Interpretacja indywidualna z dnia 5 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.313.2022.4.SP

Ustalenie czy pokrycie przez Bank części kosztów wspólnego przedsięwzięcia stanowi wydatek zaliczany do kosztów uzyskania przychodów oraz czy otrzymanie wskazanej kwoty przez Faktora, tytułem pokrycia części kosztów wspólnego przedsięwzięcia, stanowi przychód podatkowy w dniu jego otrzymania.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 23 grudnia 2022 r. złożony przez :

1)Zainteresowanego będącego stroną postępowania

–A. S.A. – „Bank”

2)Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania :

–B. Sp. z o.o. – „Faktor”

o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia, czy pokrycie przez Bank części kosztów wspólnego przedsięwzięcia stanowi wydatek zaliczany do kosztów uzyskania przychodów oraz czy otrzymanie wskazanej kwoty przez Faktora, tytułem pokrycia części kosztów wspólnego przedsięwzięcia, stanowi przychód podatkowy w dniu jego otrzymania.

Uzupełnili go Państwo pismem z 10 marca 2023 r. (data wpływu 10 marca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Bank jest podmiotem prowadzącym działalność na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1896) posiadającym siedzibę na terytorium Polski i podlegającym w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia (polski rezydent podatkowy).

Faktor jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, oferującym szeroki wachlarz usług faktoringowych, zaspokajających potrzeby finansowe firm o różnych wielkościach, sektorach działalności i fazach rozwoju.

Bank i Faktor są podmiotami działającym na rynku usług finansowych, należącymi do międzynarodowej Grupy kapitałowej C., o zasięgu globalnym prowadzącej działalność w obszarach takich jak międzynarodowe usługi finansowe, bankowość korporacyjna oraz instytucjonalna.

Jedną z zasad obowiązujących w Grupie C. jest współpraca pomiędzy spółkami z C. w celu umocnienia marki C. na rynku usług finansowych, m.in. poprzez wspólne działania zmierzające do zdobycia nowych i utrzymania dotychczasowych, kluczowych klientów, wzajemne wsparcie w promowaniu produktów spółek z C., jak również utrzymanie klientów w ramach C. jako całości. Powyższe wspólne działania mają doprowadzić do zwiększenia przychodów generowanych przez poszczególne spółki z C. W tym celu spółki z C. zawierają różnego rodzaju umowy/porozumienia, które regulują zasady wzajemnej współpracy, wspólnego podejścia do procesu obsługi klienta, jak również zasady podziału kosztów wspólnych działań.

Bank oraz Faktor rozważają objęcie porozumieniem w sprawie wspólnego przedsięwzięcia poniższe grupy klientów:

a)będących jednocześnie klientami Faktora oraz Banku, z którymi Faktor oraz Bank zamierzają utrzymać relacje,

b)będących tylko klientami Faktora, a niebędących klientami Banku, z którymi Faktor zamierza utrzymać relację i którym Bank zamierza oferować świadczenie usług bankowych,

c)będących klientami Banku, a niebędących klientami Faktora, z którymi Bank zamierza utrzymać relację i którym Faktor zamierza oferować świadczenie usług faktoringowych,

d)niebędących obecnie klientami ani Faktora ani Banku, ale którym Faktor, jak i Bank zamierzają oferować świadczenie usług odpowiednio faktoringowych oraz bankowych na konkurencyjnych warunkach.

W celu ustalenia zasad współpracy w zakresie kluczowych klientów, Bank oraz Faktor podpisały umowę wspólnego przedsięwzięcia (dalej: „Umowa”). Przedmiotem umowy wspólnego przedsięwzięcia jest określenie warunków, na jakich ma odbywać się współpraca stron w zakresie zachęcenia wybranych, kluczowych klientów do kontynuowania relacji z C. bądź pozyskania nowych klientów, w tym poprzez współuczestniczenie w kosztach utrzymania tych klientów.

Umowa w szczególności określa:

a)przyczynę oraz cel podejmowanej współpracy oraz jej założenia,

b)zakres wykonywanych przez strony czynności oraz podejmowanych działań, w celu realizacji wspólnego celu,

c)sposób wzajemnych rozliczeń pomiędzy stronami - zasady pokrywania kosztów wspólnego przedsięwzięcia.

Geneza i cel wspólnego przedsięwzięcia

Przyczyną podjęcia wspólnego przedsięwzięcia przez strony jest istotny wzrost kosztów finansowania w PLN (gwałtowny wzrost stóp procentowych w krótkim okresie), co powoduje, że z jednej strony kluczowi klienci dotychczasowych kontraktów faktoringowych musieliby ponieść istotnie zwiększone (biznesowo nie do zaakceptowania) koszty finansowe, zaś z drugiej strony Faktor nie jest w stanie zaoferować potencjalnym klientom konkurencyjnych warunków swoich usług. Rozwiązanie (wypowiedzenie) tych umów faktoringowych mogłoby zagrozić relacjom z kluczowymi klientami C. i zniechęcić ich do kontynuowania współpracy z Faktorem, a w konsekwencji - w przypadku klientów będących jednocześnie klientami Banku - również z Bankiem. W przypadku natomiast klientów niebędących jeszcze klientami Faktora lub Banku może to doprowadzić do nienawiązania współpracy z Faktorem lub Bankiem w zakresie oferowanych im produktów finansowych, a tym samym do utraty potencjalnych przychodów Faktora lub Banku.

W związku z tym, mając na względzie wspólny interes stron (Banku oraz Faktora) polegający na utrzymaniu klientów w C. i zapobieżeniu odpływowi klientów do konkurencji, jak również pozyskaniu nowych perspektywicznych klientów, Bank będzie uczestniczył w koszcie finansowania wybranych, kluczowych klientów obecnie będących klientami Faktora, bądź którym Faktor zamierza zaoferować świadczenie usług faktoringowych. Rezultatem podjętych działań będzie utrzymanie klientów w C. bądź możliwość pozyskania przez Bank lub Faktora nowych klientów.

Celem wspólnego przedsięwzięcia jest zapewnienie sobie przez Bank oraz Faktora wzajemnej współpracy w utrzymaniu relacji z kluczowymi klientami C., wspólne działanie polegające na promocji wzajemnych usług i zachęcenie wybranych klientów do kontynuowania relacji z C., jak również przekonanie potencjalnych, perspektywicznych klientów do zawarcia nowej relacji z Bankiem lub Faktorem i w efekcie zwiększenie przychodów Banku oraz Faktora.

Zamiarem stron nie jest świadczenie sobie nawzajem żadnych usług, lecz dążenie do osiągnięcia wspólnego celu oraz obopólnej korzyści.

