Interpretacja indywidualna z dnia 11 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.133.2023.2.MC

Opodatkowanie podatkiem VAT czynności przekazania wspólnikom samochodów osobowych wykupionych z leasingu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazania wspólnikom samochodów osobowych wykupionych z leasingu.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 maja 2023 r. (data wpływu 8 maja 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnikami Spółki są trzy osoby fizyczne, posiadające równe udziały w Spółce.

W 2018 r. Spółka zawarła trzy umowy leasingu operacyjnego dotyczące trzech samochodów osobowych wykorzystywanych do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Umowy leasingu operacyjnego zostały zakończone i zgodnie z warunkami tych umów leasingobiorcy przysługiwało prawo do wykupu przedmiotu leasingu. Spółka skorzystała z tego prawa i wykupiła przedmiotowe samochody. Faktury dokumentujące wykup zostały wystawione na leasingobiorcę, czyli Spółkę (łącznie trzy faktury).

Wykup został sfinansowany przez Spółkę z pożyczek udzielonych przez jej wspólników na podstawie umowy pożyczki z 27 grudnia 2022 r.

Na dzień wykupu pierwszego samochodu, tj. 28 grudnia 2022 r. odbyło się zebranie wspólników spółki cywilnej, gdzie podjęto stosowne uchwały. Postanowieniem wspólników Spółki, w dniu wykupu samochodów, nastąpi wycofanie ich z majątku Spółki, przeznaczenie ich na cele osobiste wspólników (niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą) oraz przeniesienie własności samochodów do majątków odrębnych wspólników. W efekcie nastąpiło przekształcenie współwłasności łącznej samochodów na współwłasność w częściach ułamkowych.

W związku z powyższym, samochody te nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, ich nabycie (w cenie netto) nie stanowiło kosztów uzyskania przychodu. Ponieważ wykup samochodów będzie związany z przekazaniem ich na cele prywatne i przekazanie to nie jest związane z działalnością opodatkowaną, Spółka nie dokonała odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wykupu samochodów z leasingu.

Ponadto wspólnicy Spółki zawarli, w wykonaniu podjętej uchwały, umowę o zniesieniu współwłasności przedmiotowych samochodów. Wspólnicy dokonali nieodpłatnego zniesienia współwłasności w ten sposób, że każdy ze wspólników stał się wyłącznym właścicielem określonego w umowie samochodu. Każdy ze wspólników dokonał rejestracji własnego pojazdu we właściwym dla siebie Wydziale Komunikacji oraz poniósł stosowne opłaty. Wszelkie poniesione koszty związane z tymi samochodami od momentu ich wykupu z leasingu nie są ujmowane w kosztach uzyskania przychodów.

Pytanie

Czy Spółka postąpiła prawidłowo uznając, że przekazanie wspólnikom samochodów wykupionych z leasingu na cele osobiste wspólników (trzech osób fizycznych) nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Spółki, przekazanie na cele osobiste samochodów wykupionych z leasingu operacyjnego trzem osobom fizycznym nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem nie przysługiwało Spółce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tych samochodów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT).

W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 7 ust. 2 Ustawy o VAT, przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, a także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Spółka prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnikami Spółki są trzy osoby fizyczne, posiadające równe udziały w Spółce.

W 2018 r. Spółka zawarła trzy umowy leasingu operacyjnego dotyczące trzech samochodów osobowych wykorzystywanych do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Umowy leasingu operacyjnego zostały zakończone i zgodnie z warunkami tych umów leasingobiorcy przysługiwało prawo do wykupu przedmiotu leasingu. Spółka skorzystała z tego prawa i wykupiła przedmiotowe samochody. Faktury dokumentujące wykup zostały wystawione na leasingobiorcę, czyli Spółkę (łącznie trzy faktury).

Wykup został sfinansowany przez Spółkę z pożyczek udzielonych przez jej wspólników na podstawie umowy pożyczki z 27 grudnia 2022 r.

Na dzień wykupu pierwszego samochodu, tj. 28 grudnia 2022 r. odbyło się zebranie wspólników spółki cywilnej, gdzie podjęto stosowne uchwały. Postanowieniem wspólników Spółki, w dniu wykupu samochodów, nastąpi wycofanie ich z majątku Spółki, przeznaczenie ich na cele osobiste wspólników (niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą) oraz przeniesienie własności samochodów do majątków odrębnych wspólników. W efekcie nastąpiło przekształcenie współwłasności łącznej samochodów na współwłasność w częściach ułamkowych.

W związku z powyższym, samochody te nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, ich nabycie (w cenie netto) nie stanowiło kosztów uzyskania przychodu. Ponieważ wykup samochodów będzie związany z przekazaniem ich na cele prywatne i przekazanie to nie jest związane z działalnością opodatkowaną, Spółka nie dokonała odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wykupu samochodów z leasingu.

W odniesieniu do powyższej kwestii należy wskazać, że w myśl art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”), przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Wobec powyższego, umowa leasingu sprowadza się do używania rzeczy i pobierania pożytków, nie rodzi natomiast powstania prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W świetle Ustawy o VAT leasing jest usługą zdefiniowaną w art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu - jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi.

Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu jest odrębną czynnością - dostawą towaru - niezwiązaną z samą umową leasingu.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy, po wykupie danego samochodu, Spółka nie wykorzystywała go w prowadzonej działalności gospodarczej, a więc nie było związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Otóż na moment wykupu samochody zostały wycofywane z majątku Spółki i przekazywane na cele osobiste wspólników, niezwiązane z działalnością gospodarczą.

Zatem, w zaistniałej sytuacji, Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług w związku z wykupem tych samochodów, mimo że faktury dokumentujące wykup były wystawione na Spółkę. Spółka nie odliczyła podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur „wykupowych”.

Podsumowując należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie przedmiotowych samochodów na cele osobiste wspólników, nie będzie podlegało ustawie o podatku od towarów i usług, gdyż przy nabyciu (wykupie) samochodu Spółce nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem przekazanie na cele osobiste samochodów wykupionych z leasingu operacyjnego nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 7 ust. 2 Ustawy o VAT bowiem - z uwagi na zamierzone przekazanie na cele osobiste - Spółce nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tych samochodów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie, należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra.

Ponadto, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

‒jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Podkreślić jednak należy, że dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy jest dokonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W analizowanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy czynność przekazania wspólnikom samochodów osobowych wykupionych z leasingu operacyjnego na cele osobiste tych wspólników (trzech osób fizycznych) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do przedstawionych przez Państwa wątpliwości należy wskazać, że zgodnie z art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

Ponadto, w myśl art. 709¹⁶ Kodeksu cywilnego:

jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin.

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz. W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi. Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu jest odrębną czynnością – dostawą towaru – niezwiązaną z samą umową leasingu.

Jednocześnie wskazać należy, że nieodpłatne przekazanie towarów uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem, w tym części składowych. Przy czym w przypadku części składowych istotne jest, czy ich wymiana spowodowała trwały wzrost wartości samochodu.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Ponadto zauważyć należy, że z powołanych wcześniej przepisów wynika, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy prowadzą Państwo działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i są zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnikami Spółki są trzy osoby fizyczne, posiadające równe udziały w Spółce. W 2018 r. zawarli Państwo trzy umowy leasingu operacyjnego dotyczące trzech samochodów osobowych wykorzystywanych do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Umowy leasingu operacyjnego zostały zakończone i zgodnie z warunkami tych umów leasingobiorcy przysługiwało prawo do wykupu przedmiotu leasingu. Skorzystali Państwo z tego prawa i wykupili przedmiotowe samochody. Faktury dokumentujące wykup zostały wystawione na leasingobiorcę (łącznie trzy faktury). Na dzień wykupu pierwszego samochodu, tj. w 28 grudnia 2022 r. odbyło się zebranie wspólników spółki cywilnej, gdzie podjęto stosowne uchwały. Postanowieniem wspólników Spółki, w dniu wykupu samochodów, nastąpi wycofanie ich z majątku Spółki, przeznaczenie ich na cele osobiste wspólników (niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą) oraz przeniesienie własności samochodów do majątków odrębnych wspólników. W efekcie nastąpiło przekształcenie współwłasności łącznej samochodów na współwłasność w częściach ułamkowych. W związku z powyższym, samochody te nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, ich nabycie (w cenie netto) nie stanowiło kosztów uzyskania przychodu. Ponieważ wykup samochodów będzie związany z przekazaniem ich na cele prywatne i przekazanie to nie jest związane z działalnością opodatkowaną, nie dokonali Państwo odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wykupu samochodów z leasingu. Ponadto wspólnicy Spółki zawarli, w wykonaniu podjętej uchwały, umowę o zniesieniu współwłasności przedmiotowych samochodów. Wspólnicy dokonali nieodpłatnego zniesienia współwłasności w ten sposób, że każdy ze wspólników stał się wyłącznym właścicielem określonego w umowie samochodu.

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że czynność przekazania przez Państwa samochodów osobowych na cele prywatne wspólników, w momencie ich wykupu z leasingu, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wskazać bowiem należy, że w rozpatrywanej sprawie, przy nabyciu (wykupie) samochodów osobowych nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W dniu wykupu samochodów nastąpiło wycofanie ich z majątku Spółki, przeznaczenie ich na cele osobiste wspólników (niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą) oraz przeniesienie własności samochodów do majątków odrębnych wspólników. Ponieważ wykup samochodów osobowych był związany z przekazaniem ich na cele prywatne i przekazanie to nie było związane z działalnością opodatkowaną, nie dokonali Państwo odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wykupu samochodów osobowych z leasingu.

Tym samym w analizowanym przypadku art. 7 ust. 2 ustawy nie ma zastosowania z uwagi na niespełnienie przez Państwa wskazanych w nim warunków. W konsekwencji, czynność przekazania samochodów osobowych na cele prywatne wspólników w momencie ich wykupu z leasingu, stanowi działanie w sferze, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Zatem czynności przekazania wspólnikom na cele prywatne samochodów osobowych na cele prywatne wspólników, w momencie ich wykupu z leasingu operacyjnego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).