Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 15 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDSB2-2.4011.161.2023.2.SD
Preferencyjne rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dzieci
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
20 kwietnia 2023 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 24 maja 2023 r. (data wpływu 25 maja 2023 r.) i z 31 maja 2023 r. (data wpływu 1 czerwca 2023 r.)
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Z dniem (…) prawomocnym wyrokiem sądu orzeczono Pani rozwód.Tym samym wyrokiem sądu obojgu rodzicom powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi, przy czym ustalono, że miejsce zamieszkania dzieci będzie przy Pani. Pani dzieci w 2021 i 2022 roku zamieszkiwały z Panią, najpierw w wynajętym, a następnie w zakupionym mieszkaniu. Wykonywała Pani wszystkie obowiązki związane z wychowaniem dzieci, ponosiła koszty ich utrzymania, edukacji, leczenia. Dzieci pozostawały pod Pani stałą, codzienną opieką. Ojciec dzieci był zobowiązany do płacenia alimentów i zajmował się nimi doraźnie - w określonych, ustalonych wspólnie przedziałach czasowych tj. w niektóre święta, część ferii, 2-3 tygodnie wakacji, weekendy oraz sporadycznie pojedyncze dni powszednie. Wychowanie dzieci w tym okresie spoczywało wyłącznie na Pani. Pani córka w dniu (…) 2021 roku osiągnęła pełnoletność. Do dnia (…)kontynuowała naukę w liceum ogólnokształcącym. Zarówno Pani syn, jak i Pani córka nie osiągali w latach 2021-2022 żadnych dochodów. Składając roczne rozliczenie podatku PIT za rok 2021, nie miała Pani świadomości, że przysługuje Pani możliwość rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko i dokonała Pani rozliczenia wybierając sposób indywidualny. Przygotowując się do złożenia rocznego rozliczenia za 2022 r. powzięła Pani wiedzę, że spełnia Pani warunki uprawniające do rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dzieci. W związku z powyższym za rok 2022 złożyła Pani rozliczenie w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Dokonała Pani również korekty rozliczenia za rok 2021 zmieniając sposób opodatkowania z indywidualnego na sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
W piśmie z 24 maja 2023 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że (...):
1.Jest Pani matką dwojga dzieci: (…)
2.Stan cywilny Pani dzieci w latach 2021-2022:
-(…) – panna;
-(…) – kawaler.
3.W latach 2021-2022 wykonywanie przez Panią władzy rodzicielskiej względem dzieci polegało na zapewnieniu im odpowiedniego środowiska, w którym będą czuły się bezpiecznie. W tym celu wyprowadziła się Pani z dziećmi od byłego męża (ojca dzieci) i początkowo wynajmowała Pani dwupokojowe mieszkanie ponosząc samodzielnie wszystkie koszty utrzymania. Następnie zakupiła Pani mieszkanie, kierując się przede wszystkim tym, aby każde z dzieci miało samodzielny pokój i odpowiednie warunki do nauki. Wiązało się to z poniesieniem ogromnych nakładów na zakup i wyposażenie mieszkania. Wspólne mieszkanie wiązało się z wspólnymi posiłkami, spędzaniem czasu, wyjazdami, dbaniem o higienę itp. Dbała Pani o wykształcenie dzieci oraz pomagała w odrabianiu lekcji. Systematycznie kontaktowała się Pani ze szkołą, uczestniczyła w wywiadówkach (ojciec dzieci ani razu tego nie zrobił), opłacała Pani składki w szkole, obiady, ponosiła koszty wycieczek szkolnych, zakupu podręczników, przyborów szkolnych, odzieży, środków higienicznych, itp. W 2022 roku zapisała Pani syna na korepetycje z matematyki. Ich koszt również ponosiła Pani samodzielnie. Reprezentowała Pani dzieci w szkole, urzędach (np. wnioskowała Pani o dowód osobisty dla syna), przychodniach. W trakcie rozwodu i po nim ponosiła Pani wszystkie koszty związane z prywatnymi wizytami dzieci u lekarzy psychologów i psychiatrów, koszty leków, prywatnych wizyt np. u stomatologa. Wydatki związane ze wspólnymi wyjazdami/wycieczkami z dziećmi spoczywały na Pani. Na dzieci otrzymywała Pani świadczenie 500+. Ojciec dzieci w ww. okresie opłacał zasądzone przez sąd alimenty na oboje dzieci. Zajmował się nimi doraźnie - w trakcie pobytu dzieci u ojca (cotygodniowe wizyty od wieczora w piątek do popołudnia w niedzielę; ok. 2 tygodni w okresie wakacyjnym; niektóre święta; sporadyczne, pojedyncze dni powszednie) zapewniał im posiłki, spędzał czas.