Wspólna korzyść

Efektem tych działań ma być zwiększenie - w perspektywie długoterminowej - przychodów Banku oraz Faktora, poprzez utrzymanie kluczowych klientów i zarabianie na innych oferowanych tym klientom produktach finansowych, jak również pozyskanie nowych klientów i zarabianie na oferowaniu im produktów finansowych przez Bank oraz Faktora. W konsekwencji, strony zrealizują obopólną korzyść poprzez utrzymanie wysokiego poziomu sprzedaży produktów oferowanych w ramach C., w tym przez Bank, jak również zwiększy się zadowolenie klientów ze współpracy z C. Wspomniany efekt może zostać osiągnięty poprzez wsparcie Banku i pokrycie częściowych kosztów utrzymania klientów, bez którego Faktor nie byłby w stanie utrzymać kluczowych klientów i dalej oferować im korzystnego finansowania, a w przypadku klientów niebędących klientami Faktora – zaoferowanie im konkurencyjnych warunków usługi faktoringowej, które na skutek polepszenia wizerunku C. jako całości mogą skłonić również do przyjęcia oferty produktów bankowych oferowanych przez Bank.

Współpraca oraz czynności poszczególnych stron

Współpraca w ramach wspólnego przedsięwzięcia podejmowana jest przez obie strony celem utrzymania jak najszerszego grona kluczowych klientów bądź pozyskania nowych klientów, a co za tym idzie, zwiększenia w przyszłości rodzaju oferowanych usług i wolumenu dokonywanych transakcji z tymi klientami.

Wspólne działania stron będą polegały na rozważeniu, czy daną relację z klientem należy objąć wspólnym przedsięwzięciem, biorąc pod uwagę w szczególności:

1)zakres i opłacalność bieżącej współpracy klienta z Bankiem (jeśli dotyczy) oraz z Faktorem,

2)możliwości oferowania temu klientowi szerokiej gamy nowych produktów bankowych,

3)sytuację finansową takiego klienta oraz zdolność do spłaty rozważanego lub bieżącego finansowania (jeśli dotyczy),

4)gotowość takiego klienta do otwarcia nowego rachunku w Banku lub nabycia nowych produktów bankowych (np. z zakresu zarządzania środkami pieniężnymi),

5)całościową opinię Faktora o kliencie (jeśli taka istnieje),

6)ogólną opinię Banku o kliencie (jeśli taka istnieje),

7)perspektywy uzyskiwania przychodów ze świadczenia usług faktoringowych oraz bankowych (w przypadku nowych klientów).

Kontakty ze wspólnymi klientami będą skoordynowane między Bankiem a Faktorem. Analogicznie, w przypadku klientów nowych, zarówno Faktor, jak i Bank będą współpracowali ze sobą w celu przygotowania kompleksowej oferty produktowej uwzględniającej potrzeby tych klientów i jednocześnie zapewniającej adekwatny poziom wynagrodzenia dla obu podmiotów.

Faktor będzie pełnił następujące role i obowiązki we wspólnym przedsięwzięciu:

1)kontynuowanie umowy faktoringowej i utrzymywanie relacji z klientem (jeśli dotyczy),

2)obsługiwanie klienta w sposób profesjonalny i świadczenie wysokiej jakości usługi faktoringowe w celu zachęcenia do dalszej współpracy klienta oraz w celu promowania reputacji stron,

3)partycypowanie w kosztach wspólnego przedsięwzięcia poprzez finansowanie umów faktoringowych dotyczących wybranych ważnych klientów oraz pokrywanie kosztów utrzymania tych relacji,

4)informowanie Banku o historii współpracy z klientem, w tym o dyscyplinie płatniczej i kwestiach związanych z ryzykiem,

5)organizowanie zespołu sprzedaży i zespołu zarządzania klientami w taki sposób, aby sprzyjać łatwemu kontaktowi i współpracy między Bankiem,

6)aktywne poszukiwanie nowych, perspektywicznych klientów, którym zostanie zaoferowane świadczenie usług faktoringowych oraz bankowych, analiza ich potrzeb finansowych i dopasowanie produktu faktoringowego, a następnie występowanie do Banku z propozycją objęcia ich porozumieniem o wspólnym przedsięwzięciu (w przypadku nowych klientów).

Bank będzie pełnił następujące role i obowiązki we wspólnym przedsięwzięciu:

1)zachęcanie klientów do kontynuowania współpracy i utrzymywania relacji z Bankiem (jeśli istnieje),

2)zobowiązanie się do pokrycia części kosztów wspólnego przedsięwzięcia i zapłaty na rzecz Faktora kosztów poniesionych na utrzymanie relacji z wybranymi ważnymi klientami, w szczególności dotyczących pokrycia części kosztów finansowania klientów, a w ten sposób utrzymania relacji z tymi klientami.

Koszty wspólnego przedsięwzięcia

W ramach wspólnego przedsięwzięcia strony uzgodniły, że będą dzieliły się kosztami poniesionymi w ramach kooperacji. Faktor będzie pokrywał koszty wspólnego przedsięwzięcia poprzez finansowanie umów faktoringowych dotyczących wybranych ważnych klientów, jak również nowych perspektywicznych klientów oraz będzie pokrywał koszty utrzymania tych relacji. Dotyczy to zarówno obecnych klientów Faktora, jak również klientów, którym oferowane będzie nawiązanie nowej relacji z Faktorem oraz z Bankiem.

Bank dokona zwrotu na rzecz Faktora części kosztów wspólnego przedsięwzięcia, według zasad określonych w Umowie określających również maksymalną wysokość zwrotu. Ustalone kwoty zwrotu będą wykazywane przez Faktora na notach księgowych wystawianych na rzecz Banku w okresach miesięcznych.

W ciągu dwóch miesięcy przed zakończeniem roku, strony mają omówić w dobrej wierze i uzupełnić Umowę poprzez włączenie odpowiedniego pułapu kosztów na następny rok.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Kosztami utrzymania relacji z klientem są wszystkie koszty działalności związane z pozyskaniem danego klienta, obsługą, a także finansowaniem kontraktu.

Kosztami pozyskania klienta są np. koszty zaangażowania doradców w negocjacje (w tym dojazdu do klienta), przygotowanie oferty czy oceny ryzyka. Kosztami obsługi są wszystkie bieżące koszty związane z obsługą kontraktu, tj. w szczególności koszty operacyjnej obsługi finansowanej wierzytelności, przetworzenia płatności, koszty dokumentacyjne, raportowe, infrastruktury, systemów informatycznych, rozliczeniowe. Natomiast kosztami finansowania kontraktu są koszty pozyskania kapitału niezbędnego do udzielenia finansowania w ramach kontraktu faktoringowego.

Bank z tytułu przekazania środków pieniężnych Faktorowi w ramach dopłaty, stanowiącej wkład Banku we wspólne przedsięwzięcie, nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia. Przekazana przez Bank dopłata nie jest również wynagrodzeniem po stronie Faktora, gdyż strony nie świadczą sobie żadnych usług.

Z perspektywy Faktora aktywne poszukiwanie klientów polega na identyfikacji podmiotów, które mogą być zainteresowane uzyskaniem kompleksowych usług finansowych, tj. faktoringowych oraz bankowych. Faktor pozyskuje nowych klientów np. w wyniku działań call center, którego zadaniem jest wstępne zainteresowanie potencjalnych klientów usługami finansowymi zarówno w obszarze faktoringu, jak i szerokiej gamy produktów bankowych, przeprowadzonych kampanii reklamowych czy też w wyniku innych form pozyskania potencjalnych klientów, jak np. w wyniku pozostawienia danych kontaktowych na stronie (...).

Faktor poszukuje zarówno klientów zainteresowanych wyłącznie usługami faktoringowymi, jak i takich, którzy mogą być zainteresowani zarówno usługami faktoringowymi, jak i bankowymi. W razie zidentyfikowania klienta potencjalnie zainteresowanego uzyskaniem usług zarówno faktoringowych, jak i bankowych, specjaliści faktoringowi przekazują informację o potencjalnym kliencie odpowiednim specjalistom w Banku. Po przeprowadzeniu analizy zapotrzebowania klienta tworzona jest oferta, w której przygotowaniu uczestniczą zarówno specjaliści faktoringowi (ze strony Faktora), jak i specjaliści bankowi (ze strony Banku). Następnie potencjalnemu klientowi przedstawiane są podczas osobistego spotkania bądź w inny sposób, odrębne oferty, tj. faktoringowa oraz bankowa. Dochodzi więc do oferowania odrębnych usług, ale w skoordynowany sposób.

Decyzja (według jakich kryteriów Bank dokonuje wyboru i finansuje umowy zawarte przez Faktora w ramach wspólnego przedsięwzięcia – dop. organu) jest podejmowana indywidualnie w stosunku do każdej relacji po przeprowadzeniu szczegółowej analizy przez specjalistów bankowych odpowiedzialnych za relacje z danym klientem lub potencjalnym klientem. W tym celu dokonywany jest przegląd mający na celu wykazanie potencjału współpracy bankowej i jeśli Bank zidentyfikuje danego klienta jako perspektywicznego, to decyduje się na udzielenie dopłaty.

Innymi słowy, wsparcie finansowe w postaci dopłaty w ramach wspólnego przedsięwzięcia nie jest realizowane w stosunku do każdego klienta przedstawionego przez Faktora, lecz tylko w takim przypadku gdy Bank dostrzega realną możliwość pozyskania danego klienta dla potrzeb świadczenia usług bankowych (w przypadku nowego klienta) bądź zwiększenia zakresu świadczonych usług bankowych (w przypadku dotychczasowego klienta). Dodatkowo Bank przeprowadza analizę zagrożeń na wypadek zerwania relacji istniejącej z Bankiem, bądź w przypadku klientów, z którymi Bank nie ma jeszcze relacji, że taka relacja nie zostanie nigdy zawarta.

Bank uczestniczy we wspólnym przedsięwzięciu, gdyż jest przekonany, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że jego działania (w szczególności w postaci udzielenia dopłaty) doprowadzą do zwiększenia zakresu produktów bankowych z jakich będą korzystać dotychczasowi lub nowi klienci.

W razie zidentyfikowania klienta faktycznie zainteresowanego uzyskaniem zarówno usługi faktoringowej jak i bankowej, zostaną zawarte odrębne umowy z tym klientem przez Faktora (dla usług faktoringowych) oraz przez Bank (dla usług bankowych).

Konkretnymi korzyściami w wymiarze finansowym, jakie Bank spodziewa się uzyskać dzięki uczestnictwu we wspólnym przedsięwzięciu będą prowizje, opłaty, odsetki i innego rodzaju przysporzenia jakie będą pobierane przez Bank od klientów, stanowiące przychód podatkowy Banku. Dlatego wydatek w postaci dopłaty, poniesiony w ramach wspólnego przedsięwzięcia jest wydatkiem poniesionym w celu uzyskania przychodów podatkowych.

Finansowanie umów faktoringowych poprzez realizację przez Bank dopłaty, która stanowi wkład Banku we wspólne przedsięwzięcie, nie ma charakteru zwrotnego, tj. raz zapłacona kwota nie podlega korekcie ani zwrotowi. Bank podejmuje ryzyko gospodarcze po przeprowadzonej analizie i liczy się z tym, że nie uzyska oczekiwanych rezultatów.

W ramach realizacji wspólnego przedsięwzięcia nie dochodzi do cesji umów ani wierzytelności.

Wnioskodawcy nie zawarli umowy o utworzeniu grupy VAT w rozumieniu art. 15a ustawy z dnia 11 marca 2004 r o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.), dalej: „u.p.t.u.”.

W ocenie Wnioskodawców, współpraca między nimi nie będzie stanowiła wspólnego przedsięwzięcia w rozumieniu art. 5 ust. 1 u.p.d.o.p., gdyż w wyniku jego realizacji nie powstaną żadne przychody, które miałyby podlegać podziałowi między Wnioskodawców według metody wskazanej w tym przepisie. Z treści tego przepisu wynika bowiem, że przychody ze wspólnego przedsięwzięcia powinny być przypisywane proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału) i analogiczną zasadę stosuje się względem kosztów. Tymczasem, w sprawie będącej przedmiotem wniosku nie przewidziano w ogóle podziału zysków ze wspólnego przedsięwzięcia, lecz ewentualne zyski zostaną przypisane (bądź zachowane) do każdego z Wnioskodawców stosownie do zawartych indywidualnie umów. Podobnie, każdy z Wnioskodawców ponosić będzie swoje koszty związane ze wspólnym przedsięwzięciem.

Nie oznacza to jednak, że współpraca między Wnioskodawcami nie będzie stanowiła wspólnego przedsięwzięcia. Jak to zostało opisane we wniosku o interpretację, strony podejmują wspólne przedsięwzięcie kierując się zamiarem osiągnięcia celu gospodarczego, który polega na zapewnieniu sobie przez Bank oraz Faktora wzajemnej współpracy w utrzymaniu relacji z kluczowymi klientami C., wspólne działanie polegające na promocji wzajemnych usług i zachęcenie wybranych klientów do kontynuowania relacji z C. jak również przekonanie potencjalnych, perspektywicznych klientów do zawarcia nowej relacji z Bankiem lub Faktorem i w efekcie zwiększenie przychodów Banku oraz Faktora.

