Interpretacja indywidualna z dnia 28 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDSB2-2.4011.71.2023.2.KG

Spełnienie warunków uprawniających do zastosowania ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości, na małoletnie dzieci, przy wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez jednego rodzica, po rozwodzie.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 lutego 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 marca 2023 r. (o tej samej dacie wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Małżeństwo pomiędzy Panią, (…) a (…) zostało rozwiązane dnia (…). Władza rodzicielska nad wspólnym dzieckiem, małoletnią (…), została zostawiona obojgu rodzicom. Miejsce zamieszkania dziecka zostało ustalone przy matce. Ojciec dziecka i Pani mieszkają w tej samej miejscowości.

Pomiędzy rodzicami istnieje konflikt i nie ma możliwości porozumienia się co do wysokości rozliczanej ulgi na dziecko w zeznaniu rocznym. Do tej pory rozliczała Pani połowę ulgi.

Data urodzenia dziecka, którego dotyczy zapytanie: (…).

Jest Pani matką drugiego dziecka z nowego związku. Data urodzenia drugiego dziecka: (…).

Data uprawomocnienia się wyroku rozwodowego: (…).

Ojciec realizuje kontakty zgodnie z wyrokiem Sądu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej w 2022 r. przez ojca Pani małoletniej córki:

-w pierwszy i trzeci weekend każdego miesiąca (...);

-1 tydzień ferii zimowych od godz. (...);

-pierwszy tydzień lipca i pierwszy tydzień sierpnia (...);

-1 dzień Świąt Wielkanocnych (...);

-2 dni Świąt Bożego Narodzenia (...).

(…), w 2022 r. ojciec zabrał ją w ferie zimowe na 2-3 dni w góry oraz latem na 2 dniowy wyjazd do parku rozrywki, kilkukrotnie zabierał ją na pływalnię, do kina, regularnie odwiedzają restauracje (…), w okresie wiosenno-letnim zabierał ją na lekcje jazdy konnej, a od grudnia 2022 r. zapisał ją na lekcje gry na gitarze, które on opłaca. Ojciec, mimo zaleceń lekarzy nie stosuje emolientów do pielęgnacji córki, przez co często przychodzi od ojca narzekając na swędzącą skórę, której ojciec nie nawilża. U ojca dziecko ma też swobodny dostęp do telewizji i tableta z dostępem do Internetu, przez co znaczącą część czasu spędzanego u ojca, spędza ona na korzystaniu z elektroniki. Prezenty, które ojciec kupuje dziecku na urodziny czy święta, pozostają stale u ojca, dziecko nie ma możliwości przyniesienia ich do domu, tak samo jak gitary, aby mogła ćwiczyć w domu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej przez Panią:

Zgodnie z porozumieniem wychowawczym, za kontakty z lekarzem rodzinnym odpowiada Pani, jako matka (…), ojciec tylko w sytuacjach nagłych, gdy dziecko przebywa pod jego opieką. Wszelkie leki potrzebne dziecku w 2022 r. kupowała Pani. Odzież i buty dla córki kupowała Pani i wydawała potrzebną ilość odzieży (a nawet więcej) ojcu dziecka na czas przebywania córki u ojca. Wydatki związane z przedszkolem i szkołą ponosi Pani.

W 2022 r. zapewniała Pani dziecku zajęcia dodatkowe w postaci: lekcji tańca nowoczesnego (…) - zajęcia z akrobatyki sportowej; półkolonie letnie. Rozwija Pani zainteresowania i hobby dziecka poprzez zapewnienie udziału w różnorodnych warsztatach w tematyce zainteresowań dziecka, pomoc w pracach plastyczno-technicznych, wyszukiwanie i pomoc dziecku z różnych konkursach, udział w wydarzeniach kulturalnych, edukacyjnych i sportowych. Dba Pani o zdrowy tryb życia dziecka, mając na uwadze odpowiedni sposób żywienia, dużą dawkę ruchu i ograniczony dostęp do elektroniki na rzecz aktywności wspólnych z dzieckiem - gry planszowe, prace artystyczne, wspólne gotowanie i pieczenie. Zapewniania Pani dziecku różne formy aktywności fizycznej oraz sprzęt do tego potrzebny - jazda na rowerze (w tym rowerowe wycieczki rodzinne), jazda na rolkach, wrotkach, łyżwach, jazda na deskorolce, pływanie, skakanka, gry typu badminton, codzienne spacery połączone z przekazywaniem wiedzy o przyrodzie i otaczającym świecie, a w sezonie letnim spędzanie dużej ilości czasu na placu zabaw, gdzie dziecko ma szansę spożytkować energię. Pani zapewnia też dziecku odpowiedni rozwój społeczny, dbając o kontakty dziecka z rówieśnikami i przyjaciółmi. Wyłącznie Pani realizuje potrzeby duchowe dziecka poprzez uczęszczanie do Kościoła oraz regularnie odwiedza Pani z córką bibliotekę publiczną i wypożycza książki, które czyta Pani córce co wieczór przed snem.

