Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 15 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.1129.2022.7.PT

W kwestii skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 grudnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 12 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kwestii skutków podatkowych nabycia wierzytelności. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 lutego 2023 r. (wpływ 23 lutego 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Przedsiębiorca R. P., prowadzący samodzielną działalność gospodarczą, zwany dalej podatnikiem, stroną lub Wnioskodawcą, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania usług budowlanych (tynków w budynkach mieszkalnych oraz niemieszkalnych), na zlecenie, jest podatnikiem czynnym VAT, w zakresie podatku od towarów i usług zobowiązanym do składania deklaracji miesięcznych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podatnik jest zobowiązany w 2022 r. do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów i w przyszłości zamierza także prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów. Dochód z samodzielnej działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę jest i będzie w przyszłości opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki liniowej w wysokości 19%. Podatnik prowadząc samodzielną działalność gospodarczą w zakresie wykonywania tynków na zlecenie jest także prezesem zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącej działalność pod firmą: X z siedzibą w (…), zwaną dalej w skrócie Spółką. Z uwagi na zastój w budownictwie w przyszłości wspólnicy zamierzają dokonać likwidacji Spółki, podejmując w tym zakresie stosowną uchwałę przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników.

Na dzień złożenia niniejszego wniosku Spółka posiada u kontrahentów wierzytelności wymagalne w kwocie 589.155,89 zł z tytułu należności za wykonane na rzecz Zleceniodawców usługi budowlane oraz należności z tytułu niezwróconych przez kontrahentów kaucji gwarancyjnych w kwocie 393.515,72 zł, zwane w skrócie wierzytelnościami wymagalnymi oraz należności niewymagalne z tytułu kaucji gwarancyjnych w kwocie 120.865,89 zł, zwane dalej w skrócie wierzytelnościami niewymagalnymi. Powyżej opisane wierzytelności wymagalne zostały zgłoszone przez Spółkę w postępowaniach restrukturyzacyjnych oraz w postępowaniach upadłościowych, które to postępowania do dnia złożenia wniosku przez stronę nie zostały zakończone. Nadto część wierzytelności wymagalnych w kwocie 111.113,72 zł jest dochodzona na drodze sądowej.

Spółka w przyszłości przed zakończeniem jej likwidacji zamierza, po uzyskaniu zgody Zgromadzenia Wspólników, dokonać odpłatnej odsprzedaży powyżej opisanych wierzytelności wymagalnych i wierzytelności niewymagalnych i wierzytelności dochodzonych na drodze sądowej dla przedsiębiorcy R. P. – Wnioskodawcy. Spółka zamierza w przyszłości dokonać sprzedaży wierzytelności wymagalnych i wierzytelności niewymagalnych oraz wierzytelności dochodzonych na drodze sądowej, dla przedsiębiorcy R. P. w zależności od oceny odzyskania tychże wierzytelności, poniżej ich wartości nominalnej lub powyżej ich wartości nominalnej lub też według wartości nominalnej. Wnioskodawca aktualnie i w przyszłości nie uzyska w danym roku podatkowym przychodu wyższego od kwoty 2.000.000,00 Euro. Sprzedaż wierzytelności przez Spółkę będzie udokumentowana fakturą. Podatnik nie wpisał do dnia złożenia niniejszego wniosku w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, iż zajmuje się w ramach prowadzonej działalności nabywaniem wierzytelności, PKD 64.99.Z. W przyszłości strona po nabyciu wierzytelności od Spółki zamierza zgłosić się jako następca oraz uczestnik postępowania w prowadzonych przez nią postępowaniach sądowych, postępowaniach restrukturyzacyjnych oraz postępowaniach upadłościowych, w których zgłoszono ww. wierzytelności.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Wierzytelności wymagalne, które zamierza nabyć podatnik od Spółki są wierzytelnościami trudnymi, tj. takimi wierzytelnościami, w stosunku do których istnieje wątpliwość ściągnięcia długu oraz istnieje wątpliwość czy zostaną one zaspokojone.

Wierzytelności niewymagalne, które zamierza nabyć podatnik od Spółki są wierzytelnościami trudnymi, tj. takimi wierzytelnościami, w stosunku do których istnieje wątpliwość ściągnięcia długu oraz istnieje wątpliwość czy zostaną one zaspokojone.

Wierzytelności dochodzone na drodze sądowej, które zamierza nabyć podatnik od Spółki, są wierzytelnościami trudnymi, tj. takimi wierzytelnościami, w stosunku do których istnieje wątpliwość ściągnięcia długu oraz istnieje wątpliwość czy zostaną one zaspokojone.

Umowy nabycia wierzytelności nie będą zawierały postanowień umożliwiających dokonanie przez Wnioskodawcę zwrotu wierzytelności lub ich części dla Spółki jako pierwotnego właściciela, w określonych przypadkach.

Cena za jaką zakupi Wnioskodawca wierzytelności od Spółki nie będzie odzwierciedlała ich rzeczywistej (nominalnej) wartości.

Przy nabyciu powyżej opisanych wierzytelności nie dojdzie do przekazania dla Wnioskodawcy jakiegokolwiek wynagrodzenia (np. premii, prowizji).

Umowy przelewu wierzytelności w przyszłości nie będą nakładały na Wnioskodawcę obowiązek dokonania na rzecz Spółki jakiekolwiek innych świadczeń.

Wnioskodawca nabędzie od Spółki ww. wierzytelności we własnym imieniu, na własny rachunek oraz na własne ryzyko.

Spółka będzie sprzedawała w przyszłości dla Wnioskodawcy wierzytelności wymagalne, wierzytelności niewymagalne oraz wierzytelności dochodzone na drodze sądowej, poniżej ich wartości nominalnej.

Pytanie

Czy wnioskodawca w przyszłości nabywając od Spółki wierzytelności wymagalne i wierzytelności niewymagalne oraz wierzytelności dochodzone na drodze sądowej będzie miał prawo uznać wydatki związane z nabyciem tychże wierzytelności za koszt uzyskania przychodu, z obowiązkiem zaewidencjonowania ww. wydatków w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, natomiast uzyskane od dłużników środki finansowe w trakcie postępowań upadłościowych i postępowań restrukturyzacyjnych czy też postępowań sądowych i egzekucyjnych strona będzie zobowiązana uznać za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z obowiązkiem jego zaewidencjonowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?

(pytanie oznaczone nr 3)

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do kosztów uzyskania przychodu są koszty ( wydatki ) poniesione w celu osiągnięcia przychodu ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków ( kosztów ) wymienionych w art. 23 ust.1 u.p.d.o.f. Zdaniem strony wydatki na nabycie wierzytelności strona winna uznać za koszty uzyskania przychodu pośrednio związane z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności. Dlatego też reasumując powyższe, wnioskodawca w przyszłości nabywając od Spółki wierzytelności wymagalne i wierzytelności niewymagalne oraz wierzytelności dochodzone na drodze sądowej będzie miał prawo uznać wydatki związane z nabyciem tychże wierzytelności, w tym zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych, za koszt uzyskania przychodu, z obowiązkiem zaewidencjonowania ww. wydatków w kolumnie 13 podatkowej księdze przychodów i rozchodów, natomiast uzyskane od dłużników środki finansowe w trakcie postępowań upadłościowego lub restrukturyzacyjnego, czy też postępowań sądowych lub egzekucji komorniczej, wnioskodawca zobowiązany będzie uznać za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z obowiązkiem jego zaewidencjonowania kolumnie 8 w podatkowej księdze przychodów i rozchodów prowadzonej przez podatnika.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii związanych z cesją wierzytelności.

Regulacje w tym zakresie zawierają przepisy art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360).

Stosownie do przepisu art. 509 § 1 ww. ustawy:

Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 509 § 2 ww. ustawy:

Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 510 § 1 powyższej ustawy:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W świetle powyższych przepisów, przeniesienie wierzytelności polega na tym, że prawa przysługujące zbywcy (dotychczasowemu wierzycielowi) przechodzą na nabywcę wierzytelności. Właściwość zobowiązania, uprawnienia wierzyciela i zobowiązania dłużnika pozostają bez zmian, gdyż w wyniku umowy cesji wierzytelności zmienia się tylko wierzyciel.

W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelności wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta) stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem, powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów.

