Interpretacja indywidualna z dnia 30 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.53.2023.2.MC

Podatek od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT wywłaszczenia za odszkodowaniem na rzecz Skarbu Państwa działek zabudowanych.

Interpretacja indywidualna– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT odszkodowania wypłaconego za przejęcie nieruchomości pod inwestycję drogową. Uzupełnili go Państwo pismem z 30 stycznia 2023 r. (wpływ 30 stycznia 2023 r.) oraz pismami z 17 marca 2023 r. (wpływ 17 marca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Powiat (…) jest czynnym podatnikiem VAT. Działki nr 1/2, 2/2, 3/2, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2, 12/2 i 13/2 położone w (…), były własnością Powiatu (…) i stanowiły nieruchomość wchodzącą w skład drogi powiatowej nr (…).

Decyzjami Zarządu Powiatu w (…), działki te przekazano w trwały zarząd na rzecz Zarządu Dróg Powiatowych w (…). W dniu (…) 2019 r., Wojewoda wydał decyzję nr (…) znak: (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej – budowy drogi ekspresowej S(…). Decyzja ta stała się ostateczna w dniu (…) 2020 r.

Na mocy tej decyzji działka nr 13/13 została podzielona i jej część oznaczona jako działka  nr 13/2 została przejęta za odszkodowaniem na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby realizacji ww. inwestycji. Pozostałe działki, czyli 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2 na podstawie wymienionej decyzji Wojewody (…) zostały przejęte na potrzeby budowy drogi (…) w całości.

Odszkodowaniem objęto zarówno grunt jak i składnik budowlany, czyli bitumiczną nawierzchnię jezdni. Odnośnie tych działek wskazano, że Gmina (…) nie posiada obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu, na którym znajdują się wymienione na wstępie działki; dla działek tych nie wydano decyzji  o warunkach zabudowy ani decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Obiekt budowlany znajdujący się na tych działkach (tj. działkach nr 1/2, 2/2, 3/2, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2, 12/2 i 13/2) – jezdnia drogi powiatowej nr (…) jest obiektem użyteczności publicznej (wartość początkowa przedmiotowej drogi wynosiła (…) zł); w ostatnich 10 latach na odcinku drogi powiatowej nr (…) obejmującym przedmiotowe działki ewidencyjne nie prowadzono żadnej inwestycji; działki nie były przedmiotem umów najmu powierzchni lub elementów pasa drogowego, które generowałyby dochody; w ramach bieżącego utrzymania pasów drogowych zarządca wykonywał roboty obejmujące koszenie poboczy, remonty cząstkowe jezdni i poboczy, pielęgnacja zieleni przydrożnej.

Działka nr 4/1 położona w (…) powstała w wyniku podziału działki 4, która była własnością Powiatu (…) i stanowiła nieruchomość wchodzącą w skład drogi powiatowej nr (…). Decyzją Zarządu Powiatu w (…) przekazana została w trwały zarząd na rzecz Zarządu Dróg Powiatowych w (…). W dniu (…) 2019 r. Wojewoda (…) wydał decyzję nr (…) znak: (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej – budowy drogi ekspresowej S(…). Decyzja ta stała się ostateczna w dniu (…) 2020 r.

Na jej mocy działka nr 4 została podzielona i jej część oznaczona jako działka nr 4/1 została przejęta za odszkodowaniem na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby realizacji ww. inwestycji. Odszkodowaniem objęto zarówno grunt jak i składnik budowlany, czyli bitumiczną nawierzchnię jezdni. Dodatkowo wskazano, że Gmina (…) nie posiada obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu, na którym znajduje się wymieniona działka. Dla działki tej nie wydano decyzji o warunkach zabudowy ani decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego; obiekt budowlany znajdujący się na działce nr 4/1 (jezdnia drogi powiatowej nr (…)) jest obiektem użyteczności publicznej. Wartość początkowa przedmiotowej drogi wynosiła (…) zł. W 2012 r. wykonano inwestycję pn.: (…)  km (…), długość (…) km (roboty obejmowały wyrównanie istniejącej nawierzchni tłuczniem kamiennym średnia grubość 12 cm, wykonanie warstwy z mieszanki mineralno – asfaltowej średnia grubość 4 cm – wartość wymienionych robót wynosiła (…) zł, termin odbioru robót i oddania do eksploatacji to (…) 2012 r.). Działka nie była przedmiotem umów najmu powierzchni lub elementów pasa drogowego, które generowałyby dochody. W ramach bieżącego utrzymania pasów drogowych zarządca wykonywał roboty obejmujące koszenie poboczy, remonty cząstkowe jezdni i poboczy, pielęgnacja zieleni przydrożnej.

