Interpretacja indywidualna z dnia 20 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.122.2023.1.MF
Dotyczy ustalenia: - czy opisany wydatek jaki Spółka poniesie na rzecz kooperanta stanowi koszt uzyskania przychodu; - w którym okresie rozliczeniowym Spółka powinna ująć ten wydatek w kosztach uzyskania przychodu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:
-czy opisany wyżej wydatek jaki Spółka poniesie na rzecz kooperanta stanowi koszt uzyskania przychodu;
-w którym okresie rozliczeniowym Spółka powinna ująć ten wydatek w kosztach uzyskania przychodu.
Opis stanu faktycznego
Spółka (dalej: „Wnioskodawca”) jest producentem (…) ale też producentem części do (…) w innych zakładach Grupy X. Części do produkcji (…) produkowane są m.in. w (…) należącej do Spółki. W zakresie produkcji części Wnioskodawca współpracuje z kooperantami, którzy wyprodukowane przez Wnioskodawcę (…), na zlecenie Spółki poddają dalszej (…). (…) wyprodukowane przez Spółkę dopiero po poddaniu ich (…) u zewnętrznych kooperantów stają się gotowymi częściami do produkcji (…).
W przypadku jednego z kooperantów (podmiotu trzeciego nie należącego do Grupy X) Spółka złożyła w roku 2020 zamówienie na okres 3 lat, przy czym na rok 2022 określiła zapotrzebowanie na minimum (…). Zapotrzebowanie to zostało przez Spółkę określone na bazie planów produkcyjnych Grupy X na rok 2022; Dokładając należytej staranności Spółka musiała zabezpieczyć moce produkcyjne części zamawiając odpowiednią ilość usług (…) u kooperantów.
Celem zapewnienia odpowiednich mocy produkcyjnych dostawca usługi poczynił w swoim zakładzie nakłady tak, aby w roku 2022, od połowy roku, móc poddać (…) co najmniej (…) dostarczonych przez Spółkę. Ustalając cenę za (…) 1 sztuki dostawca brał pod uwagę minimalne ilości (…) - w roku 2022 było to (…) sztuk.
Jednocześnie z uwagi na inwestycje jakie dostawca musiał poczynić aby osiągnąć w roku 2022 żądane przez Spółkę moce produkcyjne, Strony ustaliły, że w przypadku nie odebrania wolumenów minimalnych kooperant będzie uprawniony do opłaty dodatkowej.
Obliczając kwotę opłaty dodatkowej kooperant miał prawo wziąć pod uwagę m.in.:
Koszt kapitału: rozbudowa zakładu;
Koszty powierzchni: powierzchnia użytkowa i logistyczna dla nowego obiektu;
Energię elektryczną: praca systemu w trybie czuwania;
Utrzymanie 40% udziałów na kontynuację np. (…) i utrzymanie systemu;
Koszty personelu: personel jest odpowiednio pozyskany i gotowy do działania.
Rok 2022 w (…) był rokiem trudnym z uwagi na odbudowywanie łańcuchów dostaw po pandemii, problemy z (…), napaścią (...), która to (...) dostarczała części do produkcji (…) do Unii Europejskiej, w tym do Grupy X (np. …) oraz przerwami w dostawach surowców z (...) i (...). Skutkiem tych turbulencji była mniejsza produkcja (…) w Unii Europejskiej, w tym także w Grupie X, a co za tym idzie redukowanie wolumenu produkowanych przez Spółkę (…).
Wobec powyższego w roku 2022 Spółka obrobiła u kooperanta nie zakładane, już po dodatkowych negocjacjach minimalne (…) a (…).
Spółka nie zrealizowała zakładanego minimalnego wolumenu zamówień z przyczyn od siebie niezależnych. Spółka nie mogła zapobiec spadkowi produkcji (…), a tym samym spadkowi zamówień na (…) do produkcji.
Wobec niezrealizowania minimalnego wolumenu kooperant, działając zgodnie z wcześniejszymi uzgodnieniami wystawił Spółce fakturę na opłatę dodatkową za niezrealizowany wolumen – (…) sztuk.
Oszacowana stawka za 1 sztukę (…) jest to około 55% ceny (…).
Celem utrzymania współpracy z tym dostawcą usług (…) w kolejnych latach, Spółka musi ponieść ten koszt.
Pytania
1.Czy opisany wyżej wydatek jaki Spółka poniesie na rzecz kooperanta stanowi kosztuzyskania przychodu?
