Interpretacja indywidualna z dnia 30 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.158.2023.1.EJ

- Czy w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy i Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 1, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane saldami dodatnimi innego Uczestnika lub innych Uczestników uzyskujących dochody opodatkowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z prowadzoną w tym kraju działalnością gospodarczą (w tym dochody z tytułu wskazanych odsetek), uregulowanie takich odsetek przez Spółki nie będzie stanowiło dochodu osiąganego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników wskazanych w art. 3 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (nierezydentów), w związku z czym Zainteresowani nie będą zobowiązani do poboru podatku u źródła z tego tytułu na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, - czy w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy i Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 2, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane środkami własnymi Pool Leadera będącego niemieckim rezydentem podatkowym, przy wypłacie należności odsetkowych na Spółkach będzie ciążył obowiązek płatnika zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z czym będzie ona zobowiązana pobrać podatek u źródła przy zastosowaniu stawki wynikającej z art. 11 ust. 2 UPO PL-DE.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

29 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:

-czy w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy i Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 1, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane saldami dodatnimi innego Uczestnika lub innych Uczestników uzyskujących dochody opodatkowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z prowadzoną w tym kraju działalnością gospodarczą (w tym dochody z tytułu wskazanych odsetek), uregulowanie takich odsetek przez Spółki nie będzie stanowiło dochodu osiąganego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników wskazanych w art. 3 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (nierezydentów), w związku z czym Zainteresowani nie będą zobowiązani do poboru podatku u źródła z tego tytułu na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

-czy w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy i Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 2, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane środkami własnymi Pool Leadera będącego niemieckim rezydentem podatkowym, przy wypłacie należności odsetkowych na Spółkach będzie ciążył obowiązek płatnika zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z czym będzie ona zobowiązana pobrać podatek u źródła przy zastosowaniu stawki wynikającej z art. 11 ust. 2 UPO PL-DE.

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

(...) (dalej: „A”)

(...)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

(...) (dalej: „B”)

(...)

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

A jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „CIT”) podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (jest rezydentem podatkowym w Polsce). B jest z kolei spółką osobową transparentną podatkowo, nieposiadającą statusu podatnika CIT. Opodatkowaniu w stosunku do dochodów wypracowywanych przez B w Polsce podlegają jej wspólnicy, proporcjonalnie do wysokości posiadanego udziału w zysku B (ograniczony obowiązek podatkowy). Zainteresowani są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług zarejestrowanymi w Polsce.

Obie Spółki należą do tej samej międzynarodowej grupy przedsiębiorstw (dalej: „Grupa”) zajmującej się przede wszystkim handlem detalicznym obejmującym głównie artykuły spożywcze oraz artykuły niespożywcze poprzez sieć sklepów spożywczych prowadzonych pod markami A i B.

W związku z chęcią uproszczenia oraz poprawy efektywności przepływu środków pieniężnych, Zainteresowani oraz inne podmioty z Grupy (dalej: „Uczestnicy”) zawarli z niepowiązanym bankiem (dalej: „Bank”) Umowę świadczenia usługi zarządzania płynnością w formie limitów dziennych (tzw. umowa cash poolingu, dalej: „Umowa”). Celem usługi świadczonej przez Bank jest umożliwienie Zainteresowanym i pozostałym Uczestnikom zwiększenia efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi poprzez optymalizację gospodarowania dostępnymi środkami pieniężnymi i minimalizację kosztów odsetkowych jak również maksymalizacja przychodów odsetkowych. Zgodnie z Umową, każdy z Uczestników będzie zobowiązany do ponoszenia opłat na rzecz Banku z tytułu świadczonych przez niego usług.

Usługa cash poolingu polega na zarządzaniu przez określony podmiot (tzw. Cash Pool Leader) przepływami środków finansowych pomiędzy rachunkami bieżącymi klientów tej usługi (przede wszystkim w zakresie rozliczania odsetek), czyli Uczestnikami oraz techniczną obsługą procesu przez Bank. Zgodnie z założeniami, wskazany system zarządzania środkami pieniężnymi wiąże się z określonymi korzyściami i zaletami takimi jak usprawnienie zarządzania saldami środków pieniężnych (nadwyżki i deficyty) i odsetkami od nich (debetowe i kredytowe), redukcją operacyjnych kosztów administracyjnych i kosztów zewnętrznych oraz poprawa zarządzania i kontroli płynności finansowej - w porównaniu z kosztami i obciążeniami administracyjnymi wynikającymi z prowadzenia samodzielnych rachunków.

Zgodnie z Umową, rolę leadera/mastera systemu cash pooling pełniącego funkcję agenta rozliczeniowego w odniesieniu do rachunków bankowych podpiętych do systemu pełni

C-GmbH (dalej: „C”), będąca niemieckim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu w Niemczech od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Zainteresowani oraz inni Uczestnicy zawarli z C porozumienie określające warunki współpracy, prawa oraz obowiązki pool leadera oraz Uczestników w ramach struktury cash-poolingu (dalej: „Porozumienie”). Na mocy Porozumienia przewidziano także możliwość zwiększenia liczby Uczestników w drodze zawarcia stosownego listu akcesyjnego oraz uprzedniego wyrażenia zgody przez pool leadera.