Odnosząc się do kwestii kosztów, kosztem uzyskania przychodów ,jest wyłącznie taki koszt, który spełnia kumulatywnie warunki określone w cytowanym art. 22 ust. 1 ustawy, czyli:

  • został poniesiony przez podatnika,
  • jest definitywny, a więc bezzwrotny,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  •  jego poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania; w momencie ponoszenia wydatku podatnik mógł, obiektywnie oceniając, oczekiwać skutku w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła,
  • nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 23 ust. 1 ustawy,
  • został właściwie udokumentowany.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, a właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

  • przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
  • potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

Dla ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

  • bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),
  • inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji kosztu „bezpośredniego” oraz kosztu „pośredniego” – brak takiej definicji związany jest z nieokreślonością tych pojęć i brakiem stałych, niezmiennych kryteriów oceny wystąpienia bezpośredniego lub jedynie pośredniego związku takich kosztów z przychodami osoby prawnej w konkretnym przypadku. W efekcie te same wydatki mogą być w danych warunkach bezpośrednimi, zaś w innych jedynie pośrednimi kosztami uzyskania przychodu. Ocena tej kwestii musi być więc dokonywana w każdym przypadku na tle określonej sytuacji, przy uwzględnieniu indywidualnych cech działalności podatnika, w warunkach której wydatki te są ponoszone. Przy czym, jeżeli określone wydatki można powiązać z osiąganiem konkretnego przychodu, to bez względu na możliwość jednoczesnego wywiedzenia pośredniego związku tych wydatków z ewentualnymi innymi przychodami, zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów ocenić należy w kontekście tego przychodu, z którym wydatki te są bezpośrednio związane.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru. Podobnie traktować należy wydatki na zakup materiałów i produktów, które można przypisać do konkretnego przychodu, a tym samym dokonać identyfikacji i konkretyzacji przychodu uzyskanego w następstwie poniesienia tego rodzaju wydatku.

Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie, np. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, koszty ogólne działalności firmy. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów. W stosunku do tego rodzaju kosztów doszukiwanie się bezpośredniej relacji z przychodem nie wchodzi w rachubę.

Na mocy art. 22 ust. 4 ww. ustawy:

Koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

Moment potrącalności kosztów bezpośrednio związanych z przychodami regulują przepisy art. 22 ust. 5 – 5b. W myśl art. 22 ust. 5 ustawy:

U podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.

 Z kolei zgodnie z ust. 5a tego przepisu :

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1) sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo

2) złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego

- są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Natomiast, jak stanowi ust. 5b tego przepisu :

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 5a pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie.

Natomiast stosownie do treści art. 22 ust. 6 ww. ustawy:

Zasady określone w ust. 5-5c, z zastrzeżeniem ust. 6b, mają zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

W myśl art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych:

Dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

A zatem, zgodnie z regułą zawartą w art. 22 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b, wydatki podatnika bezpośrednio związane z przychodem są potrącalne w roku podatkowym, w którym powstają związane z nimi przychody, tj. w roku podatkowym, w którym podatnik osiąga przychód.

Zasadą wynikającą z tego przepisu jest więc zasada odpowiedniości (adekwatności) potrącania kosztów z przychodami.

Z kolei art. 22 ust. 5c-d ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawiera regulacje dotyczące kosztów pośrednich.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 5c:

Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zgodnie z dyspozycją art. 22 ust. 5d wskazanej ustawy:

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Stosownie do ww. art. 23 ust. 1 ustawy za koszty uzyskania przychodu nie uważa się m.in. wydatków na :

a) nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,

b) nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,

c) ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych

- wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia;

Z początkiem 2019 r. w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych został dodany art. 24e, który reguluje szczególne zasady opodatkowania dochodów z pakietów wierzytelności. Zgodnie z art. 24e ust. 1 ww. ustawy :

W przypadku nabycia w ramach jednej transakcji co najmniej 100 wierzytelności bez wyodrębniania ceny nabycia poszczególnych wierzytelności (pakiet wierzytelności) dochód z pakietu wierzytelności stanowi nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności nad kosztem nabycia pakietu wierzytelności.

Jak podaje art. 24 e ust. 2 ww. ustawy:

Przez przychody uzyskane z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności rozumie się środki lub wartości otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki lub wartości ze zbycia całości albo części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu wierzytelności, z wyjątkiem opłat, odsetek, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności.

Stosownie do art. 24e ust. 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych :

Przez koszt nabycia pakietu wierzytelności rozumie się cenę nabycia takiego pakietu wierzytelności. Koszty nabycia pakietu wierzytelności potrąca się w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty został przychód z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności, do wysokości odpowiadającej temu przychodowi.

Zgodnie z art. 24e ust. 5 ww. ustawy:

Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do nabycia pojedynczej wierzytelności.