2.W którym okresie rozliczeniowym Spółka powinna ująć ten wydatek w kosztach uzyskania przychodu?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych dalej jako „CIT” kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć każdy taki koszt, który łącznie spełnia następujące warunki:
-został poniesiony przez podatnika,
-jest definitywny,
-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
-poniesiony został w celu uzyskania (w tym zwiększenia), zachowania lub zabezpieczenia przychodów,
-został właściwe udokumentowany,
-nie znajduje się w katalogu wydatków z art. 16 ust. 1 CIT.
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 13 lipca 2022 r. sygn. akt I SA/Po 1084/21:
„W judykaturze zwraca się uwagę, że za kierunkowe kryterium wykładni art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. trzeba przyjąć kryterium celu poniesionego kosztu. Wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, a tym samym we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego wydatku na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła. W tym kontekście istotne jest również aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony wydatek jako koszt podatkowy, była dokonywana z perspektywy jego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz wiedzy na temat tego, czy dany wydatek może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu - osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła - co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten musi być zawsze osiągnięty (por. wyrok WSA w Bydgoszczy z 22 października 2019 r., sygn. akt I SA/Bd 501/19 - wszystkie orzeczenia powołane w niniejszym wyroku dostępne są na stronie internetowej orzeczenia.nsa.gov pl). Podkreśla się także, że użyty w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. termin „w celu”, oznacza pozostawanie wydatku w takim związku z przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła, ze poniesienie go ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów, tzn. czy z punktu widzenia obiektywnych przesłanek racjonalne jest poniesienie wydatku mające na celu dążenie do osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Należy zatem oceniać racjonalność określonego działania. Ponadto ważna jest ocena, czy w istocie poniesiony koszt będzie pośrednio bądź bezpośrednio pozostawał w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wskazuje się także, że przy interpretacji omawianego przepisu należy uwzględnić także dynamikę procesów i zjawisk gospodarczych. Istotne jest więc, aby kwalifikując, dany wydatek, jako koszt podatkowy uwzględniać również kwestię logicznego ciągu zdarzeń determinujących określone i konkretne działania podatnika. Należy zatem oceniać racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu, a fakt, że podatnik nie osiągnął oczekiwanego efektu gospodarczego nie dyskwalifikuje poniesionego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu Należy bowiem zauważyć, że w procesie działań gospodarczych przedsiębiorca dąży nie tylko do maksymalizacji przychodów, ale i minimalizacji strat (por wyrok WSA w Gliwicach z 25 lutego 2019 r, sygn. akt I SA/GI 1331/18, i powołane tam orzecznictwo)”.
Ustawa o CIT nie definiuje pojęć „zachowanie źródła przychodów” czy „zabezpieczenie źródła przychodów”. Zgodnie z definicją słownikowa (www.sjp.pwn.pl) przez pojęcie „zachować” należy rozumieć w szczególności dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności. Natomiast pojęcie „zabezpieczyć” oznacza uczynić bezpiecznym, zapewnić utrzymanie się czegoś w dotychczasowym stanie.
W swoich interpretacjach organy podatkowe prezentują stanowisko, że koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie, które zostały poniesione, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz, aby takie źródło w ogóle istniało. Natomiast kosztami służącymi zabezpieczeniu źródła przychodów są wydatki poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, które umożliwiają dalsze funkcjonowanie źródła. Za koszty związane z zabezpieczeniem i zachowaniem źródła przychodów należy więc, w świetle orzecznictwa organów, uznać przede wszystkim koszty prawidłowego funkcjonowania podatnika oraz prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej, do której zalicza się koszty poniesione w celu uzyskania przychodów (m.in.: interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 listopada 2020 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.366.2020.2.BK).
Opisany w stanie faktycznym wydatek nie mieści się w katalogu wydatków objętych dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 22 CIT. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:
-wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,
-zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,
-zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
W odniesieniu do opisanego wydatku nie zachodzi żadna z tych okoliczności.
Analogicznie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 6 lutego 2018 r. znak: 0111-KDIB2-1.4010 340.2017.2.BJ czy Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w piśmie z dnia 9 grudnia 2016 r. znak: 2461-IBPB-1-2.4510.940.2016.1.BG.
Opisane w stanie faktycznym wydatki - opłata dodatkowa - służą zabezpieczeniu źródła przychodów jakim jest dla Spółki produkcja (…). W roku 2020 dostawca usługi, jako rozsądnie działający podmiot na rynku nie mógł się zgodzić na zawarcie z Wnioskodawcą umowy bez zagwarantowania sobie opłaty dodatkowej w przypadku nieodebrania minimalnych wolumenów, w sytuacji kiedy musiał ponieść znaczące dodatkowe wydatki na rozbudowę zakładu. Spółka, która sama nie (…), a jest producentem (…) musiała się zabezpieczyć zawierając umowę z zewnętrznym dostawcą, w której określiła szacowane wartości minimalnych zamówień. Umowa została zawarta w roku 2020 a okoliczności, które spowodowały, że Spółka nie odebrała minimalnych wolumenów roku 2022 nie dały się w roku 2022 przewidzieć (agresja (...)).
