Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 8 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.7.2023.2.OS
Prawo do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na oboje małżonków bez podanego nr NIP.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 30 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na oboje małżonków bez podanego nr NIP. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 marca 2023 r. (data wpływu 3 marca 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca W…, nie prowadzi na dzień składania wniosku działalności gospodarczej, zatrudniony jest w formie umowy o pracę na stanowisku niezwiązanym z przedmiotem wniosku. Od 01/08/2021 jest czynnym podatnikiem VAT, zarejestrowanym pod nr NIP: …, REGON: ... Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust.1 ustawy o PIT.
Wnioskodawca – … wraz z żoną (… PESEL: …, miejsce zamieszkania – jak Wnioskodawcy), których łączy małżeńska wspólność majątkowa, zawarli trzy umowy deweloperskie, których przedmiotem są trzy lokale mieszkalne wraz z przynależącymi miejscami parkingowymi lub garażami i w przypadku 1 z umów - komórką lokatorską.
Lokale mieszkalne dotyczą przedsięwzięć deweloperskich, opisanych poniżej.
1.Umowa deweloperska zawarta w dn. 17/09/2021 pomiędzy małżeństwem ….a deweloperem … Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w …, prowadząca przedsięwzięcie deweloperskie o nazwie „…”. Przedmiotem umowy jest lokal mieszkalny oznaczony numerem projektowym … o powierzchni 131,17 m2 za cenę 2 671 892,49 zł brutto wraz komórką lokatorską o powierzchni 7,72 m2 za cenę 54 040,00 zł brutto i z przynależącym miejscem w garażu wielostanowiskowym na kondygnacji podziemnej. Harmonogram płatności oparty jest na etapach według postępu prac budowlanych i dzieli się na 6 etapów, z czego pierwszy etap wg planu zakończył się 31/07/2021 a ostatni z etapów zakończy się 30/12/2022 r. Wg umowy deweloperskiej, umowa przenosząca własność lokalu zawarta będzie do dnia 30/09/2023 r.
2.Umowa deweloperska zawarta w dn. 31/01/2022 pomiędzy małżeństwem … a deweloperem …. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo akcyjna z siedzibą w …, prowadząca przedsięwzięcie deweloperskie o nazwie „…”. Przedmiotem umowy jest lokal mieszkalny oznaczony numerem projektowym … o powierzchni 46,31 m2 wraz z miejscem garażowym numer … za cenę 890 620,60 zł brutto. Harmonogram płatności oparty jest na etapach według postępu prac budowlanych i dzieli się na 8 etapów, z czego ostatni z etapów zakończy się 15/07/2023 r. Na moment składania wniosku zakończonych jest 6 na 8 etapów. Wg umowy deweloperskiej, umowa przenosząca własność lokalu zawarta będzie do dnia 31/03/2024 r.
3.Umowa deweloperska zawarta w dn. 31/01/2022 pomiędzy … a deweloperem … Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo akcyjna z siedzibą w …, prowadząca przedsięwzięcie deweloperskie o nazwie „…”. Przedmiotem umowy jest lokal mieszkalny oznaczony numerem projektowym … o powierzchni 69,38 m2 wraz z miejscem garażowym numer .... za cenę 1 237 644,80 zł brutto. Harmonogram płatności oparty jest na etapach według postępu prac budowlanych i dzieli się na 8 etapów, z czego ostatni z etapów zakończy się 15/07/2023 r. Na moment składania wniosku zakończonych jest 6 na 8 etapów. Wg umowy deweloperskiej, umowa przenosząca własność lokalu zawarta będzie do dnia 31/03/2024 r.
Deweloperzy zgodnie z zawartymi umowami i wg harmonogramów za każdy ukończony etap przedsięwzięcia wystawiali dotychczas faktury na dane nabywcy (…) oraz jego żony …, posługując się PESELEM każdego z nabywców, jako osoby fizycznej; na fakturach tych nie widnieje numer NIP Wnioskodawcy. … i … określeni są na wystawianych fakturach mianem „Wspólnota”. Faktury wystawione przez deweloperów do momentu składania wniosku były uregulowane zgodnie z terminami ich płatności. Pierwsza z wystawionych faktur datowana jest na 22/09/2021 r. (data wystawienia oraz jednocześnie tożsama jest data otrzymania zaliczki).
Wniosek opisuje zdarzenie przyszłe planowane przez Wnioskodawcę na rok 2023.
