Interpretacja indywidualna z dnia 27 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDWPT.4011.41.2023.1.SK
Skutki podatkowe zwrotu środków z IKZE.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 maja 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu środków z IKZE.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W 2016 r. założyła Pani Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), które w lipcu 2022 r. Pani wypowiedziała. W dniu 16 marca 2023 r. za pośrednictwem e-Urząd Skarbowy rozliczyła Pani razem z mężem podatek dochodowy od osób fizycznych za 2022 r., w którym nie odliczyła Pani wpłaty na IKZE z dnia 10 marca 2022 r. w wysokości X zł X gr. W połowie roku 2022 zlikwidowała Pani IKZE i zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w złożonym zeznaniu PIT-37 za 2022 r. w pozycji inne źródła wykazała Pani całą kwotę zwróconych środków z konta IKZE, w tym kwotę X zł X gr wpłaconą w roku podatkowym 2022 r. Instytucja prowadząca Pani IKZE wystawiła również informację PIT-11, które zostały złożone właściwemu organowi podatkowemu – wszystkie kwoty wykazane w informacjach PIT-11 za 2022 r. zostały uwzględnione w zeznaniu PIT-37 za 2022 r.
Pytanie
Czy zlikwidowanie IKZE w trakcie roku podatkowego pozbawia podatnika prawa do odliczenia od dochodu wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, dokonanych w trakcie obowiązywania umowy o prowadzenie IKZE?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie, art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu kwot wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonanych przez podatnika w roku podatkowym, do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Następnie zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł uznaje się wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego.
Pani zdaniem, ma Pani prawo do odliczenia od dochodu kwoty X zł X gr wpłaconej na Pani konto IKZE w dniu 10 marca 2022 r. w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2022 (PIT-37), gdyż w przeciwnym razie doszłoby do podwójnego opodatkowania Pani dochodu. Natomiast likwidacja konta IKZE w lipcu 2022 r. nie ma wpływu na pozbawienie podatnika prawa do odliczenia od dochodu kwoty wpłaty zrealizowanej w marcu 2022. Od wydanej interpretacji uzależnia Pani złożenie korekty zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2022.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1792 ze zm.):
Ustawa określa zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych, zwanych dalej „IKE”, oraz na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, zwanych dalej „IKZE”, oraz dokonywania wpłat, wypłat transferowych, wypłat, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach.
Określenie zwrot – zawarte w omawianej ustawie – oznacza wycofanie całości środków zgromadzonych na IKE lub IKZE, jeżeli nie zachodzą przesłanki wypłaty bądź wypłaty transferowej (art. 2 pkt 15 ww. ustawy).
Z kolei przez wypłatę – zgodnie z art. 2 pkt 13 ww. ustawy należy rozumieć:
Wypłatę jednorazową albo wypłatę w ratach środków zgromadzonych na IKE lub IKZE dokonywaną na rzecz:
a)oszczędzającego, po spełnieniu warunków określonych w art. 34 ust. 1 pkt 1 lub art. 34a ust. 1 pkt 1, albo
b)osób uprawnionych, w przypadku śmierci oszczędzającego.
Natomiast, w myśl art. 2 pkt 14 powołanej ustawy:
Wypłata transferowa oznacza - wypłatę polegającą na:
a)przeniesieniu środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKE do innej instytucji finansowej prowadzącej IKE,
b)przeniesieniu środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKZE do innej instytucji finansowej prowadzącej IKZE,
c)przeniesieniu środków zgromadzonych na IKE z IKE zmarłego na IKE osoby uprawnionej lub do programu emerytalnego, do którego uprawniony przystąpił,
d)przeniesieniu środków zgromadzonych na IKZE z IKZE zmarłego na IKZE osoby uprawnionej,
e)jednoczesnym odkupieniu jednostek uczestnictwa w jednym funduszu inwestycyjnym i nabyciu jednostek uczestnictwa w innym funduszu inwestycyjnym zarządzanym przez to samo towarzystwo za środki pieniężne uzyskane z odkupienia jednostek uczestnictwa (konwersja), pod warunkiem że jednostki odkupywane, jak i nabywane są rejestrowane na IKE albo IKZE oszczędzającego,
f)przeniesieniu środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKE do programu emerytalnego, do którego przystąpił oszczędzający, lub przeniesieniu środków z programu emerytalnego na IKE, w przypadkach określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych,
g)przeniesieniu środków z PPK na IKE, w przypadkach określonych w ustawie z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1342 oraz z 2022 r. poz. 1079).
