – pożyczkobiorca posiadają siedzibę działalności gospodarczej. W konsekwencji w analizowanym przypadku usługa, do której ma zastosowanie art. 28b ustawy nie będzie opodatkowana na terytorium Polski. W związku z powyższym udzielenie Państwu odpłatnej pożyczki jako podmiotowi, mającemu swoją siedzibę w Giengen an der Brenz, Niemcy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce lecz na terytorium Niemiec, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy. Tym samym do opisanej w stanie faktycznym pożyczki mają zastosowanie przepisy podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia i zarazem miejsca opodatkowania usługi udzielenia pożyczki.”

A zatem, skoro omawiana umowa pożyczki stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz czynność ta podlega przepisom regulującym opodatkowanie podatkiem od wartości dodanej poza terytorium Polski (w Niemczech), to w powyższej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 w powiązaniu z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym opisana umowa pożyczki nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W tej części Państwa stanowisko uznać należało za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).