Zmiany w urlopach rodzicielskich od 26 kwietnia 2023 r. –- wymiar, zasady udzielania, ustalanie prawa do zasiłku

Obowiązująca od 26 kwietnia 2023 r. nowelizacja Kodeksu pracy wprowadziła duże zmiany w urlopach rodzicielskich. W ich wyniku zwiększono o 9 tygodni wymiar urlopu rodzicielskiego o nieprzenoszalną na drugiego rodzica część urlopu. Ma to wpłynąć na większe niż dotychczas wykorzystywanie urlopu rodzicielskiego także przez mężczyzn.

W związku z tym, że nowe przepisy wdrażają dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE, zwaną także dyrektywą work-life balance, to wdrażane do Kodeksu pracy przepisy, w tym przepisy dotyczące urlopów rodzicielskich, mają na celu zapewnienie kobietom i mężczyznom realizacji równych szans na rynku pracy i równego traktowania w pracy oraz pomoc rodzicom i opiekunom w godzeniu pracy z obowiązkami opiekuńczymi. 

Wymiar urlopu rodzicielskiego po zmianach

Łączny wymiar urlopu rodzicielskiego przysługujący pracownikom – rodzicom dziecka od 26 kwietnia 2023 r. w celu opieki nad dzieckiem wynosi:

• 41 tygodni – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka, 
• 43 tygodnie – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie lub przyjęciu na wychowanie co najmniej dwójki dzieci.

W przypadku pracowników – rodziców dziecka ciężko chorego posiadającego zaświadczenie programu „Za życiem” wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi odpowiednio:

• 65 tygodni – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka, 
• 67 tygodni – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie lub przyjęciu na wychowanie co najmniej dwójki dzieci.

Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą

Tak jak dotychczas pracownik może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. Odpowiednio zatem także dłuższy od 26 kwietnia 2023 r. jest wymiar tego urlopu przy łączeniu rodzicielskiego z pracą, ustalany proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie korzystania z urlopu lub jego części, nie dłużej niż do: