Interpretacja indywidualna z dnia 27 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.675.2022.2.AG

Nieznanie Wnioskodawczyni za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działkach, nieuznanie Wnioskodawczyni za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

–nieprawidłowe w zakresienieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działkach nr 1 i 2,

–prawidłowe w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 listopada 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 22 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie podatku od towarów i usług dotyczący:

–uznania, iż działki nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 nie stanowią terenu budowlanego w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług,

–nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działkach nr 1 i 2,

–nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 lutego 2023 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

1)Dnia 04.06.2012 r. – nabycie spadku po (…) przez córki: (…) (obecnie: (…) i (…) (obecnie: (…) Wnioskodawczyni), w skład którego wchodzą między innymi działki, których identyfikatory są przywołane we wniosku.

2)Dnia 07.05.2013 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji o warunkach zabudowy nr (…) dotyczącej ustalenia warunków zabudowy z zamiarem budowy 4 szt. budynków mieszkalnych jednorodzinnych na działce 10 – z wniosku współwłaścicielek.

3)Dnia 29.07.2013 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji zamiennej nr (…) do decyzji opisanej w punkcie 2 – wydana „z urzędu”.

4)Dnia 26.11.2013 r. – zbycie przez (…) (siostra Wnioskodawczyni) i (…) (obecnie (…) – Wnioskodawczyni) udziałów – po 1/2 każda – w niezabudowanej nieruchomości nr 11– objętej księgą wieczystą (…) – za aktem notarialnym Rep. A nr (…) – dla przedmiotowej działki nie było planu zagospodarowania przestrzennego gminy ani decyzji o warunkach zabudowy.

5)Dnia 18.06.2015 r. roku – zbycie przez (…) (siostra Wnioskodawczyni) i (…) (Wnioskodawczyni) udziałów – po 1/2 każda – w niezabudowanej nieruchomości to jest działkach nr 12, 13, 14, 15 – na rzecz Gminy (…) – na poszerzenie drogi gminnej – za aktem notarialnym Rep. A nr (…).

6)Dnia 17.12.2014 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości to jest: działki 16 na działkę 12 i działkę 1; działki 17 na działkę 13 i działkę 2; działki 18 na działkę 14 i działkę 19; działki 20 na działkę 13 i działkę 21 – decyzja wydana „z urzędu” w związku ustaleniem lokalizacji inwestycji polegającej na wydzieleniu działek; 22, 13, 23, 24 – na poszerzenie drogi gminnej ....

7)Dnia 16.02.2017 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego nr (…) – o rozbudowie sieci elektroenergetycznej na działkach: 11, 1, 26, 28, 27 w (…) na wniosek ... SA Oddział (…) Teren.

8)01.05.2017 r. – zawarcie umowy dzierżawy działek: 1, 2, 19, 21 – z rolnikiem – na „powiększenie” jego gospodarstwa rolnego i na potrzeby produkcji rolnej. Umowa została rozwiązana z dniem 12 listopada 2022 roku.

9)Dnia 02.03.2020 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji o warunkach zabudowy nr (…) dla działki 1 w związku z zamiarem budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego – z inicjatywy (na wniosek) przyszłych nabywców przedmiotowej działki.

10)Dnia 02.04.2020 r. – zbycie udziałów we współwłasności niezabudowanej działki nr 1 – (…) – przez (…) ((…)) oraz (…) ((…)) w wykonaniu umowy sprzedaży za aktem notarialnym Rep. A (…) – dla której to działki Wójt Gminy (…) wydał decyzję o warunkach zabudowy – porucz punkt 9.

11)Dnia 16.11.2021 r. – zbycie udziałów we współwłasności niezabudowanej działki nr 2– (…) – przez (…) ((…)) oraz (…) ((…)) w wykonaniu umowy sprzedaży za aktem notarialnym Rep A (…) – dla działki brak planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy.

12)Dnia 25.05.2022 r. – dział spadku po (…) - poprzez:

–przyznanie własności działek (…)i 19 (…)

–przyznanie własności działek 30 i 29 (…),

–pozostawienie działki (…) we współwłasności bez zmiany udziałów,

–bez wzajemnych dopłat,

zgodnie z Postanowieniem Sądu Rejowego w (…) w sprawie I Ns (…).

