Interpretacja indywidualna z dnia 10 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.755.2022.1.KK

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że opłata odszkodowawcza za bezumowne pobieranie paliwa gazowego będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, potrącalny w dacie poniesienia opłaty, tj. w listopadzie 2022?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że opłata odszkodowawcza za bezumowne pobieranie paliwa gazowego będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, potrącalny w dacie poniesienia opłaty, tj. w listopadzie 2022?

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca, […] Spółka z o.o. (dalej jako: […] „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest polską spółką, wchodzącą wraz z podmiotami powiązanymi w skład Grupy […] (dalej jako „Grupa"). Spółka podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Przedmiotem działalności Spółki jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi na potrzeby podmiotów powiązanych zlokalizowanych w Polsce. Grupa zaś świadczy usługi transportowe i logistyczne na terenie […]. Specjalizuje się głównie w transporcie drobnicowym, outsourcingu logistyki oraz transporcie w temperaturze regulowanej. Na terenie siedziby Spółki zlokalizowanej w […] znajdują się nieruchomości wynajmowane przez Wnioskodawcę podmiotom powiązanym i wykorzystywane przez nie do działalności gospodarczej.

W 2014 roku Spółka złożyła do Spółki B (dalej jako „Dostawca”) wniosek o przyłączenie do sieci gazowej i wybudowanie stacji pomiarowej dla działki przy ulicy […]. Dostawca wydał warunki przyłączenia do sieci gazowej oraz podpisał ze Spółką umowę na wybudowanie przyłącza gazowego oraz stacji pomiarowej. Zgodnie z umową. Spółka zobowiązała się do zawarcia umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej z wybranym sprzedawcą i do rozpoczęcia poboru paliwa gazowego, zgodnie z wskazanymi parametrami, w terminie 90 dni od dnia przyłączenia. Z informacji i dokumentów dostarczonych Wnioskodawcy przez Dostawcę wynika, że odbiór końcowy zespołu gazowego na przyłączu i stacji gazowej odbył się na podstawie protokołu z sierpnia 2015 r. (Spółka nie posiada tego protokołu w swojej dokumentacji, zaś na egzemplarzu przedstawionym przez Dostawcę nie widnieją żadne podpisy).

Do zawarcia kompleksowej umowy na zakup paliwa gazowego ostatecznie nie doszło, niemniej paliwo gazowe i tak zaczęło zasilać urządzenia zlokalizowane przy […].

W październiku 2022 r. Wnioskodawca został poinformowany przez Dostawcę o planowanym zamknięciu stacji pomiarowej i odcięciu dopływu gazu do urządzeń przez nią zasilanych. W toku rozmów z Dostawcą ustalono, że w okresie od (...) listopada 2015 r. do (...) października 2022 r. Wnioskodawca do ogrzania znajdujących się na terenie swojej siedziby nieruchomości bezumownie pobierał gaz. Przez cały okres dystrybuowania gazu na rzecz Spółki za pośrednictwem stacji pomiarowej, tj. od momentu odbioru zespołu gazowego w 2015 r. do października 2022 r. Dostawca nie zgłaszał wobec Wnioskodawcy żadnych zastrzeżeń ani roszczeń, w szczególności nie wzywał Spółki do zawarcia umowy na zakup paliwa gazowego. Wobec braku jakichkolwiek wcześniejszych ustaleń, w celu rozwiązania zaistniałej sytuacji w sposób satysfakcjonujący dla obu stron, w dniu (...) listopada 2022 r. zostało zawarte porozumienie pomiędzy Wnioskodawcą a Dostawcą, na mocy którego Spółka została obciążona przez Dostawcę kwotą (...) PLN tytułem rozliczenia za zużytą ilość gazu.

Opłata została naliczona w protokole spisanym w dniu (...) października 2022 r. przez Dostawcę na podstawie art. 57 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r„ poz. 1385, z późn. zm.). Do określenia strat poniesionych przez Dostawcę przyjęta została ilość paliwa gazowego w wysokości (...) m³ - przeliczona na jednostki energii (kWh) – stanowiąca różnicę pomiędzy stanem gazomierza na dzień spisania protokołu zdawczo-odbiorczego, a stanem gazomierza w dniu zawarcia nowej umowy. Obliczenie opłaty nastąpiło z uwzględnieniem liczby dni bezumownego poboru gazu w przeliczeniu na godziny, średnioważonej wartość ceny referencyjnej gazu, średnioważonej stawki opłaty dystrybucyjnej zmiennej i stałej, mocy umownej oraz wysokości zużytego paliwa gazowego w kWh.

4 listopada 2022 r. Spółka otrzymała od Dostawcy notę obciążeniową tytułem „opłata odszkodowawcza związana z nielegalnym/poborem paliwa gazowego bez zawartej umowy” i uiściła opłatę. Opłata została w całości poniesiona ze środków finansowych Wnioskodawcy i nie została ani nie zostanie mu w jakikolwiek sposób zwrócona.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że opłata odszkodowawcza za bezumowne pobieranie paliwa gazowego będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, potrącalny w dacie poniesienia opłaty, tj. w listopadzie 2022?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, opłata odszkodowawcza za bezumowne pobieranie paliwa gazowego będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy CIT. potrącalny w dacie poniesienia opłaty, tj. w listopadzie 2022.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 Ustawy CIT kosztem uzyskania przychodów mogą być koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W orzecznictwie sądów administracyjnych oraz w interpretacjach podatkowych przywołany wyżej przepis rozumie się w ten sposób, że kosztami uzyskania przychodów może być każdy wydatek, który:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wy datki, które zostały poniesione na działalność gospodarczą podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty) tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 Ustawy CIT.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 Ustawy CIT, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

- przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz

- potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

Istotnym jest, że wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów, obciąża podatnika.

W przedstawionym stanie faktycznym oplata za bezumowne korzystanie z paliwa gazowego ma charakter definitywny i została w całości poniesiona ze środków finansowych Spółki. Pozostaje też w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, ponieważ pobierany bezumownie gaz służył do ogrzewania nieruchomości znajdujących się przy ulicy […], które to nieruchomości są wynajmowane podmiotom powiązanym z Grupy za wynagrodzeniem. Opłatę w ocenie Spółki należy zakwalifikować jako poniesioną w celu uzyskania przychodów, ponieważ wynajmowane nieruchomości, co stanowi główne źródło uzyskania przychodów Wnioskodawcy, muszą pobierać paliwo gazowe w celu utrzymania odpowiedniej temperatury. Co więcej, opłata odszkodowawcza za wcześniejszy bezumowny pobór gazu stanowi krok do prawnego uregulowania obecnych wzajemnych relacji między stronami i ma na celu zapobieżenie zamknięciu stacji pomiarowej i odcięciu dopływu gazu do urządzeń przez nią zasilanych. Wydatek poniesiony z tytułu opłaty został udokumentowany notą obciążeniową, a sposób jego wyliczenia przedstawiony jest w protokole spisanym przez Dostawcę w dniu (...) października 2022 r.

Zdaniem Spółki z o. o., opłata za bezumowny pobór paliwa gazowego nie została bezpośrednio wskazana w katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT.

Do tego katalogu należą m. in. następujące kary i odszkodowania:

- jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (art. 16 pkt 16 Ustawy CIT),

- kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska i niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 16 pkt 19 Ustawy CIT),

- kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, (art. 16 pkt 22 Ustawy CIT).

Przytoczona regulacja dotyczy wyraźnie wymienionych w niej rodzajów kar umownych oraz odszkodowań. Tylko kary umowne i odszkodowania, których przyczyną zapłaty są określone w powołanym przepisie przesłanki, są wyłączone z kosztów uzyskania przychodu na tej podstawie. Powyższa regulacja nie może być samoistną przyczyną wyłączenia kar umownych i odszkodowań, których zapłata jest powodowana innymi przesłankami niż wymienione w tym przepisie.

W przedstawionym stanie faktycznym opłata odszkodowawcza za bezumowne pobieranie paliwa gazowego nie wynikała z nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska lub uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, ani tym bardziej z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Spośród wyżej wskazanych wyłączeń w kontekście analizowanego stanu faktycznego, na dłuższą analizę zasługuje natomiast art. 16 pkt 22 Ustawy CIT. W przepisie tym ustawodawca wprost wyraża, jakiego rodzaju kary umowne i odszkodowania nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Z brzmienia analizowanego przepisu wynika, że dotyczy on jedynie zdarzeń spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej, wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych. Zasadniczo oznacza to, że kary umowne i odszkodowania z innych tytułów niż wymienione w tym przepisie, mogą stanowić koszt podatkowy, o ile spełniają warunki przewidziane w art. 15 ust. 1 Ustawy CIT.

Przedmiotem działalności Spółki jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. W analizowanym stanie faktycznym, opłata dotyczyła bezumownego poboru gazu, a nie kwestii związanych z usługami czy towarami dostarczanymi przez Spółkę z o. o. Dowodzi to, iż zapłacona Dostawcy opłata odszkodowawcza z tytułu bezumownego poboru paliwa gazowego nie stanowi w rozpatrywanym stanie faktycznym odszkodowań, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 Ustawy CIT.

Zdaniem Wnioskodawcy w opisywanej sytuacji spełnione są zatem wszystkie przesłanki niezbędne do zaliczenia opłaty za bezumowny pobór paliwa gazowego do kosztów uzyskania przychodów.

Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów opłat z tytułu bezumownego poboru energii oraz korzystania z rzeczy znajduje potwierdzenie również w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np.:

- z dnia 3 czerwca 2020 r., znak 0114-KDIP2-2.4010.86.2020.1.AM,

- z dnia 9 kwietnia 2020 r., znak 0111-KDIB2-1.4010.22.2020.3.MK.

- z dnia 30 marca 2020 r., znak 0111-KDIB1-3.4010.652.2018.8.APO.

- z dnia 11 października 2019 r., znak 0111-KDIB1-2.4010.336.2019.1.DP.

- z dnia 14 grudnia 2017 r., znak 0114-KDIP2-3.4010.299.2017.1.KK.

Reasumując, należy stwierdzić, iż opłata za bezumowne pobieranie paliwa gazowego będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. I Ustawy CIT.

Wydatek ten, zdaniem Spółki, należy kwalifikować jako koszt uzyskania przychodów inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami i jako taki powinien zostać zaliczony do kosztów podatkowych na podstawie art. 15 ust. 4d Ustawy CIT - w dacie jego poniesienia. Skoro zaś na podstawie art. 15 ust. 4e Ustawy CIT za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się co do zasady dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów - zdaniem Spółki momentem poniesienia opłaty za bezumowne pobieranie paliwa gazowego będzie dzień jej zaksięgowania na podstawie otrzymanej noty księgowej (listopad 2022 r.).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanego przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego […]. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.