Zatem, w przypadku wydatków poniesionych na nabycie wierzytelności, winien Pan uwzględnić przepisy art. 24e ust. 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które to przepisy stanowią lex specialis względem ogólnych zasad zaliczania wydatków do bezpośrednich i pośrednich kosztów uzyskania przychodów wynikających z art. 22 tej ustawy.

Z powyżej przywołanego przepisu wynika zatem, że w przypadku wydatków poniesionych na nabycie wierzytelności, koszty nabycia pakietu wierzytelności potrąca się w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty został przychód z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności, do wysokości odpowiadającej temu przychodowi.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie wykonywania usług budowlanych. Jest Pan również prezesem zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącej działalność pod firmą zwaną dalej w skrócie Spółką. Na dzień złożenia niniejszego wniosku Spółka posiada u kontrahentów wierzytelności wymagalne w kwocie 589.155,89 zł. z tytułu należności za wykonane na rzecz Zleceniodawców usługi budowlane oraz należności z tytułu niezwróconych przez kontrahentów kaucji gwarancyjnych w kwocie 393.515,72 zł, zwane w skrócie wierzytelnościami wymagalnymi oraz należności niewymagalne z tytułu kaucji gwarancyjnych w kwocie 120.865,89 zł, zwane dalej w skrócie wierzytelnościami niewymagalnymi. Nadto część wierzytelności wymagalnych w kwocie 111.113,72 zł jest dochodzona na drodze sądowej. Spółka w przyszłości przed zakończeniem jej likwidacji zamierza, po uzyskaniu zgody Zgromadzenia Wspólników, dokonać odpłatnej odsprzedaży powyżej opisanych wierzytelności wymagalnych i wierzytelności niewymagalnych i wierzytelności dochodzonych na drodze sądowej dla Pana. Chciałby Pan w przyszłości nabywając od Spółki wierzytelności wymagalne i wierzytelności niewymagalne oraz wierzytelności dochodzone na drodze uznać wydatki związane z nabyciem tych wierzytelności za koszt uzyskania przychodu.

W pierwszej kolejności wzkazać należy, że nabycie wierzytelności nie stanowi podstawy do rozpoznania przychodu należnego po Pana stronie, w szczególności rozumianego jako spodziewany wpływ z windykacji należności. Przychód z tytułu windykacji należności powinien powstać nie wcześniej niż z datą faktycznego otrzymania należności przez Pana wierzytelności od dłużnika. Do przychodów podatkowych podatnik powinien zaliczyć kwoty wpłacane przez dłużników w miarę ich uzyskiwania, tj. w dacie ich wpływu na rachunek bankowy podatnika.

Spłata wierzytelności przez dłużnika pozwoli na potrącenie odpowiedniej części kosztów jej nabycia przez Pana wierzytelności. Do momentu uzyskania przez podatnika częściowych spłat wierzytelności określonej w cenie jej nabycia – każdorazowa spłata wierzytelności będzie wiązała się z prawem potrącenia przez podatnika kosztów uzyskania przychodu w wysokości tej części ceny nabycia wierzytelności, jaka odpowiadać będzie wartości uzyskanej spłaty. W praktyce, do momentu uzyskania przez Pana poziomu spłaty wierzytelności oczekiwanego na moment jej nabycia, wartość kosztów uzyskania przychodów potrącalnych w związku z uzyskiwaniem częściowych spłat wierzytelności odpowiadać będzie wartości tych częściowych spłat.

Jak wynika z powyższego wydatki na nabycie wierzytelności należy uznać za koszty bezpośrednio związane z przychodami od daty dokonania sprzedaży nabywca wierzytelności staje się nowym wierzycielem, jednak do czasu faktycznej realizacji wierzytelności nie uzyskuje żadnego przychodu. Wydatki poniesione na nabycie wierzytelności nie mogą więc w tym czasie stanowić kosztu podatkowego. Dopiero jeśli rozpocznie się skuteczna windykacja, koszty nabycia wierzytelności będą rozpoznawane w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego z niej przychodu, do momentu zrównania się wartości spłat z wydatkiem na jej nabycie. Również w przypadku odsprzedaży wierzytelności przychód ztej transakcjizostanie pomniejszony o koszty jej nabycia. Dochodem do opodatkowania będzie więc nadwyżka przychodu z tej wierzytelności nad ceną jej zakupu.

W związku z powyższym Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 3 w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W zakresie pytań Nr 1 i 2 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00