Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 16 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.777.2022.2.PSZ

Opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową (opodatkowanie IP-BOX).

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 listopada 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy tzw. ulgi IP BOX. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 lutego 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

1.Dane techniczne Wnioskodawcy.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 1 stycznia 2019 r. pod firmą X, prowadzoną pod adresem (...), zarejestrowaną w CEIDG pod numerem NIP: (...) i numerem REGON: (...), pod głównym kodem PKD: 62.01.Z.

Pod pojęciem „prowadzona działalność gospodarcza” należy rozumieć całość działań realizowanych przez Wnioskodawcę w ramach opisanej niżej umowy o współpracy. Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2020 r., poz. 1426 ze zm., dalej zwana „ustawa o PIT”) i od 2022 rozlicza się na podstawie ewidencji przychodów, a wybrana przez niego forma opodatkowania to ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W latach 2019-2021 Wnioskodawca rozliczał się na podstawie księgi przychodów i rozchodów z wybraną formą opodatkowania podatkiem liniowym (19%). Na mocy zapisów Polskiego Ładu Wnioskodawca rozważa zmianę formy opodatkowania na rok 2022 na skalę podatkową (12%, 32%), a w roku 2023 planuje zmienić formę opodatkowania na podatek liniowy (19%).

Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego określonego w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1402 ze zm.).

2.Przedmiot działalności Wnioskodawcy.

Przedmiotowa działalność Wnioskodawcy dotyczy projektowania, wytwarzania oraz konsultowania oprogramowania bibliotek programistycznych (tj. Oprogramowanie, części Oprogramowania), które według art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 2019 r. poz. 1231 ze zm., dalej zwana „ustawa o PAIPP”) są utworami. W ramach współpracy z Kontrahentem Wnioskodawca opracował szereg rozwiązań programistycznych mających na celu przyspieszenie wytwarzania oprogramowania, powiększenie ilości oferowanych funkcjonalności oraz poprawę ich jakości. Wnioskodawca jest głównym architektem oraz wykonawcą kilku bibliotek programistycznych, które wykorzystywane są każdego dnia przez Kontrahenta. Rozwiązania te pozwoliły wcielić w życie najistotniejsze zasady inżynierii oprogramowania, poprawić stabilność projektów oraz zwiększyć ich bezpieczeństwo. Czas związany z opracowywaniem nowych rozwiązań w oparciu o wspomniane biblioteki jest skrócony średnio o jeden rząd wielkości. Kontrahent wykorzystuje efekty pracy Wnioskodawcy przy rozwijaniu projektów dla różnych klientów. Pozwala to na szybki i iteracyjny rozwój wszystkich produktów, jako że raz stworzona technologia staje się dostępna nie tylko dla nowych, ale również dla istniejących już solucji. Wszystkie te cechy składają się na innowacyjność i istotność efektów pracy Wnioskodawcy.

W celu stworzenia użytecznej biblioteki programistycznej Wnioskodawca podąża opracowanym przez siebie procesem. W tym celu obserwuje pracę innych programistów, rodzaj wykonywanych przez nich zadań, czas potrzebny na ich zakończenie oraz ilość błędów wraz ze stopniem ryzyka. Analizuje również istniejące już rozwiązania u Kontrahenta w produktach pokrewnych, a także obowiązujące trendy i powszechne praktyki. Konieczne jest również zbieranie opinii u klientów i użytkowników, przeprowadzanie eksperymentów i tworzenie prototypów. Wszystkie te działania badawcze pozwalają na trafne zrozumienie potrzeb Kontrahenta, a w rezultacie zaproponowanie zmian bądź nowych rozwiązań, które w sposób skuteczny poprawią istniejące produkty, bądź też usprawnią proces kreatywny. Posiadając wiedzę na temat potrzeb Kontrahenta Wnioskodawca może wykorzystać umiejętności do zaprojektowania i wytworzenia nowych technologii, bądź też modyfikacji, rozszerzenia i uefektywnienia już istniejących. Proces ten związany jest z implementacją, w wyniku której powstaje kod źródłowy. Jest on najbardziej precyzyjną formą zapisu, która następnie jest kompilowana do kodu maszynowego, pakowana do pakietu zasobów, a następnie dystrybuowana w ramach systemu budującego do wszystkich zależnych projektów. Kod źródłowy może zawierać wiele elementów, między innymi związanych z opisem zaawansowanych kwestii algorytmicznych, zapisem logiki biznesowej, czy też działania i wyglądu strony internetowej. Projekty zależne posiadają stosowną konfigurację realizowaną w formie plików konfiguracyjnych lub zestawu komend, które wraz z bibliotekami programistycznymi pozwalają na osiągnięcie wcześniej założonych rezultatów.

Tworzenie bibliotek niesie ze sobą również obowiązki dotyczące pisania dokumentacji w postaci tekstu oraz kodu w formie przykładów. Posiadają one również środowisko testowe pozwalające na manualne oraz automatyczne sprawdzanie jakości i stabilności. W ramach wykonywanej działalności Wnioskodawca może współpracować z zespołami danego Kontrahenta, wówczas Wnioskodawca ma z góry określoną rolę wytwarzając zdefiniowane i funkcjonalnie samodzielne elementy. Działalność Wnioskodawcy jest działalnością prowadzoną w ramach zespołu danego Kontrahenta. Wnioskodawca tworzy całość lub fragment oprogramowania, który w połączeniu z pozostałymi fragmentami tworzonymi przez zespół programistów stanowi utwór. Wnioskodawca przenosi prawa autorskie na Kontrahenta po wytworzeniu całości lub swojego fragmentu oprogramowania, choćby miał on postać nieukończoną, i otrzymuje za to wynagrodzenie, mimo że nie jest to odrębny program komputerowy.

Przekazanie praw autorskich na kontrahenta całości utworu, złożonego z fragmentów wytworzonych przez zespół programistów nie następuje na podstawie odrębnej umowy. Za rezultat prac oraz wykonywane czynności w ramach zawieranych umów odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca. Sposób wykonywania czynności oraz użyte rozwiązania są wyborem Wnioskodawcy. Ponadto, w związku z nienależytym wykonaniem umowy, Zleceniodawcy mają prawo wystąpić do Wnioskodawcy z roszczeniem regresowym. Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich. Zlecenia programistyczne realizowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez Zlecającego te czynności. Wnioskodawca wykonuje zlecenia zdalnie i nie jest związany sztywnymi godzinami pracy. Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług jak i zmian Kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu. Zgodnie z tą definicją działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym. Wnioskodawca wykonuje prace twórcze i rozwojowe. Prace twórcze i rozwojowe Wnioskodawca prowadzi od 1 stycznia 2019 r. i trwają do dziś.

3.Charakterystyka prac programistycznych.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca na podstawie posiadanej wiedzy w zakresie technologii informatycznych i doświadczenia w zakresie przygotowywania kompleksowych rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych realizuje zlecenia programistyczne na rzecz swoich Kontrahentów. W wyniku prowadzonych prac powstają autorskie prawa do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP. Wytwarzane Oprogramowania lub ich części przez Wnioskodawcę opierają się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują m.in. zaprojektowanie architektury, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Działania te prowadzone są w ułożony, metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie. Efekty pracy Wnioskodawcy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wytwarzane Oprogramowania lub ich części przez Wnioskodawcę opierają się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują projektowanie i wytwarzanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Działalność na rzecz danego Kontrahenta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę nie miały miejsca. Cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Natomiast Oprogramowanie bądź części Oprogramowania stworzone na rzecz danego Kontrahenta powodują stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności co oznacza, że cecha twórczości jest spełniona. Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej na rzecz danego Kontrahenta opracowuje nowe i ulepsza istniejące już funkcjonalności, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, ale niekoniecznie tworzy innowacyjne rozwiązania w wymiarze światowym, gdyż nie weryfikuje On tego w takiej skali. Wnioskodawca nie świadczy usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego programu komputerowego, jednak w razie wystąpienia błędów lub usterek w powstałym na podstawie umowy z danym Kontrahentem Oprogramowaniu lub jego części Wnioskodawca odpowiedzialny jest za naprawienie tych błędów i zdanie produktów odpowiadających pierwotnym wymaganiom określonego Zleceniodawcy.

Oprogramowanie to zaprojektowany i wytwarzany przez Wnioskodawcą w ramach prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności gospodarczej rezultat jego własnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowiący utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Oprogramowanie zaprojektowane i wytwarzane przez Wnioskodawcę każdorazowo stanowi rozwiązania wyjątkowe, unikatowe, dopasowane do konkretnych potrzeb danego projektu. Projektowanie i wytwarzanie oprogramowania ma zatem miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej, a konkretnie prac rozwojowych, czyli działalności o charakterze twórczym, podejmowanej w sposób systematyczny (metodyczny, zaplanowany i uporządkowany) w celu zwiększania zasobów wiedzy lub wykorzystywania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wytworzone przez Wnioskodawcę programy mają nowy, bardziej innowacyjny charakter. Wnioskodawca nie prowadzi innych prac niż prace rozwojowe i w każdym przypadku tworzenia oprogramowania wiąże się z samodzielnym podejmowaniem prac rozwojowych. Wnioskodawca nie prowadzi odrębnych prac rozwojowych. Z uwagi na brak definicji legalnej pojęcia „program komputerowy” wskazać należy na komentarz do Ustawy Prawo autorskie i prawa pokrewne pod red. Wojciecha Machała, zgodnie z którym: (...) program komputerowy ujmuje się jako zestaw instrukcji (rozkazów) przeznaczonych do użycia bezpośrednio lub pośrednio w komputerze w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Uszczegóławiając, należy zwrócić uwagę, że ów zbiór instrukcji może być wyrażony słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (...). Próba zdefiniowania programu komputerowego od strony technicznej pozwala wskazać, że program komputerowy jest sekwencją symboli, które opisują wykonywane instrukcje zgodnie z określonymi regułami przybierającymi postać języka programowania. Przyjmuje się również definicję, zgodnie z którą program komputerowy to uporządkowany ciąg instrukcji zapisanych w określonym języku lub językach programowania, przeznaczony do przetwarzania przez komputer (...). Ujmując zatem definicję niezwykle zwięźle można wskazać, że pojęcie programu komputerowego należy rozumieć jako algorytm zapisany w języku programowania. Program komputerowy może być wykonywany przez procesor zastosowany zarówno w komputerze, jak i w innych maszynach (Krysińska Joanna, Art. 74. (w:) Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, 2019, dostęp elektroniczny Lex).

Poniżej znajduje się lista bibliotek programistycznych, które Wnioskodawca stworzył i aktywnie rozwija: (...).

Oprócz pracy nad bibliotekami programistycznymi Wnioskodawca współtworzył również zaawansowane funkcjonalności w konkretnych projektach, takie jak: 1. Zestaw narzędzi (...). 2. Wewnętrzny system inspekcyjny - (...). 3. (...). Rezultatami pracy Wnioskodawcy są wyspecjalizowane algorytmy i struktury danych, zoptymalizowane zapytania do bazy danych, kwestie związane ze schematem warstwy persystencji, czy też ogólna poprawa architektury oprogramowania w myśl nowoczesnych wzorców i praktyk.

Wnioskodawca współpracował również z Uniwersytetem (...). Do Jego zadań należało zaprojektowanie, stworzenie i utrzymanie aplikacji mobilnej (...).

W 2020 roku Wnioskodawca samodzielnie stworzył i opublikował również pierwszą wersję biblioteki programistycznej (...).

4.Przychody ze zbycia Oprogramowania lub części Oprogramowania.

W zamian za wykonane usługi Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Strony danej umowy współpracy uzgadniają, że wynagrodzenie płatne jest w ciągu umówionej liczby dni każdorazowo od wystawienia faktury. Umowy zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a danym Kontrahentem wskazują, że w zakresie związanym z wytwarzaniem Oprogramowania lub jego części przenoszone są wszelkie prawa autorskie do nich w zamian za wynagrodzenie. Wobec tego otrzymywane przez Wnioskodawcę należności będą przychodem z tytułu sprzedaży majątkowych praw autorskich do programu komputerowego. Wartość wynagrodzenia za przeniesienie poszczególnych praw autorskich do Oprogramowania bądź części Oprogramowania jest każdorazowo określana na koniec okresu rozliczeniowego.

5.Indywidualizacja praw własności intelektualnej.

W praktyce gospodarczej Wnioskodawcy mogą zdarzyć się trzy sytuacje: Projekt jest rozciągnięty w czasie, w konsekwencji czego można przypisać do niego kilka faktur przychodowych, wówczas część danej FV, która obejmuje wynagrodzenie autorskie, będzie przychodem za poszczególną część Oprogramowania; Prowadzone są w tym samym czasie prace nad kilkoma Projektami, wtedy możliwe jest wyodrębnienie w ramach danej FV przychodów przypadających na poszczególne Oprogramowania lub ich części; Projekt zamyka się w obrębie jednej faktury przychodowej, wówczas część obejmująca wynagrodzenie autorskie będzie odnosiła się do przychodu z danego Oprogramowania.

Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie są projektami powtarzalnymi, ponieważ każda nowa funkcjonalność wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii. Wszystkie prace realizowane w ramach tworzenia programów komputerowych, w szczególności czas ich trwania, są rejestrowane w stosownych systemach do zarządzania zadaniami, dzięki czemu Wnioskodawca ma informacje jak czasochłonne były poszczególne Projekty. Wnioskodawca nie jest właścicielem ani współwłaścicielem wytworzonego/ulepszonego oprogramowania, ani nie posiada do niego licencji wyłącznej. W wyniku ulepszenia/rozwinięcia/modyfikacji programu komputerowego powstaje nowe prawo własności intelektualnej. Z czynności tych nie przysługują Wnioskodawcy prawa autorskie - wszystkie są przenoszone na kontrahenta. Działania Wnioskodawcy zmierzają do poprawy użyteczności oprogramowania.

6.Koszty uzyskania przychodu/Koszty do wskaźnika Nexus.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która skupiona jest na projektowaniu, wytwarzaniu oraz konsultowaniu oprogramowania, Wnioskodawca ponosi następujące wydatki w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów: Sprzęt komputerowy i elektroniczny - oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu komputerowego/elektronicznego, peryferiów komputerowych oraz akcesoriów elektronicznych. W szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy. Dla przykładu zakup telefonu oprócz sprawdzania kompatybilności oprogramowania (testowania) umożliwia również konsultację z Klientem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb Klienta i jego oczekiwań, co bez wątpienia pozwala na maksymalne spersonalizowanie produktu. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz na kwartał. Oprogramowanie komputerowe - wytwarzanie oprogramowania oraz prowadzenie działalności wymaga stosowania różnego rodzaju oprogramowania narzędziowego, które w wielu przypadkach jest płatne. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu. Zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (np. telefon, komputer, drukarka) oraz oprogramowania to koszty, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista. Tworzenie kodu wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego. Komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty. Natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty. Przedmioty te są ściśle związane z zawodem wykonywanym przez Wnioskodawcę i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programu. Usługi przetwarzania w chmurze - Wnioskodawca może tworzyć oprogramowanie wykorzystujące chmurę obliczeniową, w związku z czym czasem ponosić dodatkowe koszty z tym związane. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w roku. Usługi księgowe - Koszt poniesiony przez Wnioskodawcę na księgowość pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (Ulga IPBox). Ponadto, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów Wnioskodawca ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu. Akcesoria biurowe - są niezbędne Wnioskodawcy do tworzenia różnego rodzaju dokumentów potrzebnych w działalności oraz ich odpowiedniej organizacji. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu. Literatura specjalistyczna, szkolenia, kursy - tworzenie wspomnianych rozwiązań wymaga zdobywania specjalistycznej wiedzy, co wiąże się zakupem specjalistycznej literatury oraz regularnym udziałem w szkoleniach i kursach. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

W przeważającym zakresie uzyskiwane przez Wnioskodawcę przychody z działalności gospodarczej pochodzą z przeniesienia praw autorskich do Oprogramowania bądź części Oprogramowania wytworzonych przez Wnioskodawcę. W wyniku czego wymienione koszty uzyskania przychodu ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej uznawane są za koszty do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT, tj. wydatki bezpośrednio powiązane z poszczególnymi Projektami realizowanymi przez Niego. W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia Oprogramowania bądź części Oprogramowania, Wnioskodawca ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną przez Niego działalność związaną z wytwarzaniem określonego programu komputerowego według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, np. na podstawie czasochłonności prowadzonych prac.

7.Ustalenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP.

W pierwszej kolejności Wnioskodawca stara się ustalić dochód z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez odjęcie od przychodów ze zbycia danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania kosztów uzyskania przychodu. Kiedy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztów do danego źródła przychodów nie jest możliwe, czyli dany wydatek dotyczy wielu źródeł i nie ma możliwości zastosowania właściwej metodyki jego przypisania do danego źródła, tj. takiej, która będzie odzwierciedlać adekwatne „powiązanie” odpowiedniej części danego kosztu z przychodami z danego źródła, wówczas Wnioskodawca per analogiam stosuje przychodowy klucz podziału kosztów pośrednich, o którym mowa w art. 22 ust. 3 ustawy o PIT, do poszczególnych rodzajów przychodów, np. w pierwszej kolejności proporcja jest liczona na podstawie: koszty pośrednie * przychody z działalności innowacyjnej/suma przychodów, a następnie: koszty pośrednie działalności innowacyjnej * przychody z danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania (jako osobnego KPWI)/suma przychodów ze wszystkich programów komputerowych.

W drugiej kolejności Wnioskodawca ustala poszczególne kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez przemnożenie uzyskanego dochodu ze zbycia danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania przez wskaźnik, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT. Wnioskodawca zwraca uwagę na fakt, że mnożnik Nexus oblicza oddzielnie dla dochodów z poszczególnych programów komputerowych, w związku z czym ustala On odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność opisywaną we wniosku związaną z danym prawem przy zastosowaniu powyżej przedstawionego mechanizmu.

8.Ewidencja rachunkowa na potrzeby rozliczenia Ulgi IP BOX.

Od 1 stycznia 2019 r. Wnioskodawca prowadzi na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową Ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT. W związku z tym, że przepisy nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji, sporządzana jest ona techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja potwierdza uzyskane przychody oraz poniesione wydatki dotyczące poszczególnych programów komputerowych na koniec danego okresu rozliczeniowego (miesiąc). Zestawienie to obejmuje przychody i wydatki od początku realizacji Projektu, w ramach którego wytwarzane jest Oprogramowanie bądź części Oprogramowania do końca danego miesiąca kalendarzowego. W prowadzonej Ewidencji zostaje wskazany dla każdej faktury przychodowej współczynnik IP BOX. Współczynnik ten informuje jaką część przychodu z danej faktury stanowiło wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do określonego programu komputerowego, wytworzonego przez Wnioskodawcę w danym okresie rozliczeniowym. Wnioskodawca wyodrębnił poszczególne programy komputerowe w prowadzonej Ewidencji. W odniesieniu do każdego z nich Wnioskodawca ewidencjonuje potwierdzone fakturami/rachunkami przychody oraz odpowiadające im koszty z PKPiR (ze wskazaniem takich informacji jak dane kontrahenta, nr dokumentu, data sprzedaży, data faktury, kwota z faktury). Na koniec każdego miesiąca kalendarzowego Wnioskodawca ustala dochód z każdego programu komputerowego. Równolegle, na koniec każdego okresu rozliczeniowego (miesiąc), w prowadzonej Ewidencji Wnioskodawca wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT i uwzględnia je we wzorze w celu ustalenia wysokości wskaźnika Nexus, a następnie oblicza podstawę opodatkowania preferencyjną stawką. Ewidencja prowadzona przez Wnioskodawcę pozwala ponadto na monitorowanie i śledzenie efektów prac realizowanych w ramach tworzenia Oprogramowania bądź części Oprogramowania poprzez comiesięczne wskazanie informacji na temat wykonanych zadań w danym miesiącu. Każdy Projekt wyodrębniony w Ewidencji został opisany, w szczególności poprzez wskazanie uzgodnionych z Kontrahentem oczekiwanych efektów prac programistycznych.

9.Zastosowanie 5% stawki podatku.

Przepis art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT stanowi, że podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania. Wnioskodawca zamierza zsumować obliczone według powyżej przedstawionego schematu kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągnięte w roku podatkowym, których suma powinna stanowić podstawę opodatkowania preferencyjną 5% stawką podatku zgodnie z art. 30ca ust. 3 ustawy o PIT.

10.Podsumowanie.

Wnioskodawca rozważa coroczne korzystanie z preferencyjnego opodatkowania 5% stawką podatkową wobec dochodów uzyskiwanych z Oprogramowania/części Oprogramowania na podstawie przepisów o IP BOX, poczynając od zeznania rocznego składanego za rok podatkowy trwający od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. Wnioskodawca planuje kontynuować współpracę z Kontrahentami na dotychczasowych warunkach w kolejnych latach oraz nie wyklucza podjęcia współpracy z nowymi Klientami. Projekty, które Wnioskodawca planuje realizować w przyszłości, dotyczyć mogą firm z różnych branż, a tematyka i funkcjonalności tworzonych programów komputerowych mogą być zróżnicowane, ale opisany we wniosku charakter prowadzonej przez Wnioskodawcę przedmiotowej działalności pozostanie niezmieniony.

Uzupełnienie wniosku

Pod pojęciem tworzenia programów komputerowych (Oprogramowanie, części Oprogramowania) należy rozumieć bezpośrednie efekty pracy Wnioskodawcy, prawa do których przenosi na Spółkę.

Pojęcie „program komputerowy” używane jest w odniesieniu do produktu, który powstaje w działalności zleceniodawców w efekcie przeniesienia przez Wnioskodawcę majątkowych praw autorskich do efektów prac.

Oprogramowanie oraz część Oprogramowania są synonimem pojęcia „programu komputerowego”.

Przez „tworzenie programów komputerowych” Wnioskodawca rozumie zarówno tworzenie zupełnie nowych „programów komputerowych” jak i „rozwijanie” oraz „ulepszanie” już istniejących programów komputerowych zleceniodawców. „Ulepszanie” to proces, który ma sprawić, że wytworzony produkt/usługa ma działać lepiej niż dotychczas. „Rozwijanie” to dodawanie nowych funkcjonalności do istniejącego już produktu/usługi. Wnioskodawca wytworzył:

„biblioteki programistyczne”,

funkcjonalności w 3 projektach,

bezpośrednie efekty „innych zadań”,

aplikacja dla Uniwersytetu (...).

Pojęcia „program komputerowy”, „oprogramowanie”, „aplikacja”, „system”, „nowe funkcjonalności” są używane zamiennie, żeby określić te same efekty.

Wnioskodawca nie oczekuje, że interpretacja indywidualna oceni, czy Oprogramowanie oraz części Oprogramowania są przedmiotem ochrony prawa autorskiego. Wnioskodawca oczekuje oceny, czy majątkowe prawa autorskie do Oprogramowania oraz części Oprogramowania są kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Sformułowania „(...) Wnioskodawca (...) realizuje zlecenia programistyczne na rzecz swoich Kontrahentów. W wyniku prowadzonych prac powstają autorskie prawa do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP.

(...) Efekty pracy Wnioskodawcy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawach autorskich i prawach pokrewnych.

(…) Oprogramowanie to zaprojektowany i wytwarzany przez Wnioskodawcą w ramach prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności gospodarczej rezultat jego własnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowiący utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych” dotyczą bezpośrednich efektów pracy (prac programistycznych) Wnioskodawcy.

Przedmiotem wniosku nie jest kwestia możliwości objęcia ulgą IP-Box przychodów Wnioskodawcy związanych z rejestracją biblioteki (...).

Część opisu okoliczności faktycznych sprawy „2. Przedmiot działalności Wnioskodawcy” i „3. Charakterystyka prac programistycznych” opisują te same działania, które prowadzi Wnioskodawca w ramach swojej działalności.

Wyjaśniając fragmenty: „Wnioskodawca jest głównym architektem oraz wykonawcą kilku bibliotek programistycznych, które wykorzystywane są każdego dnia przez Kontrahenta.