Intencją Banku wyrażoną w pytaniu nr 2 było udzielenie odpowiedzi na pytanie czy pokrycie przez Bank części kosztów wspólnego przedsięwzięcia będzie stanowiło wydatek zaliczany w Banku do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. W ocenie Banku, niezależnie od tego, czy wspólne przedsięwzięcie, w którym uczestniczy Bank stanowi wspólne przedsięwzięcie w rozumieniu art. 5 ust. 1 u.p.d.o.p., czy też jest to innego rodzaju wspólne przedsięwzięcie, w którym Bank uczestniczy w celu gospodarczym, kluczowe jest ustalenie czy istnieje uzasadnienie do zaliczenia takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. W ocenie Banku taki związek istnieje, a uzasadnienie za takim stanowiskiem zostało szczegółowo opisane w złożonym wniosku o interpretację.

Każdy z podmiotów uczestniczących we wspólnym przedsięwzięciu ponosi swoje koszty, jak również uzyskuje swoje przychody (stosownie do zawartych indywidualnie umów). W konsekwencji nie stosuje się ani proporcji ani innego rodzaju z góry określonego podziału przychodów bądź kosztów.

Pytania

1)Czy prawidłowe jest stanowisko, że współpraca stron, w tym czynności wykonywane w ramach umowy o wspólnym przedsięwzięciu nie stanowią czynności opodatkowanych w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, a pokrycie przez Bank części kosztów wspólnego przedsięwzięcia poniesionych przez Faktora nie stanowi wynagrodzenia za wykonanie czynności opodatkowanych?

2)Czy pokrycie przez Bank części kosztów wspólnego przedsięwzięcia będzie stanowiło wydatek zaliczany w Banku do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o pdop?

3)Czy kwota zapłacona przez Bank na rzecz Faktora tytułem pokrycia części kosztów wspólnego przedsięwzięcia będzie stanowić dla Faktora przychód podatkowy w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop w momencie jej otrzymania?

Poniższa interpretacja dostarcza odpowiedzi na pytania nr 2 i 3, tj. dotyczy zagadnień z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 2

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że pokrycie przez Bank części kosztów wspólnego przedsięwzięcia będzie stanowiło wydatek zaliczany w Banku do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o pdop.

Ad 3

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że kwota zapłacona przez Bank na rzecz Faktora tytułem pokrycia części kosztów wspólnego przedsięwzięcia będzie stanowić dla Faktora przychód podatkowy w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop w momencie jej otrzymania.

Uzasadnienie stanowiska

Ad 2

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o pdop.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji podatkowej.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych oraz stanowiskiem organów podatkowych, za koszt uzyskania przychodów może zostać uznany wydatek, który spełnia łącznie następujące warunki:

a)został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika;

b)jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona;

c)pozostaje w związku z prowadzaną przez podatnika działalnością gospodarczą;

d)poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów;

e)został właściwie udokumentowany;

f)nie został wymieniony w katalogu wydatków o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o pdop.

Poniżej omówiona została analiza poszczególnych przesłanek w kontekście stanu faktycznego opisanego przez Wnioskodawcę:

Poniesienie wydatku

Przez wydatek rzeczywiście poniesiony przez Wnioskodawcę należy rozumieć wydatek realnie, fizycznie poniesiony z majątku Banku. Z powyższego wynika zatem, że chodzi tu o wydatek realnie obciążający dany podmiot, czyli faktyczne wydatkowanie określonych środków z majątku Banku. Powyższy warunek będzie w niniejszym przypadku spełniony, gdyż wydatki o których mowa w niniejszym wniosku (pokrycie części kosztów wspólnego przedsięwzięcia) zostały lub zostaną faktycznie poniesione z majątku Banku.

Należy wskazać, że w sytuacji, w której Bank będzie ponosił przedmiotowe wydatki wskazane we wniosku w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, wydatki z tego tytułu będą ponoszone przez Bank, gdyż zostaną pokryte w całości z zasobów majątkowych Banku, co będzie wiązało się z uszczupleniem jego majątku.

W przypadku wydatków związanych ze wspólnym przedsięwzięciem, Wnioskodawca pokryje część kosztów dotyczących utrzymania klienta w C., wyliczonych w oparciu o wskaźnik wskazany w Umowie. Koszty ponoszone przez Bank, służące urzeczywistnieniu celu współdziałania założonego wspólnie z Faktorem, są przez niego poniesione w sposób trwały i rzeczywisty. W szczególności wydatki te nie są Bankowi zwracane w żaden sposób oraz są zarachowane na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego w księgach rachunkowych Banku.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy wydatki ponoszone przez Bank w związku z udziałem we współpracy są ponoszone przez Bank, tzn. prowadzą do uszczuplenia zasobów finansowych, z których wydatki są dokonywane.

Definitywny charakter wydatku

Jeżeli chodzi o definitywność wydatku, to należy wskazać, że wydatek ma charakter definitywny, gdy został on przez podatnika ostatecznie poniesiony i nie nastąpi zwrot poniesionego wydatku w jakiejkolwiek formie lub części. Powyższe oznacza, że wydatek będzie bezzwrotny.

Należy wskazać, że warunek definitywności wydatku również będzie w niniejszym przypadku spełniony. Otóż jak wskazał Bank, wydatki na pokrycie kosztów wspólnego przedsięwzięcia będą miały charakter definitywny i nie zostaną Bankowi w żaden sposób zwrócone. W sytuacji, w której Bank będzie ponosił wydatki z tego tytułu, kwoty planowanych wydatków będą w pełni obciążały Bank i nie zostaną mu w żaden sposób zwrócone, w jakiejkolwiek formie, ani w jakiejkolwiek części.

Związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą

Najistotniejszą kwestią w niniejszym przypadku jest związek poniesionego wydatku (zwrot części kosztów związanych z utrzymaniem klientów w C. bądź pozyskania nowych klientów) z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy o pdop wynika, że aby wydatek był wydatkiem poniesionym w celu uzyskania przychodów ze źródła przychodów, musi być przede wszystkim poniesiony w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podmiot ponoszący ten wydatek.

