Interpretacja indywidualna z dnia 16 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDSB2-1.4011.182.2023.2.MSU

Wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej preferencyjnego rozliczenia dla osoby samotnie wychowującej dziecko, przy pozostawaniu w związku małżeńskim

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 22 maja 2023 r. (o tej samej dacie wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) 2020 r. zapadł wyrok w sprawie rozwodu. Były już mąż skorzystał z możliwości odwołania się od wyroku. Sprawa ciągła się przez kolejne (…) lata, aż do (…) 2023 r., kiedy to sąd apelacyjny oddalił apelację męża i uznał wyrok z dnia (…) 2020 r. za prawomocny. W roku 2021 r. rozliczając deklarację PIT-37 za 2020 r. i w 2022 r. za 2021 r. rozliczyłam się indywidualnie oczekując na wyrok z sądu apelacyjnego. Otrzymując wyrok w tym roku chciałabym skorzystać z możliwości złożenia korekty zeznania za 2020 r. i 2021 r. składając go jako matka samotnie wychowująca dziecko. Lecz zanim dokonam korekty chciałam uzyskać indywidualną interpretację podatkową, która utwierdzi mnie w przekonaniu, że mam do tego prawo. Jako matka samotnie wychowująca dziecko nie mogę pozwolić sobie na dodatkowe koszty, które musiałabym ponieść jeśli okazałoby się, że nie mam do tego prawa. Matką samotnie wychowującą dziecko jestem w rzeczywistości od 2019 r. W wyroku ustalono widzenia męża z córką, z których korzysta jedynie w maks. 20%. Wszelkie decyzje związane z wychowaniem córki podejmuję samodzielnie. Od początku córka mieszka ze mną. Alimenty po interwencji komornika otrzymuję dopiero od 2020 r. Ojciec dziecka płaci tylko zasądzone alimenty, nie dokłada się do żadnych innych kosztów utrzymania dziecka. Opuszczając wspólne mieszkanie nie mogłam nic zabrać, musiałam ponieść koszty urządzenia nowego mieszkania. Ze wszystkim zostałam sama. Wszelakie decyzje podejmowane w kwestii córki począwszy od edukacji po kwestie zdrowotne podejmuję sama.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Wniosek dotyczy art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W 2020 r. i 2021 r. podlegałam nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Orzeczenie sądu uprawomocniło się (…) 2023 r. Mój stan cywilny nie uległ zmianie - nie jestem w żadnym związku.

Zarówno ja, jak i ojciec córki posiadamy pełną władzę rodzicielską. Przy czym miejsce stałego pobytu jest przy mnie.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej względem dziecka w 2020 r. i 2021 r. spoczywało całkowicie na moich barkach. To ja dbałam o prawidłowy rozwój dziecka, o jej edukację i właściwe zachowanie, rozwijałam jej zainteresowania. To ze mną chodziła do kościoła, na naukę pływania i zajęcia taneczne. Wszystkie koszty związane z wakacyjnymi wyjazdami ponosiłam ja. Udział ojca w życiu mojej córki był znikomy i bierny. Ojciec płacił alimenty miesięcznie (…) zł, i nie dokładał się do niczego. Wszystkie nieplanowane wydatki pokrywałam sama.

Ojciec ma widzenia ustalone przez sąd na każdy poniedziałek i każdą środę oraz pierwszy i trzeci weekend miesiąca. Nie wywiązywał się z tego obowiązku i zabierał dziecko sporadycznie na 3 maksymalnie 4 godziny (załącznik 1).

Córka urodziła się (…). Córka uczęszczała do przedszkola a potem do szkoły podstawowej.

We wskazanym okresie córka nie otrzymywała żadnych zasiłków ani renty.

Nie mamy opieki naprzemiennej.

Uzyskiwałam dochody opodatkowane z tytułu umowy o pracę.

Nie mam innych dzieci.

Na pytanie: czy – w roku 2020 – w stosunku do Pani bądź do Pani córki miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych odpowiedziała Pani przecząco.

Na pytanie: czy – w roku 2021 r. – w stosunku do Pani bądź do Pani córki:

- miały/mają zastosowanie przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń?

- miały/mają zastosowanie przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych odpowiedziała Pani przecząco.

