Interpretacja indywidualna z dnia 22 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.47.2023.1.MR

Określenie czy wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię w związku z transakcją zbycia udziałów w spółce stanowią dla niej koszty uzyskania przychodów przy ustalaniu podstawy opodatkowania dla tej transakcji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 stycznia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 17 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kosztów uzyskania przychodu. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawczyni do grudnia 2022 była wspólnikiem spółki X Sp. z o.o. z siedzibą w A. (dalej jako: "Spółka").

Wnioskodawczyni nabyła udziały w Spółce w drodze zawieranych w 2012 i 2014 roku umów zakupu udziałów. W każdej z umów Wnioskodawczyni zakupiła po 149 udziałów w Spółce.

W 2022 roku Wnioskodawczyni przystąpiła do procesu poszukiwania nabywcy udziałów w Spółce i finalnie w grudniu 2022 na podstawie umowy sprzedaży udziałów Wnioskodawczyni dokonała odpłatnego zbycia wszystkich posiadanych przez siebie udziałów (298 udziałów) na rzecz spółki z siedzibą w D. w (...) ("Kupujący"). W tej samej dacie zbycia udziałów dokonał również drugi udziałowiec Spółki, który posiadał 2 udziały. W rezultacie zawartej umowy sprzedaży udziałów Kupujący stał się jedynym udziałowcem Spółki.

Na etapie poszukiwania nabywcy udziałów oraz etapie obsługi procesu ich sprzedaży (realizacji transakcji) Wnioskodawczyni korzystała ze wsparcia profesjonalnych podmiotów zajmujących się doradztwem transakcyjnym i prawnym.

W dniu 3 listopada 2021 r. Wnioskodawczyni zawarła z Y, firmą pod marką (...) z siedzibą pod adresem (...) (zwaną dalej: "Doradca") umowę, zgodnie z którą Doradca miał wesprzeć Wnioskodawczynię w poszukiwaniu potencjalnych nabywców udziałów ("Potencjalni Nabywcy"), którzy byliby zainteresowani nabyciem posiadanych przez Wnioskodawczynię udziałów w Spółce oraz negocjowaniem warunków sprzedaży tych udziałów - usługa doradcza.

Usługa świadczona przez Doradcę na rzecz Wnioskodawczyni obejmowała w szczególności następujące etapy prac:

1) Etap przygotowania dokumentów marketingowych dotyczących Spółki niezbędnych do "wejścia na rynek", tj. przygotowanie tzw. teasera, a więc zwięzłej informacji o Spółce, jej historii, usługach, zespole pracowników, potencjale biznesowym oraz wynikach finansowych oraz prezentacja tego materiału na spotkaniach z Potencjalnymi Nabywcami;

2) Etap wyjścia w rynek, który obejmował opracowanie strategii doboru Potencjalnych Nabywców, przesłanie im dokumentacji marketingowej dotyczącej Spółki (teasera), przeprowadzenie z Wnioskodawczynią próbnych sesji negocjacyjnych, organizację dokumentacji koniecznych do przeprowadzenia przez Potencjalnych Nabywców badania due diligence na Spółce, kontaktowanie się i odpowiadanie na pytania Potencjalnych Nabywców, przygotowanie i zawarcie z nimi umów o poufności, przygotowanie i dystrybucja memorandum opisującego działalność i wyniki Spółki, organizacja i prowadzenie spotkań zapoznawczych i negocjacyjnych, przygotowanie wytycznych do sporządzenia oferty, ocena i przyjęcie oferty nabycia udziałów;

3) Etap transakcji obejmujący wsparcie przy wyborze preferowanego Potencjalnego Nabywcy, poprowadzenie negocjacji, uzgodnienie treści wstępnego porozumienia, przygotowane i pilnowanie harmonogramu transakcji, negocjowanie struktury transakcji, w tym kwestii związanych z korektą ceny, zarządzanie dokumentacją podczas procesu due diligence, pomoc w jego przeprowadzaniu, ścisła współpraca z innymi doradcami, zarządzanie wyzwaniami i ryzykami w trakcie transakcji, nadzorowanie innych ewentualnych doradców (np. prawnych) współpracujących z Wnioskodawczynią przy realizacji transakcji zbycia udziałów w Spółce.

W rezultacie działań podjętych przez Doradcę na mocy opisanej powyżej umowy doszło do wytypowania kilku Potencjalnych Nabywców, a następnie do zbycia udziałów w Spółce jednemu z nich, tj. zbycia na rzecz Kupującego.