Skoro Bank kierujący się rachunkiem ekonomicznym, dokonał obliczeń na podstawie, których podjął decyzję, że racjonalnym dla niego działaniem jest utrzymanie wybranych i kluczowych klientów w C. bądź pozyskania nowych klientów poprzez zaoferowanie im konkurencyjnych warunków usług faktoringowych i tym samym poniesienie kosztów ich utrzymania poprzez zwrot Faktorowi części poniesionych przez niego wydatków, zamiast podejmować wysiłek finansowy oraz organizacyjny w celu pozyskania na nowo tych klientów po ich utraceniu, to nie sposób odmówić takiemu wydatkowi związku z działalnością podatnika.

Jak zostało wskazane w stanie faktycznym opisanym we wniosku, współpraca w ramach wspólnego przedsięwzięcia stanowi wspólną inicjatywę stron mającą na celu wykorzystanie potencjału obu podmiotów oraz efektu synergii, poprzez który zarówno Bank oraz Faktor zwiększą poziom przychodów z utrzymanych klientów. W ramach współpracy, Bank oraz Faktor dokonają selekcji klientów, kierując się czynnikami wskazanymi w Umowie, na podstawie której zostaną wybrani kluczowi klienci, których utrzymanie w C. ma istotne znaczenie z uwagi na potencjał tych klientów w generowaniu przyszłych przychodów, jak również zostaną wyznaczeni potencjalni, perspektywiczni klienci, którym warto zaoferować atrakcyjne warunki usług faktoringowych mając na względnie możliwość skorzystania przez nich również z oferty Banku. Faktor poniesie koszty utrzymania tych klientów zachowując dotychczasowe umowy faktoringowe, zawarte na warunkach atrakcyjnych dla klientów bądź też przygotuje nową oferty w celu zawarcia nowych relacji z potencjalnymi, perspektywicznymi klientami. Część kosztów utrzymania klientów zostanie zwrócona przez Bank. W związku z utrzymaniem klientów, strony podejmą szeroką akcję oferując inne produkty finansowe, w tym produkty oferowane przez Bank.

Wnioskodawca wskazuje ponadto, że współpraca jako wspólna inicjatywa zakłada ponoszenie kosztów jej funkcjonowania przez strony, przy jednoczesnym braku określenia skonkretyzowanego wymiaru wypracowanych zysków, przy czym należy podkreślić, że głównym celem współpracy jest zwiększenie poziomu przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. Niemniej, nawet w przypadku braku natychmiastowego uzyskania przez strony przychodu związanego z uczestnictwem we współpracy, w przyszłości może dojść do zwiększenia przychodów z utrzymanej sieci klientów w C. oraz zwiększenia ilości świadczonych im usług finansowych, w tym produktów oferowanych przez Bank.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wydatki ponoszone przez Bank w związku z udziałem we współpracy pozostają w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Powyższe podejście potwierdza NSA w uchwale z dnia 25 czerwca 2012 r., II FPS 2/12, który w zakresie zastosowania art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, odnosi się do racjonalnych działań podatnika stwierdzając: „Działając w warunkach rynkowych podatnik musi podejmować racjonalne z jego punktu widzenia, oparte na ekonomicznych analizach i kalkulacjach, działania zmierzające do uzyskania możliwie największej efektywności ekonomicznej”.

Taka sytuacja występuje w przedstawionym stanie faktycznym, gdzie Bank, w oparciu o ekonomiczne analizy i kalkulacje wyliczył, że bardziej opłacalnym jest poniesienie wydatku i pokrycie kosztów utrzymania klientów w C., zamiast na nowo podejmować wysiłki finansowe i organizacyjne w celu odzyskania utraconych klientów. Analogicznie - w przypadku nowych klientów - Bankowi opłaca się poniesienie wydatku w postaci dofinansowania ich pozyskania przez Faktora na konkurencyjnych warunkach, mając na uwadze możliwość pozyskania takich klientów również dla siebie. Jest to istotne z tego względu, że duże przedsiębiorstwa z reguły chętniej korzystają ze skoordynowanej oferty świadczenia usług finansowych dostarczane przez podmioty z tej samej grupy finansowej. W związku z tym racjonalne jest oczekiwanie Banku, że w razie pozyskania danego klienta dla Faktora, możliwe stanie się również pozyskanie go dla Banku, a tym samym poniesiony wydatek stanie się wydatkiem na pozyskanie nowych klientów, od których Bank będzie uzyskiwał wynagrodzenie za świadczone usługi bankowe, stanowiące przychody podatkowe.

Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 6 maja 2021 r., sygn. akt II FSK 2416/19, tylko wydatek, który spełnia kryteria określone w art. 15 ust. 1 ustawy o pdop i nie został wyłączony z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ww. ustawy, jest kosztem podatkowym. Definicja kosztów uzyskania przychodów sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. W związku z tym, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji podatkowej.

W związku z tym, takiej indywidualnej ocenie, uwzględniwszy okoliczności danej sprawy oraz przyczynę poniesienia wydatku na utrzymanie klientów w C., powinny podlegać działania Banku polegające na zwrocie części kosztów utrzymania klientów poniesionych przez Faktora bądź odpowiednio pozyskania nowych klientów. W związku z powyższym uwzględniając okoliczności towarzyszące poniesieniu danego kosztu, w tym racjonalności działania Banku ponoszącego przedmiotowe wydatki należy uznać istnienie związku poniesionego wydatków z działalnością Banku.

Cel poniesionego wydatku

Kolejną przesłanką konieczną do uznania wydatku, jako kosztu uzyskania przychodu jest aby wydatek został osiągnięty w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów. W niniejszej sprawie należy zatem rozważyć, czy celem poniesionych wydatków na utrzymaniu klientów w C., jest zarówno osiągnięcie przez Bank przychodów podatkowych (w przypadku nowych klientów), jak również zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów (w przypadku klientów, z którymi Bank obecnie posiada relację, a w przypadku których mógłby się ziścić scenariusz rezygnacji z kontynuacji tej relacji z powodu otrzymania nieatrakcyjnej oferty faktoringowej).

Jak wskazał WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 16 lutego 2021 r., sygn. akt I SA/Gd 990/20, skoro kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, to znaczy, że ten cel jest konieczny nie tylko dla stwierdzenia, że dany wydatek ma w ogóle charakter kosztowy, ale także dla powiązania wydatku z określonymi przychodami.