W 2022 r. zapewniła Pani córce tygodniowy wyjazd wakacyjny nad jezioro oraz jednodniowy wyjazd do tematycznego parku rozrywki. Brała Pani udział we wszystkich wydarzeniach, festynach, wycieczkach przedszkolno-szkolnych oraz wszystkich zebraniach z rodzicami w przedszkolu i szkole.

Z racji tego, że kontakty ojca odbywają się w weekendy i dni wolne od szkoły, to cały ciężar pomocy dziecku w nauce i odrabiania zadań domowych spada na Panią. Nieliczne zadania domowe dwa razy w miesiącu zabierane na weekend do ojca, w większości córka robi sama - tak wynika z jej relacji. Ojciec tylko raz przyszedł do szkoły na pasowanie na ucznia, gdyż córka od września rozpoczęła naukę w szkole podstawowej. Córka u ojca posiada rower, ale korzystała z niego sporadycznie, rzadko też wychodzą na spacery (wszędzie jeżdżą samochodem), w czasie pobytu u ojca kontakt dziecka z rówieśnikami jest znikomy.

W 2022 r. uzyskiwała Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej. W 2022 r. uzyskała Pani dochody z tytułu umowy o pracę oraz zasiłku macierzyńskiego. Od tych dochodów zostały pobrane i odprowadzone zaliczki na podatek dochodowy wg skali podatkowej.

W 2022 r. miała Pani zawieszoną działalność gospodarczą opodatkowaną wg skali podatkowej (…), a z dniem (…) działalność została zakończona i wykreślona z rejestru.

Córka (…) cały 2022 r. mieszkała z Panią zgodnie z postanowieniem Sądu, że miejscem zamieszkania dziecka jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki. U ojca przebywała tylko w wyznaczonych okresach zasądzonych kontaktów.

Adres zamieszkania dziecka: (…).

W 2022 r. córka nie uzyskiwała żadnych dochodów. Córka nie została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie i nie wstąpiła w związek małżeński.

W 2022 r. nie posiadała Pani statusu osoby samotnie wychowującej dziecko – drugie dziecko wychowuje Pani razem z jego ojcem.

W 2022 r. otrzymała Pani dochód z tytułu umowy o pracę w wysokości (…) oraz z zasiłku macierzyńskiego w wysokości (…).

Wobec ojca (…) orzeczono obowiązek alimentacyjny i ojciec w 2022 r. wywiązywał się z niego.

Pytanie

Czy przysługuje Pani odliczenie 100% ulgi na dziecko w rozliczeniu za rok 2022?

Pani stanowisko w sprawie

Według art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym w przypadku braku porozumienia między rodzicami co do podziału ulgi na dziecko, odliczenie w 100% przysługuje rodzicowi, z którym dziecko zamieszkuje na co dzień. Uważa Pani, że w Pani sytuacji, gdy oboje rodzice mają władzę rodzicielską, ojciec realizuje kontakty, ale dziecko zamieszkuje z Panią, a nie ma możliwości porozumienia się z ojcem dziecka, to Pani przysługuje odliczenie w wysokości 100% ulgi za rok 2022.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

W myśl art. 27f ust. 2b ww. ustawy:

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy:

Zgodnie z art. 27f ust. 2d ustawy:

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy:

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Na mocy art. 26 Kodeksu Cywilnego:

Natomiast, stosownie do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Na mocy art. 6 ust. 8 wskazanej ustawy, w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Natomiast, w myśl art. 92 ww. ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Zgodnie z art. 106 ww. ustawy:

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka. Jednakże, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

W pierwszej kolejności – przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej – wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku

a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

-zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

-gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Co istotne, samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka (nierzadko wymuszonych orzeczeniem sądowym), czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Z przedstawionego we wniosku opis stanu faktycznego wynika, że (…) rozwiązano małżeństwo między Panią, a Pani mężem, który to wyrok uprawomocnił się (…). Władza rodzicielska nad wspólnym dzieckiem, małoletnią (…) urodzoną (…), została zostawiona obojgu rodzicom. Córka (…) cały 2022 r. mieszkała z Panią zgodnie z postanowieniem Sądu, że miejscem zamieszkania dziecka jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki. U ojca przebywała tylko w wyznaczonych okresach zasądzonych kontaktów. Adres zamieszkania dziecka: (…).

Pomiędzy rodzicami istnieje konflikt i nie ma możliwości porozumienia się co do wysokości rozliczanej ulgi na dziecko w zeznaniu rocznym. Do tej pory Pani rozliczała połowę ulgi.

W odniesieniu do Pani małoletniej córki w świetle zacytowanych wyżej przepisów – na tle przedstawionego stanu faktycznego – uznać należy, że skoro to Pani sprawowała faktycznie stałą władzę rodzicielską, tzn. podejmowała wszelkie decyzje dotyczące córki w każdej sferze jej życia i ciężar wychowania małoletniego dziecka spoczywał wyłącznie na Pani, córka cały czas mieszka z Panią, to wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pełnej wysokości, tj. 100% kwoty zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Ponadto wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.)