Interpretacja indywidualna z dnia 5 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.107.2023.1.HW

Ustalenie, czy nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki oczyszczalni ścieków przebudowanej w ramach Zadania będzie podlegać opodatkowaniu oraz prawa do odliczenia podatku w związku z realizacją Projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki oczyszczalni ścieków przebudowanej w ramach Zadania będzie podlegać opodatkowaniu oraz prawa do odliczenia podatku w związku z realizacją Projektu. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Gmina jest w trakcie realizacji zadania pn. „Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w (…), Gmina (…)” (dalej: Projekt lub Zadanie). W ramach Zadania Gmina przebuduje będący jej własnością budynek oczyszczalni ścieków wraz z przynależną infrastrukturą.

Wydatki ponoszone przez Gminę w ramach Projektu są/będą dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT.

Gmina uzyskała promesę dofinansowania inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych (dalej: Fundusz). Program Inwestycji Strategicznych realizowany w ramach Funduszu to bezzwrotne dofinansowania inwestycji publicznych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Dodatkowo Gmina ubiega się o pożyczkę z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Po zakończeniu inwestycji, Gmina nieodpłatnie udostępni oczyszczalnię na rzecz spółki, w której Gmina ma udziały, tj. (…) (dalej: Spółka). Gmina jest jednym z udziałowców Spółki (Gmina posiada ok 1,5% udziałów w kapitale zakładowym Spółki). Spółka będzie wykorzystywała przedmiotową oczyszczalnię do świadczenia odpłatnych usług oczyszczania ścieków na rzecz mieszkańców Gminy, a także firm i instytucji z terenu Gminy. Spółka będzie rozliczała VAT należny z tytułu powyższych usług.

Zaznaczenia wymaga, że infrastruktura opisana we wniosku pozostanie własnością Gminy - Gmina jedynie użycza/udostępnia oczyszczalnię ścieków Spółce do eksploatacji.

Gmina w związku z realizacją Projektu wykonuje zadania własne, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

Gmina nie dokonała odliczenia VAT od wydatków ponoszonych w ramach Projektu.

Pytania

1.Czy nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki oczyszczalni ścieków przebudowanej w ramach Zadania będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy?

2.Czy w związku z realizacją Projektu Gmina ma/będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego?

Pytanie nr 1 dotyczy zdarzenia przyszłego.

Pytanie nr 2 dotyczy stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.

Państwo stanowisko w sprawie

1.Nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki oczyszczalni ścieków przebudowanej w ramach Zadania nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

2.W związku z realizacją Projektu Gmina nie ma/nie będzie miała prawa do odliczenia VAT naliczonego.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Ad. 1

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie, w świetle art. 15 ust. 6 cyt. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z kolei w świetle art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Z kolei, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Ponadto, art. 8 ust. 2 ww. ustawy wskazuje, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W ocenie Gminy, w analizowanej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Gmina nie przeniesie na Spółkę prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Gmina pozostanie właścicielem oczyszczalni ścieków i udostępni ją w sposób nieodpłatny Spółce do eksploatacji.

Gmina pragnie wskazać, że nieodpłatne udostępnienie infrastruktury przebudowanej w ramach Projektu będzie, w jej ocenie, usługą, jednakże usługą nieodpłatną. Przedmiotowej czynności nie można, zdaniem Gminy, zrównać z odpłatnym świadczeniem usług w myśl w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy. Nieodpłatne świadczenie usług podlega bowiem opodatkowaniu VAT wówczas, gdy nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że Gmina nieodpłatnie udostępniając oczyszczalnię ścieków Spółce wykonuje zadania własne, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

W związku zatem z faktem, że nieodpłatne udostępnianie infrastruktury objętej Projektem następuje w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością i wykonywaniem zadań własnych, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym, należy uznać, że jest to czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2017 r., sygn. 0461-ITPP2.4512.21.2017.1.AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zgodził się z podatnikiem, że „nieodpłatne przekazanie majątku w administrowanie do Z. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Podobne podejście zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 27 września 2019 r., sygn. ITPP2/4512-903/15/19-S/AW, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził stanowisko podatnika, że „(...) art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, ze względu na jego brzmienie, nie może mieć zastosowania w stosunku do czynności polegających na nieodpłatnym udostępnianiu Infrastruktury Spółce. Przedmiotowa regulacja odnosi się bowiem tylko i wyłącznie do użycia towarów. Ewentualna próba "rozciągnięcia tego przepisu" na usługi byłaby zatem sprzeczna w szczególności z jego literalną wykładnią, ale także z tzw. zasadą racjonalnego ustawodawcy, który doskonale rozróżnia i odrębnie definiuje pojęcia towarów oraz usług. Dodatkowo, w świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, działalność polegająca na nieodpłatnym udostępnianiu Infrastruktury na rzecz Z. stanowiła niewątpliwie nieodpłatne świadczenie usług do celów związanych z działalnością gospodarczą Gminy (w szczególności do działalności związanej ze zbiorowym zaopatrywaniem w wodę oraz odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków). W związku z powyższym, nie może być mowy o zastosowaniu w tym przypadku przepisów art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT”.