Wobec powyższego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że opisana opłata dodatkowa, stanowi koszt uzyskania przychodu dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.
Ad. 2
Wydatek ten powinien być ujęty jednorazowo w kosztach uzyskania przychody Spółki, zgodnie z art. 15 ust. 4d CIT, który to przepis stanowi: Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą, czyli w momencie otrzymania faktury i ujęcia jej w księgach Spółki (art. 15 ust. 4e CIT).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Powyższa definicja kosztu uzyskania przychodu ma charakter ogólny. Z tej przyczyny przy kwalifikacji danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest każdorazowe zbadanie, czy koszt ten pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami (lub możliwością ich osiągania) albo służy zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.
W świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Art. 16 ust. 1 ustawy o CIT zawiera katalog, w którym ustawodawca określił wydatki, które pomimo poniesienia ich przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów bądź zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów, nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów dla celów podatkowych.
W myśl art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT,
nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Z zacytowanego przepisu wynika, że za koszty uzyskania przychodów nie są uznawane kary umowne i odszkodowania z tytułu:
-wad dostarczonych towarów;
-wad wykonanych robót;
-wad wykonanych usług;
-zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad;
-zwłoki w usunięciu wad towarów;
-zwłoki w usunięciu wad wykonanych robót;
-zwłoki w usunięciu wad wykonanych usług.
Z uwagi na różnorodność stanów faktycznych, wynikającą z kształtowania postanowień umownych przez strony stosunków zobowiązaniowych w sposób niejednorodny (zgodnie z zasadą swobody umów), trudne jest sformułowanie takiego sposobu wykładni analizowanego przepisu, który mógłby znaleźć zastosowanie do wszystkich występujących w praktyce przypadków zapłaty kary umownej czy odszkodowania w ramach odpowiedzialności kontraktowej. Jest to również spowodowane odmienną specyfiką poszczególnych gałęzi gospodarki, która wpływa na ustawowe i umowne ukształtowanie zakresu odpowiedzialności dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.
Odszkodowanie jest świadczeniem polegającym na naprawieniu szkody. Jako szkodę należy rozumieć uszczerbek, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Szkoda może zostać wyrządzona niezależnie od istniejącego uprzednio między danymi osobami stosunku prawnego (szkoda z tytułu tzw. czynów niedozwolonych - ex delicto) bądź przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez dłużnika stosunku zobowiązaniowego (szkoda kontraktowa, ex contractu).
Ogólne zasady odpowiedzialności dłużnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania zostały unormowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm., dalej jako: „KC”). Podstawowymi przepisami w tym zakresie są art. 471-473 KC.
Zgodnie z art. 471 KC:
dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Powołany przepis nie określa bliżej zasad odpowiedzialności kontraktowej. Kwestii tej poświęcone są trzy kolejne artykuły kodeksu i dlatego - ze względu na ścisły związek art. 471 KC z art. 472-474 KC, uznać trzeba, że tworzą one swoistą całość normatywną.
W myśl art. 472 KC:
Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.
Z przepisu art. 471 KC wynika domniemanie, że nie wykonując lub nienależycie wykonując zobowiązanie, dłużnik działa w sposób zawiniony. Istotne jest jednak, że przepis art. 472 KC nie ma charakteru przepisu bezwzględnie obowiązującego (ius cogens), bowiem zgodnie z art. 473 § 1 KC:
dłużnik może przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie lub za nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu oznaczonych okoliczności, za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi.
Z przywołanych przepisów jednoznacznie wynika, że dłużnik może zostać zobowiązany do zapłaty odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania również wówczas, gdy nie można mu przypisać winy, innymi słowy, gdy dochował należytej staranności wykonując zobowiązanie. Jest to tzw. odpowiedzialność na zasadzie ryzyka.
Przechodząc do regulacji dotyczących kar umownych, należy zauważyć, że zgodnie z art. 483 § 1 KC:
można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
Dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej (art. 483 § 2 KC).
Stosownie do art. 484 § 1 KC,
w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.
