Interpretacja indywidualna z dnia 9 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.168.2023.2.NF
Obowiązek wystawiania faktur korygujących w związku z cesją umowy leasingu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
·braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiot leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1 w przypadku Cesji, gdy jedyną zmianą będzie zmiana korzystającego (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1) oraz
·braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiot leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1 w przypadku Cesji, gdy zmianie miałby ulec jeden z warunków umowy (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2).
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 maja 2023 r. (wpływ 31 maja 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i jest podmiotem prowadzącym działalność finansową, w szczególności w zakresie zawierania umów najmu, leasingu operacyjnego i finansowego oraz udzielania klientom finansowania w formie pożyczek. Działalność Wnioskodawcy polega m.in. na realizacji transakcji gospodarczych, których przedmiotem jest dostawa towarów w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, wynikająca z zawieranych umów leasingu finansowego, które to umowy spełniają warunki określone w art. 17f ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587) (dalej: ustawa o CIT), tj.:
a)umowa leasingu zawarta jest na czas oznaczony,
b)przedmiotem finansowania w umowie leasingu finansowego są podlegające amortyzacji środki trwałe,
c)suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych, a w przypadku zawarcia przez Wnioskodawcę następnej umowy leasingu środka trwałego będącego uprzednio przedmiotem takiej umowy, odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu,
d)umowa leasingu finansowego zawiera postanowienie, że w podstawowym okresie umowy leasingu odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający.
Przedmiotem wniosku są umowy leasingu finansowego, które na gruncie przepisów ustawy o VAT stanowią dostawę towarów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (dalej: LF).
Zawierając z klientem (dalej także: korzystającym) umowę LF, Spółka dokonuje dostawy towaru (przedmiotu leasingu) rozumianej jako przeniesienie na korzystającego prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Do dostawy towaru (przedmiotu umowy leasingu) dochodzi w momencie przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel na korzystającego. Podstawa opodatkowania VAT jest ustalana przez Spółkę z góry i obejmuje w szczególności:
·część kapitałową – stanowiącą spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu;
·część odsetkową obliczoną za cały okres trwania umowy leasingu, ustaloną w oparciu o aktualną stopę procentową,
które ustalane są zgodnie z harmonogramem opłat leasingowych stanowiącym integralną część umowy leasingu.
Faktura pierwotna może obejmować także:
·opłatę przygotowawczą oraz
·inne opłaty dodatkowe, znane i ustalone na moment oddania przedmiotu do używania (wydania).
Oznacza to, że już na moment powstania obowiązku podatkowego w VAT, w związku wydaniem przedmiotu LF, Spółka określa łączną kwotę należnego wynagrodzenia za cały okres trwania Umowy wraz z należnym podatkiem VAT.
Zgodnie z umową LF korzystający zobowiązany jest uiszczać w okresach miesięcznych raty leasingowe. Pierwsza płatność dokonywana przez korzystającego obejmuje m.in. kwotę całego VAT należnego, wykazanego na fakturze pierwotnej wystawionej przez Spółkę, opłaty dodatkowe oraz, część wynagrodzenia kapitałowego (netto). W dalszym kroku, uiszczane przez korzystającego raty (raty leasingowe) obejmują wartość netto poszczególnych płatności w podziale na:
·część kapitałową – stanowiącą odpowiednią spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu oraz
·część odsetkową – stanowiącą wynagrodzenie Spółki, ustaloną w oparciu o stałą lub zmienną w trakcie trwania umowy LF stopę bazową (w szczególności: 3M WIBOR, 1M WIBOR) oraz odpowiednią marżę Spółki.
Ponadto, w przypadku umów LF opartych o zmienną stopę bazową powstają różnice pomiędzy faktycznie dokonanymi płatnościami przez leasingobiorcę, a kwotą wskazaną na fakturze pierwotnej (dokumentującej wydanie przedmiotu leasingu) – różnica dotyczy części odsetkowej. W związku z tym, Wnioskodawca stosuje następującą zasadę wystawiania faktur korygujących do faktury pierwotnej:
·dla umów LF opartych o zmienną stopę bazową zawartych na okres nieprzekraczający 60 miesięcy, Spółka wystawia fakturę korygującą na zakończenie umowy LF;
·dla umów LF zawartych na okres przekraczający 60 miesięcy, Spółka wystawia odpowiednio:
i)pierwszą fakturę korygującą z upływem 60 miesięcy od dokonania dostawy przedmiotu umowy LF oraz
ii)drugą fakturę korygującą na zakończenie umowy LF.
Prawidłowość takiego sposobu postępowania potwierdziła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji indywidualnej (…).
