Interpretacja indywidualna z dnia 25 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDSB2-1.4011.145.2023.3.AM

Możliwość rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dzieci.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 marca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 26 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie - pismami z 30 kwietnia 2023 r. (data wpływu 3 maja 2023 r.), 14 maja 2023 r. (o tej samej dacie wpływu) oraz 17 maja 2023 r. (o tej samej dacie wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W nawiązaniu do art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647), zwróciła się Pani z prośbą o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie Pani rocznego rozliczenia podatku dochodowego i stwierdzenia, czy może się Pani rozliczyć jako rodzic samotnie wychowujący, z uwagi na stan faktyczny.

W (…) Pani mąż – (…) – wyprowadził się i mieszka obecnie w (…), natomiast Pani nadal mieszka wraz z dziećmi w (…). Nie została między Wami orzeczona sądowna separacja, z uwagi na ustne porozumienie i ze względów emocjonalnych, nie myślała Pani wtedy o skutkach podatkowych, czy prawnych. Natomiast została podpisana między Wami ugoda alimentacyjna i (…) od tego czasu przelewa wskazaną kwotę. (…) złożył pozew o rozwód w (…), rozprawa rozwodowa przewidziana jest na (…). Odkąd Pani mąż się wyprowadził, to Pani samodzielnie wychowuje dwójkę dzieci – (...) i (...). (…) nie uczestniczy w wychowaniu dzieci, czasami jedynie odwiedza je w weekendy lub zabiera do siebie. To Pani sama wkłada cały trud wychowania dzieci, troszczy się Pani o ich rozwój fizyczny i emocjonalny, wozi je Pani na dodatkowe zajęcia, zawozi i odbiera z placówek dydaktycznych, organizuje czas wolny, dba o ich rozwój intelektualny, chodzi do lekarzy, była Pani z nimi podczas pobytu w szpitalu i w wielu innych przypadkach, w których bierze Pani udział sama, bez wsparcia małżonka. Ugoda alimentacyjna została przygotowana i podpisana na Pani wniosek, aby zapewnić dzieciom byt materialny. W pozwie rozwodowym jest wskazane, że dzieci mają zostać przy Pani i obie strony wyraziły na to zgodę.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

Podlega Pani na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W 2022 r. w stosunku do Pani i Pani dzieci nie miały zastosowania przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększenia lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 roku o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W 2022 roku dochody określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych:

a)w art. 27 – uzyskała Pani dochody z tytułu umowy o pracę - jeden stosunek pracy (PIT‑11),

b)w art. 30b - nie uzyskała Pani dochodów z kapitałów pieniężnych,

c)w art. 30c - nie uzyskała Pani dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W 2022 roku nie prowadziła Pani działalności gospodarczej.

W 2022 roku, dopóki ojciec dzieci mieszkał z Panią i Państwa dziećmi, tj. do końca (…) 2022 roku, uczestniczył w wychowaniu dzieci. Odkąd się wyprowadził, nie bierze czynnego udziału w wychowaniu dzieci, związanego z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami, dokształcaniem, zdrowiem emocjonalnym i psychicznym, nie dba o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, nie rozwija ich zainteresowań, nie troszczy się o ich rozwój fizyczny i duchowy, nie pomaga w edukacji szkolnej i pozaszkolnej. Opiekę sprawuje nad dziećmi tylko sporadycznie, w momencie, kiedy zabiera je do siebie (w niektóre weekendy). Oprócz płaconych alimentów, ojciec dzieci poniósł połowę kosztów związanych z uczestniczeniem syna na półkoloniach w lipcu 2022 roku oraz połowę kosztów związanych z zakupem okularów dla syna w sierpniu 2022 roku.

Nie została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad dziećmi.

Ojciec dzieci, Pani były małżonek (sprawa rozwodowa odbyła się (…) i został orzeczony rozwód):

a)nie został pozbawiony praw rodzicielskich,

b)nie odbywał kary pozbawienia wolności.

Pytanie

Czy może Pani złożyć deklarację roczną PIT-37 za 2022 rok jako rodzic samotnie wychowujący?

Pani stanowisko w sprawie

Z uwagi na stan faktyczny, może Pani rozliczyć deklarację PIT-37/2022 jako rodzic samotnie wychowujący.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

-posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;

-wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;

-nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;

-niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;

-nieuzyskiwania przez pełnoletnie dziecko przychodów/dochodów w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, której wysokość w grudniu 2022 r. wynosiła 16 061,28 zł (z wyjątkiem przewidzianym ustawą).

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci. Z ww. przepisu jednoznacznie wynika, że z możliwości rozliczania się jako osoba samotnie wychowująca dziecko może skorzystać jedynie rodzic lub opiekun prawny tego dziecka. Ponadto przepis ten odwołuje się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Osobami samotnie wychowującymi dziecko są przede wszystkim ci rodzice (przysposabiający) lub opiekunowie, którzy pozostają w stanie wolnym. Dotyczy to zarówno osób, które nigdy nie zawierały związku małżeńskiego (panna, kawaler), osób, których związek małżeński ustał wskutek śmierci współmałżonka (wdowa, wdowiec) – z wyjątkiem roku podatkowego, w którym zdarzenie to nastąpiło – jak i osób, których związek małżeński został rozwiązany poprzez orzeczenie rozwodu (rozwódka, rozwodnik). Osobami samotnie wychowującymi dzieci mogą być również, wyjątkowo, niektóre osoby pozostające w związku małżeńskim. Dotyczy to osób, wobec których orzeczono separację. Nabycie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko wymaga jednak prawomocnego orzeczenia o separacji małżonków. Dotyczy to również osób, których małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich. Skutek taki następuje na mocy orzeczenia sądowego. Podobnie jak w przypadku orzeczeń rozwodowych, także i w tym przypadku nabycie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko następuje dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądowego w tej kwestii. Osobami samotnie wychowującymi dziecko mogą być również te osoby, których małżonek odbywa karę pozbawienia wolności. Dotyczy to przypadków faktycznego wykonywana tej kary, tzn. sytuacji, w której małżonek tej osoby nie przebywa na wolności.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Z opisu sprawy wynika, że w (…) 2022 r. Pani mąż wyprowadził się i mieszka obecnie w (…), natomiast Pani wraz z dziećmi nadal mieszka w (…). Nie została między Państwem orzeczona separacja. Nie została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad dziećmi. Natomiast została podpisana między Państwem ugoda alimentacyjna i od tego czasu Pani mąż przelewa wskazaną kwotę. Odkąd mąż się wyprowadził, to Pani samodzielnie wychowuje dwójkę dzieci. Mąż nie uczestniczy w wychowaniu dzieci, czasami jedynie odwiedza je w weekendy lub zabiera do siebie. To Pani sama wkłada cały trud wychowania dzieci, troszczy się Pani o ich rozwój fizyczny i emocjonalny, wozi je Pani na dodatkowe zajęcia, zawozi i odbiera z placówek dydaktycznych, organizuje czas wolny, dba o ich rozwój intelektualny, chodzi do lekarzy, była Pani z nimi podczas pobytu w szpitalu. W 2022 r., dopóki ojciec dzieci mieszkał z Panią i Państwa dziećmi, tj. do końca (…) 2022 r., uczestniczył w wychowaniu dzieci. Odkąd się wyprowadził, nie bierze czynnego udziału w wychowaniu dzieci, związanego z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami, dokształcaniem, zdrowiem emocjonalnym i psychicznym, nie dba o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, nie rozwija ich zainteresowań, nie troszczy się o ich rozwój fizyczny i duchowy, nie pomaga w edukacji szkolnej i pozaszkolnej. Opiekę sprawuje nad dziećmi tylko sporadycznie, w momencie, kiedy zabiera je do siebie (w niektóre weekendy). Oprócz płaconych alimentów, ojciec dzieci poniósł połowę kosztów związanych z uczestniczeniem syna na półkoloniach w lipcu 2022 r. oraz połowę kosztów związanych z zakupem okularów dla syna w sierpniu 2022 r. W 2022 r. uzyskała Pani dochody z tytułu umowy o pracę. Ojciec dzieci, Pani były małżonek (sprawa rozwodowa odbyła się (…) i został orzeczony rozwód), w okresie którego dotyczy wniosek, nie został pozbawiony praw rodzicielskich oraz nie odbywał kary pozbawienia wolności.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że w 2022 r. nie można uznać Pani za „osobę samotnie wychowującą dziecko”, gdyż jak wskazała Pani we wniosku, była Pani mężatką, nie była Pani rozwódką, ani nie orzeczono separacji, ani Pani mężowi nie odebrano praw rodzicielskich wobec dziecka, ani Pani mąż nie odbywa kary pozbawienia wolności. Fakt, że od (…) 2022 r. na Pani spoczywają obowiązki codziennej opieki i dbania o dzieci, nie pozwala na uznanie Pani za osobę samotnie wychowującą dzieci, o której mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem nie przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2022 r. według zasad określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Zatem Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi Pani zastosować się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).