Interpretacja indywidualna z dnia 23 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.171.2022.1.PB

W zakresie skutków podatkowych posiadania wspólnego rachunku bankowego przez małżonków mających rozdzielność majątkową małżeńską.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 grudnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 27 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych posiadania wspólnego rachunku bankowego przez małżonków mających rozdzielność majątkową małżeńską. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Posiada Pani wraz z mężem rozdzielność majątkową. Każde z Państwa prowadzi własną działalność gospodarczą. Jednak pomimo odrębnych majątków posiadają Państwo wspólny rachunek bankowy, który każde z Państwa zasila. W świetle umowy bankowej oboje jesteście Państwo współwłaścicielami gromadzonych środków pieniężnych. Każdorazowy wpływ środków na wspólny rachunek bankowy pochodzący z majątku jednego z małżonków nie będzie stanowił darowizny na rzecz drugiego małżonka. Posiadanie wspólnego rachunku bankowego daje prawo dysponowania środkami finansowymi współmałżonka na zasadzie

pełnomocnictwa, lecz środki te nie przechodzą na własność drugiego współmałżonka. Nie jest intencją ani Pani, ani Pani męża, aby którekolwiek z Państwa wypłacało lub wydawało zgromadzone na koncie pieniądze na jakikolwiek cel bez zgody współmałżonka.

Pytania

Czy w takiej sytuacji oboje stajecie się Państwo właścicielami połowy środków finansowych znajdujących się na koncie i czy w związku z tym musicie zgłosić do urzędu skarbowego darowiznę w wysokości połowy majątku znajdującego się na koncie? Czy też każde z Państwa może swobodnie dysponować środkami np. celem zakupu nieruchomości? Czy nowe wpłaty na konto będzie trzeba każdorazowo zgłaszać jako darowiznę do urzędu skarbowego w celu uzyskania zwolnienia z podatku od darowizny? Czy wypłaty ze wspólnego rachunku bankowego należy każdorazowo zgłaszać do urzędu skarbowego jako darowiznę?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, sam fakt posiadania wspólnego konta nie oznacza faktycznego dokonania przez Państwa jakichkolwiek darowizn. Jedynie podpisanie umowy darowizny lub faktyczne przekazanie środków finansowych przez któregokolwiek z Państwa oznaczałoby konieczność zgłoszenia otrzymania darowizny w urzędzie skarbowym. Uprawnienie do dysponowania wspólnymi środkami pochodzącymi z Państwa majątków wynika nie z darowizny, lecz posiada funkcje i prawa na zasadzie pełnomocnictwa do rachunku bankowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U.  z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia  w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny; umowa taka – pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Z kolei w myśl art. 889 Kodeksu cywilnego:

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego art. 889 ustawy.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa  z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy w związku z § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 października 2022 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz.U. z 2022 r. poz. 2084): 

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r.  poz. 2060).

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Natomiast art. 4 ust. 4 ww. ustawy stanowi, że:

Z opisu stanu faktycznego wynika, że posiada Pani wraz z mężem rozdzielność majątkową. Każde z Państwa prowadzi własną działalność gospodarczą. Jednak pomimo odrębnych majątków posiadają Państwo wspólny rachunek bankowy, który każde z Państwa zasila.  W świetle umowy bankowej oboje jesteście Państwo współwłaścicielami gromadzonych środków pieniężnych. Każdorazowy wpływ środków na wspólny rachunek bankowy pochodzący z majątku jednego z małżonków nie będzie stanowił darowizny na rzecz drugiego małżonka. Posiadanie wspólnego rachunku bankowego daje prawo dysponowania środkami finansowymi współmałżonka na zasadzie pełnomocnictwa, lecz środki te nie przechodzą na własność drugiego współmałżonka. Nie jest intencją ani Pani, ani Pani męża, aby którekolwiek z Państwa wypłacało lub wydawało zgromadzone na koncie pieniądze na jakikolwiek cel bez zgody współmałżonka.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że skoro w przedmiotowym przypadku, jak Pani twierdzi, sam fakt bycia współwłaścicielem wspólnego rachunku bankowego, przy istniejącej rozdzielności majątkowej małżeńskiej, nie oznacza, że uprawnienie do dysponowania środkami pieniężnymi współmałżonka pochodzącymi z jego majątku, wynika z darowizny uczynionej na Pani rzecz (bowiem nie jest intencją małżonków, aby środki finansowe zgromadzone na wspólnym koncie, należące do współmałżonka którakolwiek ze stron wypłacała lub wydawała na jakikolwiek cel bez zgody współmałżonka) oraz, że posiadanie wspólnego rachunku bankowego daje prawo dysponowania środkami finansowymi współmałżonka na zasadzie pełnomocnictwa, to w świetle powołanych przepisów prawa, brak jest podstaw do stwierdzenia, że z tego tytułu na gruncie podatku od spadków  i darowizn powstają jakiekolwiek obowiązki podatkowe.

Należy bowiem nadmienić, że posiadanie wspólnego rachunku bankowego nie przesądza  o własności środków znajdujących się na tym rachunku. Tym samym jedynie zawarcie umowy darowizny i/lub faktyczne przekazanie środków finansowych przez Pani męża na Pani rzecz wiązałoby się z koniecznością dokonania – dla celów zachowania zwolnienia  z opodatkowania – zgłoszenia otrzymania darowizny przekraczającej kwotę wolną od podatku, we właściwym urzędzie skarbowym. Tak długo jak taka umowa nie zostanie zawarta lub nie dojdzie do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego (przedmiot darowizny nie zostanie faktycznie wydany – co oznacza, że środki finansowe znajdujące się na wspólnym rachunku bankowym małżonków nie staną się Pani własnością), to brak jest podstaw do zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. To oznacza, że skoro nie dochodzi do aktu darowizny, bo jak Pani twierdzi – sam fakt posiadania wspólnego konta nie oznacza faktycznego dokonania przez Państwa jakichkolwiek darowizn, to nie będzie Pani zobowiązana do składania zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych w ustawowym terminie w celu skorzystania ze zwolnienia podatkowego,  o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bowiem brak jest przedmiotu zwolnienia (brak jest nabycia).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. 

Jednocześnie zastrzec należy, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Pani. Nie rozstrzyga ona zatem o skutkach podatkowych posiadania wspólnego rachunku bankowego przez małżonków mających rozdzielność majątkową małżeńską dla Pani męża. Jeżeli natomiast Pani mąż jest również zainteresowany uzyskaniem interpretacji indywidualnej, to powinien złożyć odrębny wniosek i uiścić stosowną opłatę.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).