W trakcie realizowania umów LF, zdarzają się sytuacje powodujące różne zmiany w treści tychże umów np. wydłużenie lub skrócenie okresu trwania umowy, zmiana wysokości rat, zmiana danych rejestrowych po stronie korzystającego itd. Takie zmiany, jako realizowane standardowo, nie powodują wątpliwości na gruncie przepisów ustawy o VAT. Spółka otrzymała jednak wstępne zapytanie od Korzystającego 1, dotyczące możliwości wyrażenia zgody na zawarcie umowy, na mocy której nowy podmiot (dalej: Korzystający 2) przejmie wszystkie prawa i obowiązki aktualnego korzystającego (dalej: Korzystający 1), wynikające z zawartej z finansującym umowy LF (dalej: Cesja). Z pozyskanych informacji wynika, iż w związku z planowaną Cesją, Korzystający 1 i 2 będą rozliczać się między sobą, tj. Korzystający 1 otrzyma od Korzystającego 2 uzgodnioną między nimi kwotę (dalej: odstępne), przy czym Wnioskodawca jako finansujący, w żadnym przypadku nie będzie stroną tych rozliczeń. Innymi słowy uzgodnienia co do ewentualnej kwoty odstępnego pozostaną tylko i wyłącznie w gestii Korzystającego 1 i 2 i nie są przedmiotem niniejszego wniosku. Wnioskodawca ma jedynie wyrazić zgodę na dokonanie Cesji umowy leasingu, tj. Korzystający 2 przejmie wszystkie prawa i obowiązki Korzystającego 1 wynikające z umowy LF. Wskazać należy, iż sposób i rodzaj udzielonego finansowania nie ulegnie zmianie, tj. zawarta z Korzystającym 2 umowa leasingu w dalszym ciągu będzie mieć wszystkie cechy charakterystyczne dla umowy LF opisane na wstępie niniejszego wniosku. Zmianie ulegnie jedynie podmiot będący korzystającym.
Dodatkowo, Korzystający 2 zapytał Spółkę, czy w ramach dokonywania Cesji, Wnioskodawca dopuszcza możliwość zmiany warunków umowy LF. Przy czym ewentualne modyfikacje jakie Korzystający 2 rozważa, mogłyby dotyczyć:
i)obniżenia wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek wydłużenia okresu trwania umowy,
ii)zwiększenia wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek skrócenia okresu trwania umowy,
iii)obniżenia przez określony okres płatności rat.
Co ważne, z punktu widzenia interpretacji ogólnej nr DD6.8202.4.2020 z 15 lutego 2021 r. zmiany postanowień umowy LF byłyby takimi zmianami, które nie będą mieć wpływu na kryteria przewidziane w art. 17f ust. 1 ustawy o CIT. Innymi słowy opisane w stanie faktycznym w punktach i) - iii) postanowienia nie spowodują takich zmian, rezultatem których umowa LF przestałaby spełniać warunki uznania jej za umowę leasingu finansowego dla celów podatkowych w rozumieniu art. 17f ustawy o CIT.
Spółka rozważając przekazany jej wniosek, powzięła wątpliwości, a tym samym składa niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w ramach zdarzenia przyszłego w dwóch wariantach. Przedmiotem niniejszego wniosku jest po pierwsze kwestia braku konieczności wystawienia faktury korygującej do faktury pierwotnej dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu umowy LF) oraz wystawienia nowej faktury na Korzystającego 2 w sytuacji, gdzie jedyną zmianą umowy jest zmiana korzystającego (Cesja) oraz po drugie, w sytuacji, gdy przy okazji dokonywanej Cesji, zmianie miałyby ulec jeden bądź kilka warunków umowy LF, wskazane powyżej.
Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
W uzupełnieniu wniosku, Wnioskodawca udzielił na poniższe pytania następujących odpowiedzi:
1.Czy w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych umową leasingu lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na Korzystającego?
Tak. Umowy leasingu finansowego, które stanowią przedmiot wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w związku z art. 7 ust. 1 pkt 2, przewidują, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową prawo własności do przedmiotu leasingu zostanie przeniesione na Korzystającego.
2.Czy w związku z zawartą Cesją Korzystający 1 dokona zwrotu przedmiotu leasingu na Państwa rzecz? Jeśli tak, to proszę wskazać w jakiej formie i na jakich warunkach.
Nie. Korzystający 1 przekaże bezpośrednio Korzystającemu 2 przedmiot leasingu bez udziału Spółki. Spółka jest przedsiębiorstwem finansowym, które nie posiada ani zasobów lokalowych ani możliwości przechowania przedmiotów leasingu.