W dniu 7 października 2022 r. podjęto uchwałę w sprawie połączenia C z jej jedynym udziałowcem, tj. D-GmbH (dalej: „D”), spółką będącą niemieckim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu w Niemczech od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Połączenie C i D zostało wpisane do sądu rejestrowego w Niemczech w dniu 13 października 2022 r. W związku z powyższym zdarzeniem, D wstąpiła we wszelkie prawa i obowiązki przysługujące C w związku z uczestnictwem w systemie cash poolingu i pełnieniem funkcji leadera/mastera systemu, które wynikają z zawartej Umowy i Porozumienia. W celu uniknięcia wątpliwości, na potrzeby wniosku zarówno C jak i D są nazywani jako „Pool Leader”.

W celu realizacji Umowy, każdy z Uczestników korzysta z bieżącego rachunku bankowego w PLN prowadzonego na rzecz Uczestników przez Bank (dalej: „Rachunki”). Jednocześnie, Bank będzie prowadził na rzecz Pool Leadera rachunek główny (dalej: „Rachunek Główny”).

Zgodnie z treścią Umowy, Bank udzielił Uczestnikom, na warunkach określonych w Umowie, limitów dziennych, tj. kwot stanowiących indywidualne limity dopuszczalnego dziennego zadłużenia na Rachunkach (dalej: „Limit Dzienny”). Limit Dzienny nie może przekraczać wartości określonych dla każdego uczestnika w Umowie. Limit Dzienny ma charakter odnawialny, tzn. zaksięgowanie przez Bank środków pieniężnych na Rachunku, do którego został przyznany dany Limit Dzienny, powoduje spłatę całości lub części wykorzystanego Limitu Dziennego i tym samym odnowienie jego całości lub części.

Jak wynika z treści Porozumienia, wszystkie obciążenia i uznania (wpłaty i wypłaty) na Rachunku Uczestnika są automatycznie bilansowane na koniec dnia powodując powstanie ujemnego lub dodatniego salda, które jest księgowane lub przekazywane na Rachunek Główny, tak aby na koniec dnia na Rachunkach Uczestników występowało saldo zerowe (zero end-of-day balancing cash pool).

W przypadku gdy saldo Rachunku na koniec dnia jest dodatnie, Bank obciąża jako ostatnia transakcja danego dnia Rachunek Uczestnika i uznaje Rachunek Główny tą kwotą. W przypadku gdy saldo Rachunku na koniec dnia jest ujemne, Bank obciąża Rachunek Główny i uznaje Rachunek Uczestnika tą kwotą. Jednocześnie, saldo na Rachunku Głównym nie może być ujemne, ponieważ suma wypłat wszystkich Uczestników w ciągu dnia jest ograniczona do sumy płynności finansowej wszystkich Uczestników i Pool Leadera, co jest monitorowane w sposób ciągły.

W przypadku wystąpienia ujemnego salda na rachunku danego Uczestnika będzie ono w pierwszej kolejności pokrywane ze środków pieniężnych pochodzących z sald dodatnich innych Uczestników i dopiero gdy wskazane środki okażą się w tym celu niewystarczające, do pokrycia pozostałej części wykorzystany zostanie kapitał pozyskany i zaangażowany w ramach struktury cash pooling przez Pool Leadera.

W wyniku tak przeprowadzonych operacji, na początek kolejnego dnia, saldo na Rachunkach Uczestników będzie wynosiło zero. Saldo Rachunku Głównego odpowiada z kolei sumie wpłat i wypłat Uczestników i wkładu własnego.

Opisane powyżej dzienne operacje są księgowane na Rachunkach prowadzonych osobno dla każdego Uczestnika. Każde obciążenie danego Rachunku prowadzi do wzrostu należności Uczestnika wobec Pool Leadera oraz każde uznanie na Rachunku pomniejsza należność lub prowadzi do powstania zobowiązania Uczestnika wobec Pool Leadera, jeśli suma uznań jest wyższa od sumy obciążeń. Od sald na Rachunkach Uczestników po dokonanej dziennej konsolidacji rozrachunków naliczane są odsetki w wysokości ustalonej w Porozumieniu (oprocentowanie w trybie dziennym w szyku rozwartym). Salda kredytowe na Rachunkach Uczestników podlegają oprocentowaniu na rzecz Pool Leadera, natomiast salda debetowe na Rachunkach Uczestników podlegają oprocentowaniu przez Pool Leadera.

Biorąc powyższe pod uwagę, Uczestnicy, w tym Spółki, w przypadku wystąpienia na ich rachunku salda kredytowego, zobowiązani są do wypłaty na rzecz Pool Leadera oprocentowania w związku z pokryciem ujemnego salda danego Uczestnika z konta Pool Leadera. Rozliczenie odsetek pomiędzy Pool Leaderem a Uczestnikami dokonywane jest co miesiąc.

Ponadto, Uczestnicy zobowiązani są do ponoszenia na rzecz Pool Leadera opłat z tytułu zarządzania systemem cash poolingu. Opłaty te, stanowiące marżę Pool Leadera, podobnie jak koszt korzystania z kapitału wykorzystywanego w ramach systemu, mają charakter odsetkowy.

Zainteresowani zwracają przy tym uwagę, że zgodnie z opisywanym powyżej mechanizmem rozliczeń stosowanym w ramach struktury cash pooling, księgowanie i rozliczenie odsetek będzie następować wyłącznie pomiędzy Pool Leaderem a poszczególnymi Uczestnikami, bowiem salda Uczestników są rozliczane z rachunku głównego Pool Leadera. Niemniej, dla celów rozliczeń związanych ze zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych (dalej: „podatek u źródła” lub „WHT”), będzie dokonywana odrębna techniczna weryfikacja mająca na celu ustalenie, z salda dodatniego którego z Uczestników pochodzą środki przeznaczone na pokrycie sald ujemnych innych Uczestników.

Jednocześnie, w celu uniknięcia wątpliwości, Spółki wyjaśniają sposób fakturowania rozliczeń w ramach cash poolingu i jednocześnie sposób traktowania tych transakcji dla potrzeb WHT. Mianowicie, wszystkie transakcje w cash poolingu będą fakturowane i rozliczane pomiędzy każdym z Uczestników a Pool Leaderem. Może to dotyczyć zarówno sytuacji gdy wykorzystywane będą środki pieniężne zaangażowane w ramach cash poolingu przez Pool Leadera, jak i pochodzące od Uczestników. W ramach powyższego:

a)w sytuacji gdy w ramach cash poolingu wykorzystywane są tylko środki Uczestników, tj. salda dodatnie niektórych Uczestników pokrywają salda ujemne innych Uczestników:

- Uczestnicy z saldami dodatnimi obciążają odsetkami Pool Leadera;

- Uczestnicy z saldami ujemnymi są obciążani odsetkami przez Pool Leadera;

- dla celów podatku u źródła mamy wówczas do czynienia z transakcjami wyłącznie pomiędzy Uczestnikami, ponieważ tylko oni angażują swoje środki pieniężne (tj. są rzeczywistymi właścicielami udostępnianego kapitału), natomiast Pool Leader pełni w tym przypadku tylko funkcje rozliczeniowe (dalej łącznie jako: „Scenariusz 1”).

b)w sytuacji gdy w ramach cash poolingu wykorzystywane są środki Pool Leadera, tj. jeżeli środki zaangażowane przez Pool Leadera pokrywają salda ujemne innych Uczestników:

- Uczestnicy z saldami ujemnymi są obciążani odsetkami przez Pool Leadera;

- dla celów podatku u źródła wówczas mamy do czynienia z transakcjami pomiędzy Pool Leaderem a Uczestnikami w tej części, w której Pool Leader angażuje swoje środki pieniężne (tj. jest rzeczywistym właścicielem udostępnianego kapitału, dalej łącznie jako „Scenariusz 2”).

Mając na względzie powyższe, Zainteresowani podkreślają przy tym, że w ramach Scenariusza 1 z ekonomicznego punktu widzenia transakcja (angażowanie środków pieniężnych w ramach struktury cash poolingu) odbywa się wyłącznie pomiędzy Uczestnikami, natomiast z perspektywy formalno-technicznej uwzględnia również Pool Leadera jako podmiot obowiązany do rozliczenia transakcji, w tym naliczenia i przekazania odsetek należnych Uczestnikom od posiadanych przez nich sald dodatnich oraz naliczenia i pobrania od Uczestników odsetek od posiadanych przez nich sald ujemnych.

Z kolei, w ramach Scenariusza 2, zarówno z ekonomicznego jak i formalno-technicznego punktu widzenia transakcja dotyczy Pool Leadera, bowiem angażuje on swój własny kapitał w postaci środków pieniężnych poprzez ich udostępnienie na rzecz Uczestników oraz odpowiada za rozliczenie transakcji.

Zainteresowani wskazali również, że Pool Leader jest podmiotem będącym niemieckim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu w Niemczech od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania i nie prowadzi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej poprzez zakład tam położony, ani nie wykonuje wolnego zawodu w oparciu o stałą placówkę tam położoną.

Jednocześnie, Spółki zwracają uwagę, że przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie jest uzyskanie potwierdzenia, że Pool Leader lub dany Uczestnik jest rzeczywistym właścicielem odsetek uzyskiwanych w ramach przedstawionej struktury cash poolingu, zgodnie z art. 4a ust. 29 ustawy o CIT. Przedmiotowa interpretacja ma służyć potwierdzeniu rozumienia określonych konsekwencji podatkowych na gruncie podatku u źródła, przy założeniu konieczności weryfikacji takiego statusu ww. podmiotów w danych okolicznościach, w szczególności przedstawionego w dalszej części wniosku przez Zainteresowanych pytania numer 2. W związku z powyższym, przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie są przepisy prawa podatkowego mające na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania, które odnoszą się do nadużycia przepisów prawa podatkowego, prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej lub podejmowania działań w sposób sztuczny lub bez uzasadnienia ekonomicznego, w szczególności zawarte w art. 4a pkt 29 oraz w art. 22c ustawy o CIT, zgodnie z art. 14b § 2a pkt 2b Ordynacji podatkowej.

Pytania

1)Czy na tle tak przedstawionego opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy i Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 1, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane saldami dodatnimi innego Uczestnika lub innych Uczestników uzyskujących dochody opodatkowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z prowadzoną w tym kraju działalnością gospodarczą (w tym dochody z tytułu wskazanych odsetek), uregulowanie takich odsetek przez Spółki nie będzie stanowiło dochodu osiąganego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników wskazanych w art. 3 ust. 2 ustawy o CIT (nierezydentów), w związku z czym Zainteresowani nie będą zobowiązani do poboru podatku u źródła z tego tytułu na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o CIT?

2)Czy na tle tak przedstawionego opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w związku z zawarciem i wykonywaniem Umowy i Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 2, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane środkami własnymi Pool Leadera będącego niemieckim rezydentem podatkowym, przy wypłacie należności odsetkowych na Spółkach będzie ciążył obowiązek płatnika zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT w związku z czym będzie ona zobowiązana pobrać podatek u źródła przy zastosowaniu stawki wynikającej z art. 11 ust. 2 UPO PL-DE?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, w wyniku zawarcia i wykonywania Umowy i Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze zarządzania płynnością finansową (cash-pooling):

1)W przypadku, w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 1, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane saldami dodatnimi innego Uczestnika lub innych Uczestników uzyskujących dochody opodatkowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z prowadzoną w tym kraju działalnością gospodarczą (w tym dochody z tytułu wskazanych odsetek), uregulowanie takich odsetek przez Spółki nie będzie stanowiło dochodu osiąganego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników wskazanych w art. 3 ust. 2 ustawy o CIT (nierezydentów), w związku z czym Zainteresowani nie będą zobowiązani do poboru podatku u źródła z tego tytułu na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o CIT.

2)W przypadku, w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 2, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane środkami własnymi Pool Leadera będącego niemieckim rezydentem podatkowym, przy wypłacie należności odsetkowych na Spółkach będzie ciążył obowiązek płatnika zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT w związku z czym będzie ona zobowiązana pobrać podatek u źródła przy zastosowaniu stawki wynikającej z art. 11 ust. 2 UPO PL-DE.

Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych

Komentarz ogólny

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o CIT podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Z kolei, jak wynika z art. 3 ust. 2 tej ustawy podatnicy niemający siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu uważa się w szczególności dochody (przychody) z tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia, w tym m.in. przychody wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, jeżeli nie stanowią dochodów (przychodów), o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1-4 tej ustawy (art. 3 ust. 5 w zw. z art. 3 ust. 3 pkt 5 ustawy o CIT).

W konsekwencji, jak wynika z art. 21 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), ustala się w wysokości 20% przychodów.

Z powyższych przepisów wynika, że odsetki wypłacane przez polskich podatników na rzecz nierezydentów podlegają, co do zasady, opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym (tzw. podatkiem u źródła) w Polsce. Jednocześnie podmioty dokonujące wypłat takich odsetek są na gruncie art. 26 ust. 1 ustawy o CIT zobowiązane do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od takich wypłat jako płatnicy.

Mając na względzie powyższe, na wstępie należy wskazać, że ustawa o CIT nie zawiera szczególnych regulacji dotyczących poboru podatku u źródła od odsetek wypłacanych w ramach systemów cash-poolingu. W tym zakresie, zdaniem Wnioskodawcy, konsekwencje podatkowe zawarcia umowy cash-poolingu należy oceniać z punktu widzenia ogólnych zasad opodatkowania obowiązujących na podstawie ustawy o CIT. W konsekwencji, wskazane regulacje w zakresie opodatkowania podatkiem u źródła oraz wynikających z tego tytułu obowiązków płatnika mogą, co do zasady, znaleźć zastosowanie również do odsetek wypłacanych przez Spółki w ramach Umowy oraz Porozumienia.

Ad. 1 (skutki na gruncie WHT w ramach Scenariusza 1)

Zgodnie z informacjami przedstawionymi w stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym, w ramach opisanej struktury cash-poolingu w przypadku wystąpienia ujemnego salda na rachunku danego Uczestnika będzie ono w pierwszej kolejności pokrywane ze środków pieniężnych pochodzących z sald dodatnich innych Uczestników i dopiero gdy wskazane środki okażą się w tym celu niewystarczające, do pokrycia pozostałej części wykorzystany zostanie kapitał pozyskany i zaangażowany w ramach struktury cash-pooling przez Pool Leadera.

Stąd, w ramach Scenariusza 1 z ekonomicznego punktu widzenia wykorzystywane są wyłącznie środki pieniężne Uczestników, tj. salda dodatnie niektórych Uczestników pokrywają salda ujemne innych Uczestników. W takiej sytuacji, Uczestnicy z saldami dodatnimi obciążają odsetkami Pool Leadera, natomiast Uczestnicy z saldami ujemnymi są obciążani odsetkami przez Pool Leadera.

W związku z powyższym, w ocenie Zainteresowanych, pomimo formalnego rozliczenia ww. operacji pomiędzy Pool Leaderem a każdym z Uczestników, transakcja z perspektywy podatku u źródła zostanie zawarta wyłącznie pomiędzy Uczestnikami ponieważ tylko oni angażują swoje środki pieniężne (tj. są rzeczywistymi właścicielami udostępnianego kapitału), natomiast Pool Leader pełni w tym przypadku tylko funkcje rozliczeniowe.

W konsekwencji, jeżeli w ramach danej transakcji wystąpi sytuacja, w której zarówno Spółki (posiadające salda ujemne, w związku z czym będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera) jak i Uczestnik lub Uczestnicy (posiadający salda dodatnie, w związku z czym będą obciążać odsetkami Pool Leadera) uzyskują dochody opodatkowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z prowadzoną w tym kraju działalnością gospodarczą (w tym dochody z tytułu wskazanych odsetek), uregulowanie takich odsetek przez Spółki nie będzie stanowiło dochodu, o którym mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o CIT, bowiem Uczestnicy obciążający odsetkami Pool Leadera nie będą w przedmiotowej sytuacji osiągać dochodów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako podatnicy, o których mowa w art. 3 ust. 2 tej ustawy (nierezydenci).

W związku z powyższym, Zainteresowani nie będą wówczas zobowiązani do poboru podatku u źródła z tego tytułu na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, gdyż przepis ten powinien znaleźć zastosowanie wyłącznie w przypadku dochodów, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 5 ww. ustawy.