W świetle wskazanych powyżej przesłanek oraz celu poniesionego wydatku, za koszty uzyskania przychodów należy uznać wszystkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz definitywnie poniesione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Kluczowym kryterium przy wykładni art. 15 ust. 1 ustawy o pdop jest cel poniesionego kosztu. Wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, tym samym z istnieniem związku przyczynowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu. Otóż celem działań Banku jest zwiększenie przychodów poprzez dotarcie z produktami bankowymi do większej liczby perspektywicznych klientów, a przez to zwiększenie sprzedaży oferowanych usług finansowych, jak również zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów jakim są wynagrodzenia otrzymywane ze świadczenia usług obecnym klientom, w stosunku do których mógłby się ziścić scenariusz rezygnacji z kontynuacji tej relacji z powodu otrzymania nieatrakcyjnych warunków faktoringowych. Racjonalnym działaniem i zasadnym celem Banku jest zatem oczekiwanie zwiększenia przychodów, gdy Bank będzie miał dostęp do większej bazy klientów zadowolonych z obsługi C. jak również zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów poprzez zachowanie relacji z obecnymi klientami.

Jak wskazał WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 11 maja 2021 r., sygn. akt I SA/Bd 140/21, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ustawy o pdop. Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.

Należy wskazać, że wydatki poniesione przez Bank na utrzymanie klientów w C. mają obiektywny wpływ na oferowane przez Bank usługi finansowe, a przez to mogą mieć wpływ na zwiększenie przychodów Banku. Za koszty uzyskania przychodu należy uważać takie wydatki, których poniesienie przez podatnika było spowodowane racjonalnym dążeniem i obiektywną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia tego źródła, i które nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o pdop (wyrok NSA z dnia 11 marca 2021 r., sygn. akt II FSK 1369/20).

Zatem nie powinno budzić wątpliwości, że wydatki poniesione przez Banku mają na celu zwiększenie jego przychodów poprzez utrzymanie klientów w C. i zaoferowaniem im usług finansowych świadczonych przez Bank. Utrzymując relację biznesową z klientem i nie doprowadzając do sytuacji, że klient zwróci się do innych instytucji finansowych, Bank może racjonalnie oczekiwać, że takie działania spowodują satysfakcję ze współpracy z C., a przez to wpłynie na zwiększenie osiąganych przez Bank przychodów. Zwrot „poniesione w celu osiągnięcia przychodów” wskazuje, że art. 15 ust. 1 ustawy o pdop odnosi się zarówno do przychodów i źródeł faktycznie osiągniętych, jak i tych których podatnik mógł racjonalnie (obiektywnie) oczekiwać, że zostaną osiągnięte. Określenie „w celu” oznacza pozostawanie wydatku (kosztu) w takim związku z przychodami lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła, że poniesienie go ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródeł (wyrok NSA z dnia 28 lipca 2020 r., sygn. akt II FSK 3266/19). Analogicznie, w przypadku klientów, z którymi Bank obecnie posiada relację, a istnieje ryzyko rezygnacji z kontynuowania tej relacji z powodu uzyskania niesatysfakcjonujących warunków faktoringowych, mają na celu zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów jakim są wynagrodzenia uzyskiwane dzięki świadczeniu tym klientom usług bankowych.

Mając na względzie przytoczone powyżej orzecznictwo sądowo-administracyjne należy stwierdzić, że wydatki o których mowa w niniejszym wniosku zostaną przez Bank poniesione w celu osiągnięcia przychodów jak również zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów. Zatem kolejną przesłankę niezbędną do uznania przedmiotowych wydatków za koszty uzyskania przychodów należy uznać za spełnioną.

Należyte udokumentowanie wydatku

Do uznania wydatku za koszt uzyskania przychodów niezbędne jest nie tylko zaistnienie konkretnego zdarzenia gospodarczego polegającego, ale i odpowiednie udokumentowanie tej operacji.

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego wysokość kosztów utrzymania klientów zwracanych przez Bank Faktorowi zostanie obliczona według zasad określonych w Umowie, rozkładający ciężar utrzymania kontraktów faktoringowych pomiędzy Faktora oraz Bank. Wydatek zostanie udokumentowany notą księgową wskazującą datę poniesienia wydatku, jego rodzaj oraz wysokości. Na podstawie posiadanych dokumentów Bank będzie mogła wykazać fakt ich poniesienia, a w razie ewentualnej kontroli organów podatkowych przedstawić dowód na podstawie których można będzie ustalić, do jakiego podmiotu daną kwotę pieniędzy zapłacono (udokumentowany wydatek).

Uwzględniwszy powyższe, należy uznać, że Bank posiadając notę księgową od Faktora dokumentującą pokrycie części wydatków związanych z utrzymaniem klientów, jak również wyliczenia potwierdzające wysokość wydatku (zwrotu części kosztów wspólnego przedsięwzięcia), będzie spełniał warunek należytego udokumentowania wydatku dla celów zaliczania go do kosztów podatkowych.

Brak wydatków w katalogu kosztów nieuznawanych za koszty podatkowe (art. 16 ust. 1 ustawy o pdop)

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o pdop. Tylko wydatek, który spełnia kryteria określone w art. 15 ust. 1 ustawy pdop i nie został wyłączony z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o pdop, jest kosztem podatkowym.

Przepis art. 16 ust. 1 ustawy o pdop zawiera zamknięty katalog kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Oznacza to, że przy ustalaniu dochodu, stanowiącego podstawę opodatkowania, podatnik nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów takich wydatków, które zostały enumeratywnie wymienione w tym przepisie (WSA w Bydgoszczy z dnia 22 października 2019 r., sygn. akt I SA/Bd 501/19).

Odnosząc się do zawartości katalogu z art. 16 ust. 1 ustawy o pdop, nie sposób doszukać się ograniczeń związanych z wydatkami poniesionymi przez Bank. Nie ma wśród nich zastrzeżeń, że kosztów uzyskania przychodów nie stanowią wydatki na pokrycie kosztów wspólnego przedsięwzięcia, którego celem jest zwiększenie przychodów w perspektywie długoterminowej.

Ad 3

Faktor otrzyma od Banku zwrot części kosztów wspólnego przedsięwzięcia. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Faktor otrzymując od Banku kwotę pieniędzy tytułem zwrotu wydatków poniesionych na utrzymanie klientów w C. bezsprzecznie osiągnie przychód podatkowy. Zgodne z art. 12 ust. 3e ustawy o pdop, w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d i 3f, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. W związku z tym, momentem uzyskania przez Faktora przychodu podatkowego będzie uzyskania od Banku kwota tytułem zwrotu części kosztów realizowanego wspólnie przedsięwzięcia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w zakresie ustalenia czy:

‒pokrycie przez Bank części kosztów wspólnego przedsięwzięcia stanowi wydatek zaliczany do kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe,

‒otrzymanie wskazanej kwoty przez Faktora, tytułem pokrycia części kosztów wspólnego przedsięwzięcia, stanowi przychód podatkowy w momencie jego otrzymania – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT” lub „updop”):

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W świetle powyższego przepisu, ocena prawna konkretnego wydatku poniesionego przez podatnika wymaga odniesienia się do kryterium celowości jego poniesienia oraz uwzględnienia wyłączeń z kategorii kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Odnosząc się do przesłanki celowości wydatku należy podkreślić, że kosztem uzyskania przychodów są zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia. W każdym przypadku konieczne jest jednak zaistnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a uzyskiwaniem, bądź też szansą uzyskiwania przychodów przez podmiot ponoszący ten koszt.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

‒został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

‒jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

‒pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

‒poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

‒został właściwie udokumentowany,

‒nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zabezpieczenie tego przychodu.