3.Czy dokonają Państwo na rzecz Korzystającego 2 wydania przedmiotu leasingu? Jeśli tak, to proszę wskazać w jakiej formie i w związku z jakimi okolicznościami.
Nie. Jak już wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 2, przekazanie przedmiotu leasingu następuje bezpośrednio pomiędzy Korzystającym 1 a Korzystającym 2, bez udziału Spółki. Jednakże żeby taka sytuacja miała miejsce to uprzednio muszą zostać przygotowane i podpisane wszelkie dokumenty związane z cesją przedmiotu leasingu w ramach umowy leasingu, a także musi zostać zweryfikowana zdolność kredytowa nowego Korzystającego, tj. Korzystającego 2.
4.Czy zmiana warunków umowy LF dokonywana w związku z Cesją spowoduje, że (proszę wyjaśnić jaka to zmiana, z jakich okoliczności ona będzie wynikała):
·ulegnie zmianie podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana na fakturze pierwotnej?
Może tak być jeśli zmieni się podstawowy okres umowy leasingu oraz harmonogram. Przykładowo, w przypadku wydłużenia podstawowego okresu leasingu może wzrosnąć łączne wynagrodzenie od Korzystającego, a tym samym podstawa opodatkowania. W przypadku natomiast skrócenia podstawowego okresu leasingu podstawa opodatkowania może się zmniejszyć.
·dokonany zostanie zwrot przedmiotu leasingu?
Nie. Odpowiedź na pytanie zawarta została powyżej przy odpowiedzi na pytanie nr 2 i 3.
·dokonacie Państwo zwrotu całości lub części zapłaty za przedmiot leasingu? Jeśli tak, to komu, z jakiego tytułu i w jakiej części?
Nie. Spółka nie zamierza dokonywać żadnych zwrotów w całości czy też w części wobec tego co już zostało zafakturowane oraz opłacone, ani do dostawcy przedmiotu leasingu, ani też Korzystającego 1 (nie będzie korekty tzw. dużej faktury), a kolejne noty odsetkowe będą wystawiane na Korzystającego 2. Jeżeli Korzystający 1 w jakikolwiek sposób rozliczy się z Korzystającym 2, odbędzie się to poza Spółką i na warunkach ustalonych jedynie między Korzystającymi 1 i 2.
·stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury. Jeśli tak, to jaka to pozycja?
Nie. Realizacji cesji umowy leasingu finansowego nie należy odczytywać jako pomyłki.
Pytania
1.Czy w przypadku Cesji, gdy jedyną zmianą będzie zmiana korzystającego, prawidłowym jest podejście, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1?
2.Czy w przypadku, gdy w ramach Cesji, zmianie miałby ulec dodatkowo którykolwiek z warunków wymienionych powyżej w punktach (i) - (iii), prawidłowym będzie podejście, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1
W przypadku Cesji, gdy jedyną zmianą będzie zmiana korzystającego, prawidłowym jest podejście, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1.
Ad 2
W przypadku, gdy w ramach Cesji, zmianie miałby ulec dodatkowo którykolwiek z warunków wymienionych powyżej w punktach (i) - (iii), prawidłowym będzie podejście, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1.
Uzasadnienie Państwa stanowiska
Ad 1 i ad 2
W niniejszej sprawie, kluczowym elementem pozwalającym rozstrzygnąć skutki w podatku VAT po stronie Wnioskodawcy, jest odpowiedź na pytanie, czy Korzystający 1, w wyniku umowy Cesji, „zwraca” niejako przedmiot umowy LF na rzecz Wnioskodawcy, a następnie Wnioskodawca dokonuje (w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT) kolejnej dostawy towaru na rzecz Korzystającego 2.
Patrząc na proces finansowania pod postacią umów LF, ogólne zasady wskazują, że finansujący nabywa na własność środek trwały (przedmiot leasingu), a następnie przekazuje go korzystającemu do używania i pobierania pożytków. Nie oznacza to jednak, że korzystający staje się właścicielem przedmiotu. Właścicielstwo zostaje nadal po stronie finansującego, niemniej prawo do rozporządzania towarem jak właściciel, z chwilą przekazania przedmiotu finansowania, przechodzi na korzystającego. Następuje więc dostawa towaru z punktu widzenia ustawy o VAT. Taka też dostawa towaru miała już miejsce między Wnioskodawcą a Korzystającym 1 w związku z zawarciem umowy LF. Dostawa towaru została udokumentowana fakturą pierwotną, w której wykazany został należny podatek VAT.