Zgodnie z art. 4 ust. 2 ww. ustawy:
Oszczędzający na IKZE ma prawo do odliczenia od dochodu wpłat na IKZE na zasadach i w trybie określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli na podstawie umowy o prowadzenie IKZE gromadzi oszczędności tylko na jednym IKZE, z zastrzeżeniem art. 14 i 23.
Jak stanowi art. 37 ust. 1 powołanej wyżej ustawy:
Zwrot środków zgromadzonych na IKE lub IKZE następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE lub IKZE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej.
W myśl art. 37 ust. 2 powołanej ustawy:
Na równi ze zwrotem, w tym także do celów podatkowych, traktuje się pozostawienie środków zgromadzonych na IKE lub IKZE na rachunku oszczędzającego, jeżeli umowa o prowadzenie IKE lub IKZE wygasła, a nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej.
Zgodnie z art. 13a ust. 1 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego:
Wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone, z zastrzeżeniem ust. 1a.
Na mocy art. 13a ust. 2 ww. ustawy:
W przypadku gdy kwoty ustalone w sposób określony w ust. 1 albo 1a będą niższe od kwot ogłoszonych w poprzednim roku kalendarzowym, obowiązują kwoty wpłat dokonywanych na IKZE ogłoszone w poprzednim roku kalendarzowym.
W myśl art. 13a ust. 3 powołanej ustawy :
W przypadku IKZE prowadzonego w ramach umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym ograniczenia, o których mowa w ust. 1 i 1a, dotyczą części składki ubezpieczeniowej stanowiącej wpłatę na IKZE.
Stosowanie do art. 13a ust. 4 ww. ustawy :
Jeżeli do końca roku kalendarzowego poprzedzającego rok, w którym będą dokonywane wpłaty na IKZE, brak jest podstaw, o których mowa w ust. 1 i 1a, do ustalenia przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej, jako podstawę do ustalenia kwot, o których mowa w ust. 1 i 1a, przyjmuje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie z trzeciego kwartału roku poprzedniego.
Na mocy art. 13a ust. 5 powołanej wyżej ustawy :
Po przekroczeniu odpowiednio jednej z kwot określonych w obwieszczeniu, o którym mowa w ust. 8, instytucja finansowa jest obowiązana do przekazania nadpłaconej kwoty w sposób określony w umowie o prowadzenie IKZE.
Zgodnie z art. 13a ust. 8 ww. ustawy :
Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” do końca roku kalendarzowego poprzedzającego rok, w którym będą dokonywane wpłaty na IKZE, wysokość kwot, o których mowa w ust. 1 i 1a.
Zatem, osoby, które w danym roku podatkowym dokonywały wpłat na IKZE mogą odliczyć poniesione przez siebie wydatki od uzyskanego dochodu. Jeżeli wysokość dochodu uzyskanego w danym roku podatkowym jest niższa od kwoty dokonanej wpłaty na IKZE, podatnik może dokonać odliczenia tylko do wysokości dochodu. Pozostała kwota nie podlega odliczeniu w latach następnych.
Podkreślić również należy, że wpłaty na IKZE podlegają limitowaniu. Limit ten nie jest co prawda określony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz wynika – o czym wspomniano wcześniej cytując treść art. 13a ust. 8 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego – z obwieszczenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 5 listopada 2021 r. w sprawie wysokości kwoty wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego w roku 2022 (Monitor Polski z dnia 18 listopada 2021 r. poz. 1055) i w 2022 r. wynosił 7106 zł 40 gr.
Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.),stwierdzić należy, że zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-20cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g i art. 30j-30p, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonanych przez podatnika w roku podatkowym, do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
W myśl przepisu art. 26 ust. 6g ww. ustawy:
Odliczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2b i 2c, dokonuje się w zeznaniu podatkowym.
Stosowanie do treści art. 26 ust. 13a powołanej wyżej ustawy:
Wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Biorąc pod uwagę treść ww. przepisu stwierdzić należy, że wpłaty na IKZE mogą zostać odliczone od dochodu w zeznaniu podatkowym m.in. w sytuacji, gdy nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy:
Źródłem przychodów są inne źródła.
Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.
Zatem, kwota uzyskana z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na IKZE stanowi przychód zaliczany do innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z ww. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Kwoty tej nie pomniejsza się o dokonane wpłaty na IKZE. Zgodnie z wolą ustawodawcy w przypadku dokonania zwrotu środków z tytułu oszczędzania na IKZE na podstawie, których dokonano odliczeń od dochodu, jak również tych, które nie mogły być podstawą dokonania odliczenia od dochodu, uzyskana kwota stanowi przychód, który podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach według progresywnej skali podatkowej, a nie dochód.
Z przestawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że w 2016 r. założyła Pani Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), które w lipcu 2022 r. Pani wypowiedziała. W dniu 16 marca 2023 r. za pośrednictwem e-Urząd Skarbowy rozliczyła Pani razem z mężem podatek dochodowy od osób fizycznych za 2022 r., w którym nie odliczyła Pani wpłaty na IKZE z dnia 10 marca 2022 r. w wysokości X zł X gr. W połowie roku 2022 zlikwidowała Pani IKZE i zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w złożonym zeznaniu PIT-37 za 2022 r. w pozycji inne źródła wykazała Pani całą kwotę zwróconych środków z konta IKZE, w tym kwotę X zł X gr wpłaconą w roku podatkowym 2022 r. Instytucja prowadząca Pani IKZE wystawiła również informację PIT-11, które zostały złożone właściwemu organowi podatkowemu – wszystkie kwoty wykazane w informacjach PIT-11 za 2022 r. zostały uwzględnione w zeznaniu PIT-37 za 2022 r.
Wątpliwość Pani budzi jednak kwestia, czy zlikwidowanie IKZE w trakcie roku podatkowego pozbawia podatnika (Panią) prawa do odliczenia od dochodu wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, dokonanych w trakcie obowiązywania umowy o prowadzenie IKZE.
Podkreślić należy, że z zacytowanego powyżej przepisu art. 26 ust. 13a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednoznacznie wynika, że odliczenie o którym mowa m.in. w art. 26 ust. 1 pkt 2b ww. ustawy, przysługuje pod warunkiem, że wydatki te nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Zatem, w przypadku gdy dochodzi do zwrotu wpłat na IKZE za dany rok podatkowy w jakiejkolwiek formie w tym samym roku, to podatnik, ustalając podstawę obliczenia podatku, nie dokonuje odliczenia wpłat zwróconych. Natomiast jak wynika z opisu sprawy w związku z likwidacją konta IKZE środki na nim zgromadzone, w tym wpłata dokonana przez Panią w dniu 10 marca 2022 r. zostały Pani zwrócone w tym samym roku.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny i powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że wpłaty dokonane przez Panią w marcu 2022 r. tj. przed rozwiązaniem/wypowiedzeniem umowy (tj. do lipca 2022 r.) na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego nie podlegają odliczeniu od dochodu, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem w związku z likwidacją konta IKZE środki na nim zgromadzone, w tym ww. wpłata, zostały Pani zwrócone. W związku z powyższym nie przysługuje Pani prawo do odliczenia od dochodu dokonanej wpłaty na IKZE w zeznaniu rocznym składanym za 2022 r.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
POTRZEBUJESZ POMOCY?