Działa nr 6/1 położona w (…) powstała w wyniku podziału działki 6, która była własnością Powiatu (…) i stanowiła nieruchomość wchodzącą w skład drogi powiatowej nr (…). Decyzją Zarządu Powiatu w (…) wymieniona działka przekazana została w trwały zarząd na rzecz Zarządu Dróg Powiatowych w (…). W dniu (…) 2019 r. Wojewoda (…) wydał decyzje nr (…) znak: (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej – budowy drogi (…). Decyzja ta stała się ostateczną w dniu (…) 2020 r. Na jej mocy działka nr 6 została podzielona i jej część oznaczona jako działka nr 6/1 została przejęta za odszkodowaniem na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby realizacji w/w inwestycji. Odszkodowaniem objęto zarówno grunt jak i składnik budowlany, czyli bitumiczną nawierzchnię jezdni. Wskazano również, że Gmina (…) nie posiada obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu, na którym znajduje się wymieniona działka. Nie wydano dla niej decyzji o warunkach zabudowy, ani decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Obiekt budowlany znajdujący się na działce nr 6/1 (jezdnia drogi powiatowej nr (…)) jest obiektem użyteczności publicznej. Wartość początkowa przedmiotowej drogi wynosiła (…) zł. W 2011 r. wykonano inwestycję pn.: (…) (zakres wymienionych robót obejmował wykonanie nowej nawierzchni jezdni z mieszanki asfaltowej średnia grubość 7 cm, utwardzenie poboczy kruszywem kamiennym, odtworzenie rowów przydrożnych i remont zjazdów do nieruchomości – wartość robót wynosiła (…) zł. Termin odbioru robót i oddania do eksploatacji to (…) 2011 r. Działka nie była przedmiotem umów najmu powierzchni lub elementów pasa drogowego, które generowałyby dochody. W ramach bieżącego utrzymania pasów drogowych zarządca wykonywał roboty obejmujące koszenie poboczy, remonty cząstkowe jezdni i poboczy, pielęgnacja zieleni przydrożnej. 

W uzupełnieniu do wniosku odpowiedzieli Państwo na zadane przez Organ pytania:

1.Czy wszystkie działki będące przedmiotem wywłaszczenia są działkami zabudowanymi?

Odp. Działki będące przedmiotem wywłaszczenia stanowiły pas drogowy dróg powiatowych ze zlokalizowanymi na nich drogami powiatowymi.

2.Czy naniesienia budowlane w postaci jezdni drogi powiatowej, znajdujące się na działkach (1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2), są budowlami w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 2351 ze zm.)?

Odp. Obiekty liniowe w postaci dróg powiatowych zlokalizowanych na działkach (1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/1), są budowlami w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy Prawo Budowlane (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 2351 ze zm.).

3.Czy nabycie przez Państwa działek (nr 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/1), będących przedmiotem wywłaszczenia, nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanej, zwolnionej czy niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT i czy transakcja ta została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

Odp. Powiat (…) stał się właścicielem działek (1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/6), na podstawie decyzji Wojewody (…) wydanych w trybie art. 60 i art. 37 ustawy z dnia 13 października 1998 r. (Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną Dz. U. Nr 133 poz. 872 ze zm.).

4.Czy z tytułu nabycia ww. działek, przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeśli nie to należy wskazać przyczynę.

Odp. Z tytułu nabycia ww. działek nie przysługiwało Powiatowi (…) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

5.Czy ww. działki były/są wykorzystywane przez Państwa wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były/są ww. działki, wykonywali Państwo – należy podać podstawę prawną zwolnienia?

Odp. Ww. działki nie były wykorzystywane na cele działalności zwolnionej. Nie były one przedmiotem najmu lub dzierżawy.

6.Jeśli naniesienia znajdujące się na przedmiotowych działkach stanowią budowlę to kiedy, w odniesieniu do przedmiotowych naniesień (budowli lub ich części), będących przedmiotem wniosku doszło do pierwszego zasiedlenia, tj. oddania do używania?

Odp. Powiat (…) nie posiada informacji o dacie wybudowania przedmiotowych odcinków dróg – z dniem 1 stycznia 1999 r. po reformie samorządowej drogi te zostały zaliczone do kategorii dróg powiatowych.

7.Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budowli lub ich części, a ich przekazaniem w związku z wywłaszczeniem upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

Odp. Pomiędzy pierwszym użytkowaniem dróg powiatowych zlokalizowanych na działkach (1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/1), do momentu ich wywłaszczenia minęło więcej niż dwa lata.

8.Czy w odniesieniu do obiektów/naniesień znajdujących się na przedmiotowych działkach (budowli lub ich części), zostały poniesione wydatki na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym lub przebudowę (całości lub części), które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej ww. obiektów/naniesień:

a)kiedy były one ponoszone?

b)czy po dokonaniu tych ulepszeń obiekty były oddane do użytkowania?

c)czy w momencie ich dostawy minie okres dłuższy niż dwa lata, licząc od momentu oddania tych obiektów do użytkowania po dokonaniu ulepszeń?

d)czy od ww. wydatków przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego?

Odp. W odniesieniu do dróg znajdujących się na przedmiotowych działkach zostały poniesione wydatki na ulepszenie, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej

8.1. Droga powiatowa (…) (działka 4/1) – przebudowa drogi w 2011 r., roboty realizowano na podstawie zgłoszenia robót niewymagających pozwolenia na użytkowanie. Nie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego.

8.2. Droga powiatowa (…) (działka 6/1) – przebudowa drogi w 2007 r., roboty realizowano na podstawie zgłoszenia robót niewymagających pozwolenia na użytkowanie. Nie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego.

8.3. Droga powiatowa (…) (działki 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2) – droga w zakresie ww. działek nie była objęta przebudową.

Pytanie

Czy w przypadku odszkodowania wypłaconego Powiatowi (…) za przejęcie pod inwestycję drogową – budowę drogi (…) – działek nr 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/1 można zastosować zwolnienie z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy wymienione działki nr 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/1 przejęte za odszkodowaniem pod inwestycję drogową – budowę drogi (…) podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie zatem z ww. przepisami grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości)  w zamian za odszkodowanie, stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie  z mocy prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie  – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów  i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności towarów w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy:

Organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Analiza powyższego prowadzi zatem do stwierdzenia, iż w przedmiotowej sprawie spełnione zostały przesłanki warunkujące uznanie opisanej transakcji za dostawę towarów dokonywaną przez podmiot, który w odniesieniu do niej działa w charakterze podatnika VAT.

Wydając nieruchomość za odszkodowaniem Powiat nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są bowiem realizowane zadania, dla realizacji których organ ten został powołany. Dokonując przeniesienia prawa do rozporządzania nieruchomością, jak już powyżej wskazano, Powiat nie realizuje bowiem ani zadań własnych, ani zleconych przez organ administracji rządowej.

Oznacza to, że dostawa taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dochodzi bowiem do przeniesienia na inny podmiot – nabywcę – prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Ponadto w przedmiotowej sprawie ma miejsce odpłatna dostawa towarów, przy czym odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za przeniesienie własności tych gruntów.

W niniejszej sprawie należy wskazać należy, że na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 162):

Artykuł 11f ust. 1 pkt 6 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wskazuje, że:

Według art. 11i ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Zgodnie z art. 11i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według regulacji art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Analiza przywołanych regulacji prowadzi do wniosku, że w przypadku realizacji inwestycji drogowych w trybie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zastępuje decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W myśl art. 12 ust. 4a ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Stosownie do treści art. 12 ust. 4f ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według regulacji art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

W myśl art. 17 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Tym samym, nadanie decyzji o wywłaszczeniu rygoru natychmiastowej wykonalności prowadziło w niniejszym przypadku do uzyskania przez Skarb Państwa ekonomicznego władztwa nad rzeczą (tutaj: ww. Nieruchomościami).

Na podstawie art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 344):

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami,

Istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

W związku z powyższym wywłaszczoną nieruchomość należy opodatkować z uwzględnieniem jej przeznaczenia sprzed wywłaszczenia.

Tak więc, przeniesienie z mocy prawa własności gruntu w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności w zamian za wynagrodzenie pełniące funkcję odszkodowania.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przechodząc zatem do kwestii zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy dostawy na rzecz Skarbu Państwa, za ustalonym odszkodowaniem, działek zabudowanych nr 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/1, wskazać należy, iż:

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich nastąpiło pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków  – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy,

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie dla działek zabudowanych budowlami zastosowanie znajdzie zwolnienie od opodatkowania, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem tych budowli nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia budynku, budowli. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.).

I tak, zgodnie z art. 3 pkt 1, 3, 3a ustawy Prawo budowlane:

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Powiat był właścicielem nieruchomości gruntowych o następujących numerach ewidencyjnych: 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/1. Nieruchomości położone w (…), były własnością Powiatu (…) i stanowiły nieruchomość wchodzącą w skład drogi powiatowej nr (…).

Powiat stał się właścicielem działek (1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/6), na podstawie decyzji Wojewody wydanych w trybie art. 60 i art. 37 ustawy z dnia (…) 1998 r. (Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną Dz. U. Nr 133 poz. 872 ze. zm.).

Z tytułu nabycia ww. działek nie przysługiwało Powiatowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ww. działki nie były również wykorzystywane na cele działalności zwolnionej. Nie były one przedmiotem najmu lub dzierżawy.

Nieruchomości te położone były na terenie, dla którego nie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Ponadto, dla nieruchomości tych nie zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Decyzjami Zarządu Powiatu, działki te przekazano w trwały zarząd na rzecz Zarządu Dróg Powiatowych. W dniu (…) 2019 r., Wojewoda wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej – budowy drogi (…). Decyzja ta stała się ostateczna w dniu (…) 2020 r.

Na mocy tej decyzji działka nr 3/2 została podzielona i jej część oznaczona jako działka  nr 3/5 została przejęta za odszkodowaniem na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby realizacji ww. inwestycji. Pozostałe działki, czyli 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2 na podstawie wymienionej decyzji Wojewody zostały przejęte na potrzeby budowy drogi (…) w całości.

Odszkodowaniem objęto zarówno grunt jak i składnik budowlany, czyli bitumiczną nawierzchnię, przejętych decyzjami Wojewody jezdni.

Ponadto – jak wskazali Państwo we wniosku – pomiędzy pierwszym użytkowaniem dróg powiatowych zlokalizowanych na działkach (1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/6), do momentu ich wywłaszczenia minęło więcej niż dwa lata.

W odniesieniu do dróg znajdujących się na przedmiotowych działkach zostały poniesione wydatki na ulepszenie, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej:

·Droga powiatowa (…) (działka 4/1) – przebudowa drogi w 2011 r., roboty realizowano na podstawie zgłoszenia robót niewymagających pozwolenia na użytkowanie. Nie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego.

·Droga powiatowa (…) (działka 6/1) – przebudowa drogi w 2007 r., roboty realizowano na podstawie zgłoszenia robót niewymagających pozwolenia na użytkowanie. Nie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego.

·Droga powiatowa (…) (działki 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2) – droga w zakresie ww. działek nie była objęta przebudową.

W związku z powyższym, w odniesieniu do transakcji dostawy ww. budowli spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku VAT, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jednocześnie dostawa gruntów, na których znajdują się ww. budowle – stosownie do art. 29a ust. 8 ustawy – również korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W konsekwencji powyższego, dostawa na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie ww. działek zabudowanych nr 1/2, 2/2, 3/6, 4/2, 5/2, 6/2, 7/2, 8/2, 9/2, 10/2, 11/2 i 12/2, 4/1, 6/6, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że – co do istoty rozstrzyganego problemu, czyli zastosowania zwolnienia dla dostawy na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie ww. działek zabudowanych – stanowisko Państwa należało ocenić jako prawidłowe. Należy jednak zaznaczyć, że podstawę prawną dla rozstrzyganej kwestii stanowi art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a nie wskazany przez Państwa art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).