Pytanie

Czy przysługuje mi prawo złożenia korekty deklaracji PIT-37 za 2020 r. i 2021 r. i rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Moim zdaniem mam prawo do rozliczenia się jako matka samotnie wychowująca dziecko za lata 2020-2021 skoro apelacja została oddalona, nadal pozostaję matką samotnie wychowującą dziecko, która podejmuje wszelakie decyzje związane z wychowaniem córki samodzielnie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku i jego uzupełnieniu jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, ze zm.; t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.)  w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r.:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

W myśl art. 6 ust. 9 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Stosownie do art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu przepisu zmienionym przez art. 1 pkt 2 lit. d) ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.):

Wyjaśnić przy tym należy, że stosownie do art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

-posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;

-wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;

-nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

-niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci. Z ww. przepisu jednoznacznie wynika, że z możliwości rozliczania się jako osoba samotnie wychowująca dziecko może skorzystać jedynie rodzic lub opiekun prawny tego dziecka. Ponadto przepis ten odwołuje się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie.

Osobami samotnie wychowującymi dziecko są przede wszystkim ci rodzice (przysposabiający) lub opiekunowie, którzy pozostają w stanie wolnym. Dotyczy to zarówno osób, które nigdy nie zawierały związku małżeńskiego (panna, kawaler), osób, których związek małżeński ustał wskutek śmierci współmałżonka (wdowa, wdowiec), jak i osób, których związek małżeński został rozwiązany poprzez orzeczenie rozwodu (rozwódka, rozwodnik). Osobami samotnie wychowującymi dzieci mogą być również, wyjątkowo, niektóre osoby pozostające w związku małżeńskim. Dotyczy to osób, wobec których orzeczono separację. Nabycie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko wymaga jednak prawomocnego orzeczenia o separacji małżonków. Dotyczy to również osób, których małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich. Skutek taki następuje na mocy orzeczenia sądowego. Podobnie jak w przypadku orzeczeń rozwodowych, także i w tym przypadku nabycie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko następuje dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądowego w tej kwestii. Osobami samotnie wychowującymi dziecko mogą być również te osoby, których małżonek odbywa karę pozbawienia wolności. Dotyczy to przypadków faktycznego wykonywana tej kary, tzn. sytuacji, w której małżonek tej osoby nie przebywa na wolności.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Z opisu sprawy wynika, że Pani jak i Ojciec córki posiadacie pełną władzę rodzicielską. Miejsce stałego pobytu córki jest przy Pani. Wykonywanie władzy rodzicielskiej względem dziecka w 2020 r. i 2021 r. spoczywało całkowicie na Pani barkach. Pani dbała o prawidłowy rozwój dziecka, o jej  zdrowie, edukację i właściwe zachowanie, rozwijała jej zainteresowania. Pani chodziła z córką do kościoła, na naukę pływania i zajęcia taneczne. Wszystkie koszty związane z wakacyjnymi wyjazdami ponosiła Pani. Udział Ojca w życiu Pani córki był znikomy i bierny. Alimenty po interwencji komornika otrzymuje Pani od 2020 r. Ojciec płacił alimenty miesięcznie (…) zł. i nie dokładał się do żadnych innych kosztów utrzymania dziecka. Pani pokrywała wszystkie nieplanowane wydatki córki. Ojciec córki ma ustalone widzenia przez sąd na każdy poniedziałek i każdą środę oraz pierwszy i trzeci weekend miesiąca. Pani mąż nie wywiązywał się z tego obowiązku i zabierał dziecko sporadycznie na 3 maksymalnie 4 godziny. Córka urodziła się (…). Córka uczęszczała do przedszkola, a potem do szkoły podstawowej. W okresie wskazanym we wniosku córka nie otrzymywała żadnych zasiłków ani renty. Sąd nie ustalił opieki naprzemiennej dla Pani i Ojca córki. W okresie, którego dotyczy wniosek uzyskiwała Pani dochody opodatkowane z tytułu umowy o pracę.

Ponadto z treści wniosku wynika, że w dniu (…) 2020 r. zapadł wyrok w sprawie Pani rozwodu. Były już mąż skorzystał z możliwości odwołania się od wyroku. W dniu (…) 2023 r., sąd apelacyjny oddalił apelację męża i uznał wyrok z dnia (…) 2020 r. za prawomocny. Zatem do uprawomocnienia wyroku rozwodowego doszło w dniu wydania wyroku przez sąd II instancji tj. (…) 2023 r.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że w 2020 r. i 2021 r. mimo samotnego wychowywania córki nie posiada Pani statusu „osoby samotnie wychowującej dziecko”, gdyż jak wynika z opisu sprawy, pozostawała Pani w związku małżeńskim (orzeczenie Sądu o rozwodzie uprawomocniło się (…) 2023 r.).

Spełnienie tylko jednej przesłanki, o której mowa w art. 6 ust. 4 ustawy, tj. wychowywania samotnie w roku podatkowym dziecka, w sytuacji gdy podatnik nie posiada określonego statusu cywilnego nie daje prawa do korzystania z omawianego sposobu opodatkowania dochodów.

W konsekwencji nie przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2020 i 2021 r. według zasad określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi Pani zastosować się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).