Wyrok SN z dnia 17 marca 2023 r., sygn. II CSKP 1005/22

1. W przypadku umowy o użytkowanie wieczyste, zobowiązania użytkownika wieczystego nie ograniczają się tylko do utrzymania działalności na danym terenie, ale mogą obejmować również konkretnych działań budowlanych. Niezależnie od przyczyn, nierealizacja tych zobowiązań może stanowić podstawę do rozwiązania umowy.

2. W przypadku, gdy właściciel gruntu uniemożliwił użytkownikowi wieczystemu korzystanie z nieruchomości zgodnie z jej określonym w umowie przeznaczeniem, żądanie wywodzone z art. 240 k.c. może zostać oddalone na podstawie art. 5 k.c. W takim przypadku podstawą oddalenia powództwa nie byłaby jednak konstatacja, że wobec braku „winy” użytkownika wieczystego korzystanie z gruntu niezgodnie z jego przeznaczeniem nie miało charakteru „oczywistego”. Przeciwnie, należałoby uznać, że hipoteza normy z art. 240 k.c. została zrealizowana, a przyczyną oddalenia powództwa powinno być nadużycie prawa podmiotowego w postaci uprawnienia kształtującego sensu largo, czyli uprawnienia do domagania się przez podmiot prawa wywołania skutku prawokształtującego konstytutywnym orzeczeniem sądu.

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Joanna Misztal-Konecka (przewodniczący) ‎

SSN Beata Janiszewska (sprawozdawca) ‎

SSN Marcin Krajewski

w sprawie z powództwa gminy Ustronie Morskie ‎przeciwko B. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. ‎o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego, ‎po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym 17 marca 2023 r. w W. ‎skargi kasacyjnej powódki ‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie ‎z 1 października 2020 r., I ACa 36/20,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka gmina Ustronie Morskie wniosła o rozwiązanie zawartej z pozwaną B. sp. z o.o. w U. umowy z 5 kwietnia 2003 r. o oddanie w wieczyste użytkowanie nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy w Kołobrzegu prowadzi księgę wieczystą o numerze […]. Sąd Okręgowy w Koszalinie uwzględnił powództwo.