Reasumując, istota instytucji uregulowanej w art. 483 § 1 KC wyraża się w tym, że zarówno samo zastrzeżenie kary umownej, jak i szczegółowe jej uregulowanie zależą od umownego uznania i ułożenia przez strony. Ma zatem do niej w pełni zastosowanie zasada swobody umów ustanowiona w art. 3531 KC. Wobec tego, również w odniesieniu do instytucji kar umownych w prawie cywilnym dopuszczalne jest modyfikowanie kodeksowych zasad odpowiedzialności za określone naruszenia postanowień wiążących strony stosunków obligacyjnych, a zatem także rozszerzanie zakresu tej odpowiedzialności na okoliczności niezależne od zawinienia bądź przyczynienia się dłużnika.
Pogląd, zgodnie z którym przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, nakazuje wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów tylko te kary umowne i odszkodowania, które są następstwem winy podatnika polegającej na niedołożeniu należytej staranności w wykonaniu zobowiązania, zdaje się abstrahować od faktu, że odpowiedzialność dłużnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie zawsze opiera się na zasadzie winy. Przyjmowanie, że w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT chodzi wyłącznie o odpowiedzialność dłużnika wynikającą z art. 471 KC, w sytuacji, gdy z językowej wykładni przepisu taki wniosek w żaden sposób nie wynika, stanowi przykład wykładni zawężającej, tj. nieobejmującej wszystkich sytuacji, w których zastosowanie powinien znaleźć przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT.
Podsumowując, przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, nakazuje wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów wszelkie kary umowne i odszkodowania wypłacone z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, niezależnie od tego czy odpowiedzialność dłużnika, której wyrazem jest zapłata kary umownej/odszkodowania, została oparta na zasadzie winy czy na zasadzie ryzyka.
Z opisu stanu faktycznego wynika m.in., że Spółka jest producentem (…), ale też producentem (…) do produkcji (…) w innych zakładach Grupy X. Części do produkcji (…) produkowane są m.in. w (…) należącej do Spółki. W zakresie produkcji części Wnioskodawca współpracuje z kooperantami, którzy wyprodukowane przez Wnioskodawcę (…), na zlecenie Spółki poddają dalszej (…). (…) wyprodukowane przez Spółkę dopiero po poddaniu ich (…) u zewnętrznych kooperantów stają się gotowymi częściami do produkcji (…).
W przypadku jednego z kooperantów (podmiotu trzeciego nie należącego do Grupy X) Spółka złożyła w roku 2020 zamówienie na okres 3 lat, przy czym na rok 2022 określiła zapotrzebowanie na minimum (…). Zapotrzebowanie to zostało przez Spółkę określone na bazie planów produkcyjnych Grupy X na rok 2022; Dokładając należytej staranności Spółka musiała zabezpieczyć moce produkcyjne części zamawiając odpowiednią ilość usług (…) u kooperantów.
Celem zapewnienia odpowiednich mocy produkcyjnych dostawca usługi poczynił w swoim zakładzie nakłady tak, aby w roku 2022, od połowy roku, móc poddać (…) co najmniej (…) dostarczonych przez Spółkę. Ustalając cenę za (…) 1 sztuki dostawca brał pod uwagę minimalne ilości (…) - w roku 2022 było to (…) sztuk.
Jednocześnie z uwagi na inwestycje jakie dostawca musiał poczynić aby osiągnąć w roku 2022 żądane przez Spółkę moce produkcyjne. Strony ustaliły, że w przypadku nie odebrania wolumenów minimalnych kooperant będzie uprawniony do opłaty dodatkowej.
Rok 2022 w (…) był rokiem trudnym z uwagi na odbudowywanie łańcuchów dostaw po pandemii, problemy z (…), napaścią (...), która to Ukraina dostarczała części do produkcji (…) do Unii Europejskiej, w tym do Grupy X (np. …) oraz przerwami w dostawach surowców z (...) i (...). Skutkiem tych turbulencji była mniejsza produkcja (…) w Unii Europejskiej, w tym także w Grupie X, a co za tym idzie redukowanie wolumenu produkowanych przez Spółkę (…).
Wobec powyższego w roku 2022 Spółka obrobiła u kooperanta nie zakładane, już po dodatkowych negocjacjach minimalne (…), a (…).
Spółka nie zrealizowała zakładanego minimalnego wolumenu zamówień z przyczyn od siebie niezależnych. Spółka nie mogła zapobiec spadkowi produkcji (…), a tym samym spadkowi zamówień na (…).
Wobec niezrealizowania minimalnego wolumenu kooperant, działając zgodnie z wcześniejszymi uzgodnieniami wystawił Spółce fakturę na opłatę dodatkową za niezrealizowany wolumen – (…) sztuk.
