Interpretacja indywidualna z dnia 20 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.55.2023.2.IZ

Nieuznanie, że będzie Pan zobowiązany do powiększenia ceny lokalu o podatek VAT i odprowadzenia go do właściwego względem siedziby dłużnika Urzędu Skarbowego oraz obowiązku wystawienia faktury tę transakcję dokumentującą.

Interpretacja indywidualna  

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że będzie Pan zobowiązany do powiększenia ceny lokalu o podatek VAT i odprowadzenia go do właściwego względem siedziby dłużnika Urzędu Skarbowego oraz obowiązku wystawienia faktury tę transakcję dokumentującą.  Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 3 kwietnia 2023 r. (wpływ 11 kwietnia 2023 r).

Treść wniosku jest następująca

Opis zdarzenia przyszłego

W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego, w oparciu o art. 923 k.p.c. dokonano zajęcia lokalu użytkowego stanowiącego odrębną nieruchomość oznaczonego nr 1 położonego przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w (...) Wydział Księg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...) należącego do dłużnika „A ʺ Sp. z o.o. w (...).

Stan faktyczny:

‒dłużnik „Aʺ Sp. z o.o. w (...),

‒ dłużnik pod adresem nieruchomości nie prowadzi działalności w zakresie wynajmu,

‒ na 26 stycznia 2023 r. Dłużnik jest wykreślony z VAT - data wykreślenia 21 września 2020 r.,

‒ nabycie nieruchomości nastąpiło od dewelopera na podstawie faktury VAT aktem notarialnym z 22 kwietnia 2004 r. i w momencie nabycia dłużna spółka była podatnikiem VAT,

‒ według ustaleń Naczelnika US (...) dłużna spółka obniżyła kwotę podatku należnego o wartość VAT,

‒ komornik nie posiada informacji kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie oraz czy dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie nieruchomości (w tym ze wskazaniem budynków, budowli lub ich części) przekraczające 30% wartości początkowej tych obiektów, w stosunku do których przysługiwało mu prawo odliczenia podatku naliczonego,

‒ podczas czynności opisu nieruchomość w trakcie oględzin lokalu stwierdzono, iż lokal został wykończony - płytki w pomieszczeniach mokrych, wykładzina w pomieszczeniach biurowych, ściany wyrównane, domalowane, wykończona łazienka, zabudowane sufity - ale brak oświadczenia dłużnika bądź dokumentacji potwierdzającej wartość poniesionych nakładów,

‒ brak również informacji czy po powyższym wykończeniu lokalu nastąpiło zasiedlenie,

‒ wezwany dłużnik nie złożył oświadczenia tut. Komornikowi dotyczącego ww. informacji.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Według uzyskanych informacji lokal był środkiem trwałym w prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej.

Wnioskodawca nie ma wiedzy czy lokal użytkowy był przedmiotem umów najmu, dzierżawy, bądź innych umów o podobnym charakterze, z tytułu których dłużnik pobierał pożytki, z uwagi na brak kontaktu z dłużnikiem w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego.

Dłużnik w okresie ostatnich 2 lat nie ponosił wydatków na ulepszenie lokalu użytkowego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej.

Pytanie

Czy od nieruchomości określonej powyżej należy obliczyć i odprowadzić podatek VAT i w jakiej wysokości oraz wystawić w imieniu podatnika faktury VAT.

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem tutejszego komornika jest on zobowiązany do powiększenia ceny lokalu o podatek VAT i odprowadzenia go do właściwego względem siedziby dłużnika Urzędu Skarbowego oraz wystawienia w imieniu podatnika faktury VAT (jako płatnik), ponieważ w razie wątpliwość czy przy licytacji zostały spełnione warunki do zwolnienia organ egzekucyjny winien doliczyć podatek VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie uznania,że będzie Pan zobowiązany do powiększenia ceny lokalu o podatek VAT i odprowadzenia go do właściwego względem siedziby dłużnika Urzędu Skarbowego oraz obowiązku wystawienia faktury tę transakcję dokumentującą jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zauważyć, że na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, ze zm.):