Jednocześnie, wydatki te nie mogą znajdować się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Bank i Faktor są podmiotami działającym na rynku usług finansowych, należącymi do międzynarodowej C., o zasięgu globalnym prowadzącej działalność w obszarach takich jak międzynarodowe usługi finansowe, bankowość korporacyjna oraz instytucjonalna. Bank oraz Faktor rozważają objęcie porozumieniem w sprawie wspólnego przedsięwzięcia różne grupy klientów. W celu ustalenia zasad współpracy w zakresie kluczowych klientów, Bank oraz Faktor podpisały umowę wspólnego przedsięwzięcia, której przedmiotem jest określenie warunków, na jakich ma odbywać się współpraca stron w zakresie zachęcenia wybranych, kluczowych klientów do kontynuowania relacji z C. bądź pozyskania nowych klientów, w tym poprzez współuczestniczenie w kosztach utrzymania tych klientów. Umowa określa m. in. przyczynę oraz cel podejmowanej współpracy oraz jej założenia, zakres wykonywanych przez strony czynności oraz podejmowanych działań, w celu realizacji wspólnego celu, sposób wzajemnych rozliczeń pomiędzy stronami - zasady pokrywania kosztów wspólnego przedsięwzięcia. Celem wspólnego przedsięwzięcia jest utrzymanie klientów oraz zapobieżenie ich odpływowi do innych podmiotów oraz pozyskanie nowych, perspektywicznych klientów. W związku z powyższym, Bank będzie uczestniczył w koszcie finansowania wybranych, kluczowych klientów obecnie będących klientami Faktora, bądź którym Faktor zamierza zaoferować świadczenie usług faktoringowych. Zamiarem stron nie jest świadczenie sobie nawzajem żadnych usług, lecz dążenie do osiągnięcia wspólnego celu oraz obopólnej korzyści. Rezultatem podjętych działań będzie utrzymanie klientów w C. bądź możliwość pozyskania przez Bank lub Faktora nowych klientów, co z kolei będzie skutkować utrzymaniem bądź zwiększeniem uzyskiwanych przychodów. Kontakty ze wspólnymi klientami będą skoordynowane między Bankiem a Faktorem. Analogicznie, w przypadku klientów nowych, zarówno Faktor, jak i Bank będą współpracowali ze sobą w celu przygotowania kompleksowej oferty produktowej uwzględniającej potrzeby tych klientów i jednocześnie zapewniającej adekwatny poziom wynagrodzenia dla obu podmiotów. Strony wspólnego przedsięwzięcia uzgodniły, że będą dzieliły się kosztami poniesionymi w ramach kooperacji. Faktor będzie pokrywał koszty wspólnego przedsięwzięcia poprzez finansowanie umów faktoringowych dotyczących wybranych ważnych klientów, jak również nowych perspektywicznych klientów oraz będzie pokrywał koszty utrzymania tych relacji. Dotyczy to zarówno obecnych klientów Faktora, jak również klientów, którym oferowane będzie nawiązanie nowej relacji z Faktorem oraz z Bankiem. Bank dokona zwrotu na rzecz Faktora części kosztów wspólnego przedsięwzięcia, według zasad określonych w Umowie określających również maksymalną wysokość zwrotu. Ustalone kwoty zwrotu będą wykazywane przez Faktora na notach księgowych wystawianych na rzecz Banku w okresach miesięcznych. Kosztami utrzymania relacji z klientem są wszystkie koszty działalności związane z pozyskaniem danego klienta, obsługą, a także finansowaniem kontraktu. Kosztami pozyskania klienta są np. koszty zaangażowania doradców w negocjacje (w tym dojazdu do klienta), przygotowanie oferty czy oceny ryzyka. Kosztami obsługi są wszystkie bieżące koszty związane z obsługą kontraktu, tj. w szczególności koszty operacyjnej obsługi finansowanej wierzytelności, przetworzenia płatności, koszty dokumentacyjne, raportowe, infrastruktury, systemów informatycznych, rozliczeniowe. Natomiast kosztami finansowania kontraktu są koszty pozyskania kapitału niezbędnego do udzielenia finansowania w ramach kontraktu faktoringowego. Bank z tytułu przekazania środków pieniężnych Faktorowi, stanowiących wkład Banku we wspólne przedsięwzięcie, nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia. Przekazana przez Bank dopłata nie jest również wynagrodzeniem po stronie Faktora, gdyż strony nie świadczą sobie żadnych usług. Faktor aktywne poszukuje klientów, którzy mogą być zainteresowani uzyskaniem kompleksowych usług finansowych, tj. faktoringowych oraz bankowych. Faktor poszukuje zarówno klientów zainteresowanych wyłącznie usługami faktoringowymi, jak i takich, którzy mogą być zainteresowani zarówno usługami faktoringowymi, jak i bankowymi. W razie zidentyfikowania klienta potencjalnie zainteresowanego uzyskaniem usług zarówno faktoringowych, jak i bankowych, specjaliści faktoringowi przekazują informację o potencjalnym kliencie odpowiednim specjalistom w Banku. Jeśli Bank zidentyfikuje danego klienta jako perspektywicznego, to decyduje się na zwrot części kosztów Faktorowi. Przekazana kwota nie ma charakteru zwrotnego, tzn. raz zapłacona kwota nie podlega korekcie ani zwrotowi. W opisanej sprawie nie przewidziano w ogóle podziału zysków ze wspólnego przedsięwzięcia, lecz ewentualne zyski zostaną przypisane (bądź zachowane) do każdego z Zainteresowanych stosownie do zawartych indywidualnie umów. Każdy z Zainteresowanych ponosić będzie swoje koszty związane ze wspólnym przedsięwzięciem, jak również uzyskuje swoje przychody (stosowanie do zawartych indywidualnie umów z klientami), a zatem współpraca między Bankiem a Faktorem nie będzie spełniać przesłanek opisanych w art. 5 ust. 1 updop.

Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że poniesiony przez bank wydatek w postaci zwrotu części kosztów ponoszonych przez Faktora w ramach stosowania zapisów umowy o wspólnym przedsięwzięciu, spełnia wymagania zawarte w art. 15 ust. 1 updop. Wydatek ten będzie poniesiony z majątku Banku i nie zostanie mu zwrócony. Ponadto celem poniesienia wydatku jest osiągnięcie lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów i jest on powiązany z prowadzoną przez Bank działalnością gospodarczą. Zwrot części kosztów poniesionych w wyniku realizacji wspólnego przedsięwzięcia nie został wymieniony w art. 16 ust. 1 updop jako wyłączony z katalogu kosztów uzyskania przychodów. Ponadto Bank będzie posiadał dokumenty potwierdzające fakt poniesienia wydatków na rzecz Faktora.

Zgodnie z powyższym, stanowisko dotyczące pytania oznaczonego we wniosku nr 2 – jest prawidłowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Zgodnie z ww. przepisem art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Do momentu powstania przychodu odnoszą się przepisy art. 12 ust. 3a-3g ustawy o CIT.

W myśl art. 12 ust. 3a ustawy o CIT,

za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1.wystawienia faktury albo

2.uregulowania należności.

Zgodnie z art. 12 ust. 3c ustawy o CIT,

jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

W myśl art. 12 ust. 3d ustawy o CIT,

przepis ust. 3c stosuje się odpowiednio do dostawy energii elektrycznej, cieplnej oraz gazu przewodowego.

Stosownie do art. 12 ust. 3e ustawy o CIT,

w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d i 3f, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Literalna wykładnia powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. W konsekwencji, do przychodów podatkowych, podatnik powinien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza jego pasywa. Od zasady tej, w ściśle określonych przypadkach, wprowadzone zostały przez ustawodawcę wyjątki. Katalog przysporzeń, których nie zalicza się do przychodów podatkowych jest zamknięty i zawarto go w art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wskazać przy tym należy, że przychód w prawie podatkowym nie jest definiowany wynikowo (jako strata lub zysk podmiotu), a jako jakiekolwiek trwałe przysporzenie majątkowe, uzyskane poprzez przyrost aktywów lub zmniejszenie pasywów podatnika.

Na tle przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, wątpliwości Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania dotyczą ustalenia, czy otrzymany przez Niego częściowy zwrot kosztów wspólnego przedsięwzięcia stanowi przychód w momencie jego otrzymania.

Z powołanych wyżej regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza pasywa.

Otrzymany Zwrot części kosztów mógłby być uznany za przychód, jeżeli ma charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi, a więc takie którym może on rozporządzać jak właściciel.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego Zainteresowany niebędący stroną postępowania (Faktor) otrzymuje od Zainteresowanego będącego stroną postępowania (Bank) zwrot części kosztów poniesionych w celu utrzymania/rozszerzenia relacji biznesowych z obecnymi klientami albo pozyskania nowych klientów dla Zainteresowanych. Zainteresowani uzgodnili w zawartej umowie, że zwrot części kosztów nie pojawia się w przypadku każdego klienta przedstawionego przez Faktora, lecz tylko w przypadku kiedy Bank dostrzega realną możliwość pozyskania danego klienta dla potrzeb świadczenia usług bankowych (w przypadku nowego klienta) bądź zwiększenia zakresu świadczonych usług bankowych (w przypadku dotychczasowego klienta). Bank przeprowadza analizę zagrożeń na wypadek zerwania relacji istniejącej z Bankiem, bądź w przypadku klientów, z którymi Bank nie ma jeszcze relacji, że taka relacja nie zostanie nigdy zawarta. Finansowanie umów faktoringowych poprzez realizację przez Bank zwrotu części kosztów ponoszonych przez Faktora, stanowi wkład Banku we wspólne przedsięwzięcie i nie ma charakteru zwrotnego. Kwota zapłacona przez Bank nie podlega korekcie ani zwrotowi. Zgodnie z opisem sprawy, współpraca między Zainteresowanymi nie stanowi wspólnego przedsięwzięcia w rozumieniu art. 5 ust. 1 updop, ponieważ w wyniku jej realizacji nie powstaną żadne przychody, które miałyby podlegać podziałowi pomiędzy Zainteresowanych według zasady wskazanej w ww. przepisie.

Świadczenie usług zakłada istnienie dwóch podmiotów, a więc tego, który świadczy usługę (usługodawcy) i tego, który świadczenie odbiera (usługobiorcy), czyli konsumenta usługi. Jak wskazano w opisie sprawy, istnieje stosunek prawny pomiędzy Faktorem a Bankiem (podpisano umowę wspólnego przedsięwzięcia), a rezultatem tego związku jest wzajemne działanie tych podmiotów. Działanie to polega na tym, że Faktor pokrywa koszty wspólnego przedsięwzięcia poprzez finansowanie umów faktoringowych dotyczących wybranych ważnych klientów, jak również nowych perspektywicznych klientów oraz będzie pokrywał koszty utrzymania tych relacji. Dotyczy to obecnych klientów Faktora, jak również klientów, którym oferowane będzie nawiązanie nowej relacji z Faktorem oraz z Bankiem. Bank dokona zwrotu na rzecz Faktora części ponoszonych przez niego kosztów wspólnego przedsięwzięcia według zasad określonych w Umowie określających również maksymalną wysokość zwrotu. Przekazana przez Bank kwota zwrotu części kosztów nie dotyczy każdego klienta przedstawionego przez Faktora, lecz wyłącznie takich klientów, w stosunku do których Bank dostrzega realną możliwość pozyskania klienta dla świadczenia usług bankowych bądź zwiększenia zakresu świadczonych usług bankowych. A zatem mamy do czynienia z sytuacją wykonania usługi, w ramach której Faktor oferuje Bankowi dane , które mogą spowodować pozyskanie nowych klientów, bądź poszerzenie prowadzonej dotychczas współpracy, zaś Bank zwraca Faktorowi część kosztów poniesionych na nawiązanie relacji z nowymi klientami, bądź badanie możliwości chęci rozszerzenia współpracy z obecnymi klientami Faktora.

Zgodnie z powyższym, w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie ogólny przepis – art. 12 ust. 3a updop, a zatem Faktor powinien przyjąć za datę powstania przychodu dzień wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, jednak nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Czynności opisane we wniosku nie wskazują na możliwość zastosowania przepisu szczególnego, opisanego w art. 12 ust. 3e updop.

W świetle powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 – jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się zaś do powołanych we wniosku wyroków sądów administracyjnych wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla tutejszego Organu, bowiem dotyczą konkretnych indywidualnych spraw podmiotów i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A. S.A (Zainteresowany będący stroną postępowania –art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz 14r § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).