Wyrok SN z dnia 14 czerwca 2023 r., sygn. II CSKP 1542/22

Interpretacja art. 40 ust. 1 ustawy nowelizującej k.p.k. z 2013 roku powinna uwzględniać, że termin „wydanie orzeczenia” odnosi się do wydania orzeczenia prawomocnego. Tylko prawomocny wyrok uniewinniający może stanowić podstawę do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia na zasadach wskazanych w rozdziale 58 k.p.k. W przypadku, gdy orzeczenie uniewinniające zostanie uchylone, nie stanowi ono podstawy odszkodowawczej. Zastosowanie art. 552a k.p.k. jest możliwe w postępowaniu cywilnym, mimo jego uchylenia w kontekście postępowania karnego.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Kamil Zaradkiewicz (przewodniczący) ‎

SSN Mariusz Załucki (sprawozdawca) ‎

SSN Robert Stefanicki

po rozpoznaniu na rozprawie 14 czerwca 2023 r. w Warszawie, ‎skargi kasacyjnej A.P. ‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie ‎z 26 listopada 2020 r., I ACa 702/19, ‎w sprawie z powództwa A.P. ‎przeciwko Skarbowi Państwa-Prokuratorowi Okręgowemu w Lublinie i Prezesowi Sądu Okręgowego w Ostrołęce ‎o zapłatę,

uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Lublinie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód A.P. w pozwie z 4 kwietnia 2015 roku domagał się zasądzenia na jego rzecz od Skarbu Państwa kwoty 74 256 110 zł obejmującej odszkodowanie i zadośćuczynienie. W toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji sprecyzował, iż domaga się zapłaty z tytułu bezprawnie zastosowanych wobec niego w postepowaniu karnym środków zapobiegawczych o charakterze wolnościowym, zwłaszcza zaś w związku z długotrwałym stosowaniem zakazu opuszczania kraju.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły m.in. następujące ustalenia faktyczne: