Interpretacja indywidualna z dnia 20 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.67.2023.2.AN

- czy do wydatku na pokrycie szkody opisanej w stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP, i czy w konsekwencji wydatek ten będzie mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów Spółki; - czy kwota odszkodowania wypłacona Wnioskodawcy przez ubezpieczyciela w celu pokrycia tej szkody nie będzie stanowić przychodu do opodatkowania Wnioskodawcy w myśl art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP, w przypadku, gdy pokrycie szkody w zaistniałym stanie faktycznym nie zostanie uznane za koszt uzyskania przychodów.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 października 2022 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy:

- do wydatku na pokrycie szkody opisanej w stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP, i czy w konsekwencji wydatek ten będzie mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów Spółki;

- kwota odszkodowania wypłacona Wnioskodawcy przez ubezpieczyciela w celu pokrycia tej szkody nie będzie stanowić przychodu do opodatkowania Wnioskodawcy w myśl art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP, w przypadku, gdy pokrycie szkody w zaistniałym stanie faktycznym nie zostanie uznane za koszt uzyskania przychodów.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie, pismem z 16 lutego 2023 r. (data wpływu do Organu tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”), jest dostawcą usług technicznych i wspiera klientów z branży produkcyjnej (…).

Zakres usług świadczonych przez Wnioskodawcę, często bezpośrednio w samym zakładzie lub fabryce klienta, obejmuje:

1)produkcję części - Wnioskodawca dokonuje m.in. obróbki: stali, metali kolorowych oraz tworzyw sztucznych,

2)relokację maszyn - Wnioskodawca w ramach świadczonych usług przenosi kompletne zakłady produkcyjne, linie lub maszyny;

3)logistykę - Wnioskodawca oferuje kompleksowe usługi w zakresie logistyki wewnętrznej, w tym również usługi montażu oraz podmontażu gotowych części oraz podzespołów przeznaczonych do produkcji;

4)utrzymanie ruchu - usługi Wnioskodawcy obejmują kompleksową obsługę techniczną maszyn i kompletnych linii technologicznych, polegającą m.in na okresowym zbieraniu i analizowaniu danych o funkcjonowaniu linii produkcyjnych, zakłóceniach powstających podczas pracy nadzorowanych obiektów, planowaniu, a następnie wykonaniu okresowych przeglądów i konserwacji;

5)zarządzanie obiektami technicznymi;

6)czyszczenie techniczne;

7)automatyzację - opracowanie koncepcji stanowisk montażowych i innych urządzeń, które pozwalają zautomatyzować procesy produkcyjne;

8)usługi w zakresie instalacji elektrycznych i mechanicznych, w szczególności:

a)montaż i demontaż maszyn i urządzeń,

b)modernizacje i remonty maszyn,

c)budowa instalacji mediów (sprężone powietrze, woda, olej, odciągi),

d)pełen zakres prac z zakresu obróbki skrawaniem,

e)prace ślusarskie i spawalnicze,

f)montaż instalacji elektrycznych w obiektach przemysłowych,

g)zasilanie urządzeń produkcyjnych i ich infrastruktury,

h)programowanie PLC,

i)serwis mechaniki oraz automatyki przemysłowej,

j)serwis elektroniki przemysłowej,

k)audyty CE i systemy bezpieczeństwa.

Usługi znajdujące się w ofercie Wnioskodawcy wykonywane są przez wykwalifikowany personel. Pracownicy Wnioskodawcy przechodzą regularne szkolenia mające na celu zapewnienie efektywnej i bezawaryjnej obsługi maszyn i urządzeń. Wnioskodawca zatrudnia obecnie blisko - (...) pracowników zatrudnionych w wykonywanie usług na rzecz klientów.

W wyjątkowych sytuacjach zdarza się, że błąd pracownika Wnioskodawcy prowadzi do wyrządzenia szkody u klienta. Skala zatrudnionych osób oraz ich zaangażowanie w wykonywanie usług na rzecz klientów (w ciągu ostatnich 12 miesięcy wydano blisko 27.000 sztuk różnego rodzaju części i urządzeń w prace realizowane dla kontrahentów), pomimo stałych, profesjonalnych szkoleń z obsługi maszyn i urządzeń, powoduje, że wyrządzenia pewnych szkód nie da się uniknąć. Szkody te nie mają wpływu na ostatecznie niewykonanie lub wadliwe wykonanie usługi, które miałyby stanowić podstawę do wypłaty właśnie z tego tytułu odszkodowań czy kar umownych na rzecz kontrahentów. Z uwagi na długoterminowe kontrakty zawarte z klientami, stanowiące podstawowe źródło dochodów Wnioskodawcy, rzeczą naturalną jest usunięcie powstałych szkód u kontrahentów (pokrycie powstałych kosztów) i skoncentrowanie się na realizacji kluczowych obszarów kontraktów.

Wnioskodawca posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, które obejmuje również szkody wyrządzone przez jego pracowników. Umowa ubezpieczenia uwzględnia franszyzę redukcyjną.

Jedna z wyrządzonych szkód powstała na terenie fabryki jednego z klientów Wnioskodawcy. Usługi Wnioskodawcy w tym przypadku obejmują utrzymanie ruchu linii technologicznych. Wnioskodawca wykonuje bieżące przeglądy i naprawy parku maszynowego.

Pracownik Wnioskodawcy na nocnej zmianie został wezwany na linię technologiczną (operacja 150) ponieważ pojawił się problem z odkładaniem aluminiowych bloków silnika w przestrzeni roboczej. Pracownik Wnioskodawcy po zatrzymaniu linii i usunięciu problemu ponownie wprowadził ustawienia, ale nie załączył chłodzenia narzędzia. Rozpoczął się proces obróbki na sucho co doprowadziło do uszkadzania jednej z płytek freza. W ocenie Wnioskodawcy, przedmiotowa linia technologiczna nie ma możliwości wychwycenia takiego typu błędu. Operacja 150 została zakończona, ale powierzchnia aluminiowego bloku w wyniku problemów z narzędziem nie została obrobiona prawidłowo (najprawdopodobniej naddatek na obróbkę nie został zdjęty na wymiar nominalny dla tej operacji). Aluminiowy blok został przekazany do kolejnej operacji 180, podczas której narzędzie skrawające dojeżdżając do miejsca kolejnej obróbki uderzyło w obszar zaplanowany do skrawania.

W wyniku kolizji uszkodzeniu uległo elektrowrzeciono (…). Wykonane pomiary elektrowrzeciona po kolizji (…), wskazują na utratę tolerancji poza wymiar dopuszczalny na wrzecionie w niektórych jego obszarach. Utrata dokładności skutkuje pogorszonym jakości obróbki aluminiowych bloków silników. Ostatecznie okazało się, że wrzeciono należy wymienić.

W celu jak najszybszego naprawienia szkody, Wnioskodawca pokrył koszt naprawy szkody z własnych środków. Następnie, Wnioskodawca zwrócił się do ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania. Po potrąceniu kwoty franszyzy redukcyjnej, kwota odszkodowania została przekazana przez ubezpieczyciela na konto Wnioskodawcy.

Pytania

1. Czy do wydatku na pokrycie szkody opisanej w stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP, i czy w konsekwencji wydatek ten będzie mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów Spółki?

2. Czy kwota odszkodowania wypłacona Wnioskodawcy przez ubezpieczyciela w celu pokrycia tej szkody nie będzie stanowić przychodu do opodatkowania Wnioskodawcy w myśl art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP, w przypadku, gdy pokrycie szkody w zaistniałym stanie faktycznym nie zostanie uznane za koszt uzyskania przychodów?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 z późn. zm., dalej: „ustawa o PDOP”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że podstawową zasadą przewidzianą w ustawie o PDOP jest zakwalifikowanie do kosztów uzyskania przychodów wszystkich poniesionych wydatków, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów (a więc bezpośrednio i pośrednio są związane z uzyskiwaniem przychodów). Na podstawie brzmienia art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, wyjątkiem od tej zasady są koszty wymienione w art. 16 ust. 1 tejże ustawy. Wyjątki te, zgodnie z wykładnią prawa podatkowego, należy jednak interpretować ściśle.

Uznanie wydatku za koszt podatkowy wymaga od podatnika wykazania, że wydatek jest racjonalnie i gospodarczo uzasadniony. Każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika winien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej, z wyjątkiem sytuacji, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu a przychodem, bądź zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu.

Zaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów uzależnione jest od tego, czy nie znajduje się on w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP, tj. w grupie wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

Podsumowując, kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

a)został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

b)jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

c)pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

d)poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

e)został właściwie udokumentowany,

f)nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Artykuł 16 ust. 1 ustawy o PDOP, zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów. To czy dany wydatek kwalifikuję się do listy wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów wskazanej w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP, wymaga również indywidualnej analizy w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej i w żaden sposób (jako odstępstwo od reguły wskazanej w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP), nie może być dokonywana w sposób rozszerzający.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Istotą tego przepisu jest niezaliczanie do kosztów uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań związanych generalnie z wadami towarów lub usług bądź zwłoką w usuwaniu tych wad, a nie wszystkich kar i odszkodowań.

Przepisy ustawy o PDOP nie definiują w odrębny sposób terminu „wadliwy”, wobec czego należy uznać, że pojęcie to powinno być w kontekście analizowanego przepisu rozumiane w sposób przyjęty w języku potocznym. Na gruncie języka polskiego słowo „wadliwy” oznacza tyle, co „mający wady, usterki defekty, wskazujący braki, błędy, niewłaściwy, nieprawidłowy, niepoprawny” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003). Za obarczoną wadliwością należy uznać usługę, która została wykonana w sposób niepełny („wskazuje braki”), np. nie zostały spełnione wszelkie obowiązki ciążące na wykonawcy z mocy umowy zawartej z zamawiającym lub na mocy obowiązujących przepisów prawa.

Instytucja kary umownej, jako sposób zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy, ma przede wszystkim na celu ułatwienie dochodzenia naprawienia ewentualnej szkody. Została ona uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, dalej: „K.c”), w art. 483-484. Pod pojęciem kary umownej należy rozumieć zastrzeżenie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy. Innymi słowy, kara umowna jest rodzajem sankcji cywilnoprawnej zastrzeżonej na wypadek szkód powstałych w wyniku niewłaściwego wykonania umowy. Natomiast, odszkodowanie jest to świadczenie, które wyrównuje straty poniesione przez poszkodowanego oraz utracone przez niego korzyści. Odszkodowanie pełni funkcję kompensacyjną - stanowi finansową rekompensatę uszczerbku, który powstał u osoby poszkodowanej wskutek zdarzenia wywołującego szkodę - zdarzenia związanego z wadami dostarczonych towarów lub usług bądź zwłoką w usuwaniu tych wad.

Dokonując oceny wydatku poniesionego przez Wnioskodawcę w opisanym stanie faktycznym, należy w pierwszej kolejności uznać, że jest to wydatek związany z prowadzoną przez niego działalnością i ma na celu uzyskanie przychodów podlegających opodatkowaniu. Wykonywane przez Wnioskodawcę usługi wymagają najczęściej specjalistycznego technicznego podejścia. Z uwagi na ilość wykonywanych czynności przez pracowników Wnioskodawcy, skalę obrotu częściami zamiennymi i urządzeniami, nie da się z praktycznego punktu widzenia uniknąć ich uszkodzenia lub wyrządzenia szkody w pozostałym mieniu kontrahentów. Dzieje się to w sposób niezamierzony, pomimo wdrożonych przez Wnioskodawcę procedur i stałych szkoleń pracowników.

Realizowane przez Wnioskodawcę usługi uzgodnione w kontrakcie z klientem w żaden sposób nie mogą być uznane za usługi „mające wady, usterki defekty, wskazujące braki, błędy, niewłaściwe, nieprawidłowe, niepoprawne”. Kategorycznie należy stwierdzić, że nie są to usługi wykonane w sposób niepełny, w szczególności, że nie zostały spełnione wszelkie obowiązki ciążące na Wnioskodawcy z mocy umowy zawartej z kontrahentem. Z tytułu powstałych zdarzeń Wnioskodawca nie jest także zobowiązany do zapłaty jakichkolwiek odszkodowań, które wynikałyby z umowy z tytułu nieprawidłowo wykonanych usług.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych oraz linią interpretacyjną, zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów nie mogą podlegać te kary umowne i odszkodowania, których powstanie było następstwem celowego (świadomego) działania podatnika lub wynikało z jego rażących zaniedbań. W opisanym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym brak jest podstaw do twierdzenia, że poniesiony wydatek dotyczy szkody powstałej w wyniku świadomego działania pracowników czy też zaniedbań.

Zdaniem Wnioskodawcy, oceniając sytuację opisaną w przedmiotowym stanie faktycznym stwierdzić należy, że poniesiony przez Spółkę wydatek na zapłatę za naprawienie szkody, kupno uszkodzonego wrzeciona, nie podlega ograniczeniom wymienionym w katalogu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP.

Ad. 2

Jeżeli odpowiedź na zadanie pytanie w pkt 1 będzie jednak negatywna, tzn. wydatki na pokrycie niezamierzonych szkód w mieniu klienta nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, powstaje pytanie czy otrzymane od ubezpieczyciela kwoty odszkodowania na pokrycie konkretnie tych wydatków stanowią przychód podlegający opodatkowaniu. Postawienie takiego pytania uzasadnione jest jedną z podstawowych cech podatku dochodowego od osób prawnych, zgodnie z którą opodatkowaniu podlega faktyczne przysporzenie majątkowe podatnika.

Ustawa o PDOP, nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o PDOP, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o PDOP, można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną - przychód powstaje zatem z momentem jego faktycznego uzyskania przez podatnika, czyli wpływu, bezpośrednio do majątku podatnika względnie na jego rachunek, wymienionych środków, skutkującego powstaniem po stronie podatnika możliwości dysponowania tymi środkami. W piśmiennictwie i judykaturze przychód podatkowy identyfikowany jest z trwałym przysporzeniem majątkowym zwiększającym wartość aktywów podatnika. Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1248/11 stwierdzając, że z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem jest ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o PDOP. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP, do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Analizując treść przepisu art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP, należy uznać, że jego zastosowanie jest możliwe pod warunkiem spełnienia następujących przesłanek:

-„inny wydatek” w rozumieniu tego przepisu, to wydatek, który nie może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodu,

-wydatek musi zostać poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi,

-wydatek zwrócony musi być odpowiednikiem wydatku poniesionego.

W ocenie Wnioskodawcy, zapłata dokonana z tytułu naprawy wyrządzonej szkody spełnia kryterium „innego wydatku”, a otrzymanie od ubezpieczyciela odszkodowania można uznać za zwrot wydatkowanych środków. Otrzymane przez Spółkę kwoty odszkodowania bezsprzecznie stanowią odpowiednik wcześniej poniesionego wydatku na pokrycie wyrządzonej szkody (związek przyczynowo-skutkowy jest pomiędzy poniesieniem wydatku a otrzymanym odszkodowaniem jest jednoznaczny). Wnioskodawca nie otrzymałby odszkodowania, jeżeli nie poniósłby wydatku na naprawę szkody. Wypłata odszkodowania na rzecz Wnioskodawcy ma bowiem na celu pokrycie uszczerbku finansowego poniesionego przez Wnioskodawcę z tytułu niezawinionej szkody powstałej w wyniku uszkodzenia mienia klienta. Nie ma w tym przypadku żadnego przysporzenia majątkowego po stronie Wnioskodawcy. Skoro wydatek na pokrycie szkody w mieniu klienta nie mógłby zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, to odmowa wyłączenia otrzymanego na ten konkretny cel odszkodowania zaprzeczyłby wskazanej wyżej podstawowej cesze podatku dochodowego.

Przyjęcie odmiennego stanowiska (tj. brak zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP, a w konsekwencji uznanie, że po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód podatkowy) powodowałoby, że Skarb Państwa czerpałby korzyść w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego z faktu rzetelnie prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i uzasadnionych działań mających na celu naprawienie niezawinionej szkody. Wnioskodawca w przypadku uznania, że wydatki poniesione na naprawę szkody w stanie faktycznym spełniają przesłanki art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP, nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zapłatę szkody, a dodatkowo musiałby rozpoznać przychód podatkowy z tytułu otrzymanego wyłącznie na ten cel odszkodowania.

Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, odszkodowanie otrzymane w okolicznościach opisanych w przedstawionym stanie faktycznym nie powinno zostać potraktowane jako przychód podatkowy Wnioskodawcy na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „updop”),

Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

-został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł - obiektywnie oceniając - oczekiwać takiego efektu.

Zatem, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, której celem jest osiągnięcie przychodów bądź zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Oprócz powyższego należy mieć na uwadze, że dokonując rozpoznania kosztowego charakteru określonego wydatku podatnik musi badać nie tylko to, czy wydatek ten został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 15 ust. 1 updop), ale i to, czy nie jest on objęty wyłączeniem z art. 16 ust. 1 updop, co definitywnie pozbawia go charakteru kosztu podatkowego choćby nawet spełniał wprowadzone przez ustawodawcę w art. 15 ust. 1 updop, kryteria normatywne.

Z opisu sprawy wynika, że celu jak najszybszego naprawienia szkody o której mowa w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca pokrył koszt naprawy szkody z własnych środków.

Wątpliwości w przedmiotowej sprawie budzi m.in. kwestia ustalenia, czy do wydatku na pokrycie szkody opisanej w stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 22 updop.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 updop,

Do kosztów uzyskania przychodów na tej podstawie nie mogą zatem zostać zaliczone kary umowne i odszkodowania z tytułu:

- wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług;

- zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad;

- zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Wszystkie wskazane wyżej kary umowne i odszkodowania wiążą się z nienależytym wykonaniem zobowiązań. Ustawodawca wyłącza je spod kosztów uzyskania przychodów, nie chcąc „premiować” przypadków nienależytego wykonania zobowiązania.

W tym miejscu zauważyć należy, że uregulowania dotyczące odszkodowań i kar umownych zawarte są w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm., dalej: „KC”).

W myśl art. 471 KC,

Zgodnie natomiast z art. 483 § 1 KC,

W myśl art. 484 § 1 KC,

Zapisy ustanawiające karę umowną stanowią powszechnie stosowaną praktykę przy zawieraniu zobowiązań kontraktowych i stanowią realizację zasady swobody umów. W szczególności w tzw. umowach rezultatu, tj. umowach o roboty budowlane czy umowach o dzieło, kary umowne są zastrzegane na rzecz obu stron umowy na wypadek wielu okoliczności dotyczących przedmiotu umowy (np. opóźnienie, nieprawidłowe wykonanie przedmiotu umowy, odstąpienie od umowy). Stanowią one zabezpieczenie realizacji postanowień kontraktu, bez którego podmioty gospodarcze, w szczególności w branży budowlanej, nie podejmują współpracy.

Odnosząc powyższe rozważania do regulacji prawa podatkowego, należy zauważyć, że art. 16 ust. 1 pkt 22 updop, odnosi się do kategorii odszkodowań i kar umownych.

W świetle powyższego, uznać więc należy, że wydatki poniesione z własnych środków przez Wnioskodawcę na naprawę szkody – kupno uszkodzonego wrzeciona nie mają charakteru, ani kar umownych, ani odszkodowań wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 22 updop.

Ustawodawca nie ograniczył możliwości zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z naprawą powstałej w trakcie wykonywania usług na rzecz klienta szkody, które są nierozerwalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jak wynika z wniosku, powstałe szkody nie mają wpływu na ostatecznie niewykonanie lub wadliwe wykonanie usługi, które miałyby stanowić podstawę do wypłaty właśnie z tego tytułu odszkodowań czy kar umownych na rzecz kontrahentów.

Dlatego, zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że poniesiony przez Spółkę wydatek na zapłatę za naprawienie szkody, kupno uszkodzonego wrzeciona, nie podlega ograniczeniom wymienionym w katalogu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP.

Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 dotyczące ustalenia, czy do wydatku na pokrycie szkody opisanej w stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 22 updop, i czy w konsekwencji wydatek ten będzie mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów Spółki, należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

- W związku z uznaniem pytania oznaczonego we wniosku nr 1, w zakresie ustalenia, czy do wydatku na pokrycie szkody opisanej w stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOP, i czy w konsekwencji wydatek ten będzie mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów za prawidłowe, pytanie oznaczone we wniosku nr 2 należało uznać za bezprzedmiotowe.

- Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

- Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi  (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259, dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).