4.W latach 2021-2022 nie była Pani matką lub opiekunem innych dzieci.
5.W latach 2021 - 2022 Pani syn (…) był uczniem szkoły podstawowej, Pani córka uczęszczała do liceum ogólnokształcącego. Z uwagi na egzamin komisyjny z j. polskiego w sierpniu, na świadectwie widnieje data ukończenia szkoły w dniu 31.08.2022 r.
6.W latach 2021- 2022 miejsce zamieszkania dzieci (zgodnie z wyrokiem sądu) było przy Pani.
7.Sąd nie orzekł o kontaktach z dziećmi. Z ojcem dzieci ustalili Państwo, że dzieci będą spędzały z nim weekendy.
8.W latach 2021-2022 miała Pani przyznane świadczenie wychowawcze na oboje dzieci w wysokości po 500 zł na dziecko.
9.Orzeczenie sądu o rozwodzie uprawomocniło się z dniem (…).
10.W latach 2021-2022 nie prowadziła Pani działalności gospodarczej.
11.Pani stan cywilny po orzeczeniu rozwodu w 2021 roku nie uległ zmianie.
12.W latach 2021-2022 osiągała Pani dochody z tytułu umowy o pracę opodatkowane na zasadach ogólnych dotyczących osób fizycznych.
13.W latach 2021-2022 do Pani i Pani dzieci nie miały zastosowania przepisy:
- art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy),
- ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub
- ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub
-ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
14.Prawo do skorzystania z ulgi na dzieci w 2021 oraz 2022 roku nie było przedmiotem postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej.
W piśmie z 31 maja 2023 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że (...):
1.Ojciec dzieci nie uczestniczył w zapewnieniu im rozwoju fizycznego i intelektualnego, nie zabezpieczał potrzeb bytowych, zdrowotnych i edukacyjnych, nie dostarczał niezbędnych dóbr materialnych, nie ponosił wydatków związanych z wypoczynkiem, itp. Opłacał zasądzone alimenty.
2.(…) 2022 roku Pani córka osiągnęła pełnoletność. Po tej dacie nie uzyskiwała:
-dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody ze zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych) lub
-przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt. 148 (ulga dla młodych) lub art. 21 ust. 1 pkt. 152 (ulga na powrót),
w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 240 ze zm.), z wyjątkiem renty rodzinnej. W okresie, którego dotyczy zapytanie, Pani syn był niepełnoletni.
3.Między Panią, a ojcem dzieci nie została ustalona naprzemienna opieka w stosunku do dzieci.
Pytanie
Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego była Pani w latach 2021-2022 uprawniona do skorzystania z możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, biorąc pod uwagę pierwotnie przedstawiony, a następnie doprecyzowany stan faktyczny oraz obowiązujące w tym okresie brzmienie, odpowiednio:
-za rok podatkowy 2021 - art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
- za rok podatkowy 2022 - art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
była Pani w latach 2021-2022 uprawniona do rozliczenia się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, co uprawnia Panią do skorzystania z możliwości preferencyjnego rozliczenia.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie,
2)bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej
- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.
W myśl art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265 ze zm.):
Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie;
2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie;
- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
Według art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:
Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:
1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152
- w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.
Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270).
W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:
Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), wynika, że:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):
W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.
Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Natomiast art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:
przepisy art. 6 ust. 4c–4h, 8 (…) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:
-posiadania przez rodzica statusu osoby samotnie wychowującej dziecko/dzieci;
-wychowywania przez rodzica samotnie w roku podatkowym dziecka/dzieci;
-nie uzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
-nie podlegania przez rodzica i dziecko (dzieci) opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.
Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.
Przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.
Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.
Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.
Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.
Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.
W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:
Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.
Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pani matką dwojga dzieci: (…)urodzonej (…) i (…) urodzonego – (…) r. Z ojcem dzieci jest Pani rozwiedziona, a wyrok uprawomocnił się 16.03.2021 r. Z dniem 16 marca 2021 roku prawomocnym wyrokiem sądu orzeczono Pani rozwód. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi powierzono obojgu rodzicom, przy czym ustalono, że miejsce zamieszkania dzieci będzie przy Pani. Pani dzieci w 2021 i 2022 roku zamieszkiwały z Panią. Wykonywała Pani wszystkie obowiązki związane z wychowaniem dzieci, ponosiła koszty ich utrzymania, edukacji oraz leczenia. Dzieci pozostawały pod Pani stałą, codzienną opieką. Wychowanie dzieci w tym okresie spoczywało wyłącznie na Pani. Pani córka w dniu 24 września 2021 roku osiągnęła pełnoletność. Do dnia 31 sierpnia 2022 r. kontynuowała naukę w liceum ogólnokształcącym. Pani syn (…) był uczniem szkoły podstawowej.
Zależy Pani na zapewnieniu dzieciom odpowiedniego środowiska, w którym będą czuły się bezpiecznie, w związku z tym wyprowadziła się Pani z dziećmi od byłego męża (ojca dzieci) i na początku wynajmowała Pani dwupokojowe mieszkanie ponosząc samodzielnie wszystkie koszty utrzymania. Następnie zakupiła Pani mieszkanie, kierując się przede wszystkim tym, aby każde z dzieci miało samodzielny pokój i odpowiednie warunki do nauki co wiązało się z poniesieniem ogromnych nakładów na zakup i wyposażenie mieszkania. Wykonywanie władzy rodzicielskiej przez Panią przejawiało się również przez spędzanie czasu z dziećmi, wspólne posiłki, wyjazdy, dbaniem o ich higienę itp. Dbała Pani o wykształcenie dzieci oraz pomagała w odrabianiu lekcji. Systematycznie kontaktowała się Pani ze szkołą, uczestniczyła w wywiadówkach, opłacała Pani składki w szkole, obiady, ponosiła koszty wycieczek szkolnych, zakupu podręczników, przyborów szkolnych, odzieży, środków higienicznych, itp. W 2022 roku zapisała Pani syna na korepetycje z matematyki. Ich koszt również ponosiła Pani samodzielnie. Reprezentowała Pani dzieci w szkole, urzędach (np. wnioskowała Pani o dowód osobisty dla syna), przychodniach. Ponosiła Pani wszystkie koszty związane z prywatnymi wizytami dzieci u lekarzy psychologów i psychiatrów, koszty leków, prywatnych wizyt np. u stomatologa. Wydatki związane ze wspólnymi wyjazdami lub wycieczkami z dziećmi spoczywały również wyłącznie na Pani.
Ojciec dzieci w ww. okresie opłacał zasądzone przez sąd alimenty na oboje dzieci. Zajmował się nimi doraźnie - w trakcie pobytu dzieci u ojca tj. cotygodniowe wizyty od wieczora w piątek do popołudnia w niedzielę; około 2 tygodnie w okresie wakacyjnym, niektóre święta oraz sporadyczne, pojedyncze dni powszednie. Zapewniał im wtedy posiłki i spędzał z nimi czas. Ojciec dzieci nie uczestniczył w zapewnieniu im rozwoju fizycznego i intelektualnego, nie zabezpieczał potrzeb bytowych, zdrowotnych i edukacyjnych, nie dostarczał niezbędnych dóbr materialnych, nie ponosił wydatków związanych z wypoczynkiem.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro w latach 2021-2022 to Pani faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do swoich dzieci, tj. dostarczała im niezbędnych dóbr materialnych, zapewniała odpowiednie warunki do nauki, organizowała i opłacała im korepetycje oraz zajęcia dodatkowe, troszczyła się o ich zdrowie i edukację, natomiast ojciec poza płaconymi alimentami oraz zajmowaniem się nimi doraźnie, nie uczestniczył w zapewnieniu im rozwoju fizycznego i intelektualnego, nie zabezpieczał potrzeb bytowych, zdrowotnych i edukacyjnych, nie dostarczał niezbędnych dóbr materialnych, nie ponosił wydatków związanych z wypoczynkiem, to spełnia Pani warunki określone art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dzieci za lata 2021-2022 na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 i 4c ww. ustawy, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zastosuje się Pani do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm. dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right