Za przeprowadzenie opisanych powyżej czynności oraz za doprowadzenie do finalizacji transakcji sprzedaży udziałów w Spółce Doradcy należało się wynagrodzenie zgodnie z przewidzianym w umowie mechanizmem kalkulacji wynagrodzenia.

Wynagrodzenie Doradcy zostało określone jako iloczyn spędzonych przez Doradcę godzin pracy oraz ustalonej w stałej kwocie stawki godzinowej wyrażonej w złotych polskich. Stawka godzinowa była naliczana za każde rozpoczęte 15 minut konsultacji/pracy. Doradcy nie należało się żadne wynagrodzenie od sukcesu związane ze skutecznym zakończeniem procesu sprzedaży udziałów.

Wynagrodzenie Doradcy zostało powiększone o kwotę podatku VAT. Podatek ten nie został w żaden sposób odliczony przez Wnioskodawczynię, bowiem nie prowadzi ona osobiście działalności gospodarczej. Wartość podatku VAT powiększała więc wartość ponoszonych przez Wnioskodawczynię kosztów doradztwa transakcyjnego.

Ponieważ zakres usług Doradcy nie obejmował usług o charakterze prawnym Wnioskodawczyni udzieliła w dniu 22 marca 2022 r. zlecenia Kancelarii Prawniczej Z z siedzibą przy (...) w A. (dalej jako "Kancelaria 1") w zakresie doradztwa prawnego w procesie sprzedaży udziałów w Spółce. Współpraca z Kancelarią 1 została zakończona 23 października 2022 roku i dotyczyła doradztwa prawnego na etapie ustalania i oceny warunków oferty zakupu udziałów od Potencjalnego Nabywcy oraz wsparcia w procesie due diligence. Wynagrodzenie Kancelarii 1 określono w formie jednej ryczałtowej kwoty.

28 października 2022 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę o świadczenie pomocy prawnej z kancelarią W spółka jawna z siedzibą we B. przy ulicy (...) (dalej jako "Kancelaria 2"). Zgodnie z tą umową Kancelaria 2 zobowiązała się świadczyć na rzecz Wnioskodawczyni usługi doradztwa prawnego związanego z transakcją sprzedaży udziałów w Spółce.

Wsparcie to dotyczyło już samego procesu zawierania i negocjacji warunków umowy sprzedaży udziałów w Spółce. Wynagrodzenie Kancelarii 2 zostało określone jako iloczyn przepracowanych przez Kancelarię 2 godzin pracy i uzgodnionej w tej umowie stawki godzinowej.

Pytanie

Czy opisane powyżej poniesione przez Wnioskodawczynię w związku z transakcją zbycia udziałów w Spółce koszty dotyczące usług Doradcy, usług Kancelarii 1 i usług Kancelarii 2 stanowią dla niej koszty uzyskania przychodów, które podlegają odliczeniu od osiągniętego z tytułu sprzedaży udziałów w Spółce przychodu przy ustalaniu podstawy opodatkowania dla tej transakcji?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, koszty usług Doradcy, koszty usług Kancelarii 1 i Kancelarii 2 stanowią dla niej koszt uzyskania przychodów i mogą zostać przez nią odliczone od przychodu osiągniętego z tytułu sprzedaży udziałów w Spółce przy wyliczaniu podstawy opodatkowania dla tej transakcji.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128) (dalej jako "Ustawa o PIT") opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Stosownie natomiast do treści art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o PIT, przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7 i 10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19.

Przepis art. 19 ust. 1 Ustawy o PIT stanowi natomiast, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Zasady opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia udziałów należy określić zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o PIT, na podstawie którego od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT do dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających a tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Dochód ustalany jest w oparciu o art. 30b ust. 2 jako:

1)różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14;

2)różnica między sumą przychodów uzyskanych z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a;

3)różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a;

4)różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c;

5)różnica pomiędzy przychodem określonym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1;

6)różnica pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1ł

–osiągnięta w roku podatkowym.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 4 Ustawy o PIT dochodem z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.

W przypadku, gdy zbywane udziały zostały nabyte w drodze zawarcia umowy kupna sprzedaży udziałów, do określenia kosztów uzyskania przychodów zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy o PIT.