Wnioskodawca planuje odliczyć VAT naliczony, którego źródłem są faktury wystawiane przez deweloperów na Wnioskodawcę (jako osobę fizyczną, bez podania nr NIP) oraz jego żonę.
Wnioskodawca planuje zawarcie umów najmu z firmami, które będą się zajmowały zarządzaniem wynajmowaną nieruchomością. Przedmiotem tych umów będą zakupione nieruchomości (lokale mieszkalne wg przedsięwzięć opisanych jako 1, 2, 3). Stronami tych umów będą odpowiednio: … – Wnioskodawca oraz firma zajmująca się zarządzaniem i pośrednictwem w zakresie organizowania najmu tych nieruchomości. Firma ta będzie zawierała umowy bezpośrednio z zainteresowanymi najmem w taki sposób, że Wnioskodawca nie będzie stroną tych umów, a płatności od najemców najmu wpływać będą na konto firmy, a nie Wnioskodawcy. Przychodem Wnioskodawcy będą kwoty otrzymywane od zarządcy nieruchomości. Kwoty te będą dokumentowały czynności objęte podatkiem od towarów i usług.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan:
Ad. 1
W odpowiedzi na pytanie:
„Do jakich czynności będzie Pan wykorzystywał nabyte nieruchomości, objęte zakresem postawionego we wniosku pytania, tj. czy do czynności:
a.opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
b.zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (należy wskazać podstawę prawną zwolnienia),
c.niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?”
wskazał Pan:
Lokal mieszkalny … wraz z komórką lokatorską oraz przynależącym miejscem parkingowym (wg umowy deweloperskiej z dnia 17/09/2021) będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Lokal mieszkalny nr … wraz z miejscem garażowym (wg umowy deweloperskiej z dnia 31/01/2022) będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Lokal mieszkalny nr … wraz z miejscem garażowym (wg umowy deweloperskiej z dnia 31/01/2022) będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Ad. 2
W odpowiedzi na pytanie:
„Czy świadczone przez Pana usługi najmu będą czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, niekorzystającymi ze zwolnienia?”;
wskazał Pan:
Pan …, Wnioskodawca, planuje świadczenie usług najmu prywatnego, w ramach którego wykonywane czynności będą opodatkowane podatkiem VAT i nie będą korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.
Ad. 3
Przychodem Wnioskodawcy będzie otrzymywane od zarządcy nieruchomości wynagrodzenie, z tytułu zawartej umowy najmu prywatnego danego lokalu.
Zgodnie z odpowiedziami na pytania 1 i 2, będzie to czynność opodatkowana podatkiem od towarów i usług, niekorzystająca ze zwolnienia z VAT.
Ad. 4
Tak, potwierdza Pan, że faktury dokumentujące nabycie nieruchomości, o których mowa we wniosku potwierdzają czynności faktycznie dokonane, co oznacza, że odzwierciedlają one rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych związanych z nabyciem nieruchomości, których dotyczy niniejszy wniosek.
Pytanie
Czy Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT od wystawionych już przez deweloperów faktur, jeśli te faktury zostały wystawione na Wnioskodawcę jako osobę fizyczną (bez NIP) oraz na fakturze widnieją dane Wnioskodawcy wraz z żoną?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, jako zarejestrowany w rejestrze VAT będzie on uprawniony do odliczenia podatku naliczonego pochodzącego z faktur wystawionych przez deweloperów na Wnioskodawcę jako osobę fizyczną (bez numeru NIP), pomimo wskazania jako nabywców Wnioskodawcy wraz z żoną i oznaczeniu ich numerem PESEL.
Według definicji z art. 15 ust. 2. Ustawy o podatku od towarów i usług: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z treści powyższego przepisu wynika, że dla uznania określonych działań podejmowanych przez konkretny podmiot za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich ciągły charakter. Zawarcie trzech umów deweloperskich, wiążących się z nabyciem trzech mieszkań świadczy o zachowaniu ciągłości działania. Dokonując zakupu 3 lokali mieszkalnych, Wnioskodawca zaplanował ich najem prywatny, co należy potraktować jako ciągłość działania. Jednocześnie Wnioskodawca nie przejawia cech, jakie charakterystyczne są dla działalności gospodarczej według ustaw: Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych ani też Ustawa Prawo przedsiębiorców. Wnioskodawca nie planuje zakładania działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o PIT ani ustawy – prawo przedsiębiorców; nie będzie się rejestrował w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Zgodnie z art.10 ust. 1 pkt 6 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) jednym ze źródeł przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą. Przychód, którego źródłem będą zawarte przez Wnioskodawcę umowy o zarządzanie z firmami organizującymi najem, będą kwalifikowały się jak źródło przychodów odrębne od działalności gospodarczej (określonej w art. 10 ust.1 pkt 3 ustawy o PIT).
Zdaniem Wnioskodawcy będzie on mógł odliczyć podatek VAT od faktur dokumentujących zakup lokali mieszkalnych wraz z garażami/miejscami parkingowymi, ponieważ będą one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Wnioskodawca na podstawie zawartych umów o zarządzanie będzie osiągał przychód, którego podstawą jest bycie w posiadaniu nieruchomości (lokali mieszkalnych), zatem istnieje bezpośredni związek pomiędzy ich nabyciem a wykorzystaniem do działalności opodatkowanej.
Treść art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jednoznacznie wskazuje, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: nabycia towarów i usług i dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi. Zdaniem Wnioskodawcy wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu mieszkań wynikało, iż Wnioskodawca planował ich wykorzystanie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ponadto od 01/08/2021 Wnioskodawca widniał jako aktywny w rejestrze VAT.
Z przepisów art. 86 ust. 1 i art. 88 ust. 4 ustawy wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje czynnym podatnikom podatku od towarów i usług jedynie w sytuacji, gdy dokonywane zakupy mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, których następstwem jest określenie podatku należnego. Norma ta wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług.
Podkreślić warto, że w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnił prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Należy jednak dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Jak zostało już wspomniane w niniejszym wniosku, Wnioskodawca zawierając umowy deweloperskie planował wykorzystanie lokali mieszkalnych wraz z częściami do nich przynależącymi do zawarcia umów o zarządzanie z firmami, które zajmować się będą organizacją najmu. Zawarte w ten sposób umowy stanowić będą źródło przychodu opodatkowanego podatkiem VAT przez Wnioskodawcę.
Kolejną kwestią do analizy jest brak numeru NIP na fakturach wystawianych przez deweloperów na podstawie zawartych umów deweloperskich i według określonych w nich harmonogramów. Zamiennie zastosowano numer PESEL, natomiast pozostałe dane Nabywców są prawidłowe.
Zdaniem Wnioskodawcy brak wskazania NIP jest jedynie wadą o charakterze technicznym, która nie wyłącza możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru. Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia braku wskazania NIPu nabywcy jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy faktury odzwierciedlają prawdziwe zdarzenia gospodarcze.
Treść art. 88 ust. 3a pkt 1 do 7 ustawy o VAT, enumeratywnie wskazuje kiedy wystawiony dokument nie może stanowić podstawy do obniżenia podatku należnego. Wśród wymienionych brak jest takiej przesłanki, która adekwatna była do sytuacji Wnioskodawcy. Jak wspomniano w interpretacji indywidualnej z dnia 18 lipca 2019 r. o nr 0112-KDIL1-1.4012.303.2019.1.AK): „o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują, tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania”.
Wnioskodawca zawarł umowy deweloperskie w formie aktów notarialnych, a faktury zostały wystawione zgodnie z treścią tych aktów, nie ma zatem podstaw do kwestionowania autentyczności transakcji. Natomiast brak numeru NIP stanowi jedynie „wadliwość mniejszej wagi” czyli takie, które powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednak wady te nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.
Art. 106e ust. 1 pkt 1- 15 ustawy o VAT wskazuje wśród elementów faktury: imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy oraz numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku. Niewskazanie niektórych z art. 106e ustawy o VAT nie wyklucza możliwości jego identyfikacji nabywcy na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.
Warto podkreślić, że głównym celem faktury jest udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym, zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe.
Zgodnie z linią interpretacyjną, potwierdzoną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (interpretacja indywidualna z dnia 18 lipca 2019 r. o nr 0112-KDIL1-1.4012.303.2019.1.AK): „chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze. Brak NIP-u przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego”.
W przypadku stanu faktycznego opisanego we wniosku, brak jest numeru NIP Wnioskodawcy, natomiast pozostałe dane wskazane są prawidłowo. Zdarzenia gospodarcze natomiast potwierdzone są odpowiednio dokumentami związanymi z ukończeniem kolejnych etapów budowy lokali mieszkalnych, wynikających z zawartych umów deweloperskich. Zamiast numeru NIP wystawcy faktur – deweloperzy – posłużyli się numerem PESEL, który umożliwia jednoznacznie przypisać transakcję do osoby, stanowiąc wadę techniczną, niewykluczającą odliczenia podatku z tych faktur.
Następnym aspektem wymagającym analizy jest fakt, iż na wystawionych przez deweloperów fakturach widnieją jako nabywcy oboje z małżonków, z czego każde z nich jako numer identyfikacyjny wskazany ma numer PESEL. Państwo … łączy małżeńska wspólność majątkowa, co potwierdzone jest przez notariusza w każdej z umów deweloperskich. Stan ten nie uległ zmianie na moment składania niniejszego wniosku.
Zgodnie z przyjętą linią interpretacyjną organów podatkowych, potwierdzoną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (interpretacja indywidualna z dnia 28 lipca 2017 r. o nr 0115-KDIT1-2.4012.270.2017.1.DM), faktura wystawiona na oboje małżonków daje prawo do pełnego odliczenia podatku VAT pod warunkiem, że małżonek zakupiony na fakturę składnik majątku, będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto ustawa o VAT nie uznaje małżonków za odrębnego podatnika. Status aktywnego podatnika VAT mogą mieć poszczególni małżonkowie w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Reguła ta obowiązuje również w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa. Gdy małżonkowie pozostają we współwłasności małżeńskiej i nabywają dany składnik, który ma być wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków będących współwłaścicielami, to jeden z nich korzysta z prawa do odliczenia całości podatku naliczonego, pod warunkiem, że występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi (zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT). Związek taki został wykazany przez Wnioskodawcę w treści tego wniosku.
Podobnie kształtuje się wydana interpretacja indywidualna z dnia 24 marca 2017 roku o nr 2461-IBPP1.4512.115.2017.1.UG: „Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że skoro nieruchomość niezabudowana (pomimo, że stanowi majątek wspólny małżonków) została nabyta do wspólnego majątku i jest wykorzystywana wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i – jak wskazał Zainteresowany - służy wyłącznie działalności opodatkowanej VAT to - przy założeniu, że nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy - Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup tej nieruchomości (pomimo, że na fakturze oprócz danych Zainteresowanego znajdą się również dane Jego małżonki)”.
W zgodzie z linią interpretacyjną wnioskodawca uważa, że mimo iż na fakturze dokumentującej transakcje znajdują się zarówno dane żony, jak i męża, nie będzie stanowiło to przeszkody w skorzystaniu z prawa do odliczenia podatku przez jednego z małżonków, będącego podatnikiem VAT.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy pomimo wystawienia przez deweloperów faktur bez NIP Wnioskodawcy, a także wskazania jako nabywców Wnioskodawcy wraz z żoną, jest on uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jako mającego związek z czynnościami opodatkowanymi.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 cyt. ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...)
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do przepisu art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarte zostało w art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Zrealizowanie prawa do odliczenia możliwe jest wyłącznie przez podatników zarejestrowanych jako „podatnicy VAT czynni”, przez złożenie deklaracji.
Ustawodawca umożliwił zatem podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Do podstawowych zasad wspólnego systemu VAT należy między innymi zasada neutralności podatku dla podatnika, rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i ma na celu zapewnienie neutralności tego podatku dla podatników VAT czynnych. Podatnik ma prawo do skorzystania z przedmiotowego prawa w ustalonych przepisami terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego określonych warunków pozytywnych (związku nabytych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi), jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych m.in. w art. 88 ustawy.
Stosownie do postanowień art. 88 ust. 4 ustawy,
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Z treści ww. art. 88 ust. 4 ustawy nie wynika jednakże, by do nabycia uprawnienia do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego koniecznym było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury dokumentującej zakup towaru lub usługi. W dacie otrzymania faktury koniecznym jest aby podmiot, który ją otrzymuje był podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, czyli podmiotem wykonującym samodzielnie działalność gospodarczą (zdefiniowaną w ust. 2 tegoż artykułu), bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Tak więc, podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego (podatnik musi posiadać taki status w momencie realizacji uprawnienia).
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.
Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Zgodnie z treścią art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Na mocy art. 198 ustawy Kodeks cywilny:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Zauważenia w tym miejscu wymaga, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 i § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
§ 1. Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
§ 2. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Jak dowiedziono wyżej, szczególnego rodzaju podmiot jakim jest małżeństwo – na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług – nie ma przymiotu podatnika. Jednakże w sytuacji, gdy jedno z małżonków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jest czynnym podatnikiem VAT, pozbawienie go prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktury wystawionej na oboje małżonków w sytuacji, gdy nabycie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, naruszałoby zasadę neutralności – fundamentalną zasadę obowiązującą w podatku od towarów i usług.
Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe między określonymi podmiotami.
W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
W myśl art. 106e ust. 1 pkt 1, 2, 3, 4 i 5 ustawy:
Faktura powinna zawierać:
1) datę wystawienia;
2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. B.
Zatem, zgodnie z wyżej powołanymi przepisami, konieczne jest, aby faktury, jako dokumenty potwierdzające rzeczywiste transakcje gospodarcze, zawierały nazwy określające strony transakcji, ich adresy, a także numery identyfikacji podatkowej.
Faktura jest dokumentem potwierdzającym wykonanie pewnej usługi lub dostawy towaru, uprawniającym (po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów prawa) podmiot, dla którego jest wystawiona (nabywcę) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.
Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze. Brak na fakturze NIP-u nabywcy przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą, oraz możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, jest okolicznością pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.
Z okoliczności sprawy wynika, że od 1 sierpnia 2021 r. jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Wraz z żoną zamierza Pan zakupić trzy lokale mieszkalne wraz z przynależącymi miejscami parkingowymi lub garażami i w przypadku 1 z umów - komórką lokatorską. Wszystkie lokale będą zakupione po rejestracji Pana jako podatnika podatku VAT. Deweloperzy zgodnie z zawartymi umowami wystawiali dotychczas faktury na Pana dane oraz Pana żony, posługując się PESELEM każdego z małżonków, jako osoby fizycznej; na fakturach tych nie widnieje Pana numer NIP. Pan i Pana małżonka określeni są na wystawianych fakturach mianem „Wspólnota”. Planuje Pan odliczyć VAT naliczony, którego źródłem są faktury wystawiane przez deweloperów na Pana (jako osobę fizyczną, bez podania nr NIP) oraz Pana żonę. Planuje Pan zawarcie umów najmu z firmami, które będą się zajmowały zarządzaniem wynajmowaną nieruchomością. Przedmiotem tych umów będą zakupione nieruchomości. Stronami tych umów będą odpowiednio: Pan oraz firma zajmująca się zarządzaniem i pośrednictwem w zakresie organizowania najmu tych nieruchomości. Firma ta będzie zawierała umowy bezpośrednio z zainteresowanymi najmem w taki sposób, że nie będzie Pan stroną tych umów, a płatności od najemców najmu wpływać będą na konto firmy, a nie Pana. Przychodem Pana będą kwoty otrzymywane od zarządcy nieruchomości, za świadczenie usług najmu prywatnego w ramach którego wykonywane czynności będą opodatkowane podatkiem VAT i nie będą korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług. Lokale będą przez Pana wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Faktury dokumentujące nabycie nieruchomości, o których mowa we wniosku potwierdzają czynności faktycznie dokonane, co oznacza, że odzwierciedlają one rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych związanych z nabyciem nieruchomości, których dotyczy niniejszy wniosek.
W tym miejscu należy jeszcze raz wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami dotyczącymi czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przy czym należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie uzależniają prawa podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od umieszczania numeru NIP nabywcy na fakturach. Ustawodawca bowiem przewidział sytuacje, których wystąpienie wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które zostały wskazane w art. 88 ustawy.
Zatem, skoro jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, a opisane we wniosku nieruchomości (lokale mieszkalne oraz komórka lokatorska i przynależne miejsca parkingowe/garażowe) – jak wynika z opisu sprawy - będą przez Pana wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, to – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy –przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z wystawionych już przez deweloperów faktur dokumentujących wydatki poniesione na nabycie przedmiotowych nieruchomości. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Jednocześnie należy wskazać, że przysługuje Panu ww. prawo do odliczenia podatku pomimo, że na ww. fakturach dokumentujących wpłaty na nabycie przedmiotowych nieruchomości oprócz Pana danych, znajdują się również dane Pana żony oraz okoliczność, że te nieruchomości będą stanowiły majątek wspólny małżonków.
Tym samym Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja dotyczy wyłącznie skutków podatkowych dla Pana, a nie sytuacji podatkowej Pana żony.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, w tym dotyczące terminu odliczenia podatku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14 na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz.259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right