Jeśli zatem Spółka wyrazi zgodę na Cesję umowy LF, na mocy której wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umowy LF przejmie Korzystający 2, to finansujący nadal pozostanie właścicielem przedmiotu leasingu, z tą różnicą, że w miejsce Korzystającego 1, to Korzystający 2 będzie miał prawo do rozporządzania towarem jak właściciel oraz obowiązek uiszczania opłat leasingowych. Nie nastąpi na gruncie przepisów VAT żadne zdarzenie, które należałoby udokumentować fakturami: korektą na „zwrot” przedmiotu leasingu przez Korzystającego 1 oraz „dostawą” przedmiotu leasingu przez Spółkę na rzecz Korzystającego 2. Przedmiot leasingu nadal stanowi ta sama rzecz, raz już wydana do używania w ramach umowy LF. Spółka w żadnym momencie nie przejmuje władztwa nad przedmiotem leasingu (nawet na chwilę), nie odbiera go od Korzystającego 1 i nie wydaje go Korzystającemu 2, ma więc miejsce jedynie zmiana podmiotowa po stronie korzystającego z przedmiotu leasingu. Jak wskazano w wyroku WSA w Gdańsku z 11 lutego 2015 r., sygn. akt I SA/Gd 1605/14 „Z punktu widzenia opodatkowania czynności podatkiem od towarów i usług istotne jest nie tyle przeniesienie prawa własności, lecz przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel”. Nie można zatem powiedzieć, że Wnioskodawca w wyniku Cesji dokonuje jakiejkolwiek dostawy. Wnioskodawca pozostaje poza rozliczeniami między Korzystającym 1 i Korzystającym 2 (odstępne), towar nie wraca też fizycznie do Wnioskodawcy (Spółka nie odbiera przedmiotu leasingu od Korzystającego 1 i nie wydaje go Korzystającemu 2), przekazanie przedmiotu leasingu następuje wyłącznie między korzystającymi, na co Wnioskodawca jedynie wyraża zgodę.
Zatem jak wskazano w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 listopada 2016 r. sygn. akt ILPP1-1/4512-1-38/16-2/MW „w związku z dokonaniem cesji Umowy pomiędzy Leasingobiorcą I a Leasingobiorcą 2 i wydaniem przedmiotu Umowy pomiędzy tymi stronami, dostawa towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT następuje pomiędzy Leasingobiorcą I a Leasingobiorcą 2 i tym samym czynność taka jest neutralna na gruncie ustawy o VAT po stronie Wnioskodawcy (...) odpłatna dostawa towarów nastąpi z całkowitym pominięciem udziału Wnioskodawcy. Spółka nie dokona bowiem ponownej dostawy towaru (w odniesieniu do którego już raz przeniosła prawo do rozporządzania jak właściciel) i tym samym nie będzie zobowiązana do wykazania w stosownych ewidencjach i deklaracjach kwoty podatku należnego VAT z tytułu takiej transakcji (jako że już wykazała podatek VAT należny z tego tytułu z chwilą wydania przedmiotu Umowy Leasingobiorcy l). Idąc dalej, Spółka nie będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej taką transakcję w rozumieniu art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Skoro Wnioskodawca nie będzie uczestniczył w przedmiotowej transakcji (za wyjątkiem wyrażenia zgody na jej przeprowadzenie przez Leasingobiorcę l) i wysokość pierwotnej podstawy opodatkowania po stronie Spółki nie ulegnie zmianie, a także nie dojdzie do zwrotu towaru na rzecz Wnioskodawcy, to mając na uwadze art. 29a ust. 1 ustawy o VAT w związku z art. 106j ust. 1 Spółka nie będzie również zobowiązana do wystawienia faktury korygującej z tego tytułu. Innymi słowy, dostawa towarów dokonana wcześniej na rzecz Leasingobiorcy I została już opodatkowana VA T i tym samym skoro nie zachodzą żadne inne przesłanki do dokonania stosownego zmniejszenia podstawy opodatkowania Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawienia faktury korygującej”.
Identyczne stanowisko przedstawił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 13 kwietnia 2018 r., sygn. akt 0112-KDIL4.4012.706.2017.2.JK, w której organ wskazał: „Wobec powyższego należy stwierdzić, że skoro A dokona cesji Umowy leasingu finansowego na rzecz podmiotu B, w wyniku przelewu całości praw i obowiązków dojdzie również do przekazania możliwości używania i pobierania pożytków przez A z przedmiotu leasingu w postaci helikoptera, a więc dojdzie do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad rzeczą na rzecz B. Zatem planowany przelew całości praw i obowiązków wynikających z Umowy leasingu na rzecz B stanowić będzie dla A odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że przeniesienie przez Spółkę na B praw i obowiązków wynikających z Umowy leasingu wskutek zawarcia umowy cesji stanowić będzie dostawę towaru przez A na rzecz B. Podsumowując, planowany przelew całości praw i obowiązków wynikających z Umowy Leasingu na rzecz B stanowić będzie dla A odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy”.