Przepis art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 wyżej powołanej ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Działalność gospodarcza – zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Z okoliczności prawy wynika, że dłużnik - „Aʺ Sp. z o.o. w 2004 r. nabył od dewelopera na podstawie faktury VAT lokal użytkowy położony przy ul.(...). Lokal ten stanowi odrębną nieruchomość oznaczoną nr 1, dla której Sąd Rejonowy dla (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...). Lokal był środkiem trwałym w prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej. Dłużnik w okresie ostatnich 2 lat nie ponosił wydatków na ulepszenie lokalu użytkowego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej. 21 września 2020 r. dłużnik został wykreślony z rejestru VAT. Lokal ma być przedmiotem sprzedaży licytacyjnej w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego przez Wnioskodawcę.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości– jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości czy ruchomości.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży wskazanego we wniosku lokalu użytkowego dłużnik - „Aʺ Sp. z o.o. występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Podkreślić należy, że w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, niezależnie od tego w jakim zakresie prowadzi działalność gospodarczą, nie mamy do czynienia ze zbywaniem majątku osobistego (o takim można mówić wyłącznie w odniesieniu do osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej), ale ze zbywaniem majątku nabytego dla celów prowadzonej działalności gospodarczej i w tej działalności wykorzystywanego.

W konsekwencji należy stwierdzić, że sprzedaż wskazanego we wniosku lokalu użytkowego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

W myśl art. 2 pkt 14 ustawy:

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Zgodnie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Należy zaznaczyć, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

W tym miejscu wskazać należy, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu), na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków oraz budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu) stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu), na którym obiekt jest posadowiony.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności należy stwierdzić, że sprzedaż będącego własnością dłużnika wymienionego we wniosku lokalu użytkowego nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, a pomiędzy pierwszym zasiedleniem a planowaną dostawą dostawa upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Z treści wniosku wynika, że pierwsze zasiedlenie miało miejsce najpóźniej w 2004 r., tj. w dacie nabycia lokalu przez dłużnika od dewelopera. Jak wskazał Pan we wniosku dłużnik w ciągu ostatnich dwóch lat nie ponosił nakładów na ulepszenie lokalu przekraczających 30% jego wartości początkowej.

W przedmiotowej sprawie spełnione są więc przesłanki pozwalające na zastosowanie dla dostawy wskazanego we wniosku lokalu użytkowego zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Z uwagi na to, że planowana przez Pana sprzedaż korzystać będzie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, analiza regulacji zawartych w art. 43 ust. 1 pkt 10a i przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 staje się bezzasadna.

Tym samym Pana stanowisko dotyczące konieczności powiększenia ceny lokalu o podatek VAT i odprowadzenia go do właściwego względem siedziby dłużnika Urzędu Skarbowego jest nieprawidłowe.

Z wniosku wynika, że Pana wątpliwości dotyczą też obowiązku wystawienia w imieniu dłużnika faktury dokumentującej planowaną sprzedaż.

Zgodnie z art. 106c ustawy:

Jak wyżej wskazano, dłużnik z tytułu opisanej we wniosku sprzedaży lokalu użytkowego występować będzie jako podatnik podatku VAT.

W myśl art. 106b ustawy:

Z wyżej powołanych regulacji wynika, że w przypadku, gdy dostawa towarów korzysta ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, podatnik, co do zasady nie ma obowiązku wystawienia faktury tę transakcję dokumentująca. Jest obowiązany do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy jedynie na żądanie nabywcy i wyłącznie w terminie wskazanym w tym przepisie.

Jak wskazano wyżej planowana przez Pana sprzedaż wskazanego we wniosku lokalu użytkowego korzystać będzie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a więc będzie Pan miał obowiązek wystawienia faktury wyłącznie na żądanie nabywcy i tylko wtedy, gdy żądanie to zostanie wniesione w określonym w art. 106b ust. 3 ustawy terminie. Zatem tylko w takiej sytuacji mogę zgodzić się z Pana stanowiskiem odnośnie obowiązku wystawieni faktury dokumentującej planowaną sprzedaż.

Należy podkreślić, że obowiązek wystawienia w imieniu dłużnika faktury dokumentującej sprzedaż opisanego we wniosku lokalu użytkowego wywiódł Pan z tego, że jego sprzedaż będzie podlegać opodatkowaniu, co w przedmiotowej sprawie nie będzie mieć miejsca - jak wskazałem wyżej planowana sprzedaż lokalu użytkowego korzystać będzie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W konsekwencji oceniając całościowo Pana stanowisko odnośnie obowiązku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż lokalu użytkowego uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).