Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.280.2023.2.MST

Możliwość pomniejszenia przychodu z najmu nieruchomości o wysokość straty poniesionej przez spadkodawcę.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 3 kwietnia br. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia przychodu z najmu nieruchomości o wysokość straty poniesionej przez spadkodawcę.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W maju 2022 roku zmarła Pana żona, z którą przebywał Pan w związku małżeńskim od 1950 roku. Między Państwem była wspólność majątkowa, a dochody z najmu prywatnego dwóch nieruchomości opodatkowywali Państwo w zeznaniu rocznym PIT-36, na zasadach ogólnych. Jedna nieruchomość była własnością żony, a druga należała do majątku wspólnego.

Do chwili śmierci żony mieli Państwo oddzielnie podpisane umowy najmu dotyczące tych nieruchomości i rozliczali się Państwo na podstawie wystawianych indywidualnych miesięcznych faktur, tzn. zmarła żona wystawiała miesięcznie dwie faktury: na 100% czynszu swojej własności i 50% czynszu własności nieruchomości wspólnej. Pan wystawiał miesięczne faktury na drugie 50% nieruchomości wspólnej.

Od czerwca 2022 roku, po przepisaniu na Pana umów najmu, kontynuował Pan najem wszystkich nieruchomości jak wyżej, wystawiając miesięczne faktury najmu w swoim imieniu i płacił Pan od nich podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Na koniec maja 2022 roku zmarła żona wygenerowała stratę z najmu z uwagi na poniesione przed śmiercią koszty związane z wynajmem, tj. wysoką wieczystą dzierżawę za 2022 rok dotyczącą nieruchomości należącej do żony – zapłaconą do końca marca 2022 roku, zapłacony podatek od nieruchomości za dwa kwartały od obu nieruchomości żony.

Od 1 czerwca 2022 r. kontynuował Pan najem wystawiając faktury, płacił Pan dalsze podatki od nieruchomości żony za III i IV kwartał oraz swoje podatki od nieruchomości i podatki dochodowe na zasadach ogólnych, uzyskane z najmu dalszego obu nieruchomości. Rozliczając rok 2022 składa Pan do Urzędu Skarbowego PIT-36 do wspólnego rozliczenia w sposób przewidziany dla wdów i wdowców. Rozliczając się wspólnie w zeznaniu tym wychodzi, że po stronie żony powstała strata z najmu, a w Pana zeznaniu dochód z kontynuacji najmu.

W roku 2023 kontynuuje Pan wynajem tych nieruchomości i dochód opodatkowany będzie zgodnie z obowiązującymi przepisami – ryczałt.

Uzupełnienie wniosku

W Pana przypadku źródłem przychodu z najmu był i jest najem prywatny, który nie miał i nie ma charakteru działalności gospodarczej. Dochód z najmu prywatnego do 2022 roku był rozliczany na zasadach ogólnych, a od 2023 roku jest rozliczany ryczałtem od przychodu.

W przypadku Pana zmarłej żony źródłem przychodu z najmu (do maja 2022 roku) był tzw. najem prywatny i nie miał charakteru działalności gospodarczej. Dochód do chwili śmierci żony w maju 2022 roku był rozliczany na zasadach ogólnych.

Od czerwca 2022 roku kontynuuje Pan najem prywatny tych samych nieruchomości w swoim imieniu, na podstawie umów najmu prywatnego podpisanych przez Pana w czerwcu 2022 roku. Dochód z najmu prywatnego za 2022 rok opodatkował Pan wspólnie z małżonką (której dochody też powstały z najmu prywatnego nieruchomości) na zasadach ogólnych. W rozliczeniu wspólnym ze zmarłą żoną za 2022 rok (PIT-36) przy najmie prywatnym żony za jej życia powstała strata.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy kontynuując w 2023 roku i latach następnych najem prywatny jako właściciel, wdowiec i główny spadkobierca tych samych nieruchomości po zmarłej żonie oraz tych samych nieruchomości należących do Pana i wystawiając faktury dla tych wszystkich nieruchomości, wynikający z nich podatek do zapłaty w 2023 roku oraz kolejnych latach będzie Pan mógł obniżyć o wysokość straty powstałej w 2022 roku przez najem prywatny zmarłej żony, zgodnie z przepisami prawa podatkowego i Ordynacji podatkowej?

2.Czy prawo do obniżenia dochodu z najmu prywatnego uzyskanego przez Pana jako spadkobiercę jest prawem majątkowym i podlega dziedziczeniu?

Pana stanowisko w sprawie

Spadkobierca podatnika, czyli Pan, przejmuje w przewidzianych przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Prawem majątkowym jest również prawo do obniżenia, na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych, dochodu z najmu prywatnego uzyskanego przez spadkobiercę o wysokość straty z tego źródła przychodu poniesionej przez spadkodawcę. Kontynuując w 2023 roku najem prywatny – zgodnie z przepisami podatkowymi i art. 97 Ordynacji podatkowej – będzie Pan pomniejszał swoje dochody z tego samego źródła o stratę wygenerowaną przez żonę w roku 2022 z najmu prywatnego.

Uważa Pan, że powstałą stratę zmarłej żony wynikającą z najmu prywatnego może Pan, w 2023 roku i latach następnych, rozliczyć przychodami z najmu prywatnego kontynuowanego przez Pana. Od stycznia 2023 roku przychód z najmu prywatnego opodatkowuje Pan na zasadach obowiązujących – ryczałt.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 922 § 1 i § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Stosownie natomiast do treści art. 925 tego Kodeksu:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego nie należą do spadku. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Kwestię sukcesji podatkowej reguluje przede wszystkim art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym:

Spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

W świetle art. 97 § 2 ww. ustawy:

Jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Z powyższego wynika zatem, że:

•wszelkie prawa i obowiązki majątkowe spadkodawcy spadkobiercy podatnika przejmują zawsze i bezwarunkowo,

•prawa o charakterze niemajątkowym przechodzą na spadkobierców, pod warunkiem dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na ich rachunek (przy czym dotyczy to tylko uprawnień związanych z prowadzoną przez spadkodawców działalnością gospodarczą).

Prawa majątkowe to te prawa, które są bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego, a ponadto mają swój materialny i wymierny kształt. Do praw majątkowych należą m.in. prawo do zwrotu podatku, odroczenia lub rozłożenia na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, odroczenia zapłaty podatku, prawo do nadpłaty oraz prawo do umorzenia w całości lub w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłat prolongacyjnych, a także prawo do rozliczenia straty w następnych okresach rozliczeniowych. Natomiast prawa niemajątkowe obejmują m.in. prawo do złożenia korekty deklaracji czy zeznania, prawo do złożenia odwołania bądź też skargi od decyzji.

Tym samym prawo do rozliczenia w następnych latach podatkowych straty poniesionej przez Pana żonę (spadkodawcę) jest prawem majątkowym i podlega dziedziczeniu przez Pana jako spadkobiercę.

Odnosząc się natomiast do możliwości pomniejszenia przez Pana przychodu z najmu prywatnego nieruchomości o wysokość straty poniesionej przez zmarłą małżonkę należy wskazać, że jak wynika z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52,52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 3 tej ustawy:

O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:

1)obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo

2)obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.

Jak wynika z powyższego strata nie jest podatkowo obojętna, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera uregulowania, zgodnie z którymi strata ze źródła przychodów może być rozliczana przez podatnika z dochodów uzyskanych z tego źródła w następnych latach podatkowych. Strata jest nadwyżką kosztów uzyskania przychodów nad sumą przychodów i określana jest za rok podatkowy. Podstawowym warunkiem dla zaistnienia możliwości rozliczenia (odliczenia) straty podatkowej przez podatnika jest wystąpienie w latach następnych dochodu do opodatkowania ze źródła, z którego poniesiona została strata.

Podatnik może zatem odliczyć stratę od dochodów osiągniętych z tego źródła przychodów w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Ma również możliwość wyboru, w których latach i w jakiej wysokości dokona odliczeń, z zachowaniem warunku co do dopuszczalnej, określonej przez ustawodawcę, kwoty odliczenia w roku podatkowym. Brak dochodu do opodatkowania w określonym roku podatkowym oznacza brak możliwości rozliczenia straty podatkowej w tej jednostce czasowej. W przypadku kiedy w kolejnych pięciu latach podatkowych nie wystąpi dochód ze źródła, z którego poniesiono stratę, strata podatkowa może nie być w ogóle rozliczona.

W świetle art. 9 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio, gdy w okresie, o którym mowa w tym przepisie, podatnik jest opodatkowany na zasadach określonych w rozdziale 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. W tym przypadku obniża się przychód, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 6 tej ustawy:

Źródłami przychodów są najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

W myśl art. 9a ust. 6 ww. ustawy:

Dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 1 pkt 2 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.):

Ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne osiągające przychody, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o podatku dochodowym”.

W świetle art. 2 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym:

Osoby fizyczne osiągające przychody, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym, opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1a ww. ustawy:

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tych tytułów stosuje się przepisy art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

Jak wynika z art. 11 ust. 1 tej ustawy:

Podatnik uzyskujący przychody wymienione w art. 6 ust. 1, 1a i 1d, opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, może odliczyć od przychodów stratę, o której mowa w art. 9 ust. 3-3b ustawy o podatku dochodowym, oraz wydatki określone w art. 26 ust. 1 pkt 2, 2a, 2b, 2c, 5-6a i 9, art. 26h ust. 1 oraz art. 26hb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, jeżeli nie zostały odliczone od dochodu lub nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym.

Przepis regulujący rozliczanie straty wprost odwołuje się do art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Ustawodawca jednoznacznie wskazał w jego treści, że podatnicy rozliczający najem prywatny ryczałtem mają prawo odliczyć stratę ze źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten dotyczy również straty, która powstała przy opodatkowaniu prywatnego najmu na zasadach ogólnych.

W sytuacji więc gdy podatnik, który był opodatkowany na zasadach ogólnych osiągnął stratę, a od 2023 roku ma obowiązek opodatkowania przychodów z najmu prywatnego ryczałtem, będzie mógł rozliczyć stratę, ale z tą różnicą, że pomniejsza się o nią przychód. Zgodnie z treścią powołanych przepisów strata może być rozliczana z przychodem (dochodem) pochodzącym z tego samego źródła, tj. od przychodów z najmu prywatnego opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych można odliczyć stratę z najmu prywatnego, który był w latach wcześniejszych opodatkowany na zasadach ogólnych. Przepis o rozliczaniu straty (art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) stosuje się odpowiednio.

W konsekwencji, skoro prawo do rozliczenia straty z najmu prywatnego nieruchomości poniesionej przez Pana żonę jest prawem majątkowym podlegającym dziedziczeniu, ma Pan możliwość pomniejszenia przychodu z kontynuowanego w 2023 roku i latach następnych najmu o wysokość ww. straty. Nie stoi temu na przeszkodzie fakt, że Pana zmarła żona poniosła stratę, opodatkowując najem nieruchomości na zasadach ogólnych, podczas gdy Pan kontynuuje najem rozliczając się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W dalszym ciągu mamy bowiem do czynienia z tym samym źródłem przychodu, jakim jest najem prywatny. W takiej sytuacji jest Pan (w odniesieniu do 2023 roku) i będzie (w odniesieniu do lat następnych – do 2027 roku włącznie) uprawniony do rozliczenia powstałej straty, pomniejszając o nią przychód z najmu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

•stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

•zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).