Zgodnie z powołanym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Przepis ten zasadniczo nie zawiera więc katalogu wydatków, które mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów przy sprzedaży udziałów czy akcji, jednak statuuje fundamentalną jak się wydaje zasadę, że wydatki takie mogą być kosztem dopiero w chwili zbycia tych akcji czy udziałów.

Zasadniczym celem przepisu nie jest więc w jakikolwiek sposób ograniczanie katalogu wydatków jakie mogą zostać uznane za koszt podatkowy, ale przede wszystkim doprecyzowanie momentu odliczalności takich wydatków na nabycie udziałów czy akcji. Momentem tym jest zasadniczo moment osiągnięcia przez podatnika przychodu.

Niezależnie od powyższego przepisu, przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów związanych ze zbyciem udziałów czy akcji należy się również kierować zasadą generalną wyrażoną w art. 22 ust. 1 Ustawy o PIT. Zgodnie z zasadą wyrażoną w tym przepisie kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów albo zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Z literalnego brzmienia art. 22 ust. 1 Ustawy o PIT wynika więc, że jedynym kryterium zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest cel w jakim został on poniesiony oraz jego związek z uzyskanym przychodem. Ponadto do kosztów uzyskania przychodu zaliczyć należy zarówno wydatki pośrednio, jak i bezpośrednio związane z faktem osiągnięcia przychodu. Jednakże związek ten musi być faktyczny, to znaczy wydatki muszą w sposób realny przyczyniać się do powstania lub zwiększenia wysokości przychodu.

Z powołanego powyżej przepisu wynika, iż Ustawodawca zrezygnował z enumeratywnego wyliczenia kosztów uzyskania przychodów z poszczególnego źródła na rzecz ogólnej definicji tego pojęcia z określeniem tych wydatków, które kosztów uzyskania przychodów nie stanowią.

Zatem, aby określony wydatek można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów musi mieć on wpływ na osiągane przez podatnika przychody, inaczej - musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy między wydatkiem a przychodem. Kosztami uzyskania przychodów są wydatki możliwe do powiązania z konkretnym przychodem, który powstał lub mógł powstać. Z tego też względu każdy przypadek poniesienia określonego wydatku z zamiarem uzyskania przychodu noszący cechę celowości - poza przypadkami wymienionymi w art. 23 ustawy - powinien być uznany za koszt uzyskania przychodu. Kosztem takim może być zarówno wydatek bezpośrednio, jak i pośrednio związany z osiągnięciem danego przychodu, tak długo jednak jak do osiągnięcia tego przychodu się przyczynił.

Z przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego wynika, że poniesione przez nią wydatki były poniesione w celu osiągnięcia przychodu z tytułu zbycia udziałów w Spółce oraz w sposób rzeczywisty warunkowały zarówno wystąpienie przychodu, jak i jego wysokość. Nie ma wątpliwości co do tego, że gdyby nie wsparcie jakie Wnioskodawczyni otrzymała od Doradcy oraz obsługa prawna ze strony Kancelarii 1 w procesie zbierania i formułowania ofert i procesie due diligence oraz wsparcie Kancelarii 2 w procesie obsługi samej transakcji (przygotowanie i negocjacja umowy sprzedaży udziałów w Spółce) znalezienie Potencjalnego Nabywcy oraz wynegocjowanie i zawarcie umowy zbycia udziałów z Kupującym, a tym samym osiągnięcie przychodu z tego zbycia nie byłoby możliwe. Wsparcie Doradcy orz Kancelarii 1 i Kancelarii 2 było, zdaniem Wnioskodawczyni, konieczne nie tylko w zakresie samego zawarcia transakcji, ale przede wszystkim znalezienia Kupującego oraz wynegocjowania z nim warunków umowy sprzedaży udziałów, a w tym przede wszystkim ceny za te udziały.

W przedstawionym przypadku nie ma więc wątpliwości co do istnienia bezpośredniego związku pomiędzy poniesionymi przez Wnioskodawczynię kosztami Doradcy, kosztami Kancelarii 1 oraz Kancelarii 2 a osiągniętym przez Wnioskodawczynię przychodem z tytułu zbycia udziałów w Spółce. Gdyby nie wsparcie ze strony tych podmiotów albo w ogóle nie doszłoby do zbycia udziałów, albo też zrealizowany na tej transakcji dochód byłby niższy, bowiem Wnioskodawczyni nie posiada wiedzy i doświadczenia w negocjowaniu mechanizmów ustalania ceny za udziały i jej wysokości. Wydatki te powinny być więc ujęte jako koszt uzyskania przychodu przy kalkulacji osiągniętego przez Wnioskodawczynię dochodu w związku z transakcją zbycia udziałów w Spółce.

Potwierdzenie powyższego stanowiska znajduje się w wydawanych interpretacjach podatkowych, choć należy przyznać, że w zdecydowanej większości przypadków interpretacje te wydawane są na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych. Przykładem interpretacji, która potwierdza stanowisko prezentowane przez Wnioskodawczynię jest interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 marca 2022 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.1158.2021.1.MS, gdzie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w pełni zaakceptował stanowisko podatnika, który stwierdził, że:

„W sytuacji, w której Wnioskodawca dokonał odpłatnego (za wynagrodzeniem) zbycia przysługujących mu udziałów w Spółce i w tym celu skorzystał z usługi pośrednictwa oraz usługi doradztwa prawnego dotyczących zbycia udziałów. Koszty te wiązały się ze sprzedażą przedmiotowych udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Poniesione wydatki stanowiły koszty odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o PIT, co z kolei powoduje, że wydatki te mogą być uwzględnione przy obliczeniu kwoty przychodu (jako kwoty pomniejszające wartość wyrażoną w cenie określonej w umowie sprzedaży) z odpłatnego zbycia udziałów, a zatem jako kwoty mające wpływ na wysokość dochodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych z związku z odpłatnym zbyciem udziałów”.

Kolejnym przykładem interpretacji, która potwierdza stanowisko prezentowane przez Wnioskodawczynię jest interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 grudnia 2018 r. sygn. 0112-KDIL3-2.4011.457.2018.1.TR, gdzie stwierdzono:

„W świetle przedstawionego stanu faktycznego można jednak uznać, że przedmiotowe wydatki na nabycie usług Doradcy oraz usług Kancelarii pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętym przychodem ze sprzedaży udziałów i w konsekwencji stanowią koszty jego uzyskania, stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Odnośnie zaś do sytuacji dotyczącej transakcji na udziałach, dokonywanej przez osobę fizyczną można wskazać również na interpretację Ministerstwa Finansów z dnia 2 września 2002 r., sygn. akt PB4/AK-060-9093-273/02, zgodnie z którą:

„kiedy przed dokonaniem inwestycji w akcje lub udziały, lub przed inną inwestycją w papiery wartościowe, podatnik powierza zbadanie kondycji finansowej emitenta tych papierów wyspecjalizowanej firmie, poniesione przez podatnika wydatki związane z tego rodzaju usługą, choć nie stanowią wydatku na nabycie tych papierów wartościowych, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem jednak wykazania przez podatnika celowości poniesienia takiego wydatku”.

Mimo że interpretacja ta odnosi się do sytuacji, kiedy to kupujący ponosi koszty związane z pośrednictwem wyspecjalizowanego podmiotu w transakcji, zdaniem Wnioskodawczyni analogicznie należy traktować sytuacje kiedy to sprzedający korzysta z usług pośrednika (np. domu maklerskiego) lub doradcy w celu zebrania i aktualizacji informacji o potencjalnych inwestorach i udostępnienia im danych i materiałów, zebrania i analizy ofert wstępnych, przeprowadzenia negocjacji biznesowych, etc.

Podobne stanowisko zostało zajęte przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji z dnia 5 lutego 2009 r. o sygnaturze IBPBII/2/415-51/08/MM stwierdził, że:

„Z przedstawionego przez wnioskodawczynię stanu faktycznego wynika, że poniesione przez nią wydatki były poniesione w celu osiągnięcia przychodu oraz w sposób rzeczywisty warunkowały zarówno wystąpienie przychodu, jak i jego wysokość. Należy więc stwierdzić, że poniesione przez wnioskodawczynię wydatki związane z opłaceniem pomocy prawnej i usług doradczych mogą stanowić koszt uzyskania przychodu i tym samym pomniejszyć wysokość dochodu do opodatkowania”.

Jak wspomniano powyżej kwestia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na doradców czy wydatków na obsługę pośredników doczekała się licznych interpretacji wydawanych na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, gdzie kwestia ujmowania w kosztach uzyskania przychodów wyłącznie wydatków poniesionych w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów została podobnie uregulowana, jak jest to uregulowane w Ustawie o PIT.

Przykładowo można tu wspomnieć bardzo świeżą interpretację podatkową z 25 stycznia 2018 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.8.2018.1.BD wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której stwierdzono, że:

„Odnosząc powyższe do przedstawionych przepisów prawa stwierdzić należy, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na nabycie usług doradztwa transakcyjnego stanowią koszty uzyskania przychodów. Zauważyć bowiem należy, że wydatki te zostały poniesione w celu ochrony majątku, tj. posiadanych przez Wnioskodawcę aktywów finansowych. Tym samym mają one na celu zachowanie i zabezpieczenie źródeł przychodów Wnioskodawcy. Jednocześnie nie są one związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki, lecz przeznaczone zostały na finansowanie inwestycji, a także nie mieszczą się w katalogu wyłączeń wynikających z art. 16 ust. 1 updop”.

Podobnie do kosztów doradztwa prawnego, gospodarczego, prawnego, kosztów audytu, etc. odniósł się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 28 lutego 2017 r. o sygnaturze 1462-IPPB3.4510.1.2017.1.MC.

Taką kwalifikację kosztów usług pośrednictwa sprzedaży udziałów na gruncie przepisów ustawy o PIT potwierdził m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych z 21 grudnia 2017 r. (sygn. 0111-KDIB2-2.4011.328.2017.2.MM) oraz z 16 kwietnia 2018 r. (sygn. 0115-KDIT2-1.4011.75.2018.1.KK).

Podobnie w stosunku do kosztów doradztwa prawnego Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że mogą one stanowić koszty zbycia udziałów. Taka kwalifikacja kosztów doradztwa prawnego została potwierdzona m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 14 lutego 2017 r. (sygn. 1061-PTPB3.4511.65.2017.1.MS) oraz interpretacji indywidualnej z 14 kwietnia 2021 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.46.2021.1.AS).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

W myśl art. 17 ust. 2 omawianej ustawy:

Przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7 i 10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19.

Przepis art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi natomiast, że:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Stosownie zaś do art. 30b ust. 2 pkt 4 cyt. ustawy:

Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.

Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

W orzecznictwie sądów administracyjnych i praktyce organów podatkowych ugruntowane jest stanowisko, że pod pojęciem wydatków na nabycie udziałów (akcji), należy rozumieć wszelkie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów, czyli takie, bez których nabycie udziałów nie byłoby możliwe. Do typowych kosztów warunkujących nabycie udziałów lub akcji zaliczyć należy zapłaconą cenę udziałów lub akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego itp.). Mając na uwadze takie rozumienie pojęcia „wydatki na nabycie” trzeba zauważyć, że odnosi się ono wyłącznie do kosztów, których poniesienie warunkuje nabycie udziałów (akcji). „Wydatkami na nabycie” będą zatem wyłącznie koszty, bez których przeniesienie własności udziałów (akcji) nie będzie możliwe. Takie wydatki zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w dacie odpłatnego zbycia akcji z uwzględnieniem, iż spełniają ogólne przesłanki zaliczenia ich do kosztów podatkowych wynikające z art. 22 ust. 1 ustawy.

Przepis art. 30b ust. 2 pkt 4 odwołując się do wskazanych przepisów dotyczących kosztów nie wyłącza ogólnej zasady określania kosztów uzyskania przychodu wynikającej z art. 22 ust. 1 ustawy.

Przepis ten stanowi, że:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Taka regulacja nie stoi w sprzeczności z faktem, iż niektóre koszty ponoszone są przez podatnika w określonym przedziale czasowym, bez związku z konkretną transakcją. W takim przypadku wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie uzyskania jakiegokolwiek przychodu z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) (np. roczne koszty opłaty za prowadzenie rachunku maklerskiego). Podkreślić należy, iż warunkiem koniecznym uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu jest jego związek przyczynowy z uzyskaniem przychodu z odpłatnego zbycia udziałów (akcji).

Ocena skutków podatkowych Pani sytuacji

Z opisu zdarzenia wnika, że umowy o świadczenie usług doradczych (umowa z Doradcą) oraz usług prawnych (umowa z Kancelarią 1 i Kancelarią 2) zostały zawarte w związku z odpłatnym zbyciem udziałów w sp. z o.o. (Spółka).

Uwzględniając zatem, że wydatki na nabycie usług Doradcy oraz usług Kancelarii 1 i 2 pozostawały w związku przyczynowym z osiągniętym przychodem ze sprzedaży udziałów w Spółce to – stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowią koszty jego uzyskania.

Wobec tego Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).