13)Dnia 26.08.2022 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji o warunkach zabudowy nr (…), dla działki 30 (część działki) i 29 w związku z zamiarem budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych – sztuk 8 – z inicjatywy Wnioskodawcy.

14)Dnia 11.10.2022 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości nr (...) dla działki 29, na osiem działek o numerach od 3 do 9 i (…).

15)Dnia 14.11.2022 r. – zbycie działki nr 1 – (…) – przez (…) (Wnioskodawczynię) w wykonaniu umowy sprzedaży za aktem notarialnym Rep. A (…) – dla działki brak planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy, ale dla działki 29, z której – w wyniku podziału została wyodrębniona przedmiotowa działka wydano decyzję o warunkach zabudowy – porucz punkt 13.

Powyższe ukonstytuowało na dzień składania przedmiotowego wniosku lub na dzień zbycia danej działki następujący stan:

1.Działki: 1, 4, 5, 6, 7, 8, 9, (…) – nie posiadały planu zagospodarowania przestrzennego gminy, ale dla działki 29 – została wydana decyzja indywidualna o warunkach zabudowy w związku z zamiarem budynków mieszkalnych – przy czym działka (…) jest wydzielona na poszerzenie drogi i jej własność przechodzi z mocy prawa na Gminę (…).

2.Działka 1 – nie posiadała planu zagospodarowania przestrzennego gminy, ale wydano dla niej decyzję o warunkach zabudowy – z wniosku przyszłych nabywców działki – w okresie po podpisaniu umowy przedwstępnej sprzedaży – a przed zawarciem umowy przenoszącej własność.

3.Działka 2 – nie posiadała planu zagospodarowania przestrzennego gminy i nie została dla niej wydana indywidualna decyzja o warunkach zabudowy – działka powstała z działki 16 – dla której nie było planu zagospodarowania przestrzennego ani indywidualnej decyzji o warunkach zabudowy – gdzie druga działka 13 – powstała z działki 16 – była przeznaczona na poszerzenie drogi gminnej – przy czym postępowanie w tym zakresie toczyło się z urzędu.

4.Działki 1 i 2 były objęte umową dzierżawy na cele rolne w okresie od 1 maja 2017 roku do 12 listopada 2022 roku.

Wnioskodawczyni:

-nie prowadziła, nie prowadzi i nie zamierza prowadzić żadnej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług;

-nie przeznaczyła i nie zamierza przeznaczyć środków uzyskanych ze zbycia działek na prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej, lecz na potrzeby ściśle osobiste;

-nie prowadzi żadnych szczególnych działań marketingowych w celu pozyskania nabywców poza zwyczajowymi ogłoszeniami zbywców okazjonalnie zbywających majątek osobisty;

-uzyskuje wyłącznie dochody z pracy w ramach stosunku pracy;

-zbywając wszystkie działki, o których mowa we wniosku (w takim stanie, jak są) zakończy aktywność w przedmiocie zbywania nieruchomości tego typu.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, iż:

1.W jaki sposób działki (udziały w działkach) nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 były/są/będą przez Panią wykorzystywane do momentu sprzedaży?

Odpowiedź:

Działki 1, 2, 19, 21 były przedmiotem umowy dzierżawy z rolnikiem na powiększenie jego gospodarstwa rolnego w okresie od 1 maja 2017 roku do 12 listopada 2022 roku; pozostałe działki oraz działki wymienione uprzednio poza okresem dzierżawy były odłogowane.

2.W jaki sposób wykorzystywała Pani działki nr 16, 29, 17 przed ich podziałem, w wyniku którego zostały wydzielone działki objęte zakresem wniosku?

Odpowiedź:

Były odłogowane.

3.Z czyjej inicjatywy nastąpił podział działki nr 29?

Odpowiedź:

Z inicjatywy Wnioskodawczyni.

4.Proszę jednoznacznie wskazać z podziału której działki została wydzielona działka nr 2 (w przedstawianym we wniosku opisie sprawy jest nieścisłość, bowiem raz wskazuje Pani że działka ta powstała z działki nr 17, a następnie 16)?

Odpowiedź:

Z działki nr 16.

5.Z opisu sprawy wynika, że:

„Dnia 26.08.2022 r. – wydanie przez Wójta Gminy (…) Decyzji o warunkach zabudowy nr (…), dla działki 30 (część działki) i 29 w związku z zamiarem budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych – sztuk 8 – z inicjatywy Wnioskodawcy”, proszę zatem wskazać w jakim celu wystąpiła Pani o warunki zabudowy dla 8 budynków mieszkalnych jednorodzinnych na ww. działkach?

Odpowiedź:

W celu podziału większych działek na mniejsze – tak zwane „budowlane” – bez zamiaru faktycznej budowy budynków mieszkalnych.

6.Czy podział nieruchomości spowodował wygaśnięcie, uchylenie lub unieważnienie wydanych decyzji o warunkach zabudowy?

Odpowiedź:

Tak - ponieważ decyzja była wydana dla „numeru działki”, który został usunięty z obrotu poprzez powstanie nowych działek i inną numeracją.

7.Jeśli wydane decyzje o warunkach zabudowy zostały wygaszone, uchylone lub unieważnione - to prosimy wskazać datę wygaszenia, uchylenia lub unieważnienia decyzji.

Odpowiedź:

Wnioskodawczyni nie otrzymała od organów prawnie relewantnych zawiadomień, z których mogłaby zrekonstruować przedmiotowe daty.

8.Czy działki objęte zakresem wniosku do momentu sprzedaży były/są/będą wykorzystywane przez Panią wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku – jeśli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której były/są/będą wykorzystywane działki, Pani wykonywała – należy podać podstawę prawną zwolnienia? Prosimy wskazać odrębnie dla każdej działki objętej zakresem wniosku.

Odpowiedź:

Działki były odłogowane z wyjątkiem sytuacji, która została opisana w ustępie 1; Wnioskodawczyni pozostawia do uznania organu, czy takie „wykorzystanie” jest „działalnością” Wnioskodawczyni w szczególności „zwolnioną”.

9.Jakie działania/czynności podejmowane były przez Panią w związku ze sprzedażą działki nr 3 oraz udziału w działce nr 1, 2?

Odpowiedź:

Zwyczajowe ogłoszenia o sprzedaży.

10.Jakie działania/czynności były/będą podejmowane przez Panią w związku ze sprzedażą działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9?

Odpowiedź:

Zwyczajowe ogłoszenia o sprzedaży.

11.Czy podejmowała Pani jakiekolwiek działania/czynności w związku z wydzieleniem działki nr 1 i 2 oraz z rozbudową sieci elektroenergetycznej na działce nr 1? Proszę wskazać jakie to były działania/czynności i w jakim celu Pani je podjęła?

Odpowiedź:

Nie - działki zostały wydzielone na podstawie „decyzji z urzędu” na poszerzenie drogi gminnej a rozbudowa sieci elektroenergetycznej była przeprowadzona na wniosek PGE.

12.W związku z informacją wynikającą z opisu sprawy, że działki 1 i 2 były przedmiotem dzierżawy, prosimy wskazać:

a)kto był stroną zawartej umowy dzierżawy działek nr 1 i 2 – czy zarówno Pani i Pani siostra, czy wyłącznie jedna z Pań – jeśli tak to kto?

Odpowiedź:

Umowa była zawierana przez Wnioskodawczynię i siostrę, gdyż były współwłaścicielkami działek w momencie jej zawierania.

b)jeśli stroną umowy była tylko Pani bądź tylko Pani siostra to należy wskazać z jakich powodów (na jakiej podstawie) stroną umowy była jedna z Pań oraz czy w związku z tym pomiędzy Panią a Pani siostrą zawierane były umowy dotyczące udostępnienia nieruchomości – jeśli tak to jakie?

Odpowiedź:

Pytanie bezprzedmiotowe.

c)kto dokonywał rozliczeń z tytułu zawartej umowy – czy zarówno Pani i Pani siostra, czy wyłącznie jedna z Pań – jeśli tak to kto i z jakich powodów i na jakiej podstawie prawnej dokonywał rozliczeń?

Odpowiedź:

Współwłaścicielki to jest Wnioskodawczyni i jej siostra.

d)kto i w jaki sposób dokumentował czynność dzierżawy – czy zarówno Pani i Pani siostra, czy wyłącznie jedna z Pań – jeśli tak to kto i z jakich powodów i na jakiej podstawie prawnej dokumentował te czynności?

Odpowiedź:

Współwłaścicielki to jest Wnioskodawczyni i jej siostra.

e)w przypadku, gdy podatek należny z tytułu dzierżawy nieruchomości będącej przedmiotem wniosku nie był rozliczany, należy wskazać z jakiego powodu?

Odpowiedź:

Pytanie jest nieprecyzyjne ponieważ sformułowanie „podatek należny z tytułu dzierżawy nieruchomości” nie pozwala zdekodować jaki podatek organ ma na myśli – jeśli „podatek dochodowy od osób fizycznych” to dzierżawa na cele rolnicze nie podlega temu podatkowi – porucz art. 10 ustęp 1 punkt 6; jeśli zaś podatek od towarów i usług to Wnioskodawczyni reprezentuje stanowisko, iż nie była z tego tytułu podatnikiem lub korzystała ze zwolnienia podmiotowego.

13.Czy przed sprzedażą działek, objętych zakresem wniosku poczyniła/zamierza poczynić Pani jakiekolwiek działania dotyczące zwiększenia wartości ww. nieruchomości np. ogrodzenie, uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetycznej itp. – jeśli tak to jakie?

Odpowiedź:

Nie.

14.Jakie pozwolenia, decyzje zostały/zostaną wydane przed sprzedażą działek/udziałów w działkach objętych zakresem wniosku i z czyjej inicjatywy nastąpiło/nastąpi wydanie tych pozwoleń/decyzji?

Odpowiedź:

Żadne.

15.Czy w odniesieniu do działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9 zostaną przed sprzedażą wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu? Jeżeli tak, to proszę wskazać:

a)kiedy decyzje zostaną wydane?

b)jakie przeznaczenie ww. działek będą określać decyzje o warunkach zabudowy?

c)z czyjej inicjatywy nastąpi wydanie decyzji o warunkach zabudowy?

Odpowiedź:

Nie.

16.Czy zawarła/zawrze Pani przedwstępną, umowę sprzedaży działek/udziałów w działkach z nabywcami działek/udziałów w działkach objętych zakresem wniosku? Jeśli tak, to należy wskazać:

a)jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień ww. umowy ciążyły/ciążą/będą ciążyły na Kupującym a jakie na Sprzedającym?

b)czy w umowie przedwstępnej sprzedaży zostały/zostaną ustalone warunki, które musiały zostać/będą musiały zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży, przenoszącej własność działek/udziałów w działkach na nabywcę? Jeśli tak, to jakie? Prosimy wskazać odrębnie dla każdej działki objętej zakresem wniosku.

Odpowiedź:

Umowy mogą być zawarte/mogły być zawarte jeśli postulował lub będzie o to postulował nabywca – umowa taka będzie określać tylko cenę i termin zawarcia umowy przyrzeczonej bez żadnych dodatkowych warunków.

17.Czy w związku z planowaną sprzedażą działek/udziałów w działkach, objętych zakresem wniosku udzieliła/udzieli Pani pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia) w celu występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących tych działek/udziałów w działkach? Jeżeli tak, to należy wskazać komu pełnomocnictwa zostały/będą udzielone oraz należy wskazać pełen zakres udzielonych pełnomocnictw, tj.:

a)do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń udzieliła/udzieli Pani pełnomocnictw do występowania w Pani imieniu?

b)jakie czynności zostały podjęte/będą podejmowane w ramach udzielonych pełnomocnictw?

Odpowiedź:

Nie.

Pytania

1.Czy z tytułu zapadłej dostawy działki nr 2 i 3 oraz przyszłych dostaw działek nr: 4; 5; 6; 7; 8; 9 Wnioskodawczyni jest (będzie) podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy?

2.Czy z tytułu zapadłej dostawy działki nr 1 Wnioskodawczyni jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy ?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1 i 2.

Do drugiej części (warunkowej) pytania 1 oraz pytania 2 Wnioskodawczyni reprezentuje stanowisko, iż nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy. Aktywności Wnioskodawczyni w zakresie przedstawionego we wniosku zbycia kilku działek nie można uznać za aktywność porównywalną do aktywności podatnika (przedsiębiorcy) zajmującego się obrotem nieruchomościami. Przede wszystkim, dokonane przez Wnioskodawczynię transakcje nie miały charakteru działalności stałej i oceny tej nie zmienia fakt, że transakcji było kilka. Wnioskodawczyni niewątpliwie skorzystała okazjonalnie z możliwości zbycia zgromadzonego wcześniej majątku prywatnego, niewykorzystywanego wcześniej do prowadzenia jakiejkolwiek działalności (aktywności) gospodarczej, a uzyskane ze sprzedaży środki finansowe przeznaczył na potrzeby rodziny, a więc na cele osobiste, a nie na cele związane z działalnością gospodarczą. W zakresie zarządzania majątkiem prywatnym mieści się też aktywność polegająca na podziale działek na kilka mniejszych działek. Poza tym Wnioskodawczyni nie podejmowała ani nie planuje, podjęcia innych działań podejmowanych zwykle przez podmioty zajmujące się profesjonalnie handlem działkami budowlanymi, a więc nie zamierza podejmować działań marketingowych a poprzestanie na zwykłych ogłoszeniach o sprzedaży, nie będzie uzbrajał działek, nie będzie wytyczał i urządzał dróg wewnętrznych, nie będzie doprowadzał mediów lub załatwiał jakichkolwiek formalności związanych z zabudową.

Sprzedaż przedmiotowych działek nie czyni z Wnioskodawczyni podatnika, albowiem dokonywana jest w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Podczas ich zbycia Wnioskodawczyni nie działała w tym zakresie jak przedsiębiorca.

Sprzedając działki Wnioskodawczyni realizuje tylko przysługujące jej w stosunku do tych działek prawo własności.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest :

–nieprawidłowe w zakresienieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działkach nr 1 i 2,

–prawidłowew zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy:

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Na podstawie art. 196 § 2 ww. ustawy:

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy mieć na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny, istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży przedmiotowych nieruchomości istotne jest, czy w danej sprawie w celu dokonania sprzedaży działek podjęła/podejmie Pani aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania Pani za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła/nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie  (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów, budynków i budowli) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że nabyła Pani w 2012 r. spadek po matce, w skład którego wchodzą między innymi działki, objęte zakresem wniosku. Działki 1, 2, 19, 21 były objęte umową dzierżawy na cele rolne w okresie od 2017 r. do 2022 r. W 2020 r. dokonała Pani sprzedaży udziału w działce 1, dla której z inicjatywy przyszłych nabywców została wydana decyzja o warunkach zabudowy. W 2021 r. dokonała Pani sprzedaży udziału w działce nr 2. W 2022 r. z Pani inicjatywy została wydana decyzja o warunkach zabudowy dla działki 30 (część działki) i 29 w związku z zamiarem budowy 8 szt. budynków mieszkalnych jednorodzinnych.  Wystąpiła Pani o warunki zabudowy w celu podziału większych działek na mniejsze – tak zwane „budowlane” – bez zamiaru faktycznej budowy budynków mieszkalnych. Wystąpiła Pani o podział działki nr 29. Działka nr 29 została podzielona na osiem działek o numerach od 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, (…). W 2022 r. sprzedała Pani działkę nr 3. Działki nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 były odłogowane. Nie prowadziła i nie prowadzi Pani żadnej działalności gospodarczej. W związku ze sprzedażą przedmiotowych działek/udziałów w działkach podjęła Pani jednie zwyczajowe ogłoszenia o sprzedaży. Nie prowadzi Pani żadnych szczególnych działań marketingowych w celu pozyskania nabywców. Nie poczyniła i nie ma zamiaru poczynić Pani jakichkolwiek działań dotyczących zwiększenia wartości ww. nieruchomości. W odniesieniu do działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 nie zostaną przed sprzedażą wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Przedwstępne umowy sprzedaży mogą być zawarte/mogły być zawarte jeśli postulował lub będzie o to postulował nabywca –umowa taka będzie jedynie określać tylko cenę i termin zawarcia umowy przyrzeczonej bez żadnych dodatkowych warunków. W związku z planowaną sprzedażą działek/udziałów w działkach nie udzieliła i nie udzieli Pani pełnomocnictw w celu występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących tych działek/udziałów w działkach

W okolicznościach opisanej sprawy Pani wątpliwości dotyczą przede wszystkim kwestii, czy w związku ze sprzedażą udziału w działkach nr 1 i 2 oraz działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 nie zostanie Pani uznana za podatnika podatku VAT.

Odnosząc się do sprzedaży prawa współwłasności działek nr 1 i 2, w pierwszej kolejności wskazania wymaga, że przedmiotowe działki, zostały wydzierżawione na cele rolne w okresie od 2017 r. do 2022 r.

 W tym miejscu zauważyć należy, że kwestie zawierania umów reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

W myśl art. 353¹ Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

W kontekście rozpatrywanej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

Dzierżawa jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

Z treści przywołanego wyżej art. 8 ust. 1 ustawy i przedstawionych w tym zakresie objaśnień wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

W konsekwencji, dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, a Pani wydzierżawiając działki na cele rolne działała w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

W związku z tym dokonując sprzedaży prawa współwłasności działek nr 1 i 2, które były przedmiotem dzierżawy nie zbywała Pani majątku osobistego. Jak zostało wskazane powyżej, majątek prywatny to majątek danej osoby fizycznej, który nie jest przez nią wykorzystywany dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, a w całym okresie posiadania tego majątku osoba ta musi wykazywać zamiar wykorzystywania go w ramach majątku osobistego.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży udziału w działkach nr 1 i 2 działała Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż ww. udziałów w działkach podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Tym samym, oceniając Pani stanowisko w zakresienieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działkach nr 1 i 2 uznałem je za nieprawidłowe.

Natomiast odnosząc się do dokonanej sprzedaży działki nr 3 oraz planowanej sprzedaży działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9 będzie korzystała Pani z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem prywatnym, gdyż działki te nie były przedmiotem dzierżawy, najmu oraz brak jest przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie zbycia ww. działek, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). W przedmiotowej sprawie nie wystąpił ciąg zdarzeń, które przesądzają, że sprzedaż ww. działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej.

W rozpatrywanej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży działki 3 oraz planowanej sprzedaży działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9 wystąpiła/wystąpi Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług.

W analizowanej sprawie w stosunku do działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 nie wynika bowiem taka aktywność Pani, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Pani aktywność to podział działki nr 29, z której zostały wydzielone ww. działki. W celu podziału z Pani inicjatywy została wydana decyzja o warunkach zabudowy dla działki 30 (część działki) i 29. W związku ze sprzedażą działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 podjęła Pani jednie zwyczajowe ogłoszenia o sprzedaży. Nie prowadzi Pani żadnych szczególnych działań marketingowych w celu pozyskania nabywców. Nie poczyniła i nie ma zamiaru poczynić Pani jakichkolwiek działań dotyczących zwiększenia wartości ww. działek. W odniesieniu do działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9 nie zostaną przed sprzedażą wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W związku z planowaną sprzedażą działek nie udzieliła i nie udzieli Pani pełnomocnictw w celu występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących tych działek.

Wobec powyższego, w rozpatrywanej sprawie dokonaną sprzedaż działki nr 3 oraz planowaną sprzedaż działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9 należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Dla dostawy ww. działek korzystała/będzie Pani korzystać z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełniła/nie wypełni Pani przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i nie wystąpiła/nie wystąpi Pani w roli podatnika podatku od towarów i usług. Skutkiem powyższego transakcja zbycia działki nr 3 nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a także planowana transakcja zbycia działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego, oceniając Pani stanowisko w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 uznałem je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejszą interpretacją rozstrzygnięto wniosek w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działkach nr 1 i 2 oraz w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

Natomiast wniosek w zakresie uznania, iż działki nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 nie stanowią terenu budowlanego w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług, zostanie załatwiony odrębnym rozstrzygnięciem.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem zaznaczam, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla Pani siostry.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).