Dodatkowo, jak już wskazano powyżej, Wnioskodawca w żadnym przypadku nie uczestniczy i nie będzie uczestniczył w rozliczeniach pomiędzy Korzystającym 1 a Korzystającym 2 w związku z Cesją umowy LF. Po podpisaniu Cesji wszelkie prawa i obowiązki przejmuje Korzystający 2 i tylko z Korzystającym 2 Spółka będzie kontynuować dalsze rozliczenia wynikające z umowy LF. Zatem jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 19 września 2017 r. sygn. akt 0114-KDIP4.4012.303.2017.1.AS „zauważyć należy, że pomimo zaprzestania płacenia rat leasingowych przez Leasingodawcę I, spłatę należności kontynuować będzie Leasingobiorca II, w związku z czym dla Wnioskodawcy nie ulegnie zmianie obrót dla celów podatku VAT, w konsekwencji nie ma on podstaw do korygowania obrotu i podatku VAT wykazanego na fakturze, i nie może wystawić faktury korygującej.
Podsumowując, dokonanie cesji leasingu przez Leasingodawcę I na Leasingodawcę II, pozostanie neutralne na gruncie podatku od towarów i usług dla Wnioskodawcy”.
W ocenie Spółki, jeżeli przy okazji Cesji, Spółka zgodzi się dodatkowo na zmianę jednego lub kilku warunków opisanych poniżej:
·obniżenie wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek wydłużenia okresu trwania umowy,
·zwiększenie wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek skrócenia okresu trwania umowy,
·obniżenie przez określony okres płatności rat
i na skutek takiej zmiany doszłoby do ustalenia innej niż pierwotnie sumy opłat leasingowych, to w ocenie Spółki nie spowoduje to innego podejścia niż wcześniej opisane czyli brak faktury korygującej na „zwrot” przedmiotu leasingu oraz brak faktury na „dostawę” towaru na rzecz Korzystającego 2.
Jeżeli nawet skutkiem takich zmian byłaby konieczność skorygowania obrotu Spółki dla celów VAT (na skutek zmiany łącznej sumy opłat leasingowych) i powstałby obowiązek wystawienia faktury korygującej, byłaby to korekta uwzględniająca dokonywane zmiany (zmniejszająca lub zwiększająca), wystawiana przez Spółkę do faktury pierwotnej, ale już na dane Korzystającego 2. Zauważyć bowiem należy, że niezależnie od tego, czy wskutek umowy cesji nastąpi zmiana tylko i wyłącznie podmiotu występującego w roli korzystającego, czy wraz ze zmianą korzystającego, zmianie uległyby również niektóre warunki umowy LF, z punktu widzenia dostawy towaru w rozumieniu ustawy o VAT, nadal mamy do czynienia z sytuacją, gdzie Wnioskodawca pozostaje właścicielem przedmiotu, zaś władztwo nad rzeczą (i możliwość jego rozporządzaniem) przejdzie bezpośrednio z Korzystającego 1 na Korzystającego 2.
Może się jednak okazać, że koniecznym będzie wystawienie na rzecz Korzystającego 2 faktury korygującej dokumentującej zmianę obrotu Spółki na gruncie VAT w związku ze zmianą warunków umowy LF w odniesieniu do faktury pierwotnej. Jak wskazano powyżej, co potwierdza również przytoczone w uzasadnieniu wniosku orzecznictwo, czynność pod postacią Cesji, nie będzie natomiast nową dostawą towaru przez Spółkę na rzecz Korzystającego 2, poprzedzone korektą zmniejszającą na rzecz Korzystającego 1.
Podsumowując, niezależnie od tego, czy skutkiem Cesji będzie jedynie zmiana podmiotowa (z Korzystającego 1 na Korzystającego 2) czy dodatkowo zmianie ulegnie którykolwiek z warunków umowy LF wymienionych powyżej w punktach i) - iii), prawidłowym będzie podejście, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2 (gdzie podstawą mogłaby być przykładowo suma opłat należnych od Korzystającego 2) oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez rzecz Korzystającego 1 (gdzie kwotą korekty mogłaby być przykładowo suma opłat, które po cesji będą już należne od Korzystającego 2).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku– jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 7 ust. 9 ustawy:
Przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.
Stosownie do powołanego przepisu, umowa leasingu finansowego jest dla potrzeb podatku od towarów i usług traktowana jako odpłatna dostawa towarów.
Zgodnie z art. 17a pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.):
Ilekroć w rozdziale jest mowa o umowie leasingu - rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.
Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Powołany wyżej artykuł określa zasadę ogólną odnoszącą się do podstawy opodatkowania. W myśl tej zasady ogólnej podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.
Stosownie do art. 29a ust. 10 ustawy:
Podstawę opodatkowania obniża się o:
1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2)wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
W myśl art. 29a ust. 13 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
Jak wynika z art. 29a ust. 14 ustawy:
Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.
W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy:
Faktura powinna zawierać:
1)datę wystawienia;
2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem.
W świetle przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.
Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki). Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.
W praktyce zdarzają się jednakże sytuacje, gdy po wystawieniu faktury następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury poprzez wystawienie faktury korygującej.
W myśl art. 106j ust. 1 ustawy:
W przypadku gdy po wystawieniu faktury:
1)podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,
2)(uchylony)
3)dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4)dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5)stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury
– podatnik wystawia fakturę korygującą.
Zgodnie z art. 106j ust. 2 ustawy:
Faktura korygująca powinna zawierać:
1)(uchylony)
2)numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
2a) numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca – w przypadku faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej;
3)dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
a)określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-5,
b)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
4)(uchylony)
5)jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
6)w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.
Zgodnie z art. 106j ust. 2a ustawy:
Faktura korygująca może zawierać:
1)wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA”;
2)przyczynę korekty.
Jak wynika z powyższych regulacji faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży, tj. m.in. w przypadku zmiany podstawy opodatkowania lub kwoty podatku czy pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury.
Z przytoczonych uregulowań wynika zatem, iż istotą faktur korygujących jest korekta faktur pierwotnych. Faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i jest podmiotem prowadzącym działalność finansową, w szczególności w zakresie zawierania umów najmu, leasingu operacyjnego i finansowego oraz udzielania klientom finansowania w formie pożyczek. Działalność Wnioskodawcy polega m.in. na realizacji transakcji gospodarczych, których przedmiotem jest dostawa towarów w rozumieniu przepisów ustawy, wynikająca z zawieranych umów leasingu finansowego, które to umowy spełniają warunki określone w art. 17f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przedmiotem wniosku są umowy leasingu finansowego, które na gruncie przepisów ustawy stanowią dostawę towarów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zawierając z klientem (dalej także: korzystającym) umowę LF, Spółka dokonuje dostawy towaru (przedmiotu leasingu) rozumianej jako przeniesienie na korzystającego prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Do dostawy towaru (przedmiotu umowy leasingu) dochodzi w momencie przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel na korzystającego.
Spółka otrzymała wstępne zapytanie od Korzystającego 1, dotyczące możliwości wyrażenia zgody na zawarcie umowy, na mocy której nowy podmiot – Korzystający 2 – przejmie wszystkie prawa i obowiązki aktualnego korzystającego – Korzystający 1, wynikające z zawartej z finansującym umowy LF (dalej: Cesja). Z pozyskanych informacji wynika, iż w związku z planowaną Cesją, Korzystający 1 i 2 będą rozliczać się między sobą, tj. Korzystający 1 otrzyma od Korzystającego 2 uzgodnioną między nimi kwotę (dalej: odstępne), przy czym Wnioskodawca jako finansujący, w żadnym przypadku nie będzie stroną tych rozliczeń.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii uznania, że w przypadku Cesji Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiot leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1 (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1).
W myśl art. 7091 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Wobec powyższego, umowa leasingu sprowadza się do używania rzeczy i pobierania pożytków, nie rodzi natomiast powstania prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W świetle ustawy, leasing – co do zasady – jest usługą zdefiniowaną w art. 8 ust. 1 ustawy.
Na gruncie ustawy, zważywszy na charakter i specyfikę leasing finansowy traktowany jest jako dostawa towarów.
Dokonując analizy okoliczności sprawy należy zauważyć, że powołane wyżej przepisy art. 7 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 7 ust. 9 ustawy wskazują, że aby umowę leasingu zakwalifikować jako dostawę towarów, musi ona spełniać następujące warunki:
- przedmiotem umowy muszą być towary,
- umowa leasingu musi być zawarta na czas określony,
- w wyniku umowy odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający lub przedmiotem leasingu są grunty,
- w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.
Wymogi te mają charakter łączny. Wystarczy więc, aby tylko jeden z ww. warunków nie został spełniony, a umowa leasingu nie zostanie zakwalifikowana jako dostawa towarów w świetle ustawy o podatku od towarów i usług.
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, leasing finansowy, który w głównej mierze charakteryzuje się tym, że odpisów amortyzacyjnych w podatku dochodowym dokonuje korzystający oraz zasadniczo prawo własności przechodzi na korzystającego z chwilą zapłaty ostatniej raty, uznawany jest na gruncie przepisów ustawy za dostawę towarów.