Oszacowana stawka za 1 sztukę (…) jest to około 55% ceny (…).
Celem utrzymania współpracy z tym dostawcą usług (…) w kolejnych latach, Spółka musi ponieść ten koszt.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia:
-czy opisany wyżej wydatek jaki Spółka poniesie na rzecz kooperanta stanowi koszt uzyskania przychodu;
-w którym okresie rozliczeniowym Spółka powinna ująć ten wydatek w kosztach uzyskania przychodu.
Odnosząc się do pierwszej z wątpliwości Wnioskodawcy, wskazać należy, że z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT wynika, iż wyłączone z kosztów uzyskania przychodów są wszelkie kary umowne i odszkodowania wypłacone z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Płatność w postaci kary umownej stanowiącej swoistą karę za niezrealizowanie umowy. Natomiast oplata za niezrealizowanie minimalnego wolumenu zamówienia naliczona na podstawie umowy opisanej we wniosku nie jest karą o jakiej mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT.
Jednak niewymienienie ww. płatności w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT nie oznacza, że automatycznie można taki wydatek uznać za koszt podatkowy. Wydatek powinien spełniać ogólną definicję kosztów wskazaną w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Pomiędzy poniesionym kosztem, a potencjalnym przychodem musi bowiem zaistnieć związek przyczynowo-skutkowy, albowiem musi być to wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Skoro z wniosku wynika, że opłata dodatkowa służy zabezpieczeniu źródła przychodów jakim jest dla Spółki produkcja (…). W roku 2020 dostawca usługi, jako rozsądnie działający podmiot na rynku nie mógł się zgodzić na zawarcie z Wnioskodawcą umowy bez zagwarantowania sobie opłaty dodatkowej w przypadku nieodebrania minimalnych wolumenów, w sytuacji kiedy musiał ponieść znaczące dodatkowe wydatki na rozbudowę zakładu. Spółka, która sama nie (…), a jest producentem (…) musiała się zabezpieczyć zawierając umowę z zewnętrznym dostawcą, w której określiła szacowane wartości minimalnych zamówień. Umowa została zawarta w roku 2020 a okoliczności, które spowodowały, że Spółka nie odebrała minimalnych wolumenów roku 2022 nie dały się w roku 2022 przewidzieć (agresja (...)). Spółka nie zrealizowała zakładanego minimalnego wolumenu zamówień z przyczyn od siebie niezależnych. Spółka nie mogła zapobiec spadkowi produkcji (…), a tym samym spadkowi zamówień na (…).
Zatem wydatek jaki Spółka poniesie na rzecz kooperanta ma związek przyczynowo-skutkowy z osiąganymi przez Wnioskodawcę przychodami, a także z zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej jakim jest dla Spółki produkcja (…). Spółka wskazuje, że musi ponieść ten koszt celem utrzymania współpracy z dostawcą usług (…) w kolejnych latach oraz wskazała, że nie mogła zapobiec spadkowi produkcji (…), a tym samym spadkowi zamówień na (…). Dokładając należytej staranności Spółka musiała zabezpieczyć moce produkcyjne (…) zamawiając odpowiednią ilość usług (…) u kooperantów.
Zgodzić należy się zatem z Wnioskodawcą, że opisana opłata dodatkowa, stanowi koszt uzyskania przychodu dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.
Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Odnosząc się natomiast do momentu zaliczenia ww. wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, wskazać należy, iż podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami, tj. ustalić czy są to koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z przychodami, czy też są to koszty uzyskania przychodu inne niż bezpośrednio związane przychodami.
Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT,
koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, co do zasady są potrącalne w roku podatkowym, w którym został osiągnięty odpowiadający im przychód.
Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 4d ww. ustawy,
koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT,
za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów (innego niż bezpośrednio związanego z przychodem) uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku).
W przedstawionym stanie faktycznym dodatkowa opłata zapłacona przez Wnioskodawcę nie może zostać przypisana do konkretnych przychodów. Z uwagi na brak bezpośredniego związku tego wydatku z konkretnymi przychodami Wnioskodawcy, dodatkową opłatę należy uznać za pośredni koszty uzyskania przychodów. Tym samym, wydatek związany z zapłatą dodatkowej opłaty podlega zaliczeniu do koszów uzyskania przychodów w dacie jego poniesienia, w rozumieniu cytowanego powyżej art. 15 ust. 4d oraz art. 15 ust. 4e ustawy o CIT.
Reasumując Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 2, należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Końcowo należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nie objęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnegow (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).