(...) W ramach wykonywanej działalności Wnioskodawca może współpracować z zespołami danego Kontrahenta (...) Działalność Wnioskodawcy jest działalnością prowadzoną w ramach zespołu danego Kontrahenta. Wnioskodawca tworzy całość lub fragment oprogramowania, który w połączeniu z pozostałymi fragmentami tworzonymi przez zespół programistów stanowi utwór. Wnioskodawca przenosi prawa autorskie na Kontrahenta po wytworzeniu całości lub swojego fragmentu oprogramowania, choćby miał on postać nieukończoną, i otrzymuje za to wynagrodzenie, mimo że nie jest to odrębny program komputerowy. Przekazanie praw autorskich na kontrahenta całości utworu, złożonego z fragmentów wytworzonych przez zespół programistów nie następuje na podstawie odrębnej umowy” Wnioskodawca wskazuje, że w ramach współpracy z kontrahentem stworzył 11 bibliotek programistycznych, które wymienił we wniosku. Wnioskodawca jest osobą odpowiedzialną za ich architekturę, implementację, rozwój, testowanie, utrzymanie dokumentacji i integrację z oprogramowaniem klienta. W zdecydowanej większości jest jedynym twórcą biblioteki, bądź jej głównym twórcą (gdzie proporcjonalnie około 95% pracy jest wykonane przez Niego, a 5% to kontrybucje innych osób).

Tworzenie nowej biblioteki bądź rozwijanie już istniejącej wiąże się z rozmową z Klientem, analizą wymagań, wykonaniem prototypu, a także iteracyjnym tworzeniem funkcjonalności. Jako że efekty pracy Wnioskodawcy używane są również przez innych programistów, współpracuje z nimi, aby zapewnić możliwie najwyższą jakość.

Wyżej wymienione działania są częścią procesu kreatywnego polegającego na eksploracji danego zagadnienia, zbieraniu i analizie wymagań, pozyskiwaniu opinii. Wiedza ta następnie może być użyta do stworzenia bądź dalszego rozwoju biblioteki. Dla przykładu: osoby korzystające z biblioteki Wnioskodawcy są w stanie wskazać elementy repetytywne, które jest On w stanie zgeneralizować i wyabstrahować, dzięki czemu praca z samą biblioteką staje się efektywniejsza. Występuje więc interakcja z innymi osobami, natomiast same biblioteki programistyczne są w zdecydowanej większości efektami samodzielnej pracy Wnioskodawcy. Wnioskodawca przeniósł takie utwory na Kontrahenta.

Zestaw narzędzi (...).

Wewnętrzny system inspekcyjny (...).

(...) - Wnioskodawca we wniosku szczegółowo wymienił funkcjonalności, za które był odpowiedzialny.

Wymienione w ramach wniosku elementy są „zaawansowanymi funkcjonalnościami”, jako że ich zaprojektowanie i wytworzenie nie jest trywialne, tj. wymaga wnikliwej analizy problemu, zrozumienia zasad i wymagań biznesowych, posiadania eksperckiej wiedzy z zakresu wytwarzania oprogramowania, a także kreatywnego podejścia do projektowania i implementacji poszczególnych funkcjonalności. Funkcjonalności te są utworami w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, są skończoną, samodzielną funkcjonalnie całością; są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Bezpośrednim efektem pracy Wnioskodawcy było stworzenie nowego oprogramowania, bądź rozszerzenie funkcjonalnego zakresu już istniejącego oprogramowania Klienta. Wytworzona funkcjonalność rozwiązuje realny problem bądź cel Klienta, ważny dla jego dalszego funkcjonowania, optymalizacji działania procesów lub realizacji celów biznesowych.

Wspomniany problem, jego opis i wymagania nigdy nie są tożsame z samym rozwiązaniem. Praca Wnioskodawcy więc rozpoczyna się na etapie analizy problemu, licznych rozmów projektowych z Klientem, propozycją i wytwarzaniem prototypów poszczególnych części oprogramowania, ich implementacją, testowaniem, integracją i rozwojem.

Wytworzone funkcjonalności są utworami w rozumienia ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W ramach umowy, prawa do utworów przenoszone są na kontrahenta.

W odniesieniu do fragmentu „Wnioskodawca jest także odpowiedzialny za inne zadania wymagające wysokiej ekspertyzy i kreatywności. Często wykonuje pomiary związane z wydajnością oprogramowania, następnie interpretuje zebrane wyniki i opracowuje rozwiązania programistyczne mające na celu poprawę tego parametru. Rezultatami pracy Wnioskodawcy są wyspecjalizowane algorytmy i struktury danych, zoptymalizowane zapytania do bazy danych, kwestie związane ze schematem warstwy persystencji, czy też ogólna poprawa architektury oprogramowania w myśl nowoczesnych wzorców i praktyk” Wnioskodawca wyjaśnia, że algorytmy, struktury danych oraz zoptymalizowane zapytania do bazy danych są utworami w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które są przenoszone na Zleceniodawców.

W ramach opisanej we wniosku współpracy z Uniwersytetem (...) Wnioskodawca sam zaprojektował i stworzył aplikację mobilną (...). Aplikacja jest utworem w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W ramach umowy Wnioskodawca przeniósł na zleceniodawcę prawa do tego utworu.

„Oprogramowanie” należy utożsamiać z terminami „program komputerowy”, „biblioteka programistyczna” i „aplikacja”, jest to więc samodzielnie funkcjonująca całość. Należy zauważyć, że w zdecydowanej większości przypadków oprogramowanie nie jest efektem jednorazowych działań. We współczesnym świecie oprogramowanie jest tworzone, rozwijane i utrzymywane przez bardzo długi okres czasu (np. przez wiele lat). W tym okresie do oprogramowania można dodawać nowe funkcjonalności, modyfikować te istniejące, bądź usuwać te niepotrzebne. W takim przypadku mowa więc o „częściach oprogramowania”. Dla przykładu, proces wytwarzania biblioteki (jako „oprogramowania”) wiąże się z wytworzeniem w czasie wielu jej wersji, zazwyczaj z nowymi bądź usprawnionymi funkcjonalnościami. W takim przypadku elementy dodane lub modyfikacje można rozumieć jako „części oprogramowania”. W przytoczonym rozumieniu efektami pracy Wnioskodawcy są „części oprogramowania”, które wchodzą w skład „oprogramowania” nad którym pracuje. Oba pojęcia dotyczą więc charakteru Jego działalności we wszystkich wspomnianych w pytaniu pracach.

Sformułowanie „Projektowanie i wytwarzanie oprogramowania ma zatem miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej, a konkretnie prac rozwojowych, czyli działalności o charakterze twórczym, podejmowanej w sposób systematyczny (metodyczny, zaplanowany i uporządkowany) w celu zwiększania zasobów wiedzy lub wykorzystywania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań” jest wskazaniem okoliczności faktycznych sprawy.

W ramach działalności polegającej na tworzeniu Oprogramowania oraz części Oprogramowania Wnioskodawca samodzielnie prowadził albo prowadzi - przy zachowaniu standardów, które wynikają z Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce oraz z danej dziedziny wiedzy i umiejętności - prace, które spełniają następujące cechy: są wyodrębnione z uwagi na cel ich prowadzenia, obejmują łącznie: nabywanie Wnioskodawcę wiedzy i umiejętności; łączenie przez Wnioskodawcę wiedzy i umiejętności (tj. znajdowanie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzą wynikającą z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów prac); kształtowanie wiedzy i umiejętności Wnioskodawcy (tj. takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac); oraz wykorzystywanie wiedzy i umiejętności Wnioskodawcy.

Prace służą planowaniu produkcji bądź projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług. Wnioskodawca prowadzi wiele prac od 1 stycznia 2019 roku.

Prace te dotyczą projektowania, wytwarzania oraz konsultowania oprogramowania bibliotek programistycznych, a celem jest wytworzenie Oprogramowania lub części Oprogramowania. Prace te były prowadzone dla celów zrealizowania przez Wnioskodawcę działań w zakresie tworzenia wszystkich opisanych we wniosku Oprogramowań albo części Oprogramowań.

Wynikiem prac jest wytworzenie nowego prawa własności intelektualnej. W wyniku podjętych czynności powstaje odrębny od tego oprogramowania utwór podlegający ochronie, Wnioskodawca przenosi całość autorskich praw majątkowych na Kontrahenta i otrzymuje wynagrodzenie za sprzedaż tego prawa.

Nowe prawo własności intelektualnej nie będzie wykorzystywane w działalności Wnioskodawcy, ponieważ Wnioskodawca przekazuje całość autorskich praw majątkowych na kontrahenta za wynagrodzeniem.

Prace rozwojowe przedstawione we wniosku zawsze dotyczyły stworzenia nowego lub znaczącego ulepszenia istniejącego już produktu, usprawnienia istniejącego procesu lub wytworzenia nowej usługi dla Klienta.

Wnioskodawca spędził sporo czasu również nad projektowaniem, tworzeniem i rozwijaniem bibliotek programistycznych. Jego zadaniem było zidentyfikować proces programistyczny, bądź element istniejącego oprogramowania, którego zmiana, generalizacja bądź automatyzacja mogłaby przynieść korzyści dla Klienta, a następnie taką bibliotekę wykonać i rozwijać. Co istotne i kluczowe z punktu widzenia Klienta, biblioteki programistyczne mogą być używane jednocześnie w wielu aplikacjach i serwisach, a więc przynosić korzyści w istniejących, jak i przyszłych produktach.

Wnioskodawca rozwijał również inne produkty Klienta, a w szczególności wykonywał funkcjonalności o wysokim poziomie skomplikowania. Funkcjonalności te były zazwyczaj automatyzacją istniejących procesów manualnych (...), albo też ulepszeniem procesów związanych z inżynierią oprogramowania (np. minimalizacja ilości błędów, skrócenie czasu pracy programistów, udostępnianie dodatkowych funkcjonalności bez zwiększania kosztów produkcji).

W ramach wniosku Wnioskodawca podał trzy przykłady, które prezentują zakres Jego prac dla Klienta. W ramach Jego pracy aktywnie uczestniczył, w większym lub mniejszym stopniu, w rozwoju kilkunastu produktów. Jego praca zaś w sposób bezpośredni lub/i pośredni wpływa na wszystkie z nich.

Wszystkie wyżej wymienione aktywności wymagają ciągłych prac rozwojowych, aby Wnioskodawca mógł oferować najwyższą możliwą jakość usług. Wymaga to działań dotyczących obserwacji rynku globalnego, na przykład śledzenia nowych rozwiązań technologicznych, analizy wzorców projektowych i architektonicznych, aktualizowania wiedzy na temat kwestii związanych z bezpieczeństwem. Współpraca z Klientem wymusza również ciągły rozwój, jako że poszczególne prace dotyczą różnych dziedzin i są specyficzne dla funkcjonowania biznesu, dla przykładu wymuszają poznawanie technologii związanych z obliczeniami (...), zasadami dotyczącymi (...), powiązanych pojęć i praktyk, ale również poszukiwanie nowych algorytmów i struktur danych w celu uzyskania wymaganej wydajności. Wszystkie te prace rozwojowe są kluczowe, aby Wnioskodawca był w stanie w sposób profesjonalny uczestniczyć w realizacji projektów i planowaniu strategii ich rozwoju.

Wnioskodawca nie będzie oferował w swojej działalności produktów, procesów, usług, ponieważ są one wytwarzane na potrzeby kontrahenta.

Stworzone przez Wnioskodawcę biblioteki programistyczne są efektem wnikliwej analizy istniejących produktów Klienta, a także przewidywań dotyczących przyszłych projektów. Można więc stwierdzić, że dopasowane są do charakteru biznesu. Pozwala to ustandaryzować proces inżynierii oprogramowania i funkcjonalności poszczególnych produktów. Proces ten wiąże się przede wszystkim ze znaczącą redukcją kosztów wytwarzania oprogramowania (nawet dziesięciokrotne mniejsze koszty), przy jednoczesnym tworzeniu produktów lepszych jakościowo i bogatszych w funkcjonalności. Możliwość ta nie jest bezpośrednio dostępna w żaden inny sposób. Efekty pracy Wnioskodawcy pozwoliły Klientowi na prowadzenie prac nad wieloma produktami jednocześnie, kooperację z wieloma kontrahentami i skalowanie zespołu.

Podobnie wygląda kwestia pracy nad samymi aplikacjami należącymi do Klienta. Nowość w tego typu projektach zazwyczaj dotyczy implementacji nowej funkcjonalności, która ma usprawnić pracę Klienta i jego kontrahentów. Dla przykładu, aplikacja (...).

Aplikacja dla Uniwersytetu (...). Cechą charakterystyczną tej aplikacji są bardzo niskie koszty jej utrzymania (co było kluczowe dla Klienta). Była ona zrealizowana na dwa sposoby(...).

Biblioteki programistyczne pozwalają ulepszyć wiele cech produktów Klienta, między innymi: (...).

W przypadku pracy nad konkretnymi produktami Klienta, charakter zmian dotyczył tworzenia nowych funkcjonalności, albo też jakościowej poprawy aplikacji. Aby trafnie zaprezentować charakter tych zmian, w swoim wniosku Wnioskodawca zaprezentował trzy aplikacje, nad którymi pracował.

Za wytworzenie nowego prawa własności intelektualnej, choćby miały postać nieukończoną, Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie.

W ramach działalności polegającej na tworzeniu Oprogramowania oraz części Oprogramowania Wnioskodawca nie wykonywał takich czynności, jak: zwykłe wykorzystywanie wiedzy, standardowe, powtarzalne działania programistyczne, korzystanie z ustalonych schematów programistycznych, wykorzystywanie wcześniej stosowanych przez Wnioskodawcę rozwiązań itp.

W ramach działalności polegającej na tworzeniu Oprogramowania oraz części Oprogramowania Wnioskodawca brał aktywny udział w pracach rozwojowych we wszystkich projektach wymienionych we wniosku. Prace rozwojowe polegały między innymi na wspólnej analizie problemu, eksploracji domeny, opracowywaniu wymagań projektowych, ocenie ścieżek użytkownika i omawianiu prototypów. Bardzo często opis danego zagadnienia jest jedynie wstępnie nakreślony, a prace rozwojowe związane są ze znalezieniem takiego rozwiązania, które spełni oczekiwania klienta, a które jednocześnie da się zrealizować w wymaganym czasie i budżecie. W trakcie pracy należało również dokonać translacji wymagań biznesowych na czynności inżynierii oprogramowania (np. zaprojektowanie architektury oprogramowania, opracowanie obliczeń numerycznych, interfejs użytkownika, sposoby wizualizacji i interakcji z danymi, integracja z istniejącym oprogramowaniem etc.).

Przykładowo: w przypadku bibliotek programistycznych, typowymi problemami do rozwiązania były: niska efektywność programistów, nieakceptowalna wydajność oprogramowania, nieintuicyjny interfejs użytkownika, wysoka ilość błędów, kosztowna w utrzymaniu architektura istniejącego oprogramowania, brak dostępnych narzędzi do obliczeń o zadanym charakterze, brak rozwiązań ułatwiających tworzenie funkcjonalności o zadanym charakterze etc.

W ramach aplikacji mobilnej dla Uniwersytetu (...) najważniejsze było ograniczenie kosztów aktualizacji treści prezentowanych w aplikacji. W ramach czynności rozwojowych zostały opracowane technologie związane z (...).

Wnioskodawca nie prowadzi innych prac niż prace twórcze i rozwojowe. Wszystkie czynności, które wykonuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej są pracami twórczymi i rozwojowymi. Wnioskodawca może otrzymywać wynagrodzenie za inne prace niż prace twórcze i rozwojowe, ale nie są one przedmiotem wniosku, a ewidencja prowadzona dla potrzeb spełniania wymogów ewidencyjnych z art. 30cb ustawy Wnioskodawca ujmuje wszystkie uzyskane przychody i poniesione koszty.

Fragment: „(...) w każdym przypadku tworzenia oprogramowania wiąże się z samodzielnym podejmowaniem prac rozwojowych” w konfrontacji ze stwierdzeniem „Wnioskodawca nie prowadzi odrębnych prac rozwojowych” należy rozumieć w taki sposób, że wykonując opisane we wniosku czynności Wnioskodawca podejmuje prace rozwojowe i nie prowadzi innych prac rozwojowych niż te opisane we wniosku.

Fragment: „Wnioskodawca nie jest właścicielem ani współwłaścicielem wytworzonego/ ulepszonego oprogramowania ani nie posiada do niego licencji wyłącznej. W wyniku ulepszenia / rozwinięcia /modyfikacji programu komputerowego powstaje nowe prawo własności intelektualnej. Z czynności tych nie przysługują Wnioskodawcy prawa autorskie - wszystkie są przenoszone na kontrahenta” oznacza, że wytwarzając Oprogramowanie lub część Oprogramowania Wnioskodawca przekazuje wszystkie prawa autorskie na kontrahenta i otrzymuje za to wynagrodzenie. Dotyczy to wszystkich praw własności intelektualnej, które Wnioskodawca wytworzy na zlecenie kontrahentów.

Bezpośrednim efektem prac Wnioskodawcy polegających na rozwijaniu bibliotek programistycznych oraz „innych” zadań w zakresie poprawy parametrów oprogramowania było wytworzenie nowego prawa własności intelektualnej. Bezpośrednie efekty prac Wnioskodawcy, prawa do których przenosił na zleceniodawców były utworami w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W umowie z kontrahentem Wnioskodawca ma zapis o przeniesieniu autorskich praw majątkowych do wszystkich wytworzonych przez Niego programów. Wnioskodawca podpisując umowę zrzekł się praw majątkowych w zamian za wynagrodzenie. Po wykonaniu prac w danym miesiącu Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie, choćby wytwarzane przez Niego oprogramowanie miało postać nieukończoną. W systemach ewidencji czasu pracy Wnioskodawca wyodrębnia programy komputerowe, nad którymi aktualnie pracuje i takie zestawienie przekazywane jest Kontrahentowi. Potwierdzeniem przeniesienia praw jest wystawiona faktura. Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do bezpośredniego efektu pracy na zleceniodawcę, choćby efekt miał charakter nieukończony. Wnioskodawca rozlicza się w stałych okresach miesięcznych.

W latach 2019-2022 Wnioskodawca poniósł koszty na zakup: klawiatury i myszy bezprzewodowej, telefonu, literatury specjalistycznej, tabletu, komputera, kamery internetowej, biurka, monitora.

Sprzęt komputerowy i elektroniczny - oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu komputerowego/elektronicznego, peryferiów komputerowych oraz akcesoriów elektronicznych. W szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy. Dla przykładu zakup telefonu oprócz sprawdzania kompatybilności oprogramowania (testowania) umożliwia również konsultację z Klientem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb Klienta i jego oczekiwań, co bez wątpienia pozwala na maksymalne spersonalizowanie produktu. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz na kwartał.

Oprogramowanie komputerowe - wytwarzanie oprogramowania oraz prowadzenie działalności wymaga stosowania różnego rodzaju oprogramowania narzędziowego, które w wielu przypadkach jest płatne. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (np. telefon, komputer, drukarka) oraz oprogramowania to koszty, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista. Tworzenie kodu wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego. Komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty. Natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty. Przedmioty te są ściśle związane z zawodem wykonywanym przez Wnioskodawcę i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programu.

Usługi przetwarzania w chmurze - Wnioskodawca może tworzyć oprogramowanie wykorzystujące chmurę obliczeniową, w związku z czym czasem ponosić dodatkowe koszty z tym związane. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w roku.

Usługi księgowe - Koszt poniesiony przez Wnioskodawcę na księgowość pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (Ulga IPBox). Ponadto, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów Wnioskodawca ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Akcesoria biurowe - są niezbędne Wnioskodawcy do tworzenia różnego rodzaju dokumentów potrzebnych w działalności oraz ich odpowiedniej organizacji. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Literatura specjalistyczna, szkolenia, kursy - tworzenie wspomnianych rozwiązań wymaga zdobywania specjalistycznej wiedzy, co wiąże się zakupem specjalistycznej literatury oraz regularnym udziałem w szkoleniach i kursach. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Wszystkie wymienione wydatki są ponoszone wyłącznie w celu prowadzenia przez Wnioskodawcę konkretnych prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Projekty, które wykonuje Wnioskodawca, mogą być rozciągnięte w czasie. W związku ze wskazaniem, że Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w okresach miesięcznych za prace, choćby miały one postać nieukończoną, wystawia on fakturę na koniec każdego okresu rozliczeniowego.

Wniosek dotyczy działań analogicznych do opisanych w stanie faktycznym w zakresie zdarzenia przyszłego odnośnie tworzenia bibliotek programistycznych.

Pytania

1.Czy podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych (Oprogramowanie, części Oprogramowania) stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2.Czy prawa autorskie do programów komputerowych (Oprogramowanie, części Oprogramowania) tworzonych samodzielnie przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT?

3.Czy odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego (Oprogramowanie, części Oprogramowania) przez Wnioskodawcę w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT?

4.Czy wydatki na: Sprzęt komputerowy i elektroniczny; Oprogramowanie komputerowe; Usługi przetwarzania w chmurze; Usługi księgowe; Akcesoria biurowe; Literaturę specjalistyczną, szkolenia, kursy, które Wnioskodawca ponosi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 w zw. z art. 23 ust. 1 ustawy o PIT, przy zachowaniu odpowiedniej metodyki alokacji są kosztami uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w kontekście art. 30ca ust. 7 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o PIT?

5.Które z wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na: Sprzęt komputerowy i elektroniczny; Oprogramowanie komputerowe; Usługi przetwarzania w chmurze; Usługi księgowe; Akcesoria biurowe; Literaturę specjalistyczną, szkolenia, kursy w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 w zw. z art. 23 ust. 1 ustawy o PIT, przy zachowaniu odpowiedniej metodyki alokacji, należy uznać za koszty do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej?

6.Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym oraz stanowiskach Wnioskodawcy do zadanych pytań możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wyliczonego zgodnie z art. 30ca ustawy o PIT?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1

Artykuł 5a pkt 38 ustawy o PIT normuje działalność badawczo-rozwojową jako: działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Badaniami naukowymi są więc: badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowanych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne; badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Zgodnie z art. 5a pkt 40 ustawy o PIT pojęcie prace rozwojowe oznacza prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy niezbędne jest wyodrębnienie pewnych cech dotyczących możliwości zakwalifikowania przedmiotowego oprogramowania tworzonego przez Wnioskodawcę jako prac badawczo-rozwojowych.

Odnosząc się do interpretacji indywidualnej o sygnaturze (...) i stanowiska Wnioskodawcy, które zostało w niej przedstawione i zaaprobowane przez organ podatkowy działalność badawczo-rozwojowa powinna: obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe, mieć twórczy charakter, być podejmowana w sposób systematyczny, oraz być podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Oprócz tego w Objaśnieniu podatkowym z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX w definiowaniu działalności B+R następuje odniesienie do kryteriów z tzw. Podręcznika Frascati (OECD (2018), Podręcznik Frascati 2015: Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej, Pomiar działalności naukowo-technicznej i innowacyjnej, OECD Publishing. Paris/GUS, Warsaw, https://doi.org/10.1787/9788388718977-pl).

Według podręcznika działalność badawczo-rozwojowa musi być: nowatorska, twórcza, nieprzewidywalna, metodyczna, możliwa do przeniesienia lub odtworzenia. Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu programu komputerowego w odpowiedzi na zapotrzebowanie biznesowe Klientów. Działania te stanowią prace rozwojowe w rozumieniu przedmiotowych ustaw. Polegają one bowiem na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, jak i kryteria niezbędne do uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową, jego działalność spełnia cechy takowej: nowatorskość i twórczość: Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie lub części Oprogramowania w zależności od potrzeb Klientów, z którym współpracuje, a dany Zleceniodawca ma na celu zwiększenie innowacyjności archaicznych rozwiązań programistycznych w zależności od swoich potrzeb oraz znaczące przyspieszenie procesu wytwarzania oprogramowania, systematyczną poprawę jego jakości oraz oszczędności związanych z jego utrzymaniem; nieprzewidywalność: Zleceniodawcy, z którymi Wnioskodawca współpracuje, oczekują od Wnioskodawcy wykonywania prac, których skutek co prawda jest określony, natomiast proces tworzenia danych rozwiązań (programów komputerowych), pomimo korzystania z istniejących metod informatycznych i języków programistycznych, powoduje wytworzenie całkowicie nowego rozwiązania, lub znaczną modyfikację archaicznych rozwiązań; metodyczność: Wnioskodawca zobowiązany jest w ramach danej umowy do ścisłej, zgodnej z harmonogramem współpracy, którą zobowiązany jest należycie udokumentować i wykonywać zgodnie z oczekiwaniami Kontrahenta i przedstawionym przez nich planem; możliwość przeniesienia lub odtworzenia: celem Wnioskodawcy, w ramach wykonywanej przez Niego działalności na rzecz Zleceniodawców, jest przeniesienie autorskich praw majątkowych z Oprogramowania lub części Oprogramowania na Zleceniodawcę co nierozerwalnie wiąże się z koniecznością jego odtworzenia.

Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Wnioskodawcy, można stwierdzić, że tworzenie przez Niego programów komputerowych spełnia kryteria działalności badawczo-rozwojowej zawarte w Podręczniku Frascati oraz w art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT.

Ad 2

Art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT wskazuje zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjnym opodatkowaniem. Autorskie prawo do programu komputerowego stanowi jedno z praw własności intelektualnych wskazanych w tym artykule w ust. 2 pkt 8.

Przy czym, by można było mówić o „kwalifikowanym” prawie własności intelektualnej, przepis ten wymaga również, aby spełnione zostały dwa kryteria:

przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo- rozwojowej, oraz

prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

Należy uznać, że Oprogramowanie lub część Oprogramowania, stanowi przedmiot ochrony praw autorskich. Artykuł 74 ustawy o PAIPP kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Zgodnie z Polską Normą PN-ISO/IEC 2382-1:1996-1.05.01 program komputerowy to jednostka syntaktyczna zgodna z zasadami konkretnego języka programowania, składająca się z deklaracji i instrukcji lub rozkazów potrzebnych do rozwiązania funkcji, zadania lub problemu (M. Szmit, Wybrane zagadnienia opiniowania sądowo-informatycznego, Warszawa 2014, s. 178). Przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 ustawy o PAIPP, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22.12.2010 r., C-393/09, Bezpećnostni softwarova asociace, ECLI:EU:C:2010:816). Do programów komputerowych stosuje się również wyrażoną w art. 1 ust. 3 ustawy o PAIPP zasadę, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 - art. 74).

Biorąc pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny/zdarzenie przyszłe można stwierdzić, że przedmiotem ochrony prawa autorskiego jest Oprogramowanie, jak i części Oprogramowania, wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach zawartej umowy współpracy pomiędzy nim a danym Zleceniodawcą. Zdaniem Wnioskodawcy prawo autorskie do programów komputerowych wytwarzanych przez Niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście przedstawionej we wniosku działalności zalicza się do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, gdyż jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie, podlega ochronie na podstawie ustawy o PAIPP, a jego przedmiot został wytworzony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez Niego działalności badawczo-rozwojowej, co zostało wykazane w zakresie pytania nr 1.

Ad 3

Dochodem z kwalifikowanego IP zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT jest osiągnięty przez podatnika w ciągu roku podatkowego dochód:

z opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych dotyczących kwalifikowanego IP;

ze sprzedaży kwalifikowanego IP;

z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Zgodnie z postanowieniami konkretnej umowy współpracy w ramach wykonywanych usług przenoszone są przez Wnioskodawcę na rzecz danego Zleceniodawcy wytworzone Oprogramowania bądź części Oprogramowania. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, w zamian za wykonane usługi Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Należność obejmuje honorarium za przeniesienie całości autorskich praw majątkowych do programu komputerowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne zbycie autorskich praw majątkowych do wytworzonego Oprogramowania bądź części Oprogramowania należy zakwalifikować jako kategorię sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT.

Z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej będziemy mieli do czynienia przy spełnieniu łącznie trzech warunków:

przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;

należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT;

podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

Według Wnioskodawcy zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki uznania, ponieważ wytwarza, rozwija lub ulepsza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego, co zostało wykazane w zakresie pytania nr 2.

Ad 4

Zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT dochód (strata) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Natomiast art. 9 ust. 2 ustawy o PIT stanowi, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zastosowanie cedułowości (teorii źródeł) wiąże się z konsekwencjami, zwłaszcza w zakresie możliwości stosowania specjalnych stawek opodatkowania lub kosztów normatywnych.

Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza w przeważającym zakresie obejmuje tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach realizacji zawartej umowy współpracy na określonego Kontrahenta. Wnioskodawca za wykonane usługi otrzymuje ustalone wynagrodzenie, obejmujące również należność za przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Zważając na to, że działania Wnioskodawcy zorientowane są na działalność badawczo-rozwojową, Wnioskodawca ponosi wydatki na:

Sprzęt komputerowy i elektroniczny;

Oprogramowanie komputerowe;

Usługi przetwarzania w chmurze;

Usługi księgowe;

Akcesoria biurowe;

Literaturę specjalistyczną, kursy, szkolenia.

Wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o PIT, gdyż mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia Oprogramowania bądź części Oprogramowania, Wnioskodawca ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną przez Niego działalność związaną z wytwarzaniem i określonego programu komputerowego według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie. W ostateczności Wnioskodawca per analogiam zastosuje art. 22 ust. 3 ustawy o PIT, który stanowi, że jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy ponoszone wydatki, w zakresie w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego programu komputerowego, w tym przypisane według odpowiedniej metodyki, należy uznać za koszty prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej, a tym samym za koszty uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w kontekście art. 30ca ust. 7 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o PIT.

Ad 5

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 ustawy o PIT wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

(a+b) * 1,3

a+b+c+d

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a - prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d. od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d - nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem i własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Na mocy art. 30ca ust. 6 ustawy o PIT, w przypadku, gdy wartość wskaźnika, o którym mowa powyżej, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.

Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest w przeważającym zakresie tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umowy na rzecz określonego Kontrahenta. Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone honorarium, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.

W związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością badawczo-rozwojową Wnioskodawca ponosi wydatki na:

Sprzęt komputerowy i elektroniczny;

Oprogramowanie komputerowe;

Usługi przetwarzania w chmurze;

Usługi księgowe;

Akcesoria biurowe;

Literaturę specjalistyczną, szkolenia, kursy.

Powyższe wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o PIT i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów - tj. prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy ponoszone wydatki, w zakresie w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania, przy zachowaniu odpowiedniej metodyki alokacji opisanej we wniosku, należy uznać za koszty faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazanym powyżej (oznaczone jako lit. a we wskaźniku z art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT).

W latach 2019-2022 Wnioskodawca poniósł koszty na zakup: klawiaturę i mysz bezprzewodową, telefon, literaturę specjalistyczną, tablet, kamerę internetową, biurko, monitor.

Sprzęt komputerowy i elektroniczny - oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu komputerowego/elektronicznego, peryferiów komputerowych oraz akcesoriów elektronicznych. W szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy. Dla przykładu zakup telefonu oprócz sprawdzania kompatybilności oprogramowania (testowania), umożliwia również konsultację z Klientem, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb Klienta i jego oczekiwań, co bez wątpienia pozwala na maksymalne spersonalizowanie produktu. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz na kwartał.

Oprogramowanie komputerowe - wytwarzanie oprogramowania oraz prowadzenie działalności wymaga stosowania różnego rodzaju oprogramowania narzędziowego, które w wielu przypadkach jest płatne. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego (np. telefon, komputer, drukarka) oraz oprogramowania to koszty, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista. Tworzenie kodu wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego. Komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty. Natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty. Przedmioty te są ściśle związane z zawodem wykonywanym przez Wnioskodawcę i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programu.

Usługi przetwarzania w chmurze - Wnioskodawca może tworzyć oprogramowanie wykorzystujące chmurę obliczeniową, w związku z czym czasem ponosić dodatkowe koszty z tym związane. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w roku.

Usługi księgowe - Koszt poniesiony przez Wnioskodawcę na księgowość pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (Ulga IPBox). Ponadto, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów Wnioskodawca ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Akcesoria biurowe - są niezbędne Wnioskodawcy do tworzenia różnego rodzaju dokumentów potrzebnych w działalności oraz ich odpowiedniej organizacji. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Literatura specjalistyczna, szkolenia, kursy - tworzenie wspomnianych rozwiązań wymaga zdobywania specjalistycznej wiedzy, co wiąże się zakupem specjalistycznej literatury oraz regularnym udziałem w szkoleniach i kursach. Koszty takie Wnioskodawca ponosi raz w miesiącu.

Wszystkie wymienione wydatki są ponoszone wyłącznie w celu prowadzenia przez Wnioskodawcę konkretnych prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Projekty, które wykonuje Wnioskodawca, mogą być rozciągnięte w czasie. W związku ze wskazaniem, że Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w okresach miesięcznych za prace, choćby miały one postać nieukończoną, wystawia on fakturę na koniec każdego okresu rozliczeniowego.

Ad 6

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

Artykuł 30ca ust. 1 i następne ustawy o PIT wskazują, że dla zastosowania 5% stawki podatku dochodowego konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

prowadzenie przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu ustawy o PIT;

wytwarzanie w ramach działalności kwalifikowanych praw własności intelektualnej;

uzyskiwanie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej;

określenie wysokości dochodu jaki może być objęty preferencyjną stawką podatku za pomocą wskaźnika Nexus dla każdego kwalifikowanego IP odrębnie;

prowadzenie odrębnej ewidencji operacji finansowych związanych z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.

Spełnienie powyższych przesłanek powoduje, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik ma prawo do skorzystania z 5% stawki podatku dochodowego w stosunku do dochodów związanych ze sprzedażą kwalifikowanego IP.

W przedmiotowym przypadku Wnioskodawca:

prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której realizowana jest działalność badawczo-rozwojowa w rozumieniu ustawy o PIT;

w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej, tj. Oprogramowanie bądź części Oprogramowania;

programy komputerowe sprzedaje na rzecz Kontrahentów, z tytułu czego Wnioskodawca uzyskuje przychody;

dokonuje odpowiedniej alokacji kosztów do przychodów z danego programu komputerowego, przez co określa dochód ze sprzedaży określonego Oprogramowania bądź części Oprogramowania, w tym jest w stanie obliczyć wartość Nexus dla każdego z nich;

wysokość dochodu, jaki może rozliczyć przy zastosowaniu stawki 5%, wynika z odrębnie prowadzonej Ewidencji.

W związku z powyższym Wnioskodawca spełnia wszystkie przesłanki do zastosowania 5% stawki podatku dochodowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 tejże ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,

3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:

Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1) patent,

2)prawo ochronne na wzór użytkowy,

3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432 oraz z 2020 r. poz. 288),

8)autorskie prawo do programu komputerowego

podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Działalnością badawczo-rozwojową jest – w myśl art. 5a pkt 38 ustawy:

działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Biorąc powyższe pod uwagę, ustawodawca wprowadzoną ulgą podatkową przewidującą preferencyjną stawkę opodatkowania promuje dwa rodzaje aktywności podatnika podejmowanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej:

czynności, które wypełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz

efekt w postaci kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Przy czym nie można ich utożsamiać, bowiem zarówno czynności spełniające definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu ww. ustawy, jak i efekt tych czynności w postaci kwalifikowanego prawa własności intelektualnej stanowią odrębne zagadnienia, które muszą spełniać określone warunki.

Koncentrując się – w pierwszej kolejności – na działalności badawczo-rozwojowej wskazać należy elementy, które muszą być łącznie spełnione, aby określone działania mogły być za nią uznane:

zwiększenie zasobów wiedzy,

wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań,

twórczość działalności,

systematyczność działalności,

prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że:

Pana prace programistyczne opierają się na posiadanej wiedzy w zakresie technologii informatycznych i doświadczenia w zakresie przygotowywania kompleksowych rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych,

korzysta Pan ze szkoleń, na których zdobywa specjalistyczną wiedzę,

w pracach wykorzystuje istniejące języki programowania, znane algorytmy,

realizuje zlecenia kontrahentów i spełnia ich wymagania i oczekiwania co do efektów, które ma Pan osiągnąć,

zadania programistyczne realizuje w cyklach miesięcznych,

Pana działalność jest działalnością prowadzoną w ramach zespołu danego kontrahenta,

nowe prawo własności intelektualnej nie będzie wykorzystywane w Pana działalności, ponieważ przekazuje Pan całość autorskich praw majątkowych na kontrahenta za wynagrodzeniem,

nie będzie Pan oferował w swojej działalności produktów, procesów, usług, ponieważ są one wytwarzane na potrzeby kontrahenta.

Powyższe wskazuje, że podejmowana przez Pana aktywność wpisuje się w zwykłą praktykę zawodu programisty, w ramach której wykonuje zlecone w ramach usług zadania, za które otrzymuje uzgodnione wynagrodzenie. Skoro działania w ramach wykonywanych zleceń opierają na już posiadanej wiedzy i doświadczeniu, a zdobywanie „nowej” wiedzy nie wiąże z pracami nad programem komputerowym, ale pozyskiwaniem jej z zewnętrznych źródeł w postaci szkoleń oznacza to, że w ramach prowadzonej działalności (zadań programistycznych) nie dochodzi ani do zwiększenia zasobów wiedzy ani wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W analizowanych okolicznościach faktycznych w celu wykonania zlecenia, którego wymagania końcowe określa kontrahent, wykorzystuje Pan poznane już języki programowania oraz istniejące rozwiązania. Z wniosku nie wynika jednak, aby w efekcie podejmowanych prac powstała „nowa wiedza”, którą zastosował Pan przy tworzeniu programów komputerowych, ani też posiadana przez niego wiedza została wykorzystana do stworzenia nowego zastosowania.

Wręcz przeciwnie, z wniosku wynika, że efekty Pana działań są przekazywane kontrahentowi i zostały wytworzone na jego potrzeby. W swojej działalności nie będzie Pan ich wykorzystywał, ani oferował.

W odniesieniu do Pana stanowiska, w którym powołuje się na przesłanki działalności badawczo-rozwojowej wymienione w Podręczniku Frascati jak nowatorskość, twórczość, nieprzewidywalność, metodyczność oraz możliwość przeniesienia lub odtworzenia wskazać należy, że błędnie je odnosi do efektów Pana pracy nie zaś czynności składających się na działalność badawczo-rozwojową. Jak wynika z literatury przedmiotu to nowa wiedza jest właśnie obiektywnym pomiarem działalności badawczo-rozwojowej, nie zaś nowe lub znacząco ulepszone produkty lub usługi.

Nowatorskość wiąże Pan z tworzeniem programu komputerowego na indywidualne zamówienie klienta, podczas gdy oznacza to ukierunkowanie na nowe odkrycia. Projekty nowatorskie to takie, które są nowe nie tylko dla przedsiębiorcy ale dla całej branży, w tym przypadku branży informatycznej. To bezpośrednio łączy się możliwością ich przeniesienia. Przy czym nie chodzi o możliwość przeniesienia autorskiego prawa do programu komputerowego jak Pan wskazał, ale wyników podejmowanych prac, które zostały wykorzystane w danym programie komputerowym. Natomiast nieprzewidywalność wiąże się z niepewnością kosztów, jak i czasu potrzebnego do osiągnięcia oczekiwanych wyników – w Pana przypadku znane są nie tylko koszty, ale czas realizacji projektu, który zamyka się w cyklu miesięcznym.

Odnosząc powyższe do rozpatrywanej sprawy, przedstawione we wniosku Pana działania nie mieszczą się w definicji działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym nie jest i nie będzie Pan uprawniony do zastosowania wobec osiągniętych dochodów preferencyjnej 5% stawki podatku.

W konsekwencji:

przychody, które Pan uzyskuje nie są przychodami, o których mowa w art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

koszty, które Pan opisał nie mogą być uwzględnione dla potrzeb ustalania wskaźników nexus – nie ma bowiem podstaw do ustalania przez Pana tych wskaźników;

koszty przez Pana opisane nie mają charakteru kosztów uzyskania przychodów z kwalifikowanych IP.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00