Analizując wskazane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towarów na rzecz Korzystającego 2, ponieważ to nie Wnioskodawca będzie dokonywał dostawy towaru na rzecz Korzystającego 2. Nie będą zachodziły również przesłanki dające Wnioskodawcy prawo wystawienia faktury korygującej na Korzystającego 1, bowiem nie zostaną spełnione warunki określone przez ustawodawcę w art. 106j ustawy.
Wnioskodawca wskazał, że w związku z planowaną Cesją, Korzystający 1 i Korzystający 2 będą rozliczać się między sobą. Wnioskodawca jako finansujący, w żadnym przypadku nie będzie stroną tych rozliczeń. Korzystający 2 przejmie wszystkie prawa i obowiązki Korzystającego 1 wynikające z umowy LF. Korzystający 1 przekaże bezpośrednio Korzystającemu 2 przedmiot leasingu bez udziału Spółki. Przedmiot leasingu nie zostanie zwrócony na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie dokona na rzecz Korzystającego 2 dostawy towarów.
W tym miejscu należy wskazać, że z punktu widzenia prawa cywilnego właścicielem towaru i jego dysponentem podczas trwania umowy leasingu jest finansujący. Jednakże przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów”, nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć leasingu, sprzedaży czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. W celu właściwego zinterpretowania pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.
Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel”, oddanie towaru do dysponowania w przypadku leasingu finansowego, stanowi dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 oraz art. 7 ust. 9 ustawy. W wyniku zawarcia umowy leasingu dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad rzeczą na rzecz leasingobiorcy, co sprawia, że może on rozporządzać nią jak właściciel. Znajduje to wyraz w swobodzie korzystania z towaru i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela.
Uwzględniając powyższe – w przedmiotowej sprawie – do dostawy towaru niewątpliwie dochodzi w chwili wydania towaru dla Korzystającego 1 w związku z zawartą umową leasingu. Z tą chwilą dochodzi do przeniesienia „prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel” na Korzystającego 1. Z kolei przeniesienie tego prawa (cesja) ma miejsce pomiędzy Korzystającym 1 a Korzystającym 2. Nie można w tej sytuacji mówić, że do dostawy (przeniesienia prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel) będzie dochodzić pomiędzy Wnioskodawcą a Korzystającym 2. Dodatkowo, Wnioskodawca wskazał, że sposób i rodzaj udzielonego finansowania nie ulegnie zmianie.
W odniesieniu do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących kwestii wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru na rzecz Korzystającego 2, należy zauważyć, że – jak już wyjaśniono wyżej, aby określoną umowę leasingu uznać – na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 9 ustawy – za dostawę towarów musi ona przede wszystkim dotyczyć towarów. Ponadto musi ona spełniać następujące warunki, tj. umowa leasingu musi być zawarta na czas określony, w wyniku tej umowy odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający lub przedmiotem leasingu są grunty, oraz w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy jedna ze stron transakcji przenosi na drugą stronę prawo do rozporządzania przekazywaną rzeczą jak właściciel to transakcja taka stanowi dostawę towaru. W związku z tym, że z treści cyt. przepisu nie wynika jednoznacznie, czy odpłatna dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu VAT ma miejsce jedynie w przypadku, gdy sprzedawca przenosi na nabywcę własność rzeczy w sensie cywilistycznym, czy też wystarczającą przesłanką do uznania, że doszło do dostawy towarów jest przekazanie nabywcy przedmiotu dostawy do swobodnej dyspozycji (w sensie ekonomicznym), treść tej regulacji została poddana ocenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Odnosząc się do powyższego zagadnienia w orzeczeniu C-320/88 (Shipping and Forwarding Enterprise – SAFE), TSUE stanął na stanowisku, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów nie ma znaczenia okoliczność, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje możliwość korzystania z rzeczy jak właściciel, nawet jeśli nie wiązało się ono z cywilnoprawnym przeniesieniem własności.
W przedmiotowym orzeczeniu TSUE posłużył się terminem „przeniesienia własności w sensie ekonomicznym” (praktyczna kontrola nad rzeczą; możliwość swobodnego dysponowania), uniezależniając jednoznacznie opodatkowanie podatkiem VAT od przeniesienia własności rzeczy w sensie cywilnym.
Analizując powyższe oraz przedstawiony przez Państwa opis sprawy stwierdzić należy, że dokonanie cesji umowy leasingu przez Korzystającego 1 na Korzystającego 2 pozostanie dla Wnioskodawcy neutralne na gruncie podatku od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie bowiem do dostawy towarów (przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) dochodzi z chwilą wydania przez Wnioskodawcę towaru dla Korzystającego 1. Sama zaś cesja umowy leasingu na Korzystającego 2 nie oznacza – co również wskazał Wnioskodawca – że będzie dokonywał ponownej dostawy towaru, tym razem na rzecz Korzystającego 2, skoro władztwo ekonomiczne nad tym towarem Wnioskodawca przekazał już Korzystającemu 1. W związku z powyższym, w wyniku Cesji umowy leasingu pomiędzy Korzystającym 1 i Korzystającym 2 to pomiędzy nimi dochodzi do dostawy towarów. W związku z przeniesieniem praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu, jej dotychczasowa treść nie ulega zmianie – na Korzystającego 2 przechodzi umowa leasingu w dotychczasowym brzmieniu.
A zatem, w analizowanej sprawie zawarcie Cesji nie spowoduje, że po stronie Wnioskodawcy dojdzie do kolejnej dostawy towaru, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, a czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu w rozumieniu art. 5 ustawy. W związku z tym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2. Wnioskodawca nie będzie również zobowiązany do wystawienia faktury korygującej zwrot towaru przez Korzystającego 1, ponieważ w okolicznościach tej sprawy nie dochodzi do zwrotu towaru na rzecz Wnioskodawcy. W stosunku do sytuacji Wnioskodawcy, powyższa czynność pozostaje bez wpływu na jej kwalifikację na gruncie ustawy.
Podsumowując, w przypadku Cesji, gdy jedyną zmianą będzie zmiana korzystającego, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiot leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz nie będzie zobowiązany do dokonania uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot na rzecz Korzystającego 1.
Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również obowiązku wystawiania faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiot leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz dokonania uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru na rzecz Korzystającego 1, gdy w ramach Cesji, zmianie miałby ulec którykolwiek z warunków wymienionych w pkt i) – iii) opisu sprawy (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2).
Z opisu sprawy wynika, że Korzystający 2 zapytał Spółkę, czy w ramach dokonywania Cesji, Wnioskodawca dopuszcza możliwość zmiany warunków umowy LF. Przy czym ewentualne modyfikacje jakie Korzystający 2 rozważa, mogłyby dotyczyć:
i)obniżenia wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek wydłużenia okresu trwania umowy,
ii)zwiększenia wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek skrócenia okresu trwania umowy,
iii)obniżenia przez określony okres płatności rat.
Jak wskazano w powyższym rozstrzygnięciu, zawarcie Cesji nie spowoduje, że po stronie Wnioskodawcy dojdzie do kolejnej dostawy towaru, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, a czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu w rozumieniu art. 5 ustawy. W związku z tym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2. Wnioskodawca nie będzie również zobowiązany do wystawienia faktury korygującej zwrot towaru przez Korzystającego 1, ponieważ w okolicznościach tej sprawy nie dochodzi do zwrotu towaru na rzecz Wnioskodawcy.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że w związku z Cesją może ulec zmianie podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana na fakturze pierwotnej. Zdarzy się tak, jeśli zmieni się podstawowy okres umowy leasingu oraz harmonogram. Przykładowo, w przypadku wydłużenia podstawowego okresu leasingu może wzrosnąć łączne wynagrodzenie od Korzystającego, a tym samym podstawa opodatkowania. W przypadku natomiast skrócenia podstawowego okresu leasingu podstawa opodatkowania może się też zmniejszyć.
W związku z tym, będzie miała miejsce sytuacja wskazana w art. 106j ust. 1 ustawy, która zobowiązuje Wnioskodawcę do wystawienia faktury korygującej. Jak wynika z treści tego przepisu fakturę korygującą wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży, tj. m.in. w przypadku zmiany podstawy opodatkowania lub kwoty podatku czy pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury.
Fakturę korygującą należy wystawić na rzecz Korzystającego 2, ponieważ w wyniku dokonanej Cesji przedmiotu leasingu Korzystający 2 wejdzie w ogół praw i obowiązków umowy.
Podsumowując, w przypadku, gdy w ramach Cesji, zmianie miałby ulec dodatkowo którykolwiek z warunków wymienionych powyżej w punktach (i) - (iii), prawidłowym będzie podejście, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, do wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru (przedmiotu leasingu) na rzecz Korzystającego 2 oraz nie będzie zobowiązany do dokonania uprzednio korekty faktury dokumentującej zwrot towaru przez Korzystającego 1. Natomiast, Wnioskodawca będzie zobowiązany do wystawienia faktury korygującej na rzecz Korzystającego 2 jeśli na skutek zmiany warunków umowy dojdzie do zmiany podstawy opodatkowania.
Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).