Interpretacja indywidualna z dnia 16 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.734.2022.2.SG

Czy w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT uregulowanych w drodze Potrącenia wystawionych przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1)

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe w części dotyczącej ustalenia, czy w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT uregulowanych w drodze Potrącenia wystawionych przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 listopada 2022 r. wpłynął za pośrednictwem platformy e-PUAP Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, który dotyczy ustalenia, czy w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT uregulowanych w drodze Potrącenia wystawionych przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

D. P. spółka akcyjna (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) jest spółką akcyjną z siedzibą na terytorium Polski. Dominującym przedmiotem działalności Spółki jest prowadzenie sprzedaży detalicznej towarów. Wnioskodawca jest zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT czynny.

Spółka nabywa towary i usługi dla potrzeb prowadzonej działalności, na okoliczność czego otrzymuje faktury z naliczonym podatkiem VAT od swoich dostawców lub usługodawców (dalej łącznie: „Dostawcy”). Spółka może otrzymywać również od tych Dostawców faktury korygujące zarówno zwiększające jak i zmniejszające podstawę opodatkowania. Ze względu na skalę działalności, w ciągu miesiąca Spółka może przeprowadzać kilka lub kilkadziesiąt transakcji z każdym z Dostawców, przy czym faktury Spółka może otrzymywać z opóźnieniem, niektóre faktury mogą być objęte sporem, jak i dla poszczególnych faktur mogą obowiązywać różne terminy płatności. Faktury, w tym faktury korygujące, wystawiane przez Dostawców dotyczą zarówno dostaw, dla których zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1 ustawy o VAT jest dobrowolne, jak i dostaw towarów i usług, dla których zastosowanie tego mechanizm jest obligatoryjne na podstawie art. 108a ust. 1a ustawy o VAT (dalej łącznie: „Faktury” lub „Faktura”). Intencją Wnioskodawcy jest bowiem regulowanie wszelkich Faktur z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności, z wyłączeniem tych, które podlegać będą potrąceniu, niezależnie od tego czy w danym wypadku istnieje obowiązek zastosowania tego mechanizmu, w taki sposób aby całość kwoty podatku wynikającej z Faktury była dokonywana na rachunek VAT Dostawcy co docelowo zabezpieczy regulowanie zobowiązań podatkowych przez Dostawcę a tym samym zostanie spełniony cel ustawodawcy w zakresie wprowadzenia mechanizmu podzielonej płatności przez zabezpieczenie interesów Skarbu Państwa.

Faktury, dla których istnieje obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności są, co do zasady, oznaczone przez Dostawców wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT.

Spółka planuje opłacać jednym zbiorczym przelewem Faktury (tj. więcej niż jedną fakturę) wystawione przez jednego Dostawcę w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc, na podstawie komunikatu przelewu udostępnionego przez bank, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, wskazując w nim:

a)zamiast numerów Faktur, okres za który dokonywana jest płatność,

b)kwotę odpowiadającą sumie kwot podatku wykazanych w Fakturach wystawionych w powyższych okresie, dla których intencją Spółki jest zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności przy danym przelewie,

c)kwotę odpowiadającą sumie wartości sprzedaży brutto wynikającej z Faktur wystawionych w powyższych okresie, dla których intencją Spółki jest zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności przy danym przelewie, oraz

d)numer, za pomocą którego Dostawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od towarów i usług dalej: „Zbiorczy Przelew”.

Zapłata Faktur z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności polegać będzie na tym, że:

a)zapłata kwoty odpowiadającej całości kwoty podatku wynikającej z Faktur objętych Zbiorczym Przelewem będzie dokonywana na rachunek VAT Dostawcy,

b)zapłata całości lub części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z Faktur objętych Zbiorczym Przelewem będzie dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej Dostawcy, dla których jest prowadzony rachunek VAT,

Może się jednak zdarzyć, że jedna lub więcej Faktur wystawionych w okresie, za który dokonywana jest płatność nie zostanie objęta Zbiorczym Przelewem, co może wynikać z następujących okoliczności (które stanowią jedynie przykłady i nie wyczerpują wszystkich możliwych powodów pominięcia Faktury w Zbiorczym Przelewie):

a)nieumyślna pomyłka osób odpowiedzialnych za zebranie Faktur z danego okresu i dokonanie zbiorczej płatności, lub

b)przekazanie przez Dostawcę z opóźnieniem Faktury lub Faktur wystawionych w okresie, za który dokonywana jest zbiorcza płatność, lub

c)wstrzymanie płatności za daną Fakturę w związku z wymogami stosowanej przez Spółkę polityki zarządzania płynnością finansowaną, w tym poprzez uwzględnianie w Zbiorczym Przelewie Faktur o zbliżonym terminie płatności, lub

d)wstrzymanie płatności za daną fakturę w przypadku powstania co do niej wątpliwości lub sporów,

e)dana Faktura została lub zostanie uregulowana w drodze potrącenia wzajemnych zobowiązań i należności (dalej: „Potrącenie”), jeżeli pomiędzy Dostawcą i Spółką istnieją wzajemne wymagalne wierzytelności (w tym wynikające z wystawionych faktur korygujących) pozwalające na dokonanie Potrącenia (w takim wypadku Spółka posiadać będzie dokumentację pozwalającą na wskazanie, które Faktury zostały uregulowane w drodze Potrącenia).

Pominięta w Zbiorczym Przelewie Faktura z okresu objętego tym przelewem, za wyjątkiem Faktur, które regulowane są w drodze Potrącenia wzajemnych wierzytelności, zostanie opłacona przez Spółkę w ramach jednego z kolejnych zbiorczych przelewów, które będą obejmować dzień wystawienia pominiętej Faktury (dalej: „Kolejny Przelew Zbiorczy”), na podstawie komunikatu przelewu udostępnionego przez bank, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, zawierającym:

a)zamiast numerów Faktur, okres za który dokonywana jest płatność,

b)kwotę odpowiadającą sumie kwot podatku wykazanych w Fakturach wystawionych w okresie objętym Kolejnym Przelewem Zbiorczym, dla których intencją Spółki jest zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności przy danym przelewie,

c)kwotę odpowiadającą sumie wartości sprzedaży brutto wynikającej z Faktur wystawionych w powyższych okresie, dla których intencją Spółki jest zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności, oraz

d)numer, za pomocą którego Dostawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od towarów i usług,

Również w przypadku Faktur uregulowanych Kolejnym Przelewem Zbiorczym, zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polegać będzie na tym, że:

a)zapłata kwoty odpowiadającej całości kwoty podatku wynikającej z każdej Faktury objętej Kolejnym Przelewem Zbiorczym będzie dokonywana na rachunek VAT Dostawcy,

b)zapłata całości lub części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z danej Faktury objętej Kolejnym Przelewem Zbiorczym będzie dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej Dostawcy, dla których jest prowadzony rachunek VAT.

W praktyce, Faktury wystawione przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, będą więc uregulowane Zbiorczym Przelewem, Kolejnym Przelewem Zbiorczym lub w drodze Potrącenia. W każdym wypadku Spółka posiadać będzie dokumentację (w tym specyfikację do Zbiorczego Przelewu oraz Kolejnego Przelewu Zbiorczego), pozwalającą na jednoznaczne określenie, które Faktury zostały uregulowane danym przelewem, a które zostały potrącone.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT uregulowanych (…) w drodze Potrącenia wystawionych przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT?

(część pytania oznaczonego we wniosku nr 1)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT uregulowanych (…) w drodze Potrącenia wystawionych przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, faktura powinna zawierać, w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem przekracza 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy - wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”. Natomiast, w myśl art. 108a ust. 1a ww. ustawy, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Stosownie do art. 108a ust. 2 ustawy o VAT, zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

a)zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT,

b)zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W myśl tego przepisu, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

a)został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

b)jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

c)pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

d)poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

e)został właściwie udokumentowany,

f)nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Dodatkowe obostrzenia w zakresie możliwości zaliczenia określonego wydatku do kosztów uzyskania przychodów zostały wprowadzone m.in. w art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT. Zgodnie z powyższym przepisem podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców:

1)została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub

2)została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, lub

3)pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.

Natomiast, stosownie do ust. 2 tego artykułu, w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy w tej części:

1)zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo

2)w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów - zwiększają przychody

- w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

Jednym z celów wprowadzenia obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności było ograniczenie swobodnego dysponowania przez podatników kwotą podatku VAT. Środki stanowiące równowartość kwoty podatku VAT wynikającej z faktury mają trafiać na specjalne konto VAT dostawcy, który nie ma pełnej swobody co do rozporządzania tymi środkami - dysponuje nimi w ograniczonym i ściśle określonym zakresie.

Aby dokonać zapłaty przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności i tym samym ograniczyć dostawcy możliwość swobodnego rozporządzania środkami odpowiadającymi kwocie podatku VAT, nabywca musi posłużyć się komunikatem przelewu udostępnionym przez bank lub spółdzielcą kasę oszczędnościowo-kredytową wskazując w nim m.in. numer opłacanej faktury (art. 108a ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT) lub okres, którego dotyczy płatność (art. 108a ust. 3c ustawy o VAT) - jeśli jest ona dokonywana za więcej niż jedną fakturę wystawioną w okresie nie dłuższym niż miesiąc (art. 108 ust. 3a ustawy o VAT).

(…) Jednocześnie w zakresie Faktur uregulowanych w drodze Potrącenia, Spółka posiadać będzie dokumentację, na podstawie której możliwe będzie ustalenie, które Faktury zostały uregulowane w drodze Potrącenia.

W konsekwencji na podstawie posiadanej przez Spółkę dokumentacji możliwe będzie ustalenie, które z Faktur wystawionych w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, zostały uregulowane (….) w drodze Potrącenia. W praktyce więc wszystkie Faktury wystawione przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem będą uregulowane z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności lub w drodze Potrącenia. Zatem cel ustawodawcy, tj. ustalenie której dokładnie Faktury dotyczy płatność lub Potrącenie będzie zrealizowany.

(…) W zakresie zaś samej instytucji Potrącenia, należy wskazać, że w odniesieniu do Faktur uregulowanych w drodze Potrącenia w ogóle nie będzie miał zastosowania art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT. Wynika to z faktu, że art. 15d ww. ustawy odnosi się do pojęcia „płatność”, dokonanej w formie gotówkowej lub bezgotówkowej nie zaś do szerszego pojęcia „regulowania zobowiązań”, oznaczającego każdą dopuszczalną prawnie formę dokonania rozliczenia, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania. „Płatność” jest jedynie jedną z prawnie dopuszczalnych metod regulowania zobowiązań (przykładowo, obok kompensaty, potrącenia, nettingu czy umów barterowych), polegającą na regulowaniu zobowiązania w formie pieniężnej (przekazanie kwoty pieniężnej). Jeżeli zatem ma miejsce uregulowanie lub wygaśnięcie zobowiązania z innych powodów niż dokonanie płatności, tutaj Potrącenie wzajemnych zobowiązań pomiędzy Dostawcą i Spółka, wówczas wskazany przepis nie będzie miał zastosowania. Powyższe wynika również z art. 108a ust. 1d ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku dokonania potrącenia wierzytelności, przepisów dotyczących stosowania mechanizmu podzielonej płatności nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.

Z powyższych względów Wnioskodawca uważa, że w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym dochowa on obowiązku dokonania zapłaty przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, pomimo tego, że w Zbiorczym Przelewie nie uwzględni jednej lub części Faktur wystawionych w okresie, za który dokonywany jest Zbiorczy Przelew, pod warunkiem, że te Faktury zostaną uregulowane poprzez Potrącenie (…). Tym samym, w takiej sytuacji nie będzie podstaw do wyłączenia Faktur uregulowanych (…) poprzez Potrącenie z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje pośrednio potwierdzenie w interpretacji indywidulanej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) wydanej 12 sierpnia 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.338.2022.2.AK. Podobne stanowisko zostało zaprezentowane przez DKIS w interpretacji z 27 listopada 2020 r., Znak: 0114-KDIP1-1.4012.529.2020.1.IZ.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, w części wskazanej na wstępie, a dotyczącej regulowania ww. zobowiązań w formie potrącenia, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

W myśl tego przepisu, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy oceniać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczyniać się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów – w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości.

Należy jednak mieć na uwadze zamknięty katalog wydatków zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, które nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pomimo, że pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością i zostały przez niego poniesione w celu uzyskania przychodu.

Art. 15d ust. 1 został znowelizowany na mocy art. 3 ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1018) poprzez dodanie pkt 1 i 2 oraz na mocy art. 6 ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1751) poprzez dodanie do art. 15d ust. 1 pkt 3. Zgodnie z art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. i art. 18 pkt 2 ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. weszły w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.

I tak, zgodnie z nowym brzmieniem art. 15d ust. 1 ustawy o CIT, obowiązującym od 1 stycznia 2020 r.,

Natomiast, stosownie do ust. 2 tego artykułu,

Zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm., dalej: „ustawa o VAT”),

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

1. zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;

2. zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Zgodnie z przepisem art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT,

Jednym z celów wprowadzenia obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności było ograniczenie swobodnego dysponowania przez podatników kwotą podatku VAT. Środki stanowiące równowartość kwoty podatku VAT wynikającej z faktury mają trafiać na specjalne konto VAT dostawcy, który nie ma pełnej swobody co do rozporządzania tymi środkami - dysponuje nimi w ograniczonym i ściśle określonym zakresie.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. ustalenia, czy w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT uregulowanych w drodze Potrącenia wystawionych przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Odnosząc się zatem do wątpliwości Wnioskodawcy w odniesieniu do Faktur uregulowanych w drodze potrącenia wskazać należy na przepis art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.), który stanowi, że

Wobec tego potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie (kompensata wierzytelności) następuje wówczas, gdy jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelności, jak i zobowiązania względem drugiej strony. Potrącenie, mimo że dotyczy zobowiązań do świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), to prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Oznacza to, że potrącenie (kompensata) wzajemnych wierzytelności i zobowiązań stanowi jedną z form zapłaty.

Z Objaśnień podatkowych MF z 23 grudnia 2019 r. wynika, że Wyjątkiem od konieczności dopełnienia obowiązków związanych z obligatoryjnym MPP jest możliwość skorzystania z instytucji przewidzianej w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej: kc), czyli potrącenia. Jeżeli należność z faktury dotyczącej nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 zostanie uregulowana w drodze potrącenia, obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności nie obejmuje kwoty objętej potrąceniem.

Wierzytelność kontrahenta nie musi dotyczyć faktury, co do której istnieje obowiązek opłacenia w MPP. Z uwagi natomiast na charakter potrącenia zawartego w art. 498 kc, w którym mowa o dwóch osobach będących jednocześnie względem siebie dłużnikiem i wierzycielem, obecnie nie ma możliwości uznania kompensat wielostronnych (umownych) za dopełnienie obowiązków związanych z zapłatą w obligatoryjnym MPP.

Ponadto w Objaśnieniach podatkowych z 23 kwietnia 2021 r. doprecyzowujących kwestię mechanizmu podzielonej płatności a możliwość potrącenia wierzytelności wskazano, że Do 31 grudnia 2020 r. wyjątkiem od konieczności dopełnienia obowiązków związanych z obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności była możliwość skorzystania z instytucji potrącenia przewidzianego w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: kc). Z uwagi na charakter potrącenia zawartego w art. 498 kc, w którym mowa o dwóch osobach będących jednocześnie względem siebie dłużnikiem i wierzycielem, nie było możliwości uznania kompensat wielostronnych (umownych) za dopełnienie obowiązków związanych z zapłatą w obligatoryjnym mechanizmie podzielonej płatności. Ponadto, możliwe było potrącenie wyłącznie wymagalnych wierzytelności, co nie wpływało pozytywnie na płynność finansową podatników.

Od 1 stycznia 2021 r. wyłączono obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności również do potrąceń pozakodeksowych, czyli potrąceń dopuszczalnych na gruncie zasady swobody umów. Dzięki temu podatnicy zyskali bardziej elastyczne rozwiązanie, które dopuszcza różne istniejące na rynku praktyki, np. netting.

Zatem od 1 stycznia 2021 r. obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności został wyłączony również w przypadku innych potrąceń, czyli potrąceń dokonywanych pomiędzy osobami, które np. nie są względem siebie bezpośrednio dłużnikiem i wierzycielem. Dodatkowo, potrącane wierzytelności nie muszą być wymagalne w chwili dokonywania potrącenia.

Wprowadzony z dniem 1 stycznia 2021 r. przepis może być stosowany także do wierzytelności powstałych przed 1 stycznia 2021 r., których potrącenie następuje od 1 stycznia 2021 r.

Ważne!

Dokonanie potrąceń powinno zostać udokumentowane w taki sposób, aby w przypadku wątpliwości organu podatkowego podatnik mógł wykazać, że nie doszło do naruszenia

przepisów o obowiązkowym mechanizmie podzielonej płatności. Podatnik powinien móc wykazać, że doszło do potrącenia, żeby było jasne, iż należność nie została uregulowana w inny sposób, z ominięciem obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności.

Jeżeli po dokonaniu potrącenia pozostanie jeszcze kwota do zapłaty, różnicę tę należy uregulować zgodnie z założeniami obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności.

Podstawa prawna: art. 108a ust. 1d ustawy o VAT.

W świetle powyższego, w odniesieniu do Faktur uregulowanych w drodze potrącenia (na podstawie art. 498 Kodeksu cywilnego) Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów, bowiem obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności nie obejmuje kwoty objętej potrąceniem. Zatem w ww. sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie dotyczącym ustalenia:

- czy w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT uregulowanych w drodze Potrącenia wystawionych przez danego Dostawcę w okresie objętym Zbiorczym Przelewem, Wnioskodawca nie utraci prawa do zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie towarów i usług do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1) – jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Ponadto nadmienić należy, że w pozostałym zakresie, tj. dotyczącym podatku dochodowego od osób prawnych oraz w zakresie podatku od towarów i usług zostaną wydane/zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).