Ad. 2

Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami.

Z powyższego wynika zatem, że możliwe jest dokonanie odliczenia VAT od dokonywanych wydatków wówczas, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:

-wydatek ponoszony jest przez podatnika,

-wydatek jest związany z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,

-nie ma zastosowania art. 88 ustawy o VAT.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji Gmina nie będzie wykorzystywała majątku przebudowanego w ramach Projektu do czynności opodatkowanych VAT. Jak wskazano powyżej, oczyszczalnia ścieków będzie wykorzystywana przez Gminę do nieodpłatnego udostępnienia na rzecz Spółki w ramach wykonywania swoich zadań własnych. Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki w ramach Projektu są/będą związane wyłącznie z dokonywanymi przez Gminę czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT (nieodpłatnym użyczeniem). Tym samym Gminie nie powinno przysługiwać prawo do odliczenia VAT od wydatków realizowanych w ramach Zadania.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w powoływanej już interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2017 r., sygn. 0461-ITPP2.4512.21.2017.1.AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zgodził się z podatnikiem, że „nieodpłatne przekazanie majątku w administrowanie do Z. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. W związku z tym uznać należy, iż Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji, z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi”.

Ponadto, takie stanowisko zostało wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 9 października 2013 r., sygn. ITPP1/443-658/13/DM, w której organ zgodził się, że „(...) z racji tego, iż zawarcie umowy użyczenia ma charakter nieodpłatny, w jego wyniku nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania składnikami majątkowymi wybudowanymi w ramach Inwestycji jak właściciel, czy też do ich zużycia, a umowa użyczenia będzie związana z prowadzoną przez Gminę działalnością gospodarczą (i wykonywaniem zadań własnych Gminy), czynność nieodpłatnego udostępnienia infrastruktury wybudowanej w ramach Inwestycji nie będzie podlegać VAT.

Brak związku nakładów poniesionych na budowę składników majątkowych wybudowanych w ramach Inwestycji z czynnościami podlegającymi VAT powodować będzie z kolei, iż Gminie w odniesieniu do przedmiotowej infrastruktury, która jest użyczona Spółce nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego”.

Takie stanowisko zostało wyrażone również w interpretacji indywidualnej z dnia 30 listopada 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.624.2021.1.APR, w której stwierdzono, że „Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego dotyczącej budowy sieci wodociągowej oraz biologicznej oczyszczalni ścieków nie będzie spełniony, ponieważ zarówno nabywane towary i usługi, jak i efekty realizowanego projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Gmina nie będzie czerpać pożytków z wybudowanej sieci wodociągowej ani z biologicznej oczyszczalni. Sieć wodociągowa oraz biologiczna oczyszczalnia zostanie nieodpłatnie użyczona Spółce, która będzie świadczyła usługi dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków mieszkańcom.

W związku z powyższym, z uwagi na niespełnienie warunków wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia w całości lub w części kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki w ramach realizacji zadania inwestycyjnego (...)”.

Podobnie wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 6 maja 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.152.2020.1.DP, zgodnie z którą „Analizując kwestię prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług w zakresie budowy kanalizacji w miejscowości () (która to infrastruktura będzie przekazana na podstawie cywilnoprawnej umowy bezpłatnego użyczenia odrębnemu podmiotowi Spółce), należy wskazać, że Gmina nie będzie wykorzystywać efektów realizacji projektu do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Realizacja przedmiotowej inwestycji będzie bowiem prowadzona w zakresie wykonywania zadań publicznych nałożonych na Gminę ustawą o samorządzie gminnym, a tym samym nieodpłatne użyczenie majątku wytworzonego w ramach projektu nie będzie prowadzone w celu osiągania zysku, a wynikać będzie jedynie z realizacji zadania publicznego w zakresie zaspakajania zbiorowych potrzeb wspólnoty. Biorąc pod uwagę okoliczność, że przekazując nieodpłatnie ww. majątek Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika, czynności takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, co w konsekwencji powoduje brak możliwości odliczenia podatku VAT”.

Podsumowując, Gmina jest zdania, iż nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury przebudowanej w ramach Zadania nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy. Jednocześnie, w związku z realizacją Projektu Wnioskodawca nie ma/nie będzie miał prawa do odliczenia VAT naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jestprawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że na podstawie art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy wskazać, że tekst jednolity ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opublikowany został w Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym: