Interpretacja indywidualna z dnia 31 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.40.2023.1.IZ

Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację zadania.

Interpretacja indywidualna  

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację Zadania „(…)”

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Gmina będzie realizowała zadanie pn. „(…)” (dalej: „Zadanie” lub „Inwestycja”). Celem Zadania będzie poprawa standardu dróg oraz jakości życia mieszkańców Gminy.

W ramach Zadania zostaną wybudowane i przebudowane drogi gminne w miejscowościach położonych na terenie Gminy, przy czym część drogi podlegającej przebudowie, stanowiącej własność Gminy, aktualnie posiada status drogi wewnętrznej, z uwagi na nieprzydzielenie jej stosownego numeru. Po zakończeniu realizacji Zadania droga ta stanie się drogą publiczną. W wyniku realizacji Inwestycji nastąpi wybudowanie nowego odcinka drogi oraz zamiana dróg gruntowych na drogi twarde o nawierzchni asfaltowej.

W ramach Zadania Gmina będzie ponosiła wydatki w szczególności na wykonanie następujących prac:

1)budowa i przebudowa dróg gminnych, w ramach której:

‒ zostaną przeprowadzone roboty przygotowawcze, roboty ziemne oraz podbudowa,

‒ zostanie wykonane odwodnienie korpusu drogowego,

‒ zostanie wykonana nawierzchnia drogi,

‒ zostanie wykonana jezdnia,

‒ zostaną zrealizowane roboty wykończeniowe,

‒ zostanie wykonane oznakowanie dróg i urządzenie bezpieczeństwa ruchu,

2)sprawowanie nadzoru inwestorskiego.

Wydatki ponoszone przez Gminę na Inwestycję będą dokumentowane fakturami VAT wystawianymi na Gminę z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego.

Majątek powstały w ramach realizacji Inwestycji będzie nieodpłatnie udostępniany dla zainteresowanych podmiotów trzecich i udostępnianie to będzie odbywać się na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Majątek Zadania nie będzie udostępniany przez Gminę podmiotom trzecim komercyjnie/odpłatnie. Gmina nie będzie wykorzystywała majątku Inwestycji do czynności opodatkowanych. Gmina na realizację Inwestycji ubiega się o dofinansowanie ze środków pochodzących z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Gmina we wniosku o dofinansowanie Inwestycji wskazała, że podatek VAT będzie w całości koszem kwalifikowalnym Inwestycji VAT.

Pytanie:

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację Zadania?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków na Zadanie, w związku z tym, że majątek powstały w ramach Inwestycji będzie udostępniany przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego, a tym samym nie będzie służył czynnościom opodatkowanym VAT Gminy.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Z treści powyższej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

A.zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

B.pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ad A. Gmina jako podatnik VAT w ramach wydatków na Zadanie

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, iż kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do ust. 6 wskazanej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zapis cytowanego powyżej art. 15 ust. 6 ustawy o VAT jest odzwierciedleniem art. 13 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. z 2006 r. Nr 347, str. 1, ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W konsekwencji, kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy z zakresu gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (pkt 2 cytowanego przepisu).

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Zadania, nie będzie nabywała ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy. Wydatki na Inwestycję są/będą bowiem ponoszone w celu realizacji nieodpłatnych zadań własnych Gminy. Jak zostało wskazane, Gmina nie przewiduje wykorzystywania nabytych towarów/usług w ramach realizacji Zadania do świadczenia odpłatnych usług/dostawy towarów, które potencjalnie mogłyby podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy i stanowiłyby działalność gospodarczą Gminy w rozumieniu ustawy o VAT.

Wydatki na Inwestycję zostaną zatem poniesione do realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Ad B. Związek wydatków na Zadanie z działalnością opodatkowaną VAT Gminy

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek (co najmniej pośredni) ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Jak wskazano, powstała w wyniku Inwestycji infrastruktura będzie udostępniana przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że wydatki, które Gmina poniesie w związku z realizacją Zadania będą miały na celu realizację nieodpłatnie zadań własnych Gminy w zakresie spraw dotyczących gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Tym samym, w ocenie Gminy, nie będzie istniał związek pomiędzy wydatkami na Inwestycję z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT przez Gminę. W konsekwencji druga przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkująca możliwość odliczenia VAT naliczonego, również nie zostanie spełniona.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Dla przykładu Gmina wskazuje interpretację indywidualną wydaną na gruncie podobnego stanu faktycznego 14 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.652.2021.1.WR, w której organ stwierdził, iż: „Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie zostanie spełniony, ponieważ - jak Państwo wskazali – przedmiotowa droga gminna nie będzie wykorzystywana do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem nie będą Państwo mieli prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pn. „(…)ʺ, ponieważ efekt ww. zadania (wybudowana droga gminna) nie będzie wykorzystywany do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.”

Podsumowując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację Inwestycji, ponieważ efekty zrealizowanego Zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Z kolei, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo czynnym podatnikiem VAT.Będziecie Państwo realizowali Zadanie pn. „(…)”. Celem Zadania będzie poprawa standardu dróg oraz jakości życia mieszkańców Gminy. W ramach Zadania zostaną wybudowane i przebudowane drogi gminne w miejscowościach położonych na terenie Gminy, przy czym część drogi podlegającej przebudowie, stanowiącej własność Gminy, aktualnie posiada status drogi wewnętrznej, z uwagi na nieprzydzielenie jej stosownego numeru. Po zakończeniu realizacji Zadania droga ta stanie się drogą publiczną. W wyniku realizacji Inwestycji nastąpi wybudowanie nowego odcinka drogi oraz zamiana dróg gruntowych na drogi twarde o nawierzchni asfaltowej. Majątek powstały w ramach realizacji Inwestycji będzie nieodpłatnie udostępniany dla zainteresowanych podmiotów trzecich i udostępnianie to będzie odbywać się na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Majątek Zadania nie będzie udostępniany przez Państwa podmiotom trzecim komercyjnie/odpłatnie. Nie będziecie Państwo wykorzystywać majątku Inwestycji do czynności opodatkowanych. Realizacja Zadania należy do Państwa zadań własnych wynikających z przepisów ustawy o samorządzie gminnym.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego obniżenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W opisanej sprawie związek taki nie występuje. Z opisu sprawy wynika bowiem, że realizacja Inwestycji „(…)” ma na celu poprawę standardu dróg oraz jakości życia mieszkańców Gminy. Powstała w wyniku Inwestycji infrastruktura będzie przez Państwa udostępniana przez Państwa wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Majątek powstały w wyniku realizacji Zadania nie będzie udostępniany przez Państwa podmiotom trzecim komercyjnie/odpłatnie. Majątek Inwestycji nie będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych. Zadanie wpisuje się w realizację Państwa zadań własnych, z tytułu których nie występujecie Państwo w charakterze podatnika podatku VAT.

W konsekwencji, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, nie będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację Zadania „(…)”.

Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wyjaśniam, że pojęcie „kosztu kwalifikowanego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będziecie mogli Państwo skorzystać, jeżeli zastosujecie się do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).