Przedmiotowe stanowisko znajduje przy tym potwierdzenie w licznych stanowiskach organów podatkowych, przykładowo:

-interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 stycznia 2022 r. (znak: 0111-KDIB1-2.4010.521.2021.2.DP):

„Należy jednoznacznie podkreślić, że cechą charakterystyczną systemu cash pooling jest konsolidowanie środków finansowych wszystkich uczestników, a nie dokonywanie „darowizn” na rzecz Pool Leadera przez pozostałych uczestników. To uczestnicy biorący udział w tym systemie mogą rzeczywiście korzystać z przywilejów wynikających z prawa własności środków pieniężnych. Status osoby uprawnionej przysługuje ekonomicznemu właścicielowi udostępnionego kapitału (a nie ekonomicznemu dysponentowi samych odsetek). Uprawnionym właścicielem może być zatem podmiot posiadający prawo do kapitału, z tytułu którego udostępnienia należne będą odsetki, jak i prawo do zagospodarowania tych odsetek jako ich właściciel, a nie podmiot posiadający prawo tylko do ich otrzymania. Należy mieć na uwadze, że odsetki są ściśle związane z kapitałem, którego dotyczą (z którym związane jest ich powstanie), jeżeli zatem właścicielami środków pieniężnych są poszczególne spółki - uczestnicy cash poolingu, to oni są ostatecznymi odbiorcami powstałych w związku z tymi kwotami odsetek.

(...)

A zatem, odnosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy, w przypadku wypłaty przez Wnioskodawcę odsetek, Wnioskodawca powinien każdorazowo ustalić osobę podatnika, na rzecz którego przekazywane będą odsetki, a następnie zastosować postanowienia odpowiedniej umowy międzynarodowej tak, aby określić właściwą stawkę podatkową, czy też od tego podatku odstąpić, jeżeli dana umowa zawiera regulacje, na mocy których Polska jako państwo, w którym odsetki powstają - "państwo źródła", zrezygnowała z opodatkowania danych przychodów wobec rezydentów państwa, z którym dana umowa została zawarta.”

-interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 września 2020 r. (znak: 0111-KDIB1-2.4010.266.2020.2.AK):

„Z opisu sprawy wynika również, że uczestnikami systemu cash poolingu, w którym uczestniczy Wnioskodawca są wyłącznie spółki kapitałowe z siedzibą w Polsce będące polskimi rezydentami podatkowymi. Każdy z Uczestników zawarł odrębną Umowę Cash Poolingu oraz odrębne umowy z bankami, tzw. Zero Balancing Agreement.

Zatem w przypadku wypłaty odsetek, w stosunku do których rzeczywistym właścicielem jest inny Uczestnik będący polskim rezydentem podatkowym, Spółka nie będzie zobowiązana do pobrania podatku u źródła.”

-interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 października 2019 r. (znak: 0114-KDIP2-1.4010.354.2019.1.JC):

„W przypadku Odsetek Należnych Wnioskodawcom, tj. odsetek należnych w ramach Struktury polskim rezydentom, A. pełni rolę lidera Struktury. W praktyce oznacza to, że Odsetki Należne Wnioskodawcom mimo, iż pierwotnie księgowane są na Rachunku Głównym A., następnego dnia automatycznie przekazywane są z Rachunku Głównego na Rachunek danego Wnioskodawcy, który posiadał wierzytelność odsetkową względem danego (innego) Uczestnika, zgodnie z Umowami. W odniesieniu zatem do Odsetek Należnych Wnioskodawcom (tj. Uczestnikom innym niż A.), A. nie pełni roli rzeczywistego właściciela należności odsetkowych. Podmiotami uprawnionymi (rzeczywistymi właścicielami) Odsetek Należnych Wnioskodawcom są natomiast poszczególni Wnioskodawcy, względem których należne są dane odsetki. Tym samym, w odniesieniu do Odsetek Należnych Wnioskodawcom (odsetek w tej części, które nie są należne A. tylko pozostałym Uczestnikom), nie wystąpi obowiązek poboru podatku u źródła przez danego Wnioskodawcę, ponieważ Wnioskodawcy nie są podatnikami podatku zgodnie z treścią art. 3 ust. 2 w zw. z art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT.

Należy podkreślić, że podatnikiem w rozumieniu Ustawy o CIT, tj. podmiotem uprawnionym do uzyskania trwałego (definitywnego) przysporzenia majątkowego, od należności odsetkowych - Odsetek Należnych Wnioskodawcom, w odniesieniu do których podmiotami uprawnionymi (rzeczywistymi właścicielami) są Wnioskodawcy, nie jest A., a dany Wnioskodawca. Tym samym brak jest podstaw nie tylko do zastosowania UPO, ale w pierwszej kolejności podatku u źródła na gruncie art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT, co Wnioskodawcy uzasadniają poniżej w uzasadnieniu pytania 3.

(…)

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawców, w opisanym powyżej stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym Odsetki Należne Wnioskodawcom zaksięgowane na Rachunku Głównym A. faktycznie przekazywane do Wnioskodawców (polskich rezydentów podatkowych) nie stanowią przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy o CIT w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT, ponieważ podatnikami - podmiotami uzyskującymi trwałe (definitywne) przysporzenia majątkowe odpowiadające Odsetkom Należnym Wnioskodawcom - są Wnioskodawcy.”

-interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 kwietnia 2018 r. (znak: 0114-KDIP2-1.4010.61.2018.1.JC):

„Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, w zaprezentowanym w niniejszym wniosku Systemie, Lider będzie rzeczywistym właścicielem odsetek wyłącznie w odniesieniu do odsetek wypłacanych na jego rzecz z tytułu środków pieniężnych należących do Lidera i udostępnionych przez Lidera na rzecz innych Uczestników Systemu.

Z kolei, podmiotami uprawnionymi do pozostałych odsetek wypłacanych na rzecz Lidera będą pozostali Uczestnicy, którzy udostępnią swoje środki innym Uczestnikom Systemu, od których to środków naliczone zostaną odsetki.

Mając na uwadze, iż w Systemie uczestniczyć będzie Spółka, Lider (będący rezydentem podatkowym Danii), Duńska Spółka (będąca rezydentem podatkowym Danii) oraz Polskie Spółki (będące rezydentami podatkowymi w Polsce) opodatkowaniu podatkiem u źródła mogą, co do zasady, podlegać wyłącznie odsetki uiszczone przez Spółkę, których rzeczywistymi właścicielami będą Lider lub Spółka Duńska, tj. odsetki naliczone od środków udostępnionych w ramach Systemu przez Lidera lub Spółkę Duńską. Natomiast odsetki uiszczone przez Spółkę na rzecz Lidera, których rzeczywistymi właścicielami będą Polskie Spółki, tj. odsetki naliczone od środków udostępnionych w ramach Systemu przez Polskie Spółki, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem u źródła.”

W świetle powyższych rozważań oraz przedstawionych argumentów, w ocenie Zainteresowanych zawarcie oraz wykonywanie przez Spółki Umowy oraz Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 1, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane saldami dodatnimi innego Uczestnika lub innych Uczestników uzyskujących dochody opodatkowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z prowadzoną w tym kraju działalnością gospodarczą (w tym dochody z tytułu wskazanych odsetek), uregulowanie takich odsetek przez Spółki nie będzie stanowiło dochodu osiąganego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników wskazanych w art. 3 ust. 2 ustawy o CIT (nierezydentów), w związku z czym Zainteresowani nie będą zobowiązani do poboru podatku u źródła z tego tytułu na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o CIT.

Ad. 2 (skutki na gruncie WHT w ramach Scenariusza 2)

W pierwszej kolejności Spółka zwróciła, że zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 płatnika z podatnikiem.

Spółki również wskazały, że odsetki wypłacane w ramach Umowy i Porozumienia niewątpliwie mieszczą się w szerokiej definicji odsetek, o której mowa w art. 11 ust. 4 UPO PL-DE, zgodnie z którym użyte w niniejszym artykule określenie „odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką lub prawem do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek rządowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi pożyczkami, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Jednocześnie, opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu niniejszego artykułu.

Odsetki takie mogą być przy tym opodatkowane Umawiającym się Państwie, w którym powstają (w Polsce), i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie (w Niemczech), to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek. Właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną w drodze wzajemnego porozumienia sposób stosowania tego ograniczenia (art. 11 ust. 2 UPO PL-DE).

Należy zatem zwrócić uwagę, że w strukturach typu cash-pooling często istnieją wątpliwości, czy podmiot otrzymujący odsetki (czyli zazwyczaj pool leader), w odniesieniu do odsetek otrzymywanych z tytułu środków pieniężnych udostępnianych przez innych uczestników struktury, może być traktowany jako osoba uprawniona do takich odsetek.

Mając na względzie powyższe, w pierwszej kolejności należy wskazać, że w opisanej strukturze cash-poolingu Pool Leader będzie angażował swoje środki do pokrywania ujemnych sald danego Uczestnika dopiero w sytuacji, w której z uwagi na niewystarczającą ilość środków pieniężnych nie będą one mogły zostać pokryte z sald dodatnich innych Uczestników. W takim przypadku, tj. gdy środki pochodzące z sald dodatnich jednych Uczestników okażą się niewystarczające do pokrycia sald dodatnich innych Uczestników, w ramach Scenariusza 2 wykorzystane zostaną środki własne Pool Leadera - będą one pokrywać salda ujemne innych Uczestników, którzy będą obciążani odsetkami przez Pool Leadera.

W związku z powyższym, w ocenie Zainteresowanych, zarówno z ekonomicznego jak i formalno-technicznego punktu widzenia transakcja dotyczy Pool Leadera, bowiem angażuje on swój własny kapitał w postaci środków pieniężnych poprzez ich udostępnienie na rzecz Uczestników oraz odpowiada za rozliczenie transakcji. Transakcja będzie w takim przypadku zawierana pomiędzy Pool Leaderem a Uczestnikami w tej części, w której Pool Leader angażuje swoje środki pieniężne.

Biorąc zatem pod uwagę, że Pool Leader jest niemieckim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu w Niemczech od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w ramach Scenariusza 2 dochody z tytułu odsetek uzyskiwane przez Pool Leadera będą stanowić dochody, o których mowa w art. 3 ust. 5 w zw. z art. 3 ust. 3 pkt 5 ustawy o CIT. Uregulowanie takich odsetek będzie zatem, co do zasady, podlegało opodatkowaniu WHT w wysokości 20% przychodów, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

Niemniej, zgodnie z 26 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku dochowania przez Spółki należytej staranności (przy czym kwestia dochowania należytej staranności nie jest przedmiotem wniosku), możliwe będzie zastosowanie stawki wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (tj. stawki wynikającej z postanowień UPO PL-DE), pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Stąd, w przypadku spełnienia ww. warunków zastosowanie znajdą przepisy art. 11 ust. 1 UPO PL-DE, ponieważ odsetki powstające w Polsce będą wypłacone przez Spółki na rzecz Pool Leadera będącego niemieckim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu w Niemczech od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

W konsekwencji, Zainteresowani będą uprawnieni do zastosowania preferencyjnej stawki, o której mowa w art. 11 ust. 2 UPO PL-DE wynoszącej 5% kwoty brutto odsetek uregulowanych w ramach Scenariusza 2 w strukturze cash-poolingu, pod warunkiem spełnienia określonych warunków w ustawie o CIT oraz w przedmiotowej regulacji UPO PL-DE. W takiej sytuacji, to właśnie Pool Leader jako angażujący swoje środki finansowe do pokrywania ujemnych sald Uczestników powinien spełniać definicję osoby uprawnionej do odsetek mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się w Państwie (w Niemczech).

Przedmiotowe stanowisko znajduje przy tym potwierdzenie w licznych stanowiskach organów podatkowych przytoczonych w ramach uzasadnienia do stanowiska Zainteresowanych w ramach pytania nr 1 niniejszej interpretacji indywidualnej oraz poniższych:

-interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 lipca 2022 r. (znak: 0111-KDIB1-2.4010.292.2022.4.EJ):

„W Sytuacji 1, Pool Leader będzie zdaniem Wnioskodawcy rzeczywistym właścicielem odsetek. Będzie to bowiem przysporzenie Pool Leadera, osiągnięte w związku z udzielonym finansowaniem, które podlega oprocentowaniu (odsetki). Innymi słowy, jest to wynagrodzenie Pool Leadera za udzielone środki pieniężne danemu Uczestnikowi.

W Sytuacji 2, Pool Leader nie będzie zdaniem Wnioskodawcy rzeczywistym właścicielem odsetek, gdyż będzie on zobowiązany do przekazania otrzymanych odsetek od Uczestnika, innemu Uczestnikowi, który udzielił finansowania Pool Leaderowi na potrzeby udzielenia przez Pool Leadera finansowania pierwszemu Uczestnikowi. Tym samym, rzeczywistym właścicielem odsetek w Sytuacji 2 będzie inny Uczestnik.

Tak jak wskazano w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, wszyscy Uczestnicy są polskimi rezydentami podatkowymi, tym samym w Sytuacji 2, rzeczywistym właścicielem odsetek będzie polski rezydent podatkowy. W tej sytuacji, Wnioskodawca wypłacający odsetki lub dokonujący ich kapitalizacji, nie będzie zobowiązany do poboru podatku u źródła, gdyż będzie to transakcja dla potrzeb podatkowych traktowana tak jak transakcja pomiędzy podmiotami krajowymi.”

-interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 sierpnia 2020 r. (znak: 0114-KDIP2-1.4010.181.2020.2.JC):

„Mając na uwadze powyższe, w zaprezentowanej w opisie stanu faktycznego Strukturze Pool Leader będzie uprawnionym odbiorcą wyłącznie w odniesieniu do odsetek wypłacanych na jego rzecz z tytułu należących do niego środków pieniężnych, tj. udostępnionych z jego RL na rzecz pozostałych uczestników Struktury na pokrycie różnicy między saldami dodatnimi a ujemnymi wszystkich uczestników Struktury, jeśli ta różnica będzie ujemna. Z kolei podmiotami uprawnionymi do pozostałych odsetek będą pozostali uczestnicy Struktury, którzy udostępnili swoje środki zgromadzone na ich RU innym uczestnikom Struktury (za pośrednictwem RL), od których to środków naliczone zostały przedmiotowe odsetki (z uwagi na salda ujemne).”

Jednocześnie, Spółki podkreśliły, że przedmiotem interpretacji nie jest uzyskanie potwierdzenia, że Pool Leader lub dany Uczestnik jest rzeczywistym właścicielem odsetek uzyskiwanych w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu, zgodnie z art. 4a ust 29 ustawy o CIT. Przedmiotem interpretacji w ramach pytania nr 2 jest bowiem potwierdzenie stanowiska Zainteresowanych, zgodnie z którym w ramach Scenariusza 2 weryfikacji spełnienia warunków dotyczących posiadania statusu rzeczywistego właściciela odsetek należy dokonać w odniesieniu do Pool Leadera.

W świetle powyższych rozważań oraz przedstawionych argumentów, w ocenie Zainteresowanych, zawarcie oraz wykonywanie przez Spółki Umowy oraz Porozumienia dotyczących uczestnictwa Zainteresowanych w strukturze systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling), w przypadku w którym Spółki będą obciążane odsetkami przez Pool Leadera z uwagi na posiadanie ujemnych sald w ramach Scenariusza 2, które to salda w ramach rozliczeń dokonywanych przez Pool Leadera będą pokrywane środkami własnymi Pool Leadera będącego niemieckim rezydentem podatkowym, przy wypłacie należności odsetkowych na Spółkach będzie ciążył obowiązek płatnika zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT w związku z czym będzie ona zobowiązana pobrać podatek u źródła przy zastosowaniu stawki wynikającej z art. 11 ust. 2 UPO PL-DE.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznaczyć należy, iż nie była przedmiotem oceny kwestia ustalenia rzeczywistego odbiorcy odsetek w przedmiotowej sprawie. Okoliczność tę przyjęto za Wnioskodawcą i stanowi ona element stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „updop”):

Zgodnie z art. 3 ust. 2 updop:

W przepisie tym, wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła.

Stosownie do art. 3 ust. 3 pkt 5 updop:

Zgodnie z art. 3 ust. 5 updop:

W stosunku do niektórych przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podmioty zagraniczne, obowiązek potrącenia podatku spoczywa na podmiocie polskim dokonującym wypłaty należności będącej źródłem tego przychodu. Takie rodzaje przychodów zostały określone w art. 21 ust. 1 updop.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 1 updop:

Regulacja art. 21 ust. 2 updop stanowi, że:

Na podstawie art. 22b updop:

W myśl art. 26 ust. 1 updop:

W związku z powyższym, wskazać należy, że w art. 21 updop wymienione zostały określone rodzaje należności wypłacane przez podmioty polskie podmiotom zagranicznym, w przypadku uzyskania których, podmiot zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym, a obowiązanym do jego naliczenia, potrącenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego jest podmiot polski. Podatek ten nazywany jest podatkiem „u źródła” ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez polski podmiot wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta, w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 updop.

Mając jednak na uwadze fakt, że zgodnie z art. 21 ust. 2 updop, przepisy art. 21 ust. 1 updop stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska zasadne jest odwołanie się do przepisów Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz.U. z 2005 r., nr 12, poz. 90 ze zm., dalej: „UPO”).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 UPO:

W myśl art. 11 ust. 2 UPO:

Stosownie do art. 11 ust. 4 UPO:

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, wskazać należy, że Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash-poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash-pooling i zarządzający systemem, tzw. Pool Leadera (Agenta), którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe. Niezależnie od tego, czy podmiotem zarządzającym systemem jest bank, czy wybrana spółka z grupy, realizuje on jedynie funkcję pośrednika, tzn. nie jest ostatecznym właścicielem odsetek, do których prawo przysługuje spółkom przekazującym nadwyżkę chyba, że źródłem finansowania są także środki, których właścicielem jest Pool Leader.

Należy jednoznacznie podkreślić, że cechą charakterystyczną systemu cash-poolingu jest konsolidowanie środków finansowych wszystkich uczestników.

Cash pooling opiera się na możliwości minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy biorących w takim systemie, poprzez wzajemne kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy (innych uczestników), a nie na wykorzystaniu środków finansowych właściciela rachunku głównego.

Przepisy prawa podatkowego nie odnoszą się wprost do zdarzeń tego rodzaju, zatem ewentualne konsekwencje podatkowe należałoby oceniać z punktu widzenia ogólnych zasad opodatkowania obowiązujących w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc cytowane przepisy do przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego należy wskazać, że Uczestnicy powinni ustalić osobę podatnika, na rzecz którego przekazywane będą odsetki. W sytuacji posiadania certyfikatu rezydencji nierezydenta można zastosować postanowienia odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, aby określić właściwą stawkę podatkową, czy też od tego podatku odstąpić, jeżeli dana umowa zawiera regulacje, na mocy których Polska jako państwo, w którym odsetki powstają – „państwo źródła”, zrezygnowała z opodatkowania danych przychodów wobec rezydentów państwa, z którym dana umowa została zawarta.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku przez Uczestników Scenariusza 1 w ramach umowy cash poolingu tj. sytuacji w której środki pieniężne Uczestników (tj. salda dodatnie niektórych Uczestników pokrywają salda ujemne innych Uczestników) będą wykorzystywane przez innych Uczestników będących rzeczywistymi właścicielami udostępnionych środków, a Pool Leader pełni w tej sytuacji tylko funkcje rozliczeniowe, należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że w przypadku gdy Pool Leader (niemiecki rezydent) nie angażuje w strukturę cash-poolingu swoich własnych środków pieniężnych, lecz jedynie pełni funkcje pośrednika pomiędzy podmiotami uprawnionymi do odsetek, to rzeczywistymi właścicielami odsetek będą ich Uczestnicy. Powyższe oznacza, że odsetki mimo, iż są rozliczane przez Pool Leadera to nie jest on ich rzeczywistym właścicielem. W przedstawionej we wniosku sytuacji będą to polskie spółki (Spółka A i B). Uczestnicy nie będą zobowiązany do pobrania podatku od tych odsetek, gdyż odsetki wypłacane na rzecz spółek będących polskimi rezydentami nie podlegają pod regulację zawartą w art. 21 ust. 1 updop w związku z art. 3 ust. 3 pkt 5 tej ustawy.

Z kolei w przypadku Scenariusza 2 w którym wykorzystywane są środki Pool Leadera tj. środki pieniężne Pool Leadera pokrywają salda ujemne innych Uczestników wówczas rzeczywistym właścicielem wypłacanych odsetek będzie Pool Leader będący niemieckim rezydentem podatkowym. Poool Leader będzie podmiotem uprawnionym - odbiorcą odsetek. Oznacza to, że na Uczestnikach (Spółce A i B) będzie ciążył obowiązek płatnika wynikający z art. 26 ust. 1 updop. Wypłata tych odsetek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem u źródła na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1 updop.

Przy czym jeżeli w sytuacji posiadania przez Uczestników (Spółka A i B) certyfikatu rezydencji niemieckiego Pool Leadera, to Spółki polskie mają prawo do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania w wysokości 5% kwoty brutto tych odsetek na podstawie art. 11 ust. 2 UPO.

Resumując, Państwa